Việt Nam vẫn tiếp tục các động thái ngoại giao "tháu cay" với Mỹ (Hoàng Trường - Michael Tatarski)

Nhưng th hi, nếu Vit Nam vn tiếp tc cáđng thái ngoi giao "tháu cay", trên tuyên b, v"coi M đi tác quan trng hàng đu", nhưng trên thc tế thì xếp quan h này thu"loi ba" ; vn tiếp tc có biu hin các "biến tu mi" ca chính sách đa dng hóa, vn xung tay đàáp mi biu hin dân ch hóa xã h trong nước, thì Tng thng Biden s sang Vit Nam đ làm gì ?



Phm Bình Minh ‘câu gi’ trên đt M

Hoàng Trường, VOA, 03/10/2022

Nếu Vit Nam vn tiếp tc cáđng thái ngoi giao "tháu cay", v tuyên b"coi M là đi tác quan trng hàng đu", nhưng trên thc tế thì xếp quan h y thu"hng ba"… thì Tng thng Biden sang Vit Nam đ làm gì ?

pbm1

Phát biểu của Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh tại phiên thảo luận khóa 77 của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ngày 24/9/2022. 

Ngày 24/9/2022, Đi s Đng Hoàng Giang, Trưởng pháđoàn Vit Nam ti Liên Hiệp Quốc đang đm nhim v trí Phó Ch tch Đi hđng khóa 77  mt Cơ quan chính ca Liên Hiệp Quốc có thm quyn rng khp trong các lĩnh vc hp tá đã gii thiu Phó Th tướng thường trc Phm Bình Minh lên phát biu ti phiên tho lun cp cao. Khán phòng Liên Hiệp Quốc chng kiến tư thế ông Minh đĩnh đc tiến lên bc trình bày lưu loát bng tiếng Anh bn tham lun. Chi tiết này khiế"màn trình din" ca Phó Thủ tướng thường trc thêm ni bt. Sinh thi, cha công là c Ngoi trưởng Nguyn Cơ Thch tng nhiu ln phát biu trc tiếp bng c tiếng Pháp ln tiếng Anh  các diđàn khác nhau ca Liên Hiệp Quốc và cũng đã đ li hình nh n tượng v mt nn ngoi giao kháng chiến kiến quc có sc lay đng công lun. Các năm trướđây, phát biu cĐi din Vit Nam ti Liên Hiệp Quốc thường được TTXVN đăng ti nguyên văn trên các t báo trong nước. Trái vi thông l y, năm nay hơn mt tun l đã qua, toàn văn phát biu ca Phó Thủ tướng Minh vn chưa xut hin trên truyn thông Vit Nam.

Các biến tu ca dng hóa"

Đây là YouTube đưa li toàn văn phát biu ca Phó Thủ tướng Phm Bình Minh ti phiên tho lun khóa 77 cĐại hội đồng/Liên Hiệp Quốc hôm 24/9. Tiêđ bài phát biu ca Phó Thủ tướng Vit Nam :"Tăng cường đoàn kết và quan h đi tác quc tế là chìa khóđ gii quyết các thách thc toàn cđan xen".Tiêu đ này là nhm hưởng ng ch đ ca phiên tho lun là : "Thi khc bước ngot : Các gii pháp chuyđi trước nhng thách thđan xen"Ông Minh đã m đu phát biu ca mình bng nhn xét : "Thế giđang  thi khc ‘bước ngot ca lch s khi tình trng đđu, xung đt và các hành đng vi phm lut pháp quc tế tiếp tc gia tăng, phánh cnh tranh gia các nước ln và ch nghĩđơn phương. Táđng cđi dch Covid-19, biếđi khí hu cùng nhiu thách thc an ninh phi truyn thng kháđang đe da s tn vong ca nhân loi, đy lùi n lc thc hin các Mc tiêu Phát trin bn vng (SDG)". Phó Thủ tướng Vit Nam đã mô t khá chính xác cc din quc tế và khu vc. Trong bi cnh như vy, li kêu gi ca Vit Nam "tăng cường đoàn kết và quan h đi tác quc tếliu có phi là mt kch bn thc tế ?

Dường như đ dp tan băn khoăn này ca công lun, Phó Thủ tướng Phm Bình Minh nhn mnh tiếp : "Cn thượng tôn lut pháp quc tế và tôn trng Hiến chương Liên Hiệp Quốc, đc bit là tôn trng đc lp, ch quyn, toàn vn lãnh th ca các quc gia, gii quyết tranh chp bng bin pháp hòa bình"Đng thi, ông Minh cũng kêu g"xây dng các th chế đa phương vng mnh và hiu qu, vi vai trò trung tâm ca Liên Hiệp Quốc, thúđy quan h đi tác toàn cu, trong đó có vai trò quan trng ca các t chc khu vc, đ ng phó vi các thách thc chung". Li kêu gi này công Phm Bình Minh, mt mt, hàý ch trích cuc xâm lăng ca Nga chng li Ukraine. Nhưng mt khác, trước tuyên b "thng li" ca cái gi là "cuc trưng cu dâý v vic sáp nhp 4 vùng lãnh th ca Ukraine vào Nga", truyn thông Vit Nam lđưa tin theo ki"lp l đánh ln con đen" rng, "Liên Hp Quc khng đnh cương quyết công nhn ch quyn, đc lp và toàn vn lãnh th ca Ukraine theo cáđường biên giđã được cng đng quc tế công nhn t trước ti nay. Ghép chuyn Nga cưỡng bc b phiếu vi vic Liên Hiệp Quốc công nhn kết qu cđường biên gii cũ, khiến dư lun có th hiu nhm, hai chuyn này là mt.

Lá phiếu Việt Nam ti Liên Hiệp Quốc vào mùa hè qua đã khiến cho nhà văn quâđ Đi tá PhĐình Trng  ch ra cái thc cht c"s không chn bên" : "Trong khi hu hết các quc gia có m Liên Hiệp Quốc đu b phiếu lêán Nga, đòi Nga phi rút quân và đa s đng h Ukraine, thì  c hai ln, Vit Nam đu b phiếu trng. Hai ln người dân Vit Nam b các lá phiếu trng y làm nhc trước thế gii"Đến ln th ba hôm 7/4, Đi tá Trng t cáo tiếp : "…93 cánh tay cng đng nhân loi ch mt cáác Putin  Ucraine. 93 cánh tay loài người văn minh đòđui Nga ra khi Hđng Nhân quyn. Đi xa hơn hai ln trước b phiếu trng, ln này nhà nước Vit Nam ngang nhiên b phiếu chng. Chng ngh quyết vch mt cáác, nhà nước Vit Nam đưa cánh tay ra bo v cááy ca Nga". Ngược li chính sách a dng hóa" ông Minh tôn vinh trong phát biu 24/9, thc tế xut hin mt s "biến tu mi" :Nhà nước vn không chđáng thư ng ca các t chc dân s khuyến ngh quc tế hóa các cng Cam Ranh và Đà Nng trướâm mưđc chiếm BiĐông ca Bc Kinh ; nhưng li ngm ngng h Nga và Trung Quc trong mt s vđ quc tế, k c trong quan h làăn ca các doanh nghip.

Mt trong nhng "biến tu" phi pháp gđây nht ca dng hóa" là g phong vàng ca Nga li tiếp tc lt vào th trường Hoa K đến tay người tiêu dùng dưới v ngy trang là sn phm Châu Á. Tình trng này din ra bt chp lnh cm ca M áp lên sn phm loi này do cuc chiến xâm lược ca Nga ti Ukraine. Cơ quan Điu tra Môi trường (EIA)  có tr s ti Anh qu đưa ra kết lun này hôm 1/10. Nhóđiu tra ca EIA đã nói chuyn vi năm công ty Trung Quc chiếđến 60% sn phm ván lng xut khu sang Vit Nam. EIA kết lun hơn 90% g phong vàng ca nhng công ty này là t Nga. Mt ch Trung Quc cũng cho Nhóđiu tra biết toàn b g phong vàng mà công ty này s dng đu t Nga, đóng gó Trung Quc và tái xut sang Vit Nam vi nhãn xut x t Trung Quc. D liu cho thy dù t tháng 3 đến tháng 4/2022 lượng g phong vàng nhp trc tiếp t Nga vào Hoa K giđi, nhưng nhp khu váép phong vàng t Vit Nam sang M tăng 206%.

Nghch lý ca hi nhp sâu rng

Trong phát biu hôm 24/9, ông Minh nói Việt Nam ch đng và tích cc hi nhp quc tế toàn din, sâu rng. Và ông Minh cũng ng ý, mun các nướng h Việt Nam ng c vào Hđng Nhân quyn ca Liên Hiệp Quốc. Trong khi đó, chính quyn Việt Nam có xu hướng ngày càng siết cht vic kim soát thông tin và tin tc.Lut mi d kiến công b trước cui năm nay, s to nn tng pháp lý cho vic kim soát phát tán tin tc trên Facebook và YouTube, trong khi giao vic kim duyt ni dung cho các nhà cung cp nn tng. Chính ph Vit Nam đã t chc các cuc hp mang tính bo mt vi các công ty internet và mng xã hi ph biếđ đưa thông tin cho h v các loi tài khon nào s được phéđăng ni dung tin tc theo lut mi, các ngun tin cho biết. Chính quyn s có th ra lnh yêu cu các công ty ch qun các mng xã hi cm nhng tài khon vi phm các lut này. Đng Cng sn Vit Nam đã tht cht s kim soát truyn thông và không cho phép nhiu tiếng nói bđng. Vit Nam được xem là quc gia có mt trong nhng th chế và quy đnh kim soát internet hà khc nht v thái đ ng x trên mng xã hi. Các ngun tin nm thông tin trc tiếp nó i vi Reuters s có thêm lut v các nn tng mng xã hi và internet mi.

Nhưng có l gây chđng nht là các t cáo ca nhng nhà hođng nhân quyn. Tr li RFA hôm 30/9/2022 t Đc Quc, Lut sư nhân quyn Nguyn VăĐài cho biết, Vit Nam đã tng trúng c mt nhim k Hđng Nhân quyn Liên Hiệp Quốc 2014  2016. Nhưng sau đó, do năm 2015 và năm 2016 Vit Nam vi phm nhân quyn quá nhiu nêđã không dám tái cÔng Đài cho rng ln này, Vit Nam cũng không xng đáng ng c, vì tình trng đàáp nhân quyn ti tÔng nói tiếp : "Vit Nam trong bn năm tr lđâđã bt gi rt nhiu nhng người bđng chính kiến, nhng người thc hin quyn t do ngôn lun, quyn t do báo chí. Hin có khong hơn 100 ngườđã b bt và đang b cm tù. Nhng ngườđó dùng quyn t do ngôn lun, t do báo chí ca mình đ vch rõ nhng sai phm ca nhà nước cộng sản Việt Nam trong vđ tham nhũng, vi phm nhân quyn và nhng vđ bt cp khác ch không có mt ai chng đi c..". Phn ln h ch bình lun phân tích nhng vđ đã được báo chí nhà nước nêu lên, ch không l y nhng thông tin ngoài lung v nhà nước cộng sản Việt Nam.

Trước phiên tho lun cĐại hội đồng/Liên Hiệp Quốc khóa 77, Phó Thủ tướng Phm Bình Minh đã tham d tic chiêđãi do Tng thng Joe Biden ch trì (ngày 21/9). Ti bui chiêđãđóông Minh đã cơn s ng h ca Tng thng Biden đi vi quan h Vi M. Phó Thủ tướng khng đnh Vit Nam luôn coi Hoa K là mt trong nhng đi tác quan trng hàng đu và mong mun tiếp tc thúđy làm sâu sc hơn na quan h Đi tác toàn din vì lích ca nhân dân hai nước… Tng thng Biden chia s cá nhân luôn dành nhiu tình cm cho đt nước và con người Vit Nam ngay t khi ông còn là Thượng Ngh sĩ, luông h s phát trin mnh m ca quan h hai nước. Tng thng cũng bày t mong mun thăm chính thc Vit Nam vào thđim phù hp.

Nhưng th hi, nếu Vit Nam vn tiếp tc cáđng thái ngoi giao "tháu cay", trên tuyên b, v"coi M đi tác quan trng hàng đu", nhưng trên thc tế thì xếp quan h này thu"loi ba" ; vn tiếp tc có biu hin các "biến tu mi" ca chính sách đa dng hóa, vn xung tay đàáp mi biu hin dân ch hóa xã h trong nước, thì Tng thng Biden s sang Vit Nam đ làm gì ?

Nói thêm mt ln na cho nhng ai còo tưởng vàánh hào quang t m"nuc Nga Xô Viết". Th đim li lch s, có th thy các cuc chiến tranh ln mà Nga tham gia đu dn ti hai chuyn, đó là đng xác chết chng cht và s kit sc cđt nước rng ln và có nhiu tim năng này. Chiến tranh thế gii th nht dn ti s tan rã cđế chế Nga, đ thiết lđế chế cng sn. Chiến tranh thế gii th hai nhng tưởng đưđến s huy hoàng ca Liên Xô, nhưng h thng Xô Viết không cnh tranh lđược vi phương Tây trong hòa bình và chiến tranh lnh, dn ti s rã đám ca Liên Xô. Nay ti chiến tranh Ukraine, tng đoàn mugik Nga kém t chc, ăđói chu khát li lêđường làm nguyên liu cho "cái ci xay tht" vĩ đi.

Trung Quc không ng h Nga sáp nhp vùng đđăn cướp ca Ukraine, vì ng h như thế đng nghĩa vi vic ly dao t cht chân mình. B dn vào chân tường, Putin còn mi hàng nóng đe dđ chiếđot Ukraine. Nguy him nht lúc này là ha tin mang đđn nguyên t b bm nút trong trng thái hoang tưởng và phiêu lưu, m đu cho s tn thế.

Hoàng Trường

Nguồn : VOA, 03/10/2022

**********************

Gỗ Nga tránh lệnh trừng phạt của Mỹ qua ngả Việt Nam như thế nào ? 

Michael Tatarski, Anh Khoa, VNTB, 03/10/2022

Gỗ bạch dương Nga được vận chuyển qua Châu Á trước khi được đưa đến Mỹ.

bachduong1

Ván ép được cho là làm từ gỗ bạch dương Nga đang được chất lên một con tàu ở Hải Phòng, Việt Nam, để xuất khẩu sang Hoa Kỳ vào tháng 5 năm 2022.

Gỗ bạch dương Nga đã tiếp tục đến với người tiêu dùng Mỹ, sau khi được ngụy trang thành sản phẩm Châu Á, bất chấp các biện pháp trừng phạt kinh tế của Hoa Kỳ áp đặt đối với Nga do xâm lược Ukraine, một báo cáo mới cho biết.

Gỗ bạch dương Nga biến thành gỗ Trung Quốc 

Cơ quan Điều tra Môi trường (EIA), một nhóm giám sát phi lợi nhuận có trụ sở tại Anh, đã phát hiện ra rằng hầu hết các sản phẩm gỗ bạch dương hiện đang được xuất khẩu từ Việt Nam sang Hoa Kỳ có nguồn gốc từ Nga. Theo dữ liệu hải quan Việt Nam, khoảng 40.000 mét khối gỗ bạch dương được vận chuyển mỗi tháng từ Nga và Trung Quốc vào Việt Nam, Tại đây số gỗ này được lắp ráp thành đồ nội thất và gỗ dán.

Những chiếc ghế và khung giường này cuối cùng được bày bán trên kệ của các chuỗi bán lẻ lớn của Mỹ, EIA cho biết trong một báo cáo chia sẻ độc quyền với The Washington Post.

Các nhà điều tra của nhóm giám sát đã nói chuyện với năm công ty Trung Quốc chiếm 60% gỗ bạch dương của Trung Quốc xuất khẩu sang Việt Nam và kết luận rằng hơn 90% gỗ bạch dương của họ có nguồn gốc từ Nga. Một chủ nhà máy gỗ Trung Quốc nói với nhóm điều tra rằng tất cả gỗ bạch dương mà công ty họ sử dụng là của Nga nhưng được đóng gói lại ở Trung Quốc và tái xuất sang Việt Nam với nguồn gốc quốc gia xuất xứ là Trung Quốc.

"Họ [các nhà nhập khẩu Mỹ] không theo dõi các nguồn nguyên liệu gốc", người chủ nhà máy nói với EIA. "Chúng tôi hồi nào giờ đều làm vậy".

Xuất khẩu gỗ của Việt Nam tăng 206%

Vào tháng 6, Cơ quan Quản lý Rừng Liên bang của Nga khẳng định rằng ngành công nghiệp gỗ của nước này đã không bị ảnh hưởng đáng kể bởi các biện pháp trừng phạt.

Pavel Chashchin, người đứng đầu cơ quan này, nói với Tass, một hãng thông tấn nhà nước : "Tổ hợp công nghiệp lâm nghiệp Nga đã được đưa đến các thị trường thân thiện và khi xuất hiện các hạn chế thì đã được sắp xếp lại một phần. Quá trình thiết lập các kênh xuất khẩu mới sẽ tiếp tục".

Trong xây dựng, gỗ bạch dương được thu hoạch từ những cánh rừng rộng lớn của Nga từ lâu đã được coi là nguồn gỗ dán tốt nhất — một vật liệu được sử dụng làm sàn, trần nhà và vách ngăn, cũng như để trang trí trên các vật dụng như cửa và tủ.

Trước cuộc xâm lược Ukraine, Hoa Kỳ đã nhập khẩu hàng trăm ngàn mét khối gỗ dán bạch dương Nga mỗi năm. Do nhu cầu lớn, mặt hàng nhập khẩu này đã tăng mạnh trong những tháng đầu năm 2022 trước khi thay đổi lộ trình vào tháng 4, khi chính quyền Biden tăng thuế quan đối với gỗ bạch dương Nga từ 10% lên 50%. Từ tháng 3 đến tháng 4, ngay cả khi nhập khẩu gỗ bạch dương Nga trực tiếp của Mỹ giảm, nhập khẩu gỗ dán bạch dương từ Việt Nam tăng 206%, Hiệp hội Gỗ Trang trí, đại diện cho các ngành công nghiệp gỗ cứng của Mỹ cho biết.

Ngô Sỹ Hoài, Phó chủ tịch Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam, một tổ chức thương mại phi chính phủ tại Việt Nam, đã không trả lời các câu hỏi về xuất xứ nguồn cung cấp gỗ bạch dương của các công ty. Ông ta chỉ nói rằng "các nhà sản xuất gỗ dán Việt Nam có thể nhập khẩu một số lượng gỗ bạch dương nhất định từ các nguồn khác nhau để làm bề mặt gỗ dán".

Phúc Xuân Tô, một nhà phân tích chính sách cao cấp tại Forest Trends, chuyên nghiên cứu ngành công nghiệp gỗ của Việt Nam trong nhiều năm, đã xác nhận những phát hiện của EIA. Ông Tô cho biết, gỗ bạch dương nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam đã tăng trong nửa đầu năm nay, và rất có thể gỗ bạch dương có nguồn gốc từ Nga.

bachduong0

Rừng bạch dương trên lãnh thổ Nga

Lừa đảo từ đông sang tây

Gỗ bạch dương Nga cũng đang xuất hiện dưới các nhãn hiệu lừa đảo ở các thị trường bên ngoài Hoa Kỳ, theo các nhóm vận động. Gần đây, "các công ty ở Anh đã nhận được nhiều đề nghị bán gỗ bạch dương hơn từ Viễn Đông", Công ty Phát triển Gỗ Vương quốc Anh, đại diện cho các công ty trong toàn bộ chuỗi cung ứng gỗ ở Anh cho biết.

"Do rừng bạch dương tập trung ở Bắc Nga và Châu Âu ; gần như chắc chắn rằng gỗ bạch dương có trong gỗ dán được cung cấp trên thực tế có nguồn gốc từ Nga", hiệp hội thương mại cho biết trong một tuyên bố cảnh báo các thành viên về việc trốn lệnh trừng phạt của Anh.

Trong khi Trung Quốc cũng xuất khẩu gỗ bạch dương, EIA cho biết các thương nhân lớn nhất thế giới ưa thích gỗ bạch dương Nga vì được coi là bền chắc hơn.

Vào tháng 3, Earthsight, một nhóm theo dõi khác ở Anh, báo cáo rằng một số công ty lâm nghiệp lớn nhất của Nga thuộc sở hữu của các nhà đầu tư có quan hệ chặt chẽ với Tổng thống Vladimir Putin.

Ông trùm quặng mỏ Alexei Mordashov, người bị Liên Hiệp Châu Âu đưa vào danh sách đen vào tháng 3, nắm giữ tài sản lớn ở Sveza, một trong những nhà xuất khẩu gỗ dán bạch dương lớn nhất của Nga, Earthsight cho biết. Trong khi xuất khẩu trực tiếp của Sveza sang Châu Âu đã giảm kể từ đầu năm, lãnh đạo công ty gần đây đã nói với phóng viên rằng họ đã tích cực chuyển hướng cung cấp sang Châu Á và Châu Phi. "Tôi hoàn toàn không liên quan gì đến căng thẳng địa chính trị hiện nay", Mordashov nói trong một tuyên bố vào tháng Tư.

Gia đình của tỷ phú viễn thông Vladimir Yevtushenkov nắm quyền kiểm soát Sistema, công ty mẹ của Segezha, một công ty khai thác gỗ xuất khẩu sang Liên Hiệp Châu Âu và Hoa Kỳ. Vào tháng Tư, sau khi bị Anh trừng phạt, Yevtushenkov đã từ bỏ quyền kiểm soát cổ đông đối với tập đoàn Sistema bằng cách chuyển giao 10% tài sản cho con trai. Tập đoàn Segezha tuyên bố trong khoảng thời gian đó rằng họ không cho là bị các lệnh trừng phạt của Anh làm ảnh hưởng. "Tập đoàn Segezha vẫn tiếp tục hoạt động kinh doanh như bình thường", tuyên bố cho biết.

Tiếp tay

Việt Nam có mối quan hệ chính trị, quốc phòng và kinh tế mạnh mẽ với Nga từ thời Liên Xô. Tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc vào tháng 9, Việt Nam nằm trong số 35 quốc gia bỏ phiếu trắng lên án Nga tấn công Ukraine.

Alex Bloom, một nhà phân tích của cơ quan này, cho biết sự gia tăng đột ngột của hàng xuất khẩu của Việt Nam tại thời điểm nguồn cung của Nga giảm đã thu hút sự chú ý của EIA, cơ quan này đã theo dõi việc di dời của các nhà sản xuất Trung Quốc đến Việt Nam trong những năm gần đây.

"Chúng tôi biết rõ từ các cuộc điều tra trước đây rằng một lượng lớn gỗ của Nga, đặc biệt là gỗ bạch dương, được sử dụng trong các nhà máy của Trung Quốc để sản xuất gỗ dán xuất khẩu", bà nói. "Sau khi thuế chống bán phá giá của Mỹ có hiệu lực đối với gỗ dán Trung Quốc [năm 2017], rất nhiều các nhà máy Trung Quốc đã chuyển sang Việt Nam để tránh các mức thuế đó".

Thomas Chung, một nhân viên chuyên về Việt Nam tại EIA, cho biết việc đóng gói lại gỗ bạch dương của các công ty Trung Quốc không chỉ vi phạm các quy tắc và luật thương mại của Hoa Kỳ mà còn có thể được coi là bất hợp pháp theo hệ thống đảm bảo tính hợp pháp của gỗ ở Việt Nam.

"Yêu cầu phải biết nguồn gốc của một sản phẩm gỗ nằm trong quy trình thẩm tra khi nhập khẩu gỗ hoặc các sản phẩm gỗ vào Việt Nam", ông nói. "Điều này có nghĩa là ngay cả khi các thị trường trung gian được sử dụng thì cũng phải biết nguồn gốc của gỗ. Bất kỳ việc làm lại thương hiệu nào cũng nên được coi là bất hợp pháp".

Michael Tatarski

Nguyên tác : How Russian timber bypasses U.S. sanctions by way of Vietnam, The Washington Post, 01/10/2022

Anh Khoa dịch

Nguồn : VNTB, 03/10/2022 

https://www.washingtonpost.com/world/2022/10/01/russia-sanctions-birch-wood-vietnam-china/