Bộ ngành, địa phương sử dụng sai 1.952 tỷ đồng ngân sách (VNN)
Nếu không có khoản tăng thu sử dụng đất của các cơ quan
TƯ 9.262 tỷ đồng làm giải pháp tình thế nộp vào NSNN để bù đắp hụt thu
thì thực chất ngân sách TƯ hụt thu cân đối 10.660 tỷ đồng và chỉ đạt
98,21% dự toán.
Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải
Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách lưu ý tình
trạng tái diễn chi sai chế độ, sử dụng sai nguồn kinh phí trong điều
hành ngân sách. Tại các bộ ngành, địa phương còn sử dụng sai nguồn kinh
phí 1.952 tỷ đồng; sử dụng nguồn cải cách tiền lương cho mục đích khác
804,8 tỷ đồng.
Chiều
nay, QH nghe Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng báo cáo quyết toán NSNN
năm 2016; Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc báo cáo kiểm toán quyết
toán NSNN năm 2016.
Thẩm tra quyết toán, Chủ nhiệm UB Tài chính -
Ngân sách Nguyễn Đức Hải ghi nhận tổng thu ngân sách cơ bản đạt dự toán
để bố trí nguồn lực cho các nhiệm vụ chi theo dự toán QH quyết định.
12 địa phương hụt thu cân đối 5.300 tỷ đồng
Bên
cạnh đó, UB Tài chính - Ngân sách nêu hàng loạt hạn chế như việc thực
hiện một số nội dung liên quan đến chính sách tài khóa năm 2016 chưa
thực sự hiệu quả; cơ cấu thu chưa bền vững, tăng thu chủ yếu từ tài
nguyên và đất đai…
“Việc chậm cải cách chính sách thu cùng với giao dự toán vượt quá khả
năng thực hiện dẫn đến năm 2016 có 12 địa phương (loại trừ thu sử dụng
đất) hụt thu cân đối khoảng 5.300 tỷ đồng, loại trừ khoản vượt thu viện
trợ, tiền sử dụng đất ghi thu - ghi chi cho các dự án để chi cho mục
tiêu thì ngân sách TƯ hụt thu cân đối 1.398 tỷ đồng và không có nguồn để
thưởng vượt thu cho 7 địa phương đủ điều kiện được thưởng”, ông Hải
nhấn mạnh.
Nếu không có khoản tăng thu sử dụng đất của các cơ quan
TƯ 9.262 tỷ đồng làm giải pháp tình thế nộp vào NSNN để bù đắp hụt thu
thì thực chất ngân sách TƯ hụt thu cân đối 10.660 tỷ đồng và chỉ đạt
98,21% dự toán.
Đáng lưu ý là việc giao dự toán cho một số địa
phương vượt quá khả năng thực hiện và hụt thu ngân sách TƯ vẫn tiếp diễn
trong năm ngân sách 2017.
“Đây cũng là hệ quả của việc chậm triển
khai sắp xếp bộ máy, tinh giản biên chế và việc thực hiện cơ chế tự chủ
của các đơn vị sự nghiệp công lập còn bất cập”, ông Hải nhấn mạnh.
Việc
cơ cấu lại chi ngân sách chậm nên tỷ trọng chi thường xuyên/tổng chi
NSNN có xu hướng tăng (chi thường xuyên năm 2015 chiếm 62,3% tổng chi
NSNN nhưng năm 2016 tăng lên mức 63,5%).
UB Tài chính - Ngân sách
ghi nhận trong điều kiện khó khăn song số quyết toán thu NSNN vượt 9,2%
(tương ứng 92.881 tỷ đồng) thể hiện sự nỗ lực của Chính phủ.
Tuy
nhiên, UB chỉ ra một số hạn chế như chủ yếu là tăng thu từ đất, thu cổ
tức, lợi nhuận còn lại của các DNNN và chủ yếu tăng thu của ngân sách
địa phương, còn ngân sách TƯ thì hụt thu cân đối…
Về chi, Chủ
nhiệm UB Tài chính - Ngân sách chỉ ra một số tồn tại, hạn chế như việc
lập và giao dự toán chi đối với một số khoản chi chưa sát thực tế; vẫn
còn tình trạng giao dự toán chậm; giao dự toán chi đầu tư phát triển
chưa đúng đối tượng... Có 40/47 địa phương được kiểm toán chưa phân bổ
hết dự toán cho các đơn vị từ đầu năm là 15.551 tỷ đồng.
Tổng chi
NSNN vượt dự toán song một số nhiệm vụ chi quan trọng, đảm bảo cho phát
triển bền vững lại không đạt dự toán như chi cho giáo dục đào tạo, khoa
học công nghệ…
Tái diễn tình trạng chi ngân sách sai
Tình
trạng chi sai chế độ, sử dụng sai nguồn kinh phí ở các đơn vị sử dụng
ngân sách, các chủ đầu tư và cả trong điều hành ngân sách vẫn tái diễn.
UB Tài chính - Ngân sách dẫn chứng, tại các bộ ngành, địa phương còn
sử dụng sai nguồn kinh phí 1.952 tỷ đồng; sử dụng nguồn cải cách tiền
lương cho mục đích khác 804,8 tỷ đồng.
Nhiều bộ, cơ quan TƯ và địa
phương quyết toán một số khoản chi thường xuyên không đúng chế độ, tiêu
chuẩn, định mức. Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị thu hồi, nộp NSNN
670,7 tỷ đồng; một số địa phương hỗ trợ không đúng nhiệm vụ chi.
"UB Tài chính - Ngân sách đề nghị Chính phủ phân tích, đánh giá
nguyên nhân của các bất cập, hạn chế trong chi thường xuyên, chi đầu
tư, làm rõ trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương đồng thời thực hiện
các giải pháp để nâng cao chất lượng điều hành chi NSNN, bảo đảm việc
quản lý, sử dụng NSNN hiệu quả, tiết kiệm, tuân thủ các quy định của
pháp luật về NSNN và pháp luật về đầu tư công”, ông Hải nói.
Ngoài
ra, UB cảnh báo, việc chuyển nguồn lớn trong điều kiện ngân sách còn
nhiều khó khăn phải vay nợ và bội chi là biểu hiện của sự lãng phí nguồn
lực.
UB cũng lưu ý về việc, Chính phủ mới báo cáo số lượng các tổ
chức, cá nhân vi phạm và số lượng tổ chức, cá nhân đã xử lý kỷ luật
nhưng chưa báo cáo cụ thể chi tiết danh sách, mức độ sai phạm của các tổ
chức, cá nhân cũng như mức độ xử lý đối với các tổ chức, cá nhân này.
Chính phủ cũng chưa báo cáo giải pháp, thời hạn giải quyết đối với các
trường hợp chưa xử lý. Ông đề nghị Chính phủ làm rõ nội dung này để báo
cáo QH.
Đề nghị QH xem xét, phê chuẩn quyết toán NSNN năm 2016 như sau:
-
Tổng số thu cân đối NSNN là 1.407.572 tỷ đồng (bao gồm cả chuyển nguồn
từ năm 2015 sang năm 2016, thu kết dư ngân sách địa phương năm 2015, thu
huy động đầu tư của ngân sách địa phương và thu từ quỹ dự trữ tài chính
theo quy định của luật Ngân sách nhà nước);
- Tổng số chi cân đối 1.574.448 tỷ đồng;
- Bội chi 248.728 tỷ đồng, bằng 5,52% GDP (không bao gồm 81.852 tỷ đồng kết dư ngân sách địa phương).
Thu Hằng - Hương Quỳnh