Vụ Bãi Tư Chính để lộ lòng tham vô độ của Bắc Kinh (Nhiều tác giả)

tháng 8 19, 2019
Nếu chấp nhận "hợp tác cùng khai thác dầu khí" với Trung Quốc theo lối nói không thèm úp mở của Vương Nghị, thậm chí có thông tin ngoài lề cho biết Bắc Kinh đòi chia phần đến 60% số dầu thô khai thác thuần túy là tài sản của Việt Nam, Hà Nội sẽ đồng thời phải thừa nhận một tiền lệ chưa từng có về việc phải cho kẻ cướp chung sống trong nhà mình và PetroVietnam dĩ nhiên phải chia sẻ một phần, nếu không nói là một phần lớn, lợi nhuận cho tên kẻ cướp đó. (Thường Sơn)

Bãi Tư Chính và nguy cơ ngân sách mất ăn
Thường Sơn, VNTB, 17/06/2019
Liên tiếp trong hai năm 2017 và 2018, Trung Quốc đã tổ chức hai chiến dịch ‘tống tiền’ người đồng chí tốt của mình ở khu vực Bãi Tư Chính - nơi không có mặt tập đoàn dầu khí nào của Hoa Kỳ mà chỉ có chủ yếu Tập đoàn dầu khí Repsol của Tây Ban Nha liên doanh với Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) để khoan thăm dò và khai thác mỏ dầu Cá Rồng Đỏ.
Sau khi bị tàu Trung Quốc gây sức ép hai lần vào tháng 7 năm 2017 và tháng 3 năm 2018 tại Bãi Tư Chính, đến tháng 4 năm 2018 doanh nghiệp PetroVietnam (Tập đoàn Dầu khí Việt Nam) buộc phải kêu cứu : "Tập đoàn Dầu khí Việt Nam bước vào thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh năm 2018 với những dự báo đầy khó khăn, thách thức đối với hoạt động dầu khí". Ngoài nguyên nhân do giá dầu thô tiếp tục diễn biến khó lường, "tình hình biển Đông dự báo tiếp tục có những diễn biến phức tạp sẽ ảnh hưởng đến hoạt động tìm kiếm thăm dò dầu khí cũng như ảnh hưởng đến việc kêu gọi các nhà đầu tư nước ngoài tham gia đầu tư tìm kiếm thăm dò dầu khí ở các lô còn mở của Tập đoàn".
Hiện tượng PetroVietnam đăng tải nhận định về "tình hình biển Đông dự báo tiếp tục có những diễn biến phức tạp" là bất bình thường, bởi từ trước tới nay theo thông lệ trong hệ thống chính trị một đảng ở Việt Nam, việc phát hành công khai những quan điểm và dự báo chính trị là thẩm quyền mang tính độc quyền của các cơ quan đảng và nhà nước chứ không phải của doanh nghiệp.
Vào thời điểm kêu cứu trên, PetroVietnam có hai dự án lớn về dầu khí – liên doanh với một công ty Tây Ban Nha là Repsol khai thác mỏ khí đốt Cá Rồng Đỏ ở lô 136/03 thuộc Bãi Tư Chính, và liên doanh với hãng dầu khí khổng lồ của Mỹ là ExxonMobil để khai thác mỏ Cá Voi Xanh ở ngoài khơi Quảng Nam, Quảng Ngãi. Đây là vài tiềm năng cuối cùng có thể cứu vãn ngân sách Việt Nam đang cạn kiệt. Nếu Repsol và ExxonMobil khai thác thành công thì ngân sách cùng chế độ Việt Nam sẽ được chia phần không ít.
Sau khi đã gây sức ép tại mỏ Cá Rồng Đỏ vào tháng Ba năm 2018, đến cuối tháng đó Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã đến Hà Nội với tối hậu thư "cùng hợp tác khai thác dầu khí".
Kịch bản thất bại đến mất ngủ ở Bãi Tư Chính đã xảy ra, khiến giới chóp bu Việt Nam phải chịu nguy cơ mất ăn dầu khí ngay trên vùng lãnh hải của mình và càng bế tắc trong cơn ác mộng những khoản nợ nước ngoài đang ập đến như sóng thần Biển Đông.
Nếu chấp nhận "hợp tác cùng khai thác dầu khí" với Trung Quốc theo lối nói không thèm úp mở của Vương Nghị, thậm chí có thông tin ngoài lề cho biết Bắc Kinh đòi chia phần đến 60% số dầu thô khai thác thuần túy là tài sản của Việt Nam, Hà Nội sẽ đồng thời phải thừa nhận một tiền lệ chưa từng có về việc phải cho kẻ cướp chung sống trong nhà mình và PetroVietnam dĩ nhiên phải chia sẻ một phần, nếu không nói là một phần lớn, lợi nhuận cho tên kẻ cướp đó.
Cơ chế đẩy nhanh tốc độ khai thác dầu khí của PVN trong nửa đầu năm 2019 cho thấy trước đó đảng cầm quyền và Bộ Quốc phòng Việt Nam có thể đã nắm được một số tin tức xác thực mà từ đó có thể dự báo là phía Trung Quốc sẽ ‘mần’ tiếp vụ Bãi Tư Chính vào năm 2019, do đó nếu PVN cứ nhẩn nha khai thác dầu như những năm không xảy ra gấu ó giữa ‘đảng anh’ và ‘đảng em’ thì nhiều khả năng sẽ không kịp hoàn thành kế hoạch khai thác dầu thô trong nửa cuối năm 2019 và ngân sách chính phủ sẽ bị hụt thu nghiêm trọng.
Thường Sơn
Nguồn : VNTB, 17/08/2019
*****************
Bãi Tư chính : ví dụ rõ ràng về chiến lược hành động của Bắc Kinh ở Biển Đông
AseanToday, VNTB, 17/08/2019
Trung Quốc đang thao túng các cơ chế giải quyết tranh chấp quốc tế để khắc phục sự nhầm lẫn và mở rộng lợi ích kinh tế ở Biển Đông. Hoạt động ngoại giao và quân sự của Trung Quốc đang đẩy khu vực đến gần bờ vực xung đột.
tuchinh2
Tàu tiếp vận Qiandaohu (AO-886) của Hải quân Giải phóng nhân dân Trung Quốc là một trong 42 tàu và tàu ngầm đại diện cho 15 quốc gia tham gia cuộc tập trận Vành đai Thái Bình Dương (RIMPAC) 2014. Ảnh : RIMPAC
Căng thẳng đang bùng phát một lần nữa ở Biển Đông. Trong nhiều tuần, các tàu hải cảnh của Trung Quốc và Việt Nam đã đối đầu nhau ở Bãi Tư Chính, một rạn san hô đang tranh chấp ở quần đảo Trường Sa ngoài khơi Việt Nam.
Tàu khảo sát của Trung Quốc Haiyang Dizhi 8 (HD8) đã xâm nhập vùng biển gần Bãi Tư Chính thuộc chủ quyền của Việt Nam vào ngày 3/7 để khảo sát địa chấn. Hộ tống tàu khảo sát là tàu hải cảnh nặng 12.000 tấn có máy bay trực thăng và một tàu hải cảnh nhỏ hơn với trọng tải 2.200 tấn.
Động thái này đã thúc đẩy chính phủ Việt Nam đưa bốn tàu hải cảnh có vũ trang đến hiện trường và đưa hai quốc gia đến bờ vực đối đầu.
Vụ việc đã gây ra một làn sóng chống Trung Quốc tại Việt Nam và trong khu vực, với việc Mỹ chỉ trích "hành vi ăn hiếp" trong khu vực của Bắc Kinh. Hoa Kỳ cáo buộc Trung Quốc "đã lặp đi lặp lại các hành động khiêu khích nhằm vào các dự án khai thác dầu khí ngoài khơi của các quốc gia" khác bằng cách "đe dọa an ninh năng lượng khu vực" và phá hoại "thị trường năng lượng Ấn Độ-Thái Bình Dương tự do và cởi mở ".
Trung Quốc muốn tiếp cận với dầu khí ở Bãi Tư Chính 
Lưu vực Bãi Tư Chính nằm trong rạn san hô cực tây của Trường Sa và có trữ lượng dầu khí phong phú. Chính phủ Việt Nam hiện có hàng chục giàn khoan dầu trong khu vực.
Theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS), rạn san hô này nằm trong vòng 200 hải lý thuộc vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam (EEZ). Tuy nhiên, Bắc Kinh không thừa nhận điều này.
Rạn san hô này nằm trong đường chín đoạn của Bắc Kinh, phân định yêu sách lãnh thổ của Trung Quốc về quyền hàng hải ở Biển Đông. Đường chính đoạn chạy dài tới 2.000 km từ lục địa Trung Quốc đến trong phạm vi cách Philippines, Malaysia và Việt Nam vài trăm km.
Vào năm 2016, Tòa án Trọng tài Thường trực tại The Hague đã bác bỏ yêu sách của Bắc Kinh đối với các vùng lãnh thổ trong đường chín đoạn, một quyết định gây phẫn nộ cho chính phủ Trung Quốc. Bắc Kinh kêu gọi các thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) bỏ qua phán quyết và tiếp tục đàm phán về Bộ quy tắc ứng xử Biển Đông (COC).
Trung Quốc đang sử dụng các phương tiện ngoại giao và quân sự để đạt được ý nguyện 
Bắc Kinh đã đề xuất rằng các dự án phát triển ở Biển Đông phải được giới hạn đối với các quốc gia có tranh chấp, mà không có sự tham gia của các cường quốc ngoài khu vực. Nói cách khác, Bắc Kinh muốn Việt Nam, Malaysia, Philippines và các quốc gia yêu sách khác hạn chế liên doanh với các công ty dầu khí quốc gia khác.
Đồng thời, chính phủ Trung Quốc tiếp tục tăng cường sự hiện diện quân sự trong khu vực. Trung Quốc đã đưa lực lượng hải cảnh vào quân đội vào năm 2018 và đã củng cố năng lực đội ngũ này. Họ cũng xây dựng và khai hoang bảy hòn đảo ở Trường Sa và cho một đội quân hùng hậu trú đóng.
Bắc Kinh thao túng các cơ chế giải quyết tranh chấp quốc tế để thúc đẩy lợi ích chiến lược riêng
Theo thông lệ quốc tế, khi hai quốc gia có vùng đặc quyền kinh tế trùng nhau, thì các quốc gia liên quan có thể tiến hành phát triển hàng hải chung cho đến khi các tranh chấp được giải quyết.
Tuy nhiên, trong trường hợp của Bãi Tư Chính, thuộc khu vực EEZ của Việt Nam, đề xuất của Trung Quốc về phát triển chung hàng hải là một nỗ lực nhằm thao túng các luật lệ quốc tế để biến các vùng biển không bị tranh chấp thành tranh chấp. Vì Hà Nội thường dựa vào các biện pháp ôn hòa trên cơ sở luật pháp quốc tế để bảo vệ quyền chủ quyền của mình, Trung Quốc hy vọng sẽ buộc Việt Nam chấp nhận phát triển chung trên biển.
Bằng cách tạo ra các tranh chấp mới ở Biển Đông, Trung Quốc cũng không khuyến khích các công ty nước ngoài đầu tư vào khu vực này. Hy vọng rằng những thiệt hại kinh tế đối với Việt Nam và các nước ASEAN khác sẽ thúc đẩy họ chấp nhận các đề xuất phát triển chung.
Gia tăng quân sự hóa đang đẩy khu vực đến gần bờ vực xung đột
Việc thử nghiệm tên lửa đạn đạo chống hạm gần đây của Trung Quốc ở Biển Đông đánh dấu sự leo thang rõ ràng về quân sự hóa trong khu vực. Cuộc tập trận cùng với các cuộc thử nghiệm tiếp theo về tên lửa chống hạm trên đất liền là một màn trình diễn có chủ ý về sức mạnh hải quân của Trung Quốc nhằm đưa ra thông điệp cảnh báo tới Hoa Kỳ và các đối tác khu vực.
Trung Quốc đang sử dụng "chiến lược bắp cải", để mở rộng ranh giới trên biển, theo đó một khu vực tranh chấp được bao quanh bởi nhiều lớp an ninh để ngăn tiếp cận quốc gia đối thủ. Cuối cùng, lãnh thổ bị bao vây bị kẻ xâm lược xâm chiếm hoàn toàn.
Cũng trong một phần chiến lược, Trung Quốc đưa dân quân đánh cá để quấy rối ngư dân các quốc gia khác. Các tàu đánh cá này được chính phủ trợ cấp, được đào tạo thu thập thông tin về các tàu nước ngoài và đã tham gia giải cứu các tàu đánh cá bất hợp pháp của Trung Quốc bị các chính phủ khác bắt giữ.
Việc cho tàu HD8 gần đây xâm phạm Bãi Tư Chính là việc thành lập một lớp khác trong "bắp cải bảo mật Trung Quốc". Nhưng việc này đang đẩy khu vực tới gần xung đột hơn.
Vào ngày 7/8, Hải quân Hoa Kỳ đã cho tàu USS Ronald Reagan đến Biển Đông. Trong một tuyên bố, Washington cho biết phương châm của hàng không mẫu hạm là "hòa bình thông qua sức mạnh", và yêu cầu các quốc gia có yêu sách "tuân theo luật pháp quốc tế".
Việc hàng không mẫu hạm USS Ronald Reagan tới khu vực này có thể là mối đe dọa để Trung Quốc cần rút HD8 khỏi Bãi Tư Chính. Quần đảo Trường Sa cách Trung Quốc đại lục một quãng đường dài và có thể dễ dàng thấy chuỗi cung ứng của họ bị phá vỡ trong trường hợp xảy ra xung đột. Sự xuất hiện của hàng không mẫu hạm cũng báo hiệu rằng Hoa Kỳ đang cố gắng trấn an các đối tác trong khu vực và đối đầu sự thống trị của hải quân Trung Quốc.
Tất cả đều chú ý đến bước đi tiếp theo của Trung Quốc. Khi cuộc cạnh tranh giữa Mỹ và Trung Quốc diễn ra trên sân khấu kinh tế quốc tế, Biển Đông có thể là nhà hát tiếp theo để hai cường quốc trình diễn vũ lực.
Xã luận
Khánh Anh dịch
Nguồn : VNTB, 17/08/2019