500 công nhân Việt Nam lâm vào đường cùng tại một nơi xa lạ (Cánh Cò - Anh Quân)
Họ đang run rẩy trong trại không có máy sưởi, bị đói và không có tiền. Họ nói rằng hộ chiếu của họ đã bị chủ người Trung Quốc lấy đi và hiện họ đang bị mắc kẹt tại một vùng đồng bằng ở Serbia mà không nhận được sự giúp đỡ nào của chính quyền địa phương.
Từ Việt Nam tới Serbia, đâu cũng là nước mắt
Cánh Cò, RFA, 21/11/2021
"Công nhân Việt
Nam tại nhà máy Trung Quốc ở Serbia kêu cứu" (*) là tựa một bài báo của
hãng tin AP, loan tải vào ngày 20 tháng 11 mô tả chi tiết tình hình của 500
công nhân Việt Nam đang lâm vào đường cùng tại một nơi xa lạ. Họ là những công
nhân xuất khẩu của Việt Nam do môi giới từ những công ty xuất khẩu lao động
trong nước ký hợp đồng với Công ty sản xuất vỏ xe Shandong Linglong Tire Co. của
Trung Quốc sang Serbia làm việc từ tháng 5 năm nay.
Những công nhân Việt
Nam đang làm việc xây dựng Công ty sản
xuất vỏ xe Shandong Linglong Tire Co tại Serbia.
Đây là những công nhân
Việt Nam đang làm việc xây dựng cho nhà máy sản xuất vỏ xe ô tô đầu tiên của
Trung Quốc ở Châu Âu. Hiệp hội Báo chí (AP) đã đến thăm địa điểm xây dựng ở miền
bắc Serbia nơi mà khoảng 500 công nhân đang sống trong điều kiện khắc nghiệt và
nơi mà Công ty sản xuất vỏ xe Shandong Linglong Tire Co thiết lập cơ sở.
Nhà báo Dusan
Stojanovic đã phỏng vấn nhiều công nhân Việt Nam tại đây và những câu trả lời
được nhà báo chứng kiến ngay tại nơi họ làm việc có thể làm cho bất cứ ai là
người Việt Nam cũng cảm thấy uất ức và căm phẫn. Hai tiếng đồng bào chưa bao giờ
có ý nghĩa như lúc này, khi mà trong nước người ta vừa tổ chức lễ tưởng niệm 23
ngàn nạn nhân Covid thì ở nước ngoài, hơn 500 công nhân đang bị hiếp đáp một
cách công khai bởi một công ty Trung Quốc. Sự hiếp đáp ấy được các nhà bảo vệ
môi trường Serbia cũng như những người tranh đấu cho nhân quyền lên tiếng đòi hỏi
công ty Linglong phải có thái độ phù hợp với công nhân Việt Nam đang làm việc
cho họ.
Anh Nguyễn Văn Trí, một
trong những công nhân trong thời tiết lạnh giá với đôi dép mỏng manh, run rẩy
trong hơi lạnh anh cho biết khoảng 100 công nhân đồng nghiệp của anh sống trong
cùng các doanh trại vừa đình công để phản đối hoàn cảnh của họ và một số đã bị
sa thải vì việc làm đó.
Âm 2°C, không máy sưởi,
không nước nóng, không giường nệm, chân đi dép lê, đó là điều kiện sống mà hơn
400 công nhân Việt Nam tại công trường nhà máy lốp xe của công ty Ling Long
Duo, Trung Quốc đang phải trải qua ở thành phố Zrenjanin, nước Serbia ở Âu Châu.
Nói với nhà báo Dusan
Stojanovic, anh Trí cho biết "Kể từ khi chúng tôi đến nơi đây, không có gì
là ổn cả, mọi thứ đều khác với các hồ sơ mà chúng tôi đã ký ở Việt Nam. Cuộc sống
thì tồi tệ, thức ăn, thuốc men, nước uống… mọi thứ đều tồi tệ ".
Những công nhân khác
cho nhà báo biết họ ngủ trên giường có hai tầng mà không có nệm lót. Trong khu
trại không có máy sưởi cũng như nước ấm. Họ nói với AP rằng họ không nhận được
sự chăm sóc y tế ngay cả khi họ có các triệu chứng giống Covid-19, các người quản
lý công ty bảo họ chỉ cần tiếp tục ở lại trong phòng của họ là ổn.
Nhà hoạt động người
Serbia, ông Miso Zivanov thuộc tổ chức phi chính phủ Zrenjaninska Akcija nói với
Hãng tin AP tại một nhà kho mà công nhân đang sống "Chúng tôi đang chứng
kiến một sự vi phạm nhân quyền nghiêm trọng khi các công nhân Việt Nam đang làm
việc trong điều kiện khủng khiếp. Giấy thông hành và giấy tờ tùy thân của họ bị
lấy đi bởi các người chủ Trung Quốc, ông nói, họ tới nơi đây từ tháng Năm, và họ
chỉ nhận được một lần tiền lương. Họ đang tìm cách trở về Việt Nam nhưng trước
tiên cần lấy lại giấy tờ của họ".
Thủ tướng Serbia, bà Ana Brnabic và Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic đều lên tiếng xoa dịu dư luận báo chí thế giới nhưng lại chỉ trích những người bảo vệ nhân quyền cũng như môi trường bằng lời lẽ châm chích rằng họ lên tiếng với chủ đích phá hoại "đối tác chiến lược" giữa hai nước Serbia và Trung Quốc. Tổng thống Aleksandar Vucic còn đi xa hơn khi tuyên bố rằng "không lẽ họ bắt chúng tôi dứt bỏ dự án 900 triệu đô la họ mới bằng lòng ?".
Dĩ nhiên bài báo không
nhắc tới thái độ của nhà nước Việt Nam vì đây là việc của công ty Shandong
Linglong Tire Co, có trách nhiệm với công nhân của họ, thế nhưng không loại trừ
khả năng AP sẽ chuyển hướng dư luận về Việt Nam khi mà mọi chứng cứ đều chỉ rõ
rằng những công ty môi giới đã gián tiếp giúp công ty Trung Quốc ngược đãi công
nhân Việt Nam.
Chính phủ Việt Nam cho
tới nay vẫn chưa lên tiếng trước vụ việc và 500 người công nhân ấy vẫn không biết
rằng họ có quyền được đại sứ Việt Nam tại Balkan lên tiếng bảo vệ và lập thủ tục
đưa họ về nước, bất kể giấy tờ của họ có bị cầm cố bởi những kẻ lừa đảo nói tiếng
Trung Hoa.
Nhưng dư luận trong và
ngoài nước lâu nay đã thừa biết thái độ của các đại sứ quán nước ngoài đối với
người dân của mình như thế nào rồi. Từ Hàn quốc, Đài Loan, Malaysia cho tới Nhật
Bản hay xa hơn là các nước EU, đại sứ quán là cơ quan chỉ có nhiệm vụ duy nhất
đối với kiều bào là cấp và đóng dấu hộ chiếu, mọi việc khác, xin lỗi, không phải
nhiệm vụ của chúng tôi…
Làm công dân Việt Nam
thật không phải dễ, trong nước thì đói nghèo, ra khỏi nơi chôn nhau cắt rốn kiếm
miếng ăn thì lại bị bọn đầu nậu, cặp rằng không tiếc tay ngược đãi.
Cánh Cò
Nguồn : RFA, 21/11/2021
(*)
https://apnews.com/article/serbia-chinese-factory-vietnamese-workers-harsh-conditions-67431ad5f51b553357911dea24c70359
**********************
Đảng và những người con
thân yêu của tổ quốc
Anh Quân, VNTB, 28/11/202
Có thể mẹ không quá khốn
khó như chị Dậu nhưng đã để con bị bán.
Âm 2°C (1), không máy
sưởi, không nước nóng, không giường nệm, chân đi dép lê, đó là điều kiện sống
mà hơn 400 công nhân Việt Nam tại công trường nhà máy lốp xe của công ty Ling
Long Duo, Trung Quốc đang phải trải qua ở thành phố Zrenjanin, nước Serbia ở Âu
Châu.
Các quan chức của Đảng
cộng sản Việt Nam, khi cần, gọi người Việt là những người con thân yêu của tổ
quốc (2). Hãy xem Đảng đã làm gì khi thấy những người con của mình lâm vào hoàn
cảnh như thế này.
Nếu bạn ở Việt Nam và
nghe con của bạn ở Serbia nói rằng cháu đang ở trong căn phòng không có máy sưởi
và ban đêm nhiệt độ xuống âm 2°C, bạn sẽ làm gì ? Nếu bạn có máy bay, bạn sẽ
sang Serbia để đón con bạn về, phải không ? Nếu bạn chưa sắp xếp được máy bay
nhưng có tiền, bạn sẽ nhờ người giúp cháu được sưởi ấm, phải không ? Bạn nghĩ Đảng
và Nhà nước có máy bay, có tiền không ?
Nhà nước đã làm gì ?
Theo Vietnamnet :
"Người phát ngôn
cho hay, Đại sứ quán liên hệ với các công nhân tại Serbia, các công ty phái cử
lao động và các cơ quan liên quan sở tại. Thông tin bước đầu của Đại sứ quán
cho biết là không có chuyện hành hung hay là đánh đập.
Bộ Ngoại giao đã chỉ đạo
Đại sứ quán tiếp tục nắm thông tin, tình hình, liên hệ với các cơ quan chức
năng sở tại để có thể xác minh và có các biện pháp bảo vệ quyền và lợi ích của
công dân, lao động Việt Nam, bảo đảm an toàn cho người lao động Việt Nam tại
Serbia" (3) .
Khi đọc những dòng này,
tôi không có cảm giác nghe một người mẹ nói về thảm cảnh của những đứa con của
mình.
Những người công nhân
này không phải là con tôi, tôi vẫn có đủ quan tâm để liên lạc với họ và hỏi
thăm hoàn cảnh của họ. Tôi cũng có thể xác minh hoàn cảnh của họ trong vài phút
qua một cuộc gọi video. Trong cuộc gọi, tôi đã yêu cầu họ cho tôi thấy chỗ họ
ngủ, chỗ họ tắm, chỗ họ vệ sinh. Khó không các bạn ?
Nếu cần phải có mặt, sứ
quán Việt Nam ở Rumani, chỉ cách Zrenjanin chỉ có 9 tiếng lái xe. Có xa không
các bạn ? Nếu cần, có thể đến tận nơi để xác minh, để nói chuyện với công nhân,
với chủ thuê lao động, và với nhà chức trách sở tại. Phải không các bạn ?
Theo người công nhân
nói chuyện với tôi, một số người tự xưng là nhân viên sứ quán Việt Nam tại
Rumani có tới hiện trường cách đây mấy ngày, nói chuyện với họ một lúc rồi về.
Họ đã nghe được điều gì từ những người công nhân ? Họ đã thấy gì ? Họ đã nói
chuyện với chủ thuê lao động chưa ? Họ đã nói chuyện với các giới chức địa
phương chưa ? Đã có hành động cụ thể gì chưa ? Bộ ngoại giao, báo chí Việt Nam
có nên thông báo về kết quả của chuyến đi và những bước kế tiếp không?
Những người công nhân
này cho biết chưa có gì thay đổi sau khi những người kể trên đến thăm. Cũng
theo những người công nhân này, trước đó, họ đã được chuyển qua chỗ ở mới – ở
chỗ ở cũ, họ phải ở trong công-ten-nơ, mỗi công từ 12 đến 20 người – sau khi họ
đình công và được báo chí Serbia can thiệp.
Đối với những người
công nhân này, có những việc rất gấp. Họ cho biết họ không có hợp đồng lao động
với chủ thầu. Do đó, nếu có tai nạn xảy ra, họ phải tự lo. Nếu bị bệnh, cũng phải
tự lo. Nếu nghỉ làm sẽ bị trừ lương. Một
người công nhân cho biết anh bị dính Covid và phải tự cách ly trong nhà
(công-ten-nơ), tự uống thuốc mang từ Việt Nam qua. Khi anh không đi làm, anh
không những không có lương mà còn bị trừ tiền ăn.
Nếu tôi là nhà cầm quyền
Việt Nam, tôi sẽ yêu cầu chủ thầu cho xem hợp đồng lao động. Nếu không có, tôi
sẽ yêu cầu chính quyền Serbia xử lý. Nếu chính quyền Serbia không xử lý, tôi sẽ
gây sức ép quốc tế. Và tôi chưa thấy Hà Nội làm điều này.
Nếu sức tôi quá yếu, chỉ
có thể chống Trung Quốc bằng cách trao cờ tổ quốc cho ngư dân và không thể buộc
công ty Ling Long hay nhà chức trách Serbia hành động, tôi có thể liên lạc với
các công ty xuất khẩu lao động đã gửi họ đi và yêu cầu trả các chi phí bảo đảm
điều kiện sinh hoạt và làm việc cho những người công nhân này. Xác định những
công ty này tại Việt Nam có khó không các bạn ? Họ có làm việc này không ? Nếu
không thì tại sao ? Có những tin đồn rằng Nhà nước, ít nhất là các quan chức,
có ăn chia trong việc xuất khẩu lao động (4).
Theo tôi, gia đình của
những người công nhân này cũng như công chúng cần được biết tình trạng hiện tại
của họ và những việc mà nhà cầm quyền Việt Nam sẽ thực hiện trong giai đoạn sắp
tới để cứu giúp họ. Họ không cần những lời lẽ vô hồn, khô khốc, và có khả năng
không dẫn đến điều gì tốt đẹp hơn cho những người công nhân khốn khổ này như đã
trích dẫn ở trên.
Mẹ Việt Nam dưới sự
lãnh đạo của Đảng là thế đấy. Có thể mẹ không quá khốn khó như chị Dậu nhưng đã
để con bị bán.
Anh Quân
Nguồn : VNTB,
28/11/2021
Công nhân Việt Nam ở Serbia
bị buộc ký giấy tự nguyện tiếp tục làm việc
Anh Quân, VNTB,
27/11/2021
Anh Quân – Cộng tác
viên Việt Nam Thời Báo tường thuật từ Belgrade
Hai mươi (20) công nhân
từ chối ký giấy đã không được cho làm việc dù vẫn còn được ở và trong trại và
được cung cấp thực phẩm.
Theo nguồn tin từ các
công nhân Việt Nam làm việc tại công trình dự án lốp xe của công ty LingLong
Duo tại Zrenjanin, Serbia, công ty này đã buộc công nhân Việt Nam ký vào văn bản
có nội dung như sau "Tôi tự nguyện tiếp tục làm việc tại dự án lốp xe
Zrenjanin Linglong ở Serbia và hài lòng với chỗ ăn ở chủ sử dụng cung cấp. Tôi
hứa sẽ tuân thủ các quy định và sự sắp xếp của công ty".
Hai mươi (20) công nhân
từ chối ký văn bản này đã không được cho làm việc dù vẫn còn được ở và trong trại
và được cung cấp thực phẩm.
Âm 2oC, không máy sưởi,
không nước nóng, không giường nệm, chân đi dép lê, đó là điều kiện sống mà hơn
400 công nhân Việt Nam tại công trường nhà máy lốp xe của công ty LingLong Duo,
Trung Quốc đang phải trải qua ở thành phố Zrenjanin, nước Serbia ở Âu Châu. Phần
lớn những công nhân này là người ở các tỉnh miền Trung và Bắc Việt Nam.
Theo người công nhân
nói chuyện với tôi, một số người tự xưng là nhân viên sứ quán Việt Nam tại Rumani
có tới hiện trường cách đây mấy ngày, nói chuyện với họ một lúc rồi về.
Những người công nhân
này cho biết chưa có gì thay đổi sau khi những người kể trên đến thăm. Cũng
theo những người công nhân này, trước đó, họ đã được chuyển qua chỗ ở mới – ở
chỗ ở cũ, họ phải ở trong công-ten-nơ, mỗi công từ 12 đến 20 người – sau khi
đình công và được báo chí Serbia can thiệp.
Một người công nhân cho
biết anh bị nhiễm Covid và phải tự cách ly trong nhà (công-ten-nơ), tự uống thuốc
mang từ Việt Nam qua. Khi anh không đi làm, anh không những không có lương mà
còn bị trừ tiền ăn. Những công nhân này sợ họ không được hưởng bảo hiểm y tế
hay tai nạn khi cần.
Hiện tại, các công nhân
này vẫn phải ở trong một khu nhà không có máy sưởi và nước nóng trong điều kiện
thời tiết có lúc xuống tới âm 2oC, cũng theo nguồn tin trên.
Xin mọi người, mọi tổ
chức hỗ trợ các công nhân này bằng mọi cách.
Gia đình của những người
công nhân này cũng như công chúng cần được biết tình trạng hiện tại của họ và
những việc mà nhà cầm quyền Việt Nam sẽ thực hiện trong giai đoạn sắp tới để cứu
giúp họ.
Anh Quân
Nguồn : VNTB,
27/11/2021
******************
Công nhân Việt Nam tại
nhà máy Trung Quốc ở Serbia kêu cứu
Dusan Stojanovic,
22/11/2021
Họ đang run rẩy trong
trại không có máy sưởi, bị đói và không có tiền. Họ nói rằng hộ chiếu của họ đã
bị chủ người Trung Quốc lấy đi và hiện họ đang bị mắc kẹt tại một vùng đồng bằng
ở Serbia mà không nhận được sự giúp đỡ nào của chính quyền địa phương.
Đây là những công nhân
Việt Nam đang xây dựng nhà máy sản xuất lốp ô tô đầu tiên của Trung Quốc ở Châu
Âu. Hãng tin AP đã đến thăm công trường xây dựng ở miền bắc Serbia. Nơi đây có
khoảng 500 công nhân đang sống trong điều kiện khắc nghiệt khi Công ty lốp xe
Shandong Linglong của Trung Quốc xây dựng một cơ sở khổng lồ.
Dự án mà các quan chức
Serbia và Trung Quốc quảng cáo như một sự thể hiện "quan hệ đối tác chiến
lược" giữa hai nước, đã vấp phải sự giám sát của các nhà môi trường về ô
nhiễm nguy hiểm tiềm tàng từ việc sản xuất lốp xe.
"Chúng tôi chứng
kiến sự vi phạm nhân quyền vì người lao động Việt Nam phải làm việc trong điều
kiện tồi tệ", nhà hoạt động người Serbia Miso Zivanov thuộc tổ chức phi
chính phủ Zrenjaninska Akcija (Hành động Zrenjanin) nói với Associated Press tại
nhà kho một tầng nhếch nhác nơi công nhân Việt Nam đang sống.
Anh Nguyễn Văn Trí nói
: "Kể từ khi chúng tôi đến đây, không có gì là tốt cả. Mọi thứ đều khác với
hợp đồng mà chúng tôi đã ký ở Việt Nam. Đời sống quá tệ, thức ăn, thuốc men, nước
uống… cái gì cũng tệ".
"Ông Zivanov cho
biết : Hộ chiếu và giấy tờ tùy thân của họ đã bị chủ lao động Trung Quốc lấy mất.
Họ đã ở đây từ tháng Năm, và chỉ nhận lương được một lần. Họ đang tìm cách về
Việt Nam nhưng trước tiên cần lấy lại giấy tờ đã".
Người lao động phải ngủ
trên giường tầng không có đệm trong doanh trại không có máy sưởi hoặc nước ấm.
Họ nói với AP rằng họ không được chăm sóc y tế ngay cả khi họ có các triệu chứng
giống Covid-19, người quản lý yêu cầu họ chỉ cần ở nguyên trong phòng.
Một trong những công
nhân, anh Nguyễn Văn Trí, cho biết chưa có điều gì thỏa mãn với hợp đồng làm việc
anh đã ký tại Việt Nam trước khi lên đường sang Serbia.
Anh nói : "Kể từ
khi chúng tôi đến đây, không có gì là tốt cả. Mọi thứ đều khác với hợp đồng mà
chúng tôi đã ký ở Việt Nam. Đời sống quá tệ, thức ăn, thuốc men, nước uống… cái
gì cũng tệ".
Chân mang dép và run rẩy
vì lạnh, anh cho biết khoảng 100 công nhân cùng doanh trại đã đình công để phản
đối và một số đã bị sa thải.
Linglong không trả lời
cuộc gọi của AP nhưng nói với truyền thông Serbia rằng công ty có trách nhiệm với
người lao động, đổ lỗi cho hoàn cảnh của công nhân như vậy cho các nhà thầu phụ
và cơ quan môi giới việc làm ở Việt Nam. Linglong cho biết ngay từ đầu công ty
không tuyển dụng lao động Việt Nam. Công ty hứa sẽ trả lại giấy tờ về việc được
cho phép làm việc và cư trú.
Công ty phủ nhận thông
tin công nhân Việt Nam sống trong điều kiện thiếu thốn và cho biết lương hàng
tháng của họ được trả tương ứng với số giờ làm việc.
Serbia là một trọng điểm
cho các chính sách mở rộng và đầu tư của Trung Quốc ở Châu Âu, và các công ty
Trung Quốc đã giữ kín các dự án của họ trong bối cảnh có báo cáo rằng họ vi phạm
luật chống ô nhiễm và quy định lao động của quốc gia Balkan này.
Các ngân hàng Trung Quốc
đã cung cấp những khoản vay hàng tỷ đô la cho Serbia để tài trợ cho những công
ty Trung Quốc xây dựng đường cao tốc, đường sắt và nhà máy cũng như sử dụng
công nhân xây dựng Trung Quốc. Đây không phải là lần đầu tiên các nhóm bảo vệ
quyền lợi chỉ ra những vi phạm về quyền của người lao động, bao gồm cả quyền của
thợ mỏ Trung Quốc tại một mỏ đồng ở miền đông Serbia.
Sau nhiều ngày im lặng,
quan chức Serbia đã lên tiếng phản đối các điều kiện "vô nhân đạo" tại
công trường nhưng nhanh chóng hạ thấp trách nhiệm của Trung Quốc đối với hoàn cảnh
của công nhân.
Thủ tướng Serbia Ana
Brnabic cho biết bà "sẽ không loại trừ rằng cuộc tấn công nhằm vào nhà máy
Linglong" do "bởi những người chống lại các khoản đầu tư của Trung Quốc"
ở Serbia nhắm vào – ám chỉ những lời chỉ trích thường xuyên từ phương Tây rằng
các dự án của Trung Quốc ở Serbia không minh bạch, đáng nghi vấn về mặt sinh
thái và được Bắc Kinh thiết kế để mở rộng tầm ảnh hưởng chính trị ở Châu Âu.
"Ở thời điểm ban đầu
là môi trường. Bây giờ họ quên mất điều đó và họ tập trung vào công nhân. Sau
ngày mai sẽ có thứ khác", bà Ana Brnabic nói.
Tổng thống Serbia
Aleksandar Vucic cho biết hôm thứ Sáu rằng một thanh tra lao động Serbia đã được
cử đến công trường xây dựng Linglong nhưng đã không cho biết kết quả thanh tra.
"Họ muốn gì ? Có
phải họ có muốn chúng tôi phá hủy khoản đầu tư 900 triệu đô la không ? " Tổng
thống Vucic đặt câu hỏi.
Dusan Stojanovic
Nguyên tác : Vietnamese
workers at Chinese factory in Serbia cry for help, AP News, 20/11/2021
Nguồn : VNTB,
27/11/2021