Chuyến thăm của Ngoại trưởng Lavrov : Lợi bất cập hại đối với Việt Nam (Trần Đông A)

Mt hu qu nhn tin có th có liên quan đến lch trình Hà Ni công Lavrov là, Ngoi trưởng M Antony Blinken đã hy (cancel) chuyến thăm Vit Nam vđã lên kế hoch vào hai ngày mng 9 và 10/7, sau Hi ngh G20. 


Không ngu nhiên, hôm Ngoi trưởng Lavrov ri Hà Ni, ngày 7/7, trang mng "Asia Times" đăng bài phân tích khá dài vi tđ "Ti sao Vit Nam không th và s không ri b Nga ?".

lavrov0

Ngoi trưởng Nga, Lavrov, hi kiến Tổng bí thư Nguyn Phú Trng ti Hà Ni, 6 tháng By.

Chuyến thăm Hà Ni ca Ngoi trưởng Nga trong hai ngày 6 và 7/7 l ra phi là s kin ni bt trên sân khu ngoi giao ca Vit Nam ln khu vc. Đng này, như hòđá ném xung ao bèo, mt h đã yên tĩnh tr li. Nhưng như thế không có nghĩa là "cuc trình din Nga  Vit" trướđó không đ lđiu gì "gn sóng".

Nhc li mt câu chuyn ng ngôn

Thi Chiến tranh Lnh có mt tiếu lâm chính tr v quan h gia Liên Xô vi các nước nh  Đông Âu (cũ). Chuyn như thế này : Mt con chut bám trên lưng mt bác voi không l đi qua chiếc cu tre lt lo. Dưới sc nng ca voi, chiếc cu rung bn bt như chun b sp sđến nơi. Thy vy, chut bèn : "Bác thy không, chúng ta cùng hành tiến và chiếc cu tre đang run ry dưới sc nng ca hai ta…" Không biết Tng Bí thư Nguyn Phú Trng có dùng nhng li l t tin như thế trong câu chuyn vi Ngoi trưởng Lavrov hôm 6/7 hay không ? Ch biết hai chi tiết mà truyn thông Nga và Vit Nam đã đ l ra ngoài cho thy tương quan tay đôi Nga  Vit trên chiế"cu tre lt lo" y.

Ngay trong bui hp báo chiu 6/7 ti Hà Ni, Ngoi trưởng Lavrov ln tiếng đe da M và Châu Â vn là các quc gia được Hà Ni tuyên b đó là nhng đi tác quan trng hàng đu ca Vit Nam : "Chúng tôđã bàn v các vđ kinh tế toàn cu do các nước phương Tâđng đu là Hoa K gây ra"Ngoi trưởng Lavrov khng đnh Nga và Vit Nam biết cách cách tiếp tc quan h thương mi, kinh tế và đu tư trong môi trường hin ti sao cho không b nh hưởng bi các lnh trng phđơn phương và phi pháp do Hoa K, EU và các đng minh ca h trong khu vc công b. Hn nhiên ni dung này ch có tìm thy trên các bn tin ca TASS. Truyn thông Vit Nam có cho ko cũng chưa dá"chơi tri" kiy. Tuy nhiên, có mt trang mng đã công khai nêu rõ : Tng Bí thư Nguyn Phú Trng "lng nghe quan đim ca Ngoi trưởng Lavrov v Ukraine".

"Lng nghe" ch không có đi thođ trao đi li thì liu thuyếâm mưu cho rng, Vit Nam "din" vai trò trung gian, có nê"cơm cháo" gì ? Vit Nam mun hóa gii xung đt gia Nga và Ukraine bng cách cho hai bê"mượn bãi" chc (?). Ging như năm nàđã thu xếp ch cho M và Triu Tiên gp nhau (tuy không thành công nhưng lúc by gi cũng được tiếng thơm). Còn vi cuc chiến này, thuyếâm mưu nghe vô lý đùng đùng, vì v thế ca Vit Nam làm sao có th so sánh ni vi v thế ca Indonesia. Tng thng Indonesia Joko Widodo sau khi đến Kiev gp Tng thng Ukraine Volodymyr Zelensky, đã bay thng sang Moskva gđng nhim Nga Vladimir Putin. Ông Widodo đã trao cho Putin thông đip cđng nhim Zelensky, nhưng c hai chuyếđi cp tp ca Tng thng Indonesia đâu có gii quyếđược vđ gì.

Tuy Ngoi trưởng Sergey Lavrov ghé thăm Vit Nam trước khi đi d Hi ngh Ngoi trưởng G20, nhưng thc tế cho thy Moskva chng trông ch gì t Hà Ni. Ngoi trưởng Sergey Lavrov hôm 8/7/2022 đã ri khi cuc hp ti Indonesia vi cáđng nhim trong nhóm G20, sau khi đi din các nước phương Tâđng lot lêán cuc chiến tranh xâm lược ca Nga đi vi Ukraine. Đây là mt tình thế đã được d báo trước. Rt nhiu nhiu du hiu cho thy, G20  Bali trên thc tế là mt sân khu vi ba din viên chính M, Nga và Trung Quc mà  đó Bc Kinh và Moskva cùng nhau hp lc chng li Washington. Khác hn vi thượng đnh G20 đu tiên, lúc by gi các nước còn tp trung khc phc hu qu khng hong tài chính toàn cu 2008. Ln này, s hp tác dường như không còn là ưu tiên gia ba cường quc nói trên.

Theo li Ngoi trưởng Indonesia Retno Marsudi phát biu khi bế mc Hi ngh Bali, cáđi biu tham d đã "bày t quan ngi sâu sc v các hu qu nhâđo ca chiến tranh Ukraine". Nhưng cũng theo li ngoi trưởng Indonesia, nhóm G20 đã không nht trí lêán cuc xâm lược ca Nga, mà ch có mt s nước thành viên lêán. Tuy vy, các nước phương Tây cho rng h đã thành công trong vic m rng mt trn chng Nga và đã nêu rõ trách nhim ca Moskva trong cuc chiến tranh Ukraine và trong các khng hong năng lượng và lương thc toàn cu. Tr li AFP, ngoi trưởng Pháp Catherine Colona khng đnh: "Nước Nga đã b cô lđến mông Lavrov đã ri khi hi ngh vào gia ngày, sau khi đã phát biu"Bà Colona ghi nhn là đã không có mt quc gia nào, k c các nước trong nhóm BRICS, tc là nhng quc gia phát trin ln thân cn vi Moskva hơn, lên tiếng bênh vc tháđ ca Nga.

Ngoi giao Vit Nam có "rt giá" ?

Mt hu qu nhn tin có th có liên quan đến lch trình Hà Ni công Lavrov là, Ngoi trưởng M Antony Blinken đã hy (cancel) chuyến thăm Vit Nam vđã lên kế hoch vào hai ngày mng 9 và 10/7, sau Hi ngh G20. Chuyếđi Vit Nam ca Ngoi trưởng Blinken vđược hai B Ngoi giao Vit Nam và Hoa K bt tay chun b ngay sau khi Th trưởng Wendy Sherman kết thúc các cuc hđàm. Sau nhng ngày làm vi Vit Nam, dường như c Hà Ni ln Whashington đđược tha thun quan trng, Hà Nthuyết phđược bà Th trưởng phi hp thúđy chuyến thăm Vit Nam ca Tng thng Biden trong năm 2022 này, đng thi cam kết s nâng tm quan h đi tác lên mc cao hơn. Tht ra, cho đến gi này cũng chưa th đo lường được hết h qu lâu dài ca vic Blinken "quay xe". Hy vng, nhân dp Hi ngh các Ngoi trưởng Đông Á tháng 8/2022 tđây, Ngoi trưởng Blinken có th tr li Vit Nam, tuy điu này hin nay chưa có gì bđm. Trong trường hông Blinken không quay li, bang giao Vit M có th có nhng nh hưởng nhđnh.

Trên các mng xã hi, dư luđi vi chuyến thăm ca Lavrov chia làm hai mng. Xu hướng ng h chuyến thăm da vào các nhân t truyn thng. Liên Xô (cũ) là ch da vng chc ca min Bc trong các cuc chiến trướđây. Còn hin nay, Nga là ngun cung cp vũ khí ch yếu cho Hà Ni, vi khong hơn 80% vũ khí ca quâđi Vit Nam là nhp t Nga. Các công ty năng lượng ca Nga cũng đang tham gia vào nhiu d án du khí  Vit Nam. V mt chiến lược, Nga có th là mđi trng trong cuđđu vi Trung Quc. Thm chí đã có nhng ng nhn khá ngây thơông Lavrov va mi sang Hà Ni mà giá xăng d Vit Nam đã gim (?!). Tuy nhiên, các quan đim phê phán cũng không phi là ít. Có ý kiến cht vn chính quyn, Vit Nam tng là nn nhân ca nhiu cuc xâm lược, nên không th c "khép nép" mãi trước cuc xâm lăng ca Nga làđo ln trt t quc tế. Ni lo hin nay là chiến tranh Ukraine không biết bao gi mi chm dt, Vit Nam liu có th gi lp trường trung lp như vy mt cách lâu dài hay không ? Hay đến mt lúc nàđó Hà Ni s buc phi xét li quan h vi Moskva, nht là tìm mt ngun cung cp vũ khí thay thế đ không còn quá ph thuc vào vũ khí Nga như hin nay ?

Không ngu nhiên, hôm Ngoi trưởng Lavrov ri Hà Ni, ngày 7/7, trang mng "Asia Times" đăng bài phân tích khá dài vi tđ"Ti sao Vit Nam không th và s không ri b Nga". Theo tác gi bài báo, Ngoi trưởng Lavrov, trong cuc gp Ngoi trưởng Bùi Thanh Sơn, đã bày t s đánh giá cao đi vi Vit Nam, vì đã t chi tham gia vào h thng trng pht quc tế "bt hp pháp" do M cđu. Ngoi trưởng Lavrov có l đã bt chp c đo lý khi kêu gi tt c các quc gia tôn trng lut pháp quc tế (?!). Ông đã s dng cơ hi nàđ đ kích Hoa K, phương Tây và chính ph Ukraine, rng s h tr ca phương Tâđi vi Ukraine tương đương vi vic tài tr cho ch nghĩa khng b nhà nước (?). Nhiđiu Lavrov tuyên b trong cuc hp báđã khiến Ngoi giao Vit Nam "rt giá", vì Vit Nam không dám t ra có bt c mt phng hay đính chính gìĐiu chc tc Washington hơn c là kh năng Vit Nam và Nga s t chc các cuc tp trn chung vào cui năm nay, như đã đưa tin t hi tháng 4. T đđến nay, Vit Nam không xác nhn mà cũng không ph nhn rng các cuc tp trn s din ra hay không. Có nhiu suy đoán rng cuc tp trn có th không din ra. Tuy nhiên, trin vng ca nó khiến Washington phi kinh ngc.

Trong khi đó, theo ghi nhn ca trang mng "The Diplomat" ngày 5/7, lp trường rt thiu s ca Vit Nam v cuc chiến tranh xâm lược ca Nga đi vi Ukraine đã phn nào gây căng thng vi Hoa K và các nước EU. Chưa k đến vic, do vn mua nhiu vũ khí ca Nga, và khng đnh tiếp tc thúđy các quan h làăn vi Nga, Vit Nam có th s b Hoa K trng pht, chiếu theo mđo lut năm 2017. Đó là lut"Chng cáđi th ca M thông qua trng pht" (Countering Americas Adversaries Through Sanctions Act/CAATSA), d trù các trng phđi vi nhng nước mua vũ khí ca Nga. Gđây, điu này không còn là tin đn na, mà là bđu có đa ch hn hoi.Mt công ty có văn phòng ti Th Đc, Thành phố H Chí Minh b chính quyn M đưa vào danh sách đen thương mi vào hôm 28/6 vì b cáo buc h tr cơ s công nghip quc phòng và quân s ca Nga. Công ty nói trên có tên là King-Pai Technology (Technology Kim Phái), mt nhà cung cp linh kiđin t ca Hng Kông có tr s chính  qun Cu Long, Hng Kông và các tnh thành khác ca Trung Quc như Thâm Quyến, Vũ Hán và có m c Nga và Vit Nam.

Trần Đông A

Nguồn : VOA, 11/07/2022