Khủng hoảng chính trị Pháp: Tổng thống Macron bị dồn vào chân tường (Thanh Phương-RFI)
Nước Pháp nay rơi vào một khủng hoảng chính trị chưa từng có: Mới công bố thành phần tân nội các ngày hôm trước, hôm sau thủ tướng đã từ chức. Ông Sébastien Lecornu hôm qua, 06/10/2025 đã phải rời khỏi chiếc ghế lãnh đạo chính phủ sau chưa đầy một tháng tại nhiệm, chủ yếu do bất đồng giữa phe của tổng thống Emmanuel Macron với đảng cánh hữu Những Người Cộng Hòa.
Hình tư liệu: Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tại Điện Elysée, Paris, ngày 03/09/2025. AP - Michel Euler
Nhiệm kỳ hai của tổng thống Pháp kết thúc vào năm 2027, nhưng hiện nay, nước Pháp không có chính phủ và ông Macron đang bị dồn vào chân tường. Ông có rất ít phương án để chọn lựa, hay nói đúng hơn là phương án nào cũng đều có thể dẫn đến bế tắc, theo các nhà phân tích được hãng tin AFP trích dẫn.
Chính phủ Lecornu đã sụp đổ nhanh chóng chỉ vì trong thành phần nội các của ông có Bruno Le Maire, cựu bộ trưởng Tài Chính được bổ nhiệm làm bộ trưởng Quốc Phòng. Chính việc bổ nhiệm này khiến đảng cánh hữu Những Người Cộng Hòa bất bình, rút khỏi chính phủ. Việc Lecornu được giao nhiệm vụ đàm phán lần chót với các đảng không nhất thiết đồng nghĩa với việc ông được tái bổ nhiệm làm thủ tướng. Ấy là chưa kể, dù một lần nữa được giao lập nội các mới, chính phủ Lecornu chưa chắc đã vượt qua được cửa ải Quốc Hội, vì ông không đủ đa số để trụ lại được.
Một khả năng khác là tổng thống Macron bổ nhiệm một thủ tướng mới, sẽ là thủ tướng thứ tám trong nhiệm kỳ của ông và là thủ tướng thứ ba tính riêng trong năm nay. Cánh tả muốn ông bổ nhiệm một người của phe này, chưa rõ tổng thống Pháp có sẽ đáp ứng yêu cầu đó hay không. Nhưng một thủ tướng cánh tả cũng không chắc sẽ nhận được sự ủng hộ từ toàn bộ phe này, vốn đang bị chia rẽ nặng nề.
Nói chung là với một Quốc Hội bị phân mảnh như hiện nay, bất cứ thủ tướng thuộc phe nào cũng khó mà tồn tại lâu dài, nhất là bất đồng giữa các chính đảng quá lớn, hầu như không thể dung hòa được. Như vậy, một cách hợp lý, tổng thống Macron sẽ không có chọn lựa nào khác ngoài việc giải tán Quốc Hội một lần nữa để tổ chức bầu cử trước thời hạn.
Một nhân vật thân cận của ông Macron đã cho biết trong trường hợp đàm phán do ông Lecornu tiến hành gặp thất bại, tổng thống sẽ “lấy trách nhiệm của mình”, ám chỉ là ông không loại trừ khả năng giải tán Quốc Hội. Một cuộc bầu cử sớm như vậy có thể dẫn đến việc đảng cực hữu Tập hợp Dân Tộc (RN) của bà Marine Le Pen củng cố lực lượng tại Quốc Hội, thậm chí giúp cho nhân vật mà bà bảo trợ là Jordan Bardella có cơ hội trở thành thủ tướng cực hữu đầu tiên ở Pháp.
Có lẽ là nhằm cảnh báo cho các đảng truyền thống về nguy cơ nói trên mà tổng thống Macron đã giao cho ông Lecornu nhiệm vụ đàm phán giờ chót, với hy vọng là trong vòng 48 tiếng đồng hồ sẽ thuyết phục được các chính đảng truyền thống tạm bỏ qua một bên những bất đồng để tìm ra những thỏa hiệp, lập được một chính phủ liên minh rộng rãi, tránh kịch bản giải tán Quốc Hội, dẫn đến một cuộc bầu cử trước thời hạn với kết quả vô định, một cuộc bỏ phiếu mà nhiều dân biểu hiện nay không chừng sẽ bị mất ghế.
Nhưng cho dù đàm phán thành công và một chính phủ liên minh mới ra đời, liệu chính phủ này có thể tồn tại cho đến khi chấm dứt nhiệm kỳ của tổng thống Macron? Cho tới nay chủ nhân điện Elysée vẫn bác bỏ khả năng từ chức dẫn đến cuộc bầu cử tổng thống trước thời hạn. Nhưng áp lực đối với ông Macron ngày càng mạnh. Nếu bầu lại Quốc Hội mà vẫn không có đảng nào hoặc liên minh nào nắm đủ đa số để cầm quyền, khủng hoảng chính trị có thể biến thành khủng hoảng chế độ, tổng thống Macron càng khó mà duy trì quyền lực.
Ấy là chưa kể ông Macron nay bị cô lập hơn bao giờ hết, vì ngay cả những nhân vật thân cận nhất như hai cựu thủ tướng Edouard Philippe và Gabriel Attal đều đã bỏ rơi và công khai trích ông, thậm chí ông Philippe còn kêu gọi tổng thống Macron từ chức. Như thủ tướng Lecorrnu đã ngầm chỉ trích trong bài phát biểu từ chức vào sáng hôm qua, bế tắc chính trị hiện nay một phần cũng là do tham vọng của một vài nhân vật chính trị, kể cả những người trong phe của Macron, chỉ muốn nhắm tới bầu cử tổng thống tương lai, không quan tâm gì đến số phận của nước Pháp hiện nay.
Hình tư liệu: Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tại Điện Elysée, Paris, ngày 03/09/2025. AP - Michel EulerNhiệm kỳ hai của tổng thống Pháp kết thúc vào năm 2027, nhưng hiện nay, nước Pháp không có chính phủ và ông Macron đang bị dồn vào chân tường. Ông có rất ít phương án để chọn lựa, hay nói đúng hơn là phương án nào cũng đều có thể dẫn đến bế tắc, theo các nhà phân tích được hãng tin AFP trích dẫn.
Chính phủ Lecornu đã sụp đổ nhanh chóng chỉ vì trong thành phần nội các của ông có Bruno Le Maire, cựu bộ trưởng Tài Chính được bổ nhiệm làm bộ trưởng Quốc Phòng. Chính việc bổ nhiệm này khiến đảng cánh hữu Những Người Cộng Hòa bất bình, rút khỏi chính phủ. Việc Lecornu được giao nhiệm vụ đàm phán lần chót với các đảng không nhất thiết đồng nghĩa với việc ông được tái bổ nhiệm làm thủ tướng. Ấy là chưa kể, dù một lần nữa được giao lập nội các mới, chính phủ Lecornu chưa chắc đã vượt qua được cửa ải Quốc Hội, vì ông không đủ đa số để trụ lại được.
Một khả năng khác là tổng thống Macron bổ nhiệm một thủ tướng mới, sẽ là thủ tướng thứ tám trong nhiệm kỳ của ông và là thủ tướng thứ ba tính riêng trong năm nay. Cánh tả muốn ông bổ nhiệm một người của phe này, chưa rõ tổng thống Pháp có sẽ đáp ứng yêu cầu đó hay không. Nhưng một thủ tướng cánh tả cũng không chắc sẽ nhận được sự ủng hộ từ toàn bộ phe này, vốn đang bị chia rẽ nặng nề.
Nói chung là với một Quốc Hội bị phân mảnh như hiện nay, bất cứ thủ tướng thuộc phe nào cũng khó mà tồn tại lâu dài, nhất là bất đồng giữa các chính đảng quá lớn, hầu như không thể dung hòa được. Như vậy, một cách hợp lý, tổng thống Macron sẽ không có chọn lựa nào khác ngoài việc giải tán Quốc Hội một lần nữa để tổ chức bầu cử trước thời hạn.
Một nhân vật thân cận của ông Macron đã cho biết trong trường hợp đàm phán do ông Lecornu tiến hành gặp thất bại, tổng thống sẽ “lấy trách nhiệm của mình”, ám chỉ là ông không loại trừ khả năng giải tán Quốc Hội. Một cuộc bầu cử sớm như vậy có thể dẫn đến việc đảng cực hữu Tập hợp Dân Tộc (RN) của bà Marine Le Pen củng cố lực lượng tại Quốc Hội, thậm chí giúp cho nhân vật mà bà bảo trợ là Jordan Bardella có cơ hội trở thành thủ tướng cực hữu đầu tiên ở Pháp.
Có lẽ là nhằm cảnh báo cho các đảng truyền thống về nguy cơ nói trên mà tổng thống Macron đã giao cho ông Lecornu nhiệm vụ đàm phán giờ chót, với hy vọng là trong vòng 48 tiếng đồng hồ sẽ thuyết phục được các chính đảng truyền thống tạm bỏ qua một bên những bất đồng để tìm ra những thỏa hiệp, lập được một chính phủ liên minh rộng rãi, tránh kịch bản giải tán Quốc Hội, dẫn đến một cuộc bầu cử trước thời hạn với kết quả vô định, một cuộc bỏ phiếu mà nhiều dân biểu hiện nay không chừng sẽ bị mất ghế.
Nhưng cho dù đàm phán thành công và một chính phủ liên minh mới ra đời, liệu chính phủ này có thể tồn tại cho đến khi chấm dứt nhiệm kỳ của tổng thống Macron? Cho tới nay chủ nhân điện Elysée vẫn bác bỏ khả năng từ chức dẫn đến cuộc bầu cử tổng thống trước thời hạn. Nhưng áp lực đối với ông Macron ngày càng mạnh. Nếu bầu lại Quốc Hội mà vẫn không có đảng nào hoặc liên minh nào nắm đủ đa số để cầm quyền, khủng hoảng chính trị có thể biến thành khủng hoảng chế độ, tổng thống Macron càng khó mà duy trì quyền lực.
Ấy là chưa kể ông Macron nay bị cô lập hơn bao giờ hết, vì ngay cả những nhân vật thân cận nhất như hai cựu thủ tướng Edouard Philippe và Gabriel Attal đều đã bỏ rơi và công khai trích ông, thậm chí ông Philippe còn kêu gọi tổng thống Macron từ chức. Như thủ tướng Lecorrnu đã ngầm chỉ trích trong bài phát biểu từ chức vào sáng hôm qua, bế tắc chính trị hiện nay một phần cũng là do tham vọng của một vài nhân vật chính trị, kể cả những người trong phe của Macron, chỉ muốn nhắm tới bầu cử tổng thống tương lai, không quan tâm gì đến số phận của nước Pháp hiện nay.
Thanh Phương
08/10/2025
Nguồn: RFI Tiếng Việt
