Trung Quốc muốn loại Mỹ ra khỏi địa bàn Đông Nam Á (BBC tiếng Việt , Minh Anh)
Trung Quốc tiến hành chiến tranh thông tin nhắm vào lợi ích Mỹ tại Philippines
BBC, 09/10/2025
Khi các tàu Trung Quốc phun vòi rồng vào tàu Philippines trên Biển Đông vào tháng 11/2021, đại sứ Trung Quốc khi đó tại Manila đã lên Facebook kêu gọi người dân Philippines chia sẻ những điều họ yêu thích nhất về Trung Quốc.
Cả Trung Quốc và Mỹ đều đã tham gia vào "chiến tranh thông tin" nhằm tạo sức ảnh hưởng tại Philippines - Reuters/Getty Images/BBC
Giữa hàng trăm bình luận ca ngợi nồng nhiệt, có ba bình luận đến từ một nam thanh niên có tên "Vince Dimaano".
Tuy nhiên, những bình luận đó – cũng như nhiều phản hồi khác dưới các bài đăng của đại sứ quán Trung Quốc – không phải thật.
Các bình luận này xuất phát từ các tài khoản giả do phái đoàn ngoại giao Trung Quốc tài trợ, theo các tài liệu nội bộ của một công ty tiếp thị có trụ sở tại Manila.
Công ty này, InfinitUs Marketing Solutions, đã tiến hành một chiến dịch trên không gian mạng do Trung Quốc tài trợ nhằm làm suy yếu sự ủng hộ đối với chính sách của chính phủ Philippines, đồng thời gieo rắc sự chia rẽ xung quanh liên minh an ninh giữa Manila và Washington, theo kết quả xem xét các tài liệu, tài khoản Facebook giả mạo, cũng như các cuộc phỏng vấn hai cựu nhân viên công ty và hai quan chức Philippines.
InfinitUs, thuộc sở hữu của Trung Quốc, cũng sử dụng các hồ sơ ảo để khuếch đại nội dung chống Mỹ do các cây bút Philippines tạo ra – trong đó có một số người đã nhận tiền từ Bắc Kinh, theo điều tra của Reuters.
InfinitUs và chủ sở hữu của công ty, ông Paul Li, đã không phản hồi các câu hỏi của Reuters. Trước đó, công ty này đã phủ nhận có bất kỳ liên quan nào đến "các hoạt động kỹ thuật số phi pháp".
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói với Reuters rằng Bắc Kinh không can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia khác.
Theo người phát ngôn này, những cáo buộc do một số chính trị gia Philippines đưa ra về chiến dịch gây ảnh hưởng của Trung Quốc "đã thất bại và thậm chí còn phản tác dụng".
Sự bùng nổ của mạng xã hội đã tăng tốc các chiến dịch gây ảnh hưởng tại Philippines, theo ông Jonathan Malaya, nhân vật cho đến gần đây vẫn là quan chức cấp cao của Hội đồng An ninh Quốc gia Philippines.
Với vị trí gần Đài Loan, Philippines ngày càng có tầm quan trọng chiến lược đối với cả Mỹ và Trung Quốc, trong bối cảnh Bắc Kinh đã yêu cầu quân đội sẵn sàng cho khả năng chiếm Đài Loan trước năm 2027.
InfinitUs lần đầu tiên bị đưa ra ánh sáng trong một phiên điều trần tại Thượng viện Philippines hồi tháng 4, khi Lãnh đạo phe đa số khi đó là Francis Tolentino cáo buộc công ty này sử dụng tài khoản giả để củng cố hình ảnh của đại sứ quán Trung Quốc và thực hiện một "chiến dịch gây ảnh hưởng" nhằm vào Philippines.
Ông Tolentino đã công bố bản sao một tấm séc từ đại sứ quán gửi cho InfinitUs và nhấn mạnh đến một số bài đăng của các tài khoản mà sau này Reuters xác định là giả mạo, dù ông không nói rõ thêm chi tiết.
Lãnh đạo phe đa số Francis Tolentino - Thượng viện Philippines
Phạm vi hoạt động của InfinitUs vượt xa nội dung tuyên truyền thân Trung Quốc mà Thượng nghị sĩ Tolentino cáo buộc, theo điều tra của Reuters.
Hoạt động của công ty này bao gồm việc bôi nhọ liên minh Mỹ - Philippines và chỉ trích các loại vắc xin COVID do phương Tây sản xuất. Reuters cũng phát hiện ra rằng InfinitUs đã lập ra Ni Hao Manila, một trang tin được thiết kế giống như do người Philippines điều hành, theo lời kể của các cựu nhân viên.
Nhân viên của InfinitUs đã sử dụng các tài khoản giả dạng là người Philippines ủng hộ Bắc Kinh để công kích Mỹ và chỉ trích một nghị sĩ theo chủ nghĩa dân tộc nổi tiếng, theo hồ sơ tài khoản và tài liệu của công ty.
Các tài liệu này còn có một hợp đồng ký vào tháng 8/2023, giao cho InfinitUs nhiệm vụ "định hướng dư luận" trên Facebook và X, cùng với việc lập các báo cáo tiến độ công việc cho đại sứ quán Trung Quốc.
Reuters đã xác định được ít nhất mười tài khoản Facebook nằm trong cái mà InfinitUs gọi là một "đội quân" trong các tài liệu nội bộ.
Meta, chủ sở hữu của nền tảng Facebook, không bình luận về chiến dịch gây ảnh hưởng này, nhưng xác nhận các tài khoản đó đã vi phạm chính sách và đã bị xóa sau khi Reuters cảnh báo.
"ĐỘI QUÂN LUÔN ỦNG HỘ CÁC HOẠT ĐỘNG VÀ SÁNG KIẾN CỦA TRANG WEB ĐẠI SỨ TRUNG QUỐC", một báo cáo tiến độ nêu, ám chỉ lực lượng tài khoản giả [troll] nói trên.
"Đội quân đã lan truyền đoạn video giải thích về những nhược điểm của việc Mỹ triển khai tên lửa Typhon tại Philippines", một báo cáo khác, đề tháng 11/2024, viết.
Các tài khoản này cũng quảng bá các nội dung thân Trung Quốc có sự xuất hiện của các nhân vật truyền thông Philippines, trong đó có Rommel Banlaoi, một học giả chống khủng bố từng học tại Trung Quốc.
Năm 2022, Banlaoi được đề cử làm Phó Cố vấn An ninh Quốc gia, nhưng giới chức an ninh đã phản đối thành công.
Banlaoi là một trong hàng chục Philippines có ảnh hưởng lớn, từng nhận giải thưởng từ Hội Hữu nghị Philippines – Trung Quốc (APCU) kể từ năm 2021.
Tổ chức này được cựu Tổng thống Philippines Gloria Arroyo tái lập cùng một cơ quan của Đảng cộng sản Trung Quốc. Mỹ từng cáo buộc cơ quan này "lôi kéo chính quyền địa phương" của các nước khác.
Theo APCU, giải thưởng do đại sứ quán Trung Quốc tài trợ này được nhận số tiền hàng ngàn đô la Mỹ – gấp nhiều lần mức lương trung bình tại Philippines.
Ông Banlaoi không phản hồi các câu hỏi của Reuters.
Khi được hỏi về phát hiện của Reuters, ông Jonathan Malaya, một quan chức Philippines, cho biết chính phủ nhận thức rõ rằng "các bên trung gian thứ ba" đã lặp lại các luận điểm của Trung Quốc, sau đó được các tài khoản giả khuếch tán nhằm tạo hiệu ứng lan truyền.
"Mục tiêu cuối cùng của Trung Quốc là khiến Philippines phải quy phục", – ông Tolentino nói với Reuters.
Luật pháp của Philippines hiện chưa đủ mạnh trong việc chống sự can thiệp của nước ngoài, mặc dù các nhà lập pháp đang thúc đẩy sửa đổi và mở rộng quy định để xử lý việc phát tán thông tin sai lệch.
Các hình phạt khả dĩ bao gồm cả chế tài phạt tiền rất nặng.
Hoạt động của các tài khoản do InfinitUs kiểm soát phù hợp với "sách lược gây ảnh hưởng ở nước ngoài" của Trung Quốc, theo bà Bethany Allen thuộc Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI) – người đã nghiên cứu các chiến dịch thông tin kiểu này và xem xét phát hiện của Reuters.
"Trên X và YouTube có rất nhiều tài khoản quảng bá hình ảnh 'Trung Quốc tươi đẹp, thân thiện' (và đôi khi là nội dung chính trị thẳng thắn hơn)", bà cho biết trong một email, đồng thời nói rằng những tài khoản này thường không tiết lộ mối dây liên hệ với Bắc Kinh, dù nhiều khả năng họ được Đảng cộng sản Trung Quốc tài trợ.
Alphabet, chủ sở hữu của YouTube, và nền tảng X đã không phản hồi yêu cầu bình luận của Reuters.
Trung Quốc và Mỹ tiến hành "chiến tranh thông tin"
Cả Trung Quốc và Mỹ đều đã tham gia vào "chiến tranh thông tin" nhằm tạo sức ảnh hưởng tại Philippines.
Năm ngoái, Reuters đã tiết lộ rằng Mỹ từng vận hành một chương trình trong đại dịch Covid-19 nhằm làm suy giảm uy tín của các loại vắc xin Trung Quốc tại Philippines - trong đó có việc sử dụng các tài khoản mạng xã hội giả mạo.
Khi đó, Đại sứ quán Trung Quốc phản ứng rằng Washington nên "ngừng vu khống và bôi nhọ các quốc gia khác".
Gần đây, Mỹ đã cắt giảm ngân sách dành cho các chương trình đối phó với tuyên truyền của Bắc Kinh.
Vào tháng 4 vừa rồi, Bộ Ngoại giao Mỹ đã đóng cửa một văn phòng từng phối hợp chặt chẽ với Manila để chống lại các chiến dịch tạo ảnh hưởng của Trung Quốc, sau khi Ngoại trưởng Marco Rubio cáo buộc cơ quan này kiểm duyệt và lãng phí ngân sách.
Theo một quan chức Philippines am hiểu vấn đề, Manila đã đóng góp dữ liệu cho cơ sở thông tin về các hoạt động của Trung Quốc do văn phòng nói trên quản lý.
Một người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ nói với Reuters rằng Manila và Washington vẫn tiếp tục hợp tác nhằm chống lại "các hoạt động độc hại của Đảng cộng sản Trung Quốc".
"Những chiến dịch làm xói mòn diễn ngôn dân chủ hoặc gây chia rẽ là điều không thể chấp nhận" và sự can thiệp ở nước ngoài tại Philippines phải bị lên án, người phát ngôn nói thêm
Nhà Trắng cũng ra tuyên bố rằng nỗ lực "loại bỏ lãng phí, gian lận và lạm dụng ngân sách" không làm suy giảm ảnh hưởng của Mỹ.
Đội quân troll
Từ khi Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. lên nắm quyền vào năm 2022, Philippines đã tăng cường quan hệ an ninh với Mỹ,
Philippines từng là thuộc địa của Mỹ và vẫn là mắt xích quan trọng trong chiến lược phòng thủ Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, Philippines vẫn duy trì mối liên hệ sâu rộng về văn hóa và kinh tế với Trung Quốc láng giềng.
Ông Marcos Jr., người kế nhiệm ông Rodrigo Duterte – vị tổng thống có lập trường thân Bắc Kinh - cho rằng Manila khó tránh khỏi việc bị lôi kéo vào bất kỳ xung đột nào liên quan đến Đài Loan.
Philippines cũng đã thể hiện lập trường cứng rắn hơn trong tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc, quốc gia đòi chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông.
Trung Quốc thường xuyên cản trở - thậm chí có hành động bạo lực - đối với các hoạt động của tàu Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế của Manila.
Chính sách đối ngoại của ông Marcos Jr. đánh dấu sự khác biệt rõ rệt với người tiền nhiệm. Trong khi ông Duterte tìm cách xích lại gần Trung Quốc, thì Bắc Kinh đã nhanh chóng quân sự hóa các đảo nhân tạo ở vùng biển tranh chấp và liên tục có những hành động hung hăng trên biển.
Khi hình ảnh của Trung Quốc tại Philippines xuống dốc, phái đoàn ngoại giao Bắc Kinh tại Manila đã tìm đến InfinitUs.
Theo hồ sơ doanh nghiệp, ông Li, chủ sở hữu của InfinitUs, cũng điều hành một công ty chuyên hỗ trợ người Trung Quốc di cư sang Philippines.
Vào cuối năm 2020, InfinitUs mở nhiều tài khoản Facebook. Điều này đã được Reuters xác định qua một báo cáo nội bộ không đề ngày gửi đến đại sứ quán Trung Quốc.
Tài liệu này bao gồm cả bản ghi các bình luận mà những tài khoản đó đã đăng trên trang mạng xã hội của đại sứ quán.
Hành vi của một tài khoản mang tên "Vince" được xem là tiêu biểu cho toàn nhóm.
"Vince" thường xuyên ca ngợi Trung Quốc, bảo vệ lực lượng hải cảnh nước này, và chia sẻ các nội dung của đại sứ quán. Tài khoản này khen ngợi vắc xin Sinovac của Trung Quốc và lan truyền các bài viết chỉ trích vắc xin do phương Tây sản xuất.
"Chúng ta nên ngừng đối đầu với Trung Quốc về vấn đề hàng hải", "Vince" viết.
InfinitUs dường như không quá chú trọng đến việc làm cho các tài khoản trông giống như thật. Ảnh đại diện của một hồ sơ trùng khớp với hình ảnh "một người đàn ông Châu Á điển trai" được trang ảnh thương mại Dreamstime cung cấp.
Dreamstime cho biết họ nhận thức được việc hình ảnh của mình thường bị lạm dụng bởi mạng lưới bot và tài khoản giả, và khẳng định họ phản đối những hoạt động như vậy.
Tài khoản "Vince" cũng đăng các đánh giá gần như y hệt nhau về một số doanh nghiệp - giống với hai tài khoản khác mà Reuters xác định là thuộc quyền kiểm soát của InfinitUs. Theo Margot Hardy, chuyên gia của công ty phân tích trực tuyến Graphika, đây là dấu hiệu điển hình của hành vi không trung thực.
Ông Marcos Jr. từng bị cáo buộc tham nhũng và nghiện ma túy trong giai đoạn vận động tranh cử
InfinitUs còn đứng sau các tài khoản tấn công một nghị sĩ nổi tiếng, theo các báo cáo của đại sứ quán.
Báo cáo tháng 11/2024 của công ty mô tả cách các tài khoản đó ồ ạt bình luận trên trang cá nhân của Nghị sĩ Robert Ace Barbers, người tích cực ủng hộ dự luật củng cố yêu sách hàng hải của Philippines.
Tài liệu này nói đến "chiến dịch bình luận hung hăng" nhằm vào các bài đăng của ông Barbers trong tháng, nhằm "phản đối các phát biểu tiêu cực của ông về Trung Quốc liên quan đến các quy định hàng hải mới".
Báo cáo không nêu ví dụ cụ thể. Tuy nhiên, vài ngày sau khi dự luật được thông qua, những cáo buộc chưa được kiểm chứng về hành vi phạm tội bắt đầu xuất hiện dày đặc trong phần bình luận các bài đăng cũ của Barbers.
Trước đó, các bài đăng của ông Barbers thường chỉ có vài chục bình luận, nhưng đến cuối tháng 11, con số tăng vọt lên hàng trăm.
"Những tài khoản troll này được lập trình để tác động đến lá phiếu của người dân Philippines", ông Barbers nói, đề cập đến cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ tháng Năm, mà ông không thể tái tranh cử do giới hạn nhiệm kỳ.
Meta nói với Reuters rằng họ đầu tư nhiều vào việc bảo vệ bầu cử trên không gian mạng.
Cyabra, công ty phân tích thông tin sai lệch có trụ sở tại Mỹ, nói với Reuters rằng một làn sóng tài khoản giả có khả năng liên kết với Bắc Kinh cũng nhắm vào ông Marcos Jr. trên nền tảng X, cáo buộc ông tham nhũng và nghiện ma túy trong giai đoạn vận động tranh cử.
Reuters không thể độc lập xác minh sự tồn tại của chiến dịch này, nhưng đã xem xét nhiều bài đăng không được chứng thực trên X trong thời gian đó, cáo buộc tổng thống có các hành vi phi pháp.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố :
"Chúng tôi sẽ không, và cũng không có hứng thú, can thiệp vào các cuộc bầu cử của Philippines".
Chiến tranh ủy nhiệm ?
Những tài khoản troll này đã hỗ trợ cho trang tin – văn hóa Ni Hao Manila, có nghĩa là "Xin chào Manila" trong tiếng Quan thoại.
Trang này đăng các video ca ngợi sức mạnh hải quân của Trung Quốc và chỉ trích việc Philippines hợp tác an ninh với Mỹ. Một số bài đăng của trang cũng được chia sẻ lại bởi các tài khoản giả mạo do InfinitUs điều hành.
Một cựu nhân viên của InfinitUs cho biết công ty này đã mua lượt thích và lượt theo dõi ảo từ các nhà cung cấp dịch vụ Facebook cho Ni Hao Manila. Trang tin này hiện có khoảng 115.000 người theo dõi trên YouTube và 300.000 trên TikTok.
Bà Hardy thuộc tổ chức phân tích mạng Graphika nói rằng kênh TikTok của Ni Hao Manila thể hiện hành vi phi tự nhiên, chẳng hạn như video có hàng trăm lượt thích nhưng không có bình luận nào.
TikTok cho biết họ đã điều tra tài khoản của Ni Hao Manila sau khi được Reuters thông báo và xóa bỏ các lượt theo dõi giả.
Ni Hao Manila cũng chia sẻ nội dung từ ít nhất một người Philippines tham gia quản lý APCU, tổ chức có liên hệ với Đảng cộng sản Trung Quốc.
Một số quan chức đương nhiệm hoặc từng giữ chức tại Philippines cũng nhận được giải thưởng từ APCU – giải thường mà tổ chức này khẳng định đi kèm với khoản tiền mặt từ khoảng 850 đến 3.440 USD.
Trong số này có Manuel Mamba, một lãnh đạo cấp tỉnh, người từng phản đối một số kế hoạch cho phép quân đội Mỹ đồn trú ; Regina Tecson, trợ lý thân cận của Sara Duterte (con gái cựu tổng thống Rodrigo Duterte) ; Jaime T. Cruz và Carlos Chan, hai cựu đặc phái viên tại Bắc Kinh.
Ông Mamba, người nhận giải thưởng mà APCU nói trị giá 2.570 USD, nói với Reuters rằng ông có nhận bảng vinh danh, nhưng "không biết gì về khoản tiền thưởng hay bất kỳ thỏa thuận trao đổi nào liên quan đến việc này".
Ông nói thêm rằng việc ông tiếp xúc với các đại diện nước ngoài - trong đó có việc nhận quyên góp từ Đài Loan cho nạn nhân bão - "phù hợp với trách nhiệm của tôi trong việc thúc đẩy hợp tác và cơ hội có lợi cho người dân địa phương".
Bà Tecson cho biết không có điều kiện ràng buộc nào đi kèm với khoản tiền thường thưởng khoảng 1.700 USD, và bà đã dùng số tiền đó cho hoạt động từ thiện.
Những người nhận thưởng khác được APCU công bố gồm Banlaoi (ứng viên cố vấn an ninh quốc gia), cùng các cây bút Herman Tiu Laurel, Adolfo Paglinawan và Rod Kapunan.
Cả bốn người này đều bị xác định là công cụ tăng ảnh hưởng cho Trung Quốc trong một tài liệu nội bộ năm 2024 do một cơ quan an ninh Philippines biên soạn, mà Reuters đã xem được, về can thiệp nước ngoài.
Ông Tiu Laurel không trả lời các câu hỏi cụ thể của Reuters, nhưng nói rằng giải thưởng nhằm vinh danh "những cá nhân lên tiếng vì sự thật trong quan hệ Philippines - Trung Quốc".
APCU, cũng như Cruz, Chan, Paglinawan và Kapunan, không phản hồi yêu cầu bình luận của Reuters.
Các khảo sát cho thấy người dân Philippines vẫn ủng hộ mạnh mẽ liên minh với Mỹ, nhưng theo cựu Thượng Nghị sĩ Tolentino, những nỗ lực của Bắc Kinh đang dần cho thấy hiệu quả nhất định.
Các cuộc thăm dò cho thấy ứng viên hàng đầu cho cuộc bầu cử tổng thống năm 2028 là bà Sara Duterte, người từng chỉ trích chính sách thân Mỹ của Tổng thống đương nhiệm Marcos Jr.
Ông Tolentino nói : "Người Philippines tin vào mạng xã hội. Họ có thể bị tác động".
Nguồn : BBC, 09/10/2025
Lần đầu tiên kể từ 2019, thủ tướng Trung Quốc công du Bắc Triều Tiên
Minh Anh, RFI, 07/10/2025
Bộ Ngoại Giao Trung Quốc hôm nay, 07/10/2025, thông báo, từ ngày 09 đến 11/10, thủ tướng Lý Cường dẫn đầu phái đoàn chính phủ đến tham dự các sự kiện kỷ niệm 80 năm ngày thành lập đảng Lao Động Triều Tiên
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un vẫy tay chào từ một chiếc limousine mui trần khi họ di chuyển trên một con phố ở Bình Nhưỡng, ngày 20/06/2019. AP - Ju Peng
Theo AP, đây là chuyến thăm cấp cao nhất đầu tiên của một nhà lãnh đạo Trung Quốc đến Bắc Triều Tiên kể từ sau chuyến công du Bình Nhưỡng của chủ tịch, tổng bí thư Tập Cận Bình năm 2019.
Bộ Ngoại Giao Trung Quốc nhấn mạnh đến "tình bằng hữu" với "nước láng giềng truyền thống", đồng thời khẳng định "chính sách chiến lược kiên định" của chính phủ và đảng Cộng sản Trung Quốc nhằm "duy trì, củng cố và phát triển" quan hệ với Bắc Triều Tiên.
Hãng tin Mỹ AP nhắc lại, Bắc Kinh từ lâu vẫn luôn luôn là đồng minh và là nguồn hậu thuẫn quan trọng nhất của chế độ Bình Nhưỡng, dù rằng những năm gần đây chế độ Kim Jong-un có những điều chỉnh trong mối quan hệ với Trung Quốc khi siết chặt hơn mối quan hệ với Nga. Binh lính Bắc Triều Tiên được điều sang Nga hỗ trợ Moskva trong cuộc chiến xâm lược Ukraine.
Theo hãng thông tấn Bắc Triều Tiên KCNA, Nga cử cựu tổng thống Dmitri Medvedev đến dự lễ kỷ niệm 80 năm ngày thành lập đảng Lao Động Triều Tiên dự kiến diễn ra vào thứ Sáu 10/10 với màn diễu binh rầm rộ.
Tham dự sự kiện này còn có nhiều lãnh đạo cao cấp khác đến từ các nước như tổng bí thư đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm, tổng bí thư đảng Nhân dân Cách mạng kiêm chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith…
Minh Anh
BBC, 09/10/2025
Khi các tàu Trung Quốc phun vòi rồng vào tàu Philippines trên Biển Đông vào tháng 11/2021, đại sứ Trung Quốc khi đó tại Manila đã lên Facebook kêu gọi người dân Philippines chia sẻ những điều họ yêu thích nhất về Trung Quốc.
Giữa hàng trăm bình luận ca ngợi nồng nhiệt, có ba bình luận đến từ một nam thanh niên có tên "Vince Dimaano".
Tuy nhiên, những bình luận đó – cũng như nhiều phản hồi khác dưới các bài đăng của đại sứ quán Trung Quốc – không phải thật.
Các bình luận này xuất phát từ các tài khoản giả do phái đoàn ngoại giao Trung Quốc tài trợ, theo các tài liệu nội bộ của một công ty tiếp thị có trụ sở tại Manila.
Công ty này, InfinitUs Marketing Solutions, đã tiến hành một chiến dịch trên không gian mạng do Trung Quốc tài trợ nhằm làm suy yếu sự ủng hộ đối với chính sách của chính phủ Philippines, đồng thời gieo rắc sự chia rẽ xung quanh liên minh an ninh giữa Manila và Washington, theo kết quả xem xét các tài liệu, tài khoản Facebook giả mạo, cũng như các cuộc phỏng vấn hai cựu nhân viên công ty và hai quan chức Philippines.
InfinitUs, thuộc sở hữu của Trung Quốc, cũng sử dụng các hồ sơ ảo để khuếch đại nội dung chống Mỹ do các cây bút Philippines tạo ra – trong đó có một số người đã nhận tiền từ Bắc Kinh, theo điều tra của Reuters.
InfinitUs và chủ sở hữu của công ty, ông Paul Li, đã không phản hồi các câu hỏi của Reuters. Trước đó, công ty này đã phủ nhận có bất kỳ liên quan nào đến "các hoạt động kỹ thuật số phi pháp".
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói với Reuters rằng Bắc Kinh không can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia khác.
Theo người phát ngôn này, những cáo buộc do một số chính trị gia Philippines đưa ra về chiến dịch gây ảnh hưởng của Trung Quốc "đã thất bại và thậm chí còn phản tác dụng".
Sự bùng nổ của mạng xã hội đã tăng tốc các chiến dịch gây ảnh hưởng tại Philippines, theo ông Jonathan Malaya, nhân vật cho đến gần đây vẫn là quan chức cấp cao của Hội đồng An ninh Quốc gia Philippines.
Với vị trí gần Đài Loan, Philippines ngày càng có tầm quan trọng chiến lược đối với cả Mỹ và Trung Quốc, trong bối cảnh Bắc Kinh đã yêu cầu quân đội sẵn sàng cho khả năng chiếm Đài Loan trước năm 2027.
InfinitUs lần đầu tiên bị đưa ra ánh sáng trong một phiên điều trần tại Thượng viện Philippines hồi tháng 4, khi Lãnh đạo phe đa số khi đó là Francis Tolentino cáo buộc công ty này sử dụng tài khoản giả để củng cố hình ảnh của đại sứ quán Trung Quốc và thực hiện một "chiến dịch gây ảnh hưởng" nhằm vào Philippines.
Ông Tolentino đã công bố bản sao một tấm séc từ đại sứ quán gửi cho InfinitUs và nhấn mạnh đến một số bài đăng của các tài khoản mà sau này Reuters xác định là giả mạo, dù ông không nói rõ thêm chi tiết.
Lãnh đạo phe đa số Francis Tolentino - Thượng viện Philippines
Phạm vi hoạt động của InfinitUs vượt xa nội dung tuyên truyền thân Trung Quốc mà Thượng nghị sĩ Tolentino cáo buộc, theo điều tra của Reuters.
Hoạt động của công ty này bao gồm việc bôi nhọ liên minh Mỹ - Philippines và chỉ trích các loại vắc xin COVID do phương Tây sản xuất. Reuters cũng phát hiện ra rằng InfinitUs đã lập ra Ni Hao Manila, một trang tin được thiết kế giống như do người Philippines điều hành, theo lời kể của các cựu nhân viên.
Nhân viên của InfinitUs đã sử dụng các tài khoản giả dạng là người Philippines ủng hộ Bắc Kinh để công kích Mỹ và chỉ trích một nghị sĩ theo chủ nghĩa dân tộc nổi tiếng, theo hồ sơ tài khoản và tài liệu của công ty.
Các tài liệu này còn có một hợp đồng ký vào tháng 8/2023, giao cho InfinitUs nhiệm vụ "định hướng dư luận" trên Facebook và X, cùng với việc lập các báo cáo tiến độ công việc cho đại sứ quán Trung Quốc.
Reuters đã xác định được ít nhất mười tài khoản Facebook nằm trong cái mà InfinitUs gọi là một "đội quân" trong các tài liệu nội bộ.
Meta, chủ sở hữu của nền tảng Facebook, không bình luận về chiến dịch gây ảnh hưởng này, nhưng xác nhận các tài khoản đó đã vi phạm chính sách và đã bị xóa sau khi Reuters cảnh báo.
"ĐỘI QUÂN LUÔN ỦNG HỘ CÁC HOẠT ĐỘNG VÀ SÁNG KIẾN CỦA TRANG WEB ĐẠI SỨ TRUNG QUỐC", một báo cáo tiến độ nêu, ám chỉ lực lượng tài khoản giả [troll] nói trên.
"Đội quân đã lan truyền đoạn video giải thích về những nhược điểm của việc Mỹ triển khai tên lửa Typhon tại Philippines", một báo cáo khác, đề tháng 11/2024, viết.
Các tài khoản này cũng quảng bá các nội dung thân Trung Quốc có sự xuất hiện của các nhân vật truyền thông Philippines, trong đó có Rommel Banlaoi, một học giả chống khủng bố từng học tại Trung Quốc.
Năm 2022, Banlaoi được đề cử làm Phó Cố vấn An ninh Quốc gia, nhưng giới chức an ninh đã phản đối thành công.
Banlaoi là một trong hàng chục Philippines có ảnh hưởng lớn, từng nhận giải thưởng từ Hội Hữu nghị Philippines – Trung Quốc (APCU) kể từ năm 2021.
Tổ chức này được cựu Tổng thống Philippines Gloria Arroyo tái lập cùng một cơ quan của Đảng cộng sản Trung Quốc. Mỹ từng cáo buộc cơ quan này "lôi kéo chính quyền địa phương" của các nước khác.
Theo APCU, giải thưởng do đại sứ quán Trung Quốc tài trợ này được nhận số tiền hàng ngàn đô la Mỹ – gấp nhiều lần mức lương trung bình tại Philippines.
Ông Banlaoi không phản hồi các câu hỏi của Reuters.
Khi được hỏi về phát hiện của Reuters, ông Jonathan Malaya, một quan chức Philippines, cho biết chính phủ nhận thức rõ rằng "các bên trung gian thứ ba" đã lặp lại các luận điểm của Trung Quốc, sau đó được các tài khoản giả khuếch tán nhằm tạo hiệu ứng lan truyền.
"Mục tiêu cuối cùng của Trung Quốc là khiến Philippines phải quy phục", – ông Tolentino nói với Reuters.
Luật pháp của Philippines hiện chưa đủ mạnh trong việc chống sự can thiệp của nước ngoài, mặc dù các nhà lập pháp đang thúc đẩy sửa đổi và mở rộng quy định để xử lý việc phát tán thông tin sai lệch.
Các hình phạt khả dĩ bao gồm cả chế tài phạt tiền rất nặng.
Hoạt động của các tài khoản do InfinitUs kiểm soát phù hợp với "sách lược gây ảnh hưởng ở nước ngoài" của Trung Quốc, theo bà Bethany Allen thuộc Viện Chính sách Chiến lược Úc (ASPI) – người đã nghiên cứu các chiến dịch thông tin kiểu này và xem xét phát hiện của Reuters.
"Trên X và YouTube có rất nhiều tài khoản quảng bá hình ảnh 'Trung Quốc tươi đẹp, thân thiện' (và đôi khi là nội dung chính trị thẳng thắn hơn)", bà cho biết trong một email, đồng thời nói rằng những tài khoản này thường không tiết lộ mối dây liên hệ với Bắc Kinh, dù nhiều khả năng họ được Đảng cộng sản Trung Quốc tài trợ.
Alphabet, chủ sở hữu của YouTube, và nền tảng X đã không phản hồi yêu cầu bình luận của Reuters.
Trung Quốc và Mỹ tiến hành "chiến tranh thông tin"
Cả Trung Quốc và Mỹ đều đã tham gia vào "chiến tranh thông tin" nhằm tạo sức ảnh hưởng tại Philippines.
Năm ngoái, Reuters đã tiết lộ rằng Mỹ từng vận hành một chương trình trong đại dịch Covid-19 nhằm làm suy giảm uy tín của các loại vắc xin Trung Quốc tại Philippines - trong đó có việc sử dụng các tài khoản mạng xã hội giả mạo.
Khi đó, Đại sứ quán Trung Quốc phản ứng rằng Washington nên "ngừng vu khống và bôi nhọ các quốc gia khác".
Gần đây, Mỹ đã cắt giảm ngân sách dành cho các chương trình đối phó với tuyên truyền của Bắc Kinh.
Vào tháng 4 vừa rồi, Bộ Ngoại giao Mỹ đã đóng cửa một văn phòng từng phối hợp chặt chẽ với Manila để chống lại các chiến dịch tạo ảnh hưởng của Trung Quốc, sau khi Ngoại trưởng Marco Rubio cáo buộc cơ quan này kiểm duyệt và lãng phí ngân sách.
Theo một quan chức Philippines am hiểu vấn đề, Manila đã đóng góp dữ liệu cho cơ sở thông tin về các hoạt động của Trung Quốc do văn phòng nói trên quản lý.
Một người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ nói với Reuters rằng Manila và Washington vẫn tiếp tục hợp tác nhằm chống lại "các hoạt động độc hại của Đảng cộng sản Trung Quốc".
"Những chiến dịch làm xói mòn diễn ngôn dân chủ hoặc gây chia rẽ là điều không thể chấp nhận" và sự can thiệp ở nước ngoài tại Philippines phải bị lên án, người phát ngôn nói thêm
Nhà Trắng cũng ra tuyên bố rằng nỗ lực "loại bỏ lãng phí, gian lận và lạm dụng ngân sách" không làm suy giảm ảnh hưởng của Mỹ.
Đội quân troll
Từ khi Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. lên nắm quyền vào năm 2022, Philippines đã tăng cường quan hệ an ninh với Mỹ,
Philippines từng là thuộc địa của Mỹ và vẫn là mắt xích quan trọng trong chiến lược phòng thủ Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Hoa Kỳ.
Tuy nhiên, Philippines vẫn duy trì mối liên hệ sâu rộng về văn hóa và kinh tế với Trung Quốc láng giềng.
Ông Marcos Jr., người kế nhiệm ông Rodrigo Duterte – vị tổng thống có lập trường thân Bắc Kinh - cho rằng Manila khó tránh khỏi việc bị lôi kéo vào bất kỳ xung đột nào liên quan đến Đài Loan.
Philippines cũng đã thể hiện lập trường cứng rắn hơn trong tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc, quốc gia đòi chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông.
Trung Quốc thường xuyên cản trở - thậm chí có hành động bạo lực - đối với các hoạt động của tàu Philippines trong vùng đặc quyền kinh tế của Manila.
Chính sách đối ngoại của ông Marcos Jr. đánh dấu sự khác biệt rõ rệt với người tiền nhiệm. Trong khi ông Duterte tìm cách xích lại gần Trung Quốc, thì Bắc Kinh đã nhanh chóng quân sự hóa các đảo nhân tạo ở vùng biển tranh chấp và liên tục có những hành động hung hăng trên biển.
Khi hình ảnh của Trung Quốc tại Philippines xuống dốc, phái đoàn ngoại giao Bắc Kinh tại Manila đã tìm đến InfinitUs.
Theo hồ sơ doanh nghiệp, ông Li, chủ sở hữu của InfinitUs, cũng điều hành một công ty chuyên hỗ trợ người Trung Quốc di cư sang Philippines.
Vào cuối năm 2020, InfinitUs mở nhiều tài khoản Facebook. Điều này đã được Reuters xác định qua một báo cáo nội bộ không đề ngày gửi đến đại sứ quán Trung Quốc.
Tài liệu này bao gồm cả bản ghi các bình luận mà những tài khoản đó đã đăng trên trang mạng xã hội của đại sứ quán.
Hành vi của một tài khoản mang tên "Vince" được xem là tiêu biểu cho toàn nhóm.
"Vince" thường xuyên ca ngợi Trung Quốc, bảo vệ lực lượng hải cảnh nước này, và chia sẻ các nội dung của đại sứ quán. Tài khoản này khen ngợi vắc xin Sinovac của Trung Quốc và lan truyền các bài viết chỉ trích vắc xin do phương Tây sản xuất.
"Chúng ta nên ngừng đối đầu với Trung Quốc về vấn đề hàng hải", "Vince" viết.
InfinitUs dường như không quá chú trọng đến việc làm cho các tài khoản trông giống như thật. Ảnh đại diện của một hồ sơ trùng khớp với hình ảnh "một người đàn ông Châu Á điển trai" được trang ảnh thương mại Dreamstime cung cấp.
Dreamstime cho biết họ nhận thức được việc hình ảnh của mình thường bị lạm dụng bởi mạng lưới bot và tài khoản giả, và khẳng định họ phản đối những hoạt động như vậy.
Tài khoản "Vince" cũng đăng các đánh giá gần như y hệt nhau về một số doanh nghiệp - giống với hai tài khoản khác mà Reuters xác định là thuộc quyền kiểm soát của InfinitUs. Theo Margot Hardy, chuyên gia của công ty phân tích trực tuyến Graphika, đây là dấu hiệu điển hình của hành vi không trung thực.
Ông Marcos Jr. từng bị cáo buộc tham nhũng và nghiện ma túy trong giai đoạn vận động tranh cử
InfinitUs còn đứng sau các tài khoản tấn công một nghị sĩ nổi tiếng, theo các báo cáo của đại sứ quán.
Báo cáo tháng 11/2024 của công ty mô tả cách các tài khoản đó ồ ạt bình luận trên trang cá nhân của Nghị sĩ Robert Ace Barbers, người tích cực ủng hộ dự luật củng cố yêu sách hàng hải của Philippines.
Tài liệu này nói đến "chiến dịch bình luận hung hăng" nhằm vào các bài đăng của ông Barbers trong tháng, nhằm "phản đối các phát biểu tiêu cực của ông về Trung Quốc liên quan đến các quy định hàng hải mới".
Báo cáo không nêu ví dụ cụ thể. Tuy nhiên, vài ngày sau khi dự luật được thông qua, những cáo buộc chưa được kiểm chứng về hành vi phạm tội bắt đầu xuất hiện dày đặc trong phần bình luận các bài đăng cũ của Barbers.
Trước đó, các bài đăng của ông Barbers thường chỉ có vài chục bình luận, nhưng đến cuối tháng 11, con số tăng vọt lên hàng trăm.
"Những tài khoản troll này được lập trình để tác động đến lá phiếu của người dân Philippines", ông Barbers nói, đề cập đến cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ tháng Năm, mà ông không thể tái tranh cử do giới hạn nhiệm kỳ.
Meta nói với Reuters rằng họ đầu tư nhiều vào việc bảo vệ bầu cử trên không gian mạng.
Cyabra, công ty phân tích thông tin sai lệch có trụ sở tại Mỹ, nói với Reuters rằng một làn sóng tài khoản giả có khả năng liên kết với Bắc Kinh cũng nhắm vào ông Marcos Jr. trên nền tảng X, cáo buộc ông tham nhũng và nghiện ma túy trong giai đoạn vận động tranh cử.
Reuters không thể độc lập xác minh sự tồn tại của chiến dịch này, nhưng đã xem xét nhiều bài đăng không được chứng thực trên X trong thời gian đó, cáo buộc tổng thống có các hành vi phi pháp.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố :
"Chúng tôi sẽ không, và cũng không có hứng thú, can thiệp vào các cuộc bầu cử của Philippines".
Chiến tranh ủy nhiệm ?
Những tài khoản troll này đã hỗ trợ cho trang tin – văn hóa Ni Hao Manila, có nghĩa là "Xin chào Manila" trong tiếng Quan thoại.
Trang này đăng các video ca ngợi sức mạnh hải quân của Trung Quốc và chỉ trích việc Philippines hợp tác an ninh với Mỹ. Một số bài đăng của trang cũng được chia sẻ lại bởi các tài khoản giả mạo do InfinitUs điều hành.
Một cựu nhân viên của InfinitUs cho biết công ty này đã mua lượt thích và lượt theo dõi ảo từ các nhà cung cấp dịch vụ Facebook cho Ni Hao Manila. Trang tin này hiện có khoảng 115.000 người theo dõi trên YouTube và 300.000 trên TikTok.
Bà Hardy thuộc tổ chức phân tích mạng Graphika nói rằng kênh TikTok của Ni Hao Manila thể hiện hành vi phi tự nhiên, chẳng hạn như video có hàng trăm lượt thích nhưng không có bình luận nào.
TikTok cho biết họ đã điều tra tài khoản của Ni Hao Manila sau khi được Reuters thông báo và xóa bỏ các lượt theo dõi giả.
Ni Hao Manila cũng chia sẻ nội dung từ ít nhất một người Philippines tham gia quản lý APCU, tổ chức có liên hệ với Đảng cộng sản Trung Quốc.
Một số quan chức đương nhiệm hoặc từng giữ chức tại Philippines cũng nhận được giải thưởng từ APCU – giải thường mà tổ chức này khẳng định đi kèm với khoản tiền mặt từ khoảng 850 đến 3.440 USD.
Trong số này có Manuel Mamba, một lãnh đạo cấp tỉnh, người từng phản đối một số kế hoạch cho phép quân đội Mỹ đồn trú ; Regina Tecson, trợ lý thân cận của Sara Duterte (con gái cựu tổng thống Rodrigo Duterte) ; Jaime T. Cruz và Carlos Chan, hai cựu đặc phái viên tại Bắc Kinh.
Ông Mamba, người nhận giải thưởng mà APCU nói trị giá 2.570 USD, nói với Reuters rằng ông có nhận bảng vinh danh, nhưng "không biết gì về khoản tiền thưởng hay bất kỳ thỏa thuận trao đổi nào liên quan đến việc này".
Ông nói thêm rằng việc ông tiếp xúc với các đại diện nước ngoài - trong đó có việc nhận quyên góp từ Đài Loan cho nạn nhân bão - "phù hợp với trách nhiệm của tôi trong việc thúc đẩy hợp tác và cơ hội có lợi cho người dân địa phương".
Bà Tecson cho biết không có điều kiện ràng buộc nào đi kèm với khoản tiền thường thưởng khoảng 1.700 USD, và bà đã dùng số tiền đó cho hoạt động từ thiện.
Những người nhận thưởng khác được APCU công bố gồm Banlaoi (ứng viên cố vấn an ninh quốc gia), cùng các cây bút Herman Tiu Laurel, Adolfo Paglinawan và Rod Kapunan.
Cả bốn người này đều bị xác định là công cụ tăng ảnh hưởng cho Trung Quốc trong một tài liệu nội bộ năm 2024 do một cơ quan an ninh Philippines biên soạn, mà Reuters đã xem được, về can thiệp nước ngoài.
Ông Tiu Laurel không trả lời các câu hỏi cụ thể của Reuters, nhưng nói rằng giải thưởng nhằm vinh danh "những cá nhân lên tiếng vì sự thật trong quan hệ Philippines - Trung Quốc".
APCU, cũng như Cruz, Chan, Paglinawan và Kapunan, không phản hồi yêu cầu bình luận của Reuters.
Các khảo sát cho thấy người dân Philippines vẫn ủng hộ mạnh mẽ liên minh với Mỹ, nhưng theo cựu Thượng Nghị sĩ Tolentino, những nỗ lực của Bắc Kinh đang dần cho thấy hiệu quả nhất định.
Các cuộc thăm dò cho thấy ứng viên hàng đầu cho cuộc bầu cử tổng thống năm 2028 là bà Sara Duterte, người từng chỉ trích chính sách thân Mỹ của Tổng thống đương nhiệm Marcos Jr.
Ông Tolentino nói : "Người Philippines tin vào mạng xã hội. Họ có thể bị tác động".
Nguồn : BBC, 09/10/2025
******************************
Lần đầu tiên kể từ 2019, thủ tướng Trung Quốc công du Bắc Triều Tiên
Minh Anh, RFI, 07/10/2025
Bộ Ngoại Giao Trung Quốc hôm nay, 07/10/2025, thông báo, từ ngày 09 đến 11/10, thủ tướng Lý Cường dẫn đầu phái đoàn chính phủ đến tham dự các sự kiện kỷ niệm 80 năm ngày thành lập đảng Lao Động Triều Tiên
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un vẫy tay chào từ một chiếc limousine mui trần khi họ di chuyển trên một con phố ở Bình Nhưỡng, ngày 20/06/2019. AP - Ju PengTheo AP, đây là chuyến thăm cấp cao nhất đầu tiên của một nhà lãnh đạo Trung Quốc đến Bắc Triều Tiên kể từ sau chuyến công du Bình Nhưỡng của chủ tịch, tổng bí thư Tập Cận Bình năm 2019.
Bộ Ngoại Giao Trung Quốc nhấn mạnh đến "tình bằng hữu" với "nước láng giềng truyền thống", đồng thời khẳng định "chính sách chiến lược kiên định" của chính phủ và đảng Cộng sản Trung Quốc nhằm "duy trì, củng cố và phát triển" quan hệ với Bắc Triều Tiên.
Hãng tin Mỹ AP nhắc lại, Bắc Kinh từ lâu vẫn luôn luôn là đồng minh và là nguồn hậu thuẫn quan trọng nhất của chế độ Bình Nhưỡng, dù rằng những năm gần đây chế độ Kim Jong-un có những điều chỉnh trong mối quan hệ với Trung Quốc khi siết chặt hơn mối quan hệ với Nga. Binh lính Bắc Triều Tiên được điều sang Nga hỗ trợ Moskva trong cuộc chiến xâm lược Ukraine.
Theo hãng thông tấn Bắc Triều Tiên KCNA, Nga cử cựu tổng thống Dmitri Medvedev đến dự lễ kỷ niệm 80 năm ngày thành lập đảng Lao Động Triều Tiên dự kiến diễn ra vào thứ Sáu 10/10 với màn diễu binh rầm rộ.
Tham dự sự kiện này còn có nhiều lãnh đạo cao cấp khác đến từ các nước như tổng bí thư đảng Cộng sản Việt Nam Tô Lâm, tổng bí thư đảng Nhân dân Cách mạng kiêm chủ tịch nước Lào Thongloun Sisoulith…
Minh Anh
