Vũ Quốc Thúc, một trí thức dấn thân vừa ra đi (Tường An - Thanh Phương)

Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên kính cẩn nghiêng mình trước anh linh giáo sư Vũ Quốc Thúc và thành kính chia buồn cùng gia đình, thân hữu và mọi người kính mến ông.

vqt1

 

----------------------------

Giáo sư Vũ Quốc Thúc (1920-2021) - một trí thức dấn thân, một người yêu nước thiết tha

Tường An, RFA, 24/11/2021

Giáo sư Vũ Quc Thúc sinh năm 1920, ti Nam Đnh, là mt giáo sư, mt chính khách góp phn quan trng trong viđào to nhng thế h lut sư, chính khách cho Vit Nam t năm 1951 đến 1975.

thuc1

Giáo sư Vũ Quốc Thúc - Hình cáo phó của gia đình

V giáo dc, giáo sư Vũ Quc Thúc nguyên là Phó Khoa trưởng, ph trách môn Kinh tế tĐi hc Lut khoa Hà Ni (1953-1954), nguyên Khoa trưởng, ph trách môn Kinh tế ti Đi hc Lut khoa Sài Gòn (1954-1975). Giáo sư Thúc cũng ging dy ti Hc Vin Quc Gia Hành Chánh (Sài Gòn) và ViĐi HĐà Lt (*).

Sau biến c 1975, ông sang Pháp (1978) cư ng ti thành ph Nanterre và tiếp tc dy tđi hc Créteil (1978-1988) cho đến khi v hưu.

V chính tr, giáo sư Vũ Quc Thúđm nhim nhiu chc v quan trng dưới thi Việt Nam Cộng Hòanhư B trưởng Quc gia Giáo dc và Thanh niên trong ni các Bu Lc (1953), Thng đc Ngân hàng Quc gia (1955-1956), C vn Tng thng Ngô Đình Dim (1955).

Ngoài ra, ông cũng là đng tác gi Phúc trình Stanley - Vũ Quc Thúc, Lilienthal  Vũ Quc Thúc (1968) ; Trưởng nhóm Nghiên cu Kế hoch Hu chiến (1963) ; Quc v khanh trong ni các Trn Văn Hương (1968) ; Quc v khanh đc trách Tái thiết và Phát trin trong ni các Trn Thin Khiêm (1971).

Ti hi ngoi, giáo sư Vũ Quc Thúc viết hi ký mang tê"Thđi ca tôi" được báo Người Vit xut bn năm 2010 thut li cuđi công tri qua các giai đon biếđng cđt nước.

Tang l giáo sư Vũ Quc Thúc s được c hành vào ngày th năm 25/11 ti Giáo x Vit Nam, qun 17 Paris.

Đ tưởng nh mt người thy kh kính ca nhiu thế h sinh viên, mt k sĩ (*) đã tri qua bao thăng trm cđt nước, đàÁ Châu T Do (RFA) có cuc phng vn vi mđng môn và cũng là đng nghip vi giáo sư Vũ Quc Thúc, đó là luật sư Lê Trng Quát, hin cư ng ti ngoô Paris.

thuc2

Giáo sư Vũ Quốc Thúc

RFA : Thưa lut sư Lê Trng Quát, xin ông có th nói qua v s nghip ca giáo sư Vũ Quc Thúc trong ngành lut cũng như v giáo dc không  ?

Lê Trng Quát : Trước hết người ta biết giáo sư Thúc nhiu vì ông là mt v khoa trưởng trường lu ti Vit Nam trong rt nhiu năm. Ông ta có th gi là ngườđu tiêđược bng thc sĩ lut khoa đ dđi hc lut khoa đu tiên ca nước Vit Nam. Khi sang Pháp thì ông được dy ti trường đi hc lut khoa  Créteil mt thi gian trước khi v hưu.

RFA : Riêng v s nghip chính tr ca giáo sư Vũ Quc Thúc chc cũng là mt con đường khá dài, xin lut sư có th tóm tđược không  ?

Lê Trng Quát :Tôi có th nói theo th t thi gian :

Khi Ngân hàng - trước kia ca Pháp- bàn giao li cho Vit Nam đ làm Ngân hàng Quc gia Vit Nam thì ông Thúc là Thng đc Ngân hàng Quc gia đu tiên ca Vit Nam.

Sau khi làm Thng đc Ngân hàng quc gia mt thi gian thì ông tr v trường lut làm khoa trưởng, rđược mi làm Quc V Khanh đc trách v kinh tế trong chính ph Việt Nam Cộng Hòa.

Ông li còn làm Trưởng Nhóm Nghiên cu v Kế hoch Phát trin Kinh tế. Giáo sư Thúc cũng đc trách Nhóm Nghiên cu v Đng bng sông Cu Long, và cui cùng, giáo sư Thúc cũng làm Quc V Khanh ln th hai trong chính ph Trn Thin Khiêm, cũng đc trách v kinh tế.

Tóm li, trong thi k Đ Nht và Đ Nh Cng Hòa thì ông Thúđã tham gia chính s rt nhiu.

thuc2

(T trái qua) Tng thng Ngô Đình Dim, giáo sư Kinh tế Vũ Quc Thúc và Tng thng Nguyn Văn Thiu


RFA : Đ
ược biết lut sư sang Pháđúng vào ngày 29/4/1975, nhưng giáo sư Vũ Quc Thúc thì còn k li Vit Nam, tuy không b đi tù ci to nhưng mãđến năm 1978, giáo sư Thúc mđượđến Pháp, đây cũng là mt câu chuyn khá đc bit, xin lut sư có th cho biết thêm.

Lê Trng Quát :Đó cũng là mt câu chuyn rt là hi hu. Sau 1975, giáo sư Thúc cũng như nhiu người khác b k li Sài Gòn, nhưng sau nh mt s tình c, bn hc ca giáo sư Thúc là mt người Phá–ông Raymond Barre- lúđó là Th tướng ca chính ph Pháp. Ông Barre là Th tướng mà cũng là bn hc ca giáo sư Thúc. Giáo sư Thúc nh ông Barre can thip vi Th tướng Phm VăĐng. Nh s can thiđó mà vài năm sau, giáo sư Thúđược sang Pháp.

RFA : Va là đng môn, va là đng nghip, sau này khi sang Pháp thì luật sư và giáo sư Vũ Quc Thúc cũng vn liên lc vi nhau ch  ?

Lê Trng Quát : Trong thi gian hai năm gđây thì giáo sư Thúc rt yếu. Chúng tôi có đến thăm nhà ba ln thì ch thông nm vy thôi, nhưng đóc còn minh mn lm, còn ngâm thơ, còn nói chuyn. Còn cách đây gn hơn na thì chúng tôi không th đếđược vì confinement (phong tỏa) th hai là ông đã yếu lm, cho đến sáng hôm qua thì tôđược tin giáo sư Thúc t trn.

RFA : Giáo sư Vũ Quc Thúc cũng được biết đến qua phúc trình Stanley-Vũ Quc Thúc năm (1961) và phúc trình Lilienthal-Vũ Quc Thúc (1968) v tái thiết kinh tế Vit Nam thi hu chiến, xin lut sư cho ý kiến v hai bn phúc trình này và tính kh thi ca nó ?

Lê Trng Quát :Chúng ta nên nh rng Hoa K vin tr cho Vit Nam rt nhiu, t khi ông Ngô Đình Dim lên làm Th tướng, Hoa K đã giúđ rt nhiđ Vit Nam đng vng được v phương din kinh tế. S giúđ, muđược lâu dài hiu qu hơđ đđến s t túc, bt s vin tr ca Hoa K thì Hoa K mi bàn vi chính ph Vit Nam đ làm mt chương trình phát trin kinh tế đc bit cho Vit Nam, thì giao cho ông Vũ Quc Thúc và ông Stanley, kinh tế gia ca Hoa K đ lo cho viđó.

Giáo sư Thúc cũng đ nhit tâm làm viđó vông Stanley, lúc đó có l chưa có kết qu c th vì lúđó chúng ta nên nh là Vit Nam va phi tp trung mi phương tiđ chng cng, va phđiu hành vic nước ca chính ph lúđó. Cho nên chương trình phát trin kinh tế ch trong vòng nghiên cu ch chưđến giai đoan thc hiđược.

RFA : Theo lut sư thì ti sao nó không thc hiđược ?

Lê Trng Quát : Tôi thy viđó hơi sm, bi vì cái nghiên cu mt chương trình phát trin toàn b ca Vit Nam t mt nn kinh tế hu chiến (ca mt nước chm tiến) tr nên mt nn kinh tế phú cường thì gay go lm, khó lm ! Thì ch trong vòng nghiên cu ch chưđi vào phương din thc hành.

RFA : Sau khi ra hi ngoi thì giáo sư Vũ Quc Thúc còn quan tâđến nhng công cuc liên quan đến vic vđng dân ch cho Vit Nam không ?

Lê Trng Quát : Có th nói qua v lp trường chính tr ca giáo sư Thúc, thì ông là mt người yêu nước, thiết tha yêu nước. Sau khi ra hi ngoi my chc năm, tôi gng nhiu ln, cũng có làm vic chung thì thông lúc nào cũng dn thân, mun tham gia chính tr đ vãn hi s đc lp, t do, dân ch cho quê hương. Ông là mt người rôn hòa.

RFA : Như lut sư đã nhn xét, giáo sư Vũ Quc Thúc là mt ngườôn hoà, có l vì thế mà ông mong mun Vit Nam trong tương lai s đi theo th chế trung lp như Thụy Sĩ đ có hòa bình, không b xâu xé bi cáđi cường, thế nhưng gia giáo sư Vũ Quc Thúc và lut sư đã có bđng trong quan đim này phi không ?

Lê Trng Quát :Ông Thúc mong mun, ước mơ mt Vit Nam đc lp và trung lp, trung lp !...

Đi vi mi người Vit Nam yêu nước thì cáđó lý tưởng lm, nếđượđc lp như Thụy Sĩ hay Áo quc gì đó… Tôi thì nghĩ là chuyđó chưa có th đến vi Vit Nam được trong thi gian còn lâu dài, bi vì v phương diđa chính tr thì mình phđng bên cnh mt anh Trung Hoa hết sc là mnh mà bây gi còn là mưđ xâm lăng Vit Nam. Mình không th có cái thế đc lp, trung lđược !

Nếu mà mình trung lp, đc lp thì là mình t trói tay mình. Do đó tôi có nhiu ln bàn cãi vi giáo sư Thúc v chuyđó.

RFA : Xin lut sư câu hi cui, dù có nhng bđng v mt vài quan đim, thế nhưng, sau bao nhiêu năm cùng làm vic, xin lut sư cho mt nhn xét v giáo sư Vũ Quc Thúc dưới nhãn quan công .

Lê Trng Quát : Đó là mt nhà trí thc dn thân, ch không phi trí thc tháp ngà, th hai. Giáo sư Thúc là mt người yêu nước chân thành, thiết tha, luôn luôn lo toan vic nước dù gp nhng s thay đi ca thi cuc và vn luôn luôn mơ tưởng mt ngàđược v quê hương t do. Điu th ba, giáo sư Thúc là mt nhà mô phm, mt bc thy ca hàng vn sinh viên trường lut. V phương din giáo dc. Giáo sư Thúđã đào to không biết bao nhiêu là môđÔng đã làm cái thiên chđó mt cách tuyt vi

RFA : ĐàÁ Châu T Do xin cáơn lut sư Lê Trng Quát.

Tường An thực hiện

Nguồn : RFA, 24/11/2021

(*) Lê Đình Thông, "T áo thng lut khoa đếáo gđin viên, giáo sư Vũ Quc Thúc va thiên thu vĩnh bit"

***********************

Giáo sư Vũ Quốc Thúc qua đời

Thanh Phương, RFI, 23/11/2021

Theo tin từ gia đình, giáo sư Vũ Quốc Thúc vừa qua đời sáng hôm qua, 22/11/2021, tại Pháp, thọ 101 tuổi.

thuc3

Giáo sư Vũ Quốc Thúc trả lời phỏng vấn RFI ngày 08/03/2012.  Thanh Phương

Sinh năm 1920, giáo sư Vũ Quốc Thúc là một kinh tế gia và một chính khách, không những có nhiều đóng góp trong lĩnh vực giáo dục ở miền nam Việt Nam trước năm 1975, mà còn từng giữ nhiều chức vụ quan trọng trong chính quyền Việt Nam Cộng Hòa từ thời tổng thống Ngô Đình Diệm : Bộ trưởng Quốc gia Giáo dục, Thống đốc Ngân hàng Quốc gia, Quốc vụ khanh đặc trách Tái thiết và Phát triển...

Đặc biệt, giáo sư Vũ Quốc Thúc còn là đồng tác giả hai bản phúc trình Stanley-Vũ Quốc Thúc (1961) và Phúc trình Lilienthal-Vũ Quốc Thúc (1968) về tái thiết Việt Nam thời hậu chiến. Ông còn viết rất nhiều sách và khảo luận về các vấn đề chính trị, kinh tế bằng tiếng Việt và tiếng Pháp.

Nhờ sự can thiệp của thủ tướng Pháp Raymond Barre, bạn cùng dự thi văn bằng Thạc sĩ khóa năm 1950 với ông, giáo sư Thúc đã được qua định cư tại Pháp năm 1978, sống tại Nanterre, ngoại ô Paris và làm giáo sư môn kinh tế tại Đại học Paris từ năm 1978 cho đến khi nghỉ hưu vào năm 1988.

Tập hồi ký của giáo sư Vũ Quốc Thúc có tựa đề "Thời đại của tôi", gồm 2 cuốn "Nhìn lại 100 năm lịch sử", xuất bản năm 2009 và "Đời tôi trải qua các thời biến", xuất bản năm 2010, đã được dịch sang tiếng Anh và được xuất bản tại Hoa Kỳ vào năm 2014.

Theo thông báo của gia đình, thánh lễ cầu nguyện cho giáo sư Vũ Quốc Thúc sẽ được cử hành ngày 25/11/2021 lúc 11 giờ tại Giáo xứ Việt Nam tại Paris, 2 Villa des Epinettes 75017 Paris. Lễ hỏa táng sẽ được cử hành ngày 1/12/2021.

RFI tiếng Việt xin thành kính chia buồn với gia đình giáo sư Vũ Quốc Thúc.

Thanh Phương

Nguồn : RFI, 23/11/2021