Thị trường tài chính, tín dụng vẫn ‘hoạt động bình thường, ổn định’ ?

Ngày 24/10/2022, VN-Index (chỉ số biểu đạt giá trị toàn bộ cổ phiếu được niêm yết và giao dịch trên thị trường chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh) đã rớt xuống bên dưới mức 1.000, chỉ còn 986,15 điểm (1).

Những tuyên bố, cam kết từ giới hữu trách về việc duy trì sự "bình thường, ổn định" của thị trường tài chính, tín dụng không những không có tác dụng trấn an mà còn giống như kích thích các nhà đầu tư bán tống, bán tháo tất cả các loại cổ phiếu họ có.

Những tuyên bố, cam kết từ giới hữu trách về việc duy trì sự "bình thường, ổn định" của thị trường tài chính, tín dụng không những không có tác dụng trấn an mà còn giống như kích thích các nhà đầu tư bán tống, bán tháo tất cả các loại cổ phiếu họ có.

Tường thuật của VnEconomy về diễn biến giao dịch chứng khoán trong ngày 24/10/2022 có thể gói gọn trong câu này : "Thị trường hoàn toàn bị rối loạn bởi áp lực tháo chạy từ nhà đầu tư trong nước" (2).

Nếu qui ra tiền, chỉ tính riêng ngày 24/10/2022, tổng giá trị các loại cổ phiếu đang giao dịch trên thị trường chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh đã giảm 134.200 tỉ đồng (3). Trước đó một ngày, hôm 23/10/2022, các nguồn thạo tin công bố ước đoán, trong vòng nửa năm vừa qua, tổng giá trị các loại cổ phiếu đang giao dịch trên các thị trường chứng khoán đã giảm khoảng 2,2 triệu tỉ đồng. Đó cũng là lý do đầu tháng 4 vừa qua, số doanh nghiệp có lượng vốn được tính từ giá trị cổ phiếu đạt mức tỉ Mỹ kim là 64, giờ chỉ còn 44 (4).

Hệ thống truyền thông chính thức dẫn ra hàng loạt nhận định hết sức bi quan :Thị trường trong nước hiện đang ngược dòng chứng khoán thế giới nên khó có thể nói tác động từ bên ngoài khiến thị trường giảm sâu như vậy Thanh khoản sụt giảm và lực cầu gần như không xuất hiện đã khiến cho thị trường trở nên ảm đạm Toàn bộ các chỉ báo đều đang cho tín hiệu tiêu cực Hoặc :Không có thông tin cụ thể nào được công bố nhưng tin đồn tiếp tục lan truyền ở các nhóm đầu tư chứng khoán khiến nhà đầu tư lo lắng (5).

***

Cũng ngày 24/10/2022, hệ thống truyền thông chính thức đồng loạt loan báo "thông tin của ‘cơ quan chức năng’ về hình ảnh cảnh sát và xe cảnh sát hiện diện trước trụ sở Vingroup". Xin mời tham khảo nguyên văn tin về chuyện này trên tờ Nhân Dân.

Xe cảnh sát 113 trước cổng Tập đoàn Vingroup. Ảnh : Nhân Dân online 25/10/2022

Xe cảnh sát 113 trước cổng Tập đoàn Vingroup để bảo đảm an ninh trật tự cho lãnh đạo nước ngoài tới thăm (Nhân Dân online, 25/10/2022)

Theo cơ quan chức năng, hình ảnh xe cảnh sát 113 đỗ trước cổng Tập đoàn Vingroup tại khu đô thị Vinhomes Riverside (quận Long Biên, Hà Nội) là hoạt động bảo đảm an ninh cho Phó Thủ tướng Singapore Heng Swee Keat đến thăm, làm việc với Tập đoàn Vingroup tháng 9/2022.

Thông tin lan truyền

Ngày 24/10, mạng xã hội lan truyền ảnh chụp một số xe cảnh sát 113 đỗ trước cổng Tập đoàn Vingroup tại khu đô thị Vinhomes Riverside (quận Long Biên, Hà Nội).

Kiểm chứng

Theo đại diện lãnh đạo Ủy ban nhân dân phường Việt Hưng (quận Long Biên), lực lượng cảnh sát 113, công an phường, trật tự đô thị thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh trật tự thuộc chương trình làm việc trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức của Phó Thủ tướng Singapore Heng Swee Keat tại Việt Nam từ ngày 11 đến ngày 15/9.

Hình ảnh được chụp sáng 13/9/2022, khi Phó Thủ tướng Heng Swee Keat đến thăm, làm việc với Tập đoàn Vingroup.

Theo quy định, xe dẫn đường Cảnh sát giao thông đưa đoàn vào trong trụ sở của Tập đoàn Vingroup, còn lực lượng 113, công an phường, trật tự đô thị làm nhiệm vụ bảo đảm an ninh trật tự phía bên ngoài.

Khẳng định

Theo cơ quan chức năng, hình ảnh xe cảnh sát 113 đỗ trước cổng Tập đoàn Vingroup tại khu đô thị Vinhomes Riverside là hoạt động bảo đảm an ninh trật tự cho lãnh đạo nước ngoài sang thăm chính thức Việt Nam cách đây hơn 1 tháng(6).

Từ trước đến nay, chẳng mấy khi tờ Nhân Dân lại dẫn đầu hệ thống truyền thông chính thức bày tỏ sự quan tâm đặc biệt đến những hình ảnh được đưa lên mạng xã hội rồi "phân bua" với giọng điệu hết sức "thành kính" như vậy !

Điều đó cho thấy hệ thống chính trị, hệ thống công quyền vừa bối rối, vừa bất lực trước sự suy sụp của thị trường tài chính, tín dụng. Khoản tiền 2,2 triệu tỉ đã bốc hơi không chỉ là mất mát riêng của những người đã đầu tư vào cổ phiếu, của các doanh nghiệp mà còn là tổn thất của nền kinh tế, đồng thời đã, đang cũng như sẽ còn tạo ra nhiều hậu quả khó lường đối với xã hội. Đó là chưa kể đến những mất mát khác do đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp, tuy chưa có số liệu nhưng chắc chắn không nhỏ.

Thị trường tài chính, tín dụng không chỉ chao đảo vì cổ phiếu xuyên thủng hết đáy này đến đáy khác, vì khả năng hoàn trả cả vốn lẫn lãi của những doanh nghiệp phát hành lượng trái phiếu được ước đoán có thể đến cả triệu tỉ đồng (7), vì không rõ hệ thống ngân hàng sẽ ra sao khi quan hệ của hệ thống này với thị trường chứng khoán và nhiều doanh nghiệp phát hành trái phiếu hết sức mật thiết, mà còn vì sự hoài nghi của công chúng đối với hệ thống chính trị, hệ thống công quyền càng ngày càng lớn.

Cứ ngẫm sẽ thấy, sở dĩ việc khởi tố hàng loạt các vụ án "thao túng thị trường chứng khoán" và "lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản", gây hoang mang cho giới đầu tư cũng như những người gửi tiền đã dành dụm cho các ngân hàng, khiến thị trường tài chính, tín dụng ngả nghiêng là vì chúng khác thường. Nếu các hệ thống không dung dưỡng, thậm chí công khai bao che cho những hành vi phạm pháp của một số cá nhân, một số doanh nghiệp trong nhiều năm thì tin đồn không có đất sống.

Làm sao có thể tin chính quyền chân thành khi xử lý các sai phạm liên quan đến thị trường tài chính, tín dụng mà lại để yên cho Bộ Công an biến bà Nguyễn Phương Hồng, vốn là "Ủy viênHội đồng quản trị kiêm Phó tổng Giám đốc phụ trách khối Tái thẩm định của Ngânhàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB)" thành "Trợ lý Tập đoàn Vạn Thịnh Phát" ? Nếu SCB vẩn "hoạt động bình thường và ổn định" thì vì sao phải áp dụng biện pháp "kiểm soát đặc biệt" (8) ?

Cách nay nửa tháng, sau khi bắt vài người "bình luận thất thiệt về hoạt động của SCB gây hoang mang dư luận", Bộ Công an răn đe công chúng "sẽxử lý tất cả tổ chức, cá nhân nếu đăng tải, chia sẻ, phát tán hoặc bình luận đồng thuận với tin giả, tin sai sự thật, tin gây hoang mang dư luận, ảnh hưởng tiêu cực đến an ninh trật tự" (9). Muốn trấn an công chúng phải minh bạch và trung thực, đã thiếu các yếu tố này mà còn dọa sẽ trấn áp thì hậu quả phải như đang thấy.

Cũng vì vậy phải thắc mắc, sắp tới, thị trường tài chính, tín dụng sẽ ra sao mà "cơ quan chức năng" đột nhiên ngưng xấc xược, chuyển từ hăm sẽ xử lý cả những "bình luận đồng thuận" sang "thành kính phân bua" như tin đã dẫn từ Nhân Dân nhật báo ?