Những điều tôi đã thấy và học được ở Hong Kong (Grace Bui)

Sau cùng, tôi nghĩ là sẽ tốt biết mấy nếu người Việt mình có thể nhìn sang Hong Kong và rút ra bài học để cải thiện các mô thức, chiến thuật biểu tình của mình. Phải có được những mục tiêu cụ thể, rõ ràng. Phải biết phối hợp cùng nhau. Phải biết quan tâm lẫn nhau. Phải học hỏi và rút kinh nghiệm liên tục. Trên thế giới, có đầy ví dụ về những cuộc biểu tình với chất lượng kém, hỗn loạn, trong khi đó thì chúng ta có một tấm gương tuyệt vời ở ngay kế bên. (Grace Bui)

Ad của Hong Kong World City cảnh báo:
''Phong trào cần cẩn thận bởi vì những nền tảng online không có lãnh đạo sẽ rất dễ bị thao túng. Đảng cộng sản TQ sẽ cố gắng khai thác nó và tiến hành những hành động triệt để đễ phá vỡ những hỗ trợ chính thống. Chúng ta cũng cần những lãnh đạo bên ngoài của mình để cân bằng. Thật cẩn thận''.

 

"Kể từ khi chứng kiến phong trào Dù Vàng hồi 2014, tôi đã nghĩ rằng Hong Kong sẽ không bao giờ có lại được một cuộc biểu tình như vậy nữa, nhưng hóa ra tôi đã nhầm. Đợt biểu tình Dù Vàng đã thật sự rất gây ấn tượng, trên phương diện những việc họ đã làm cũng như khoảng thời gian mà nó kéo dài, nhưng lần này thì mọi thứ lại diễn ra tốt hơn, và thực sự là đang đạt được kết quả rất khả quan.

Khi tôi có mặt tại đó, một số bạn trẻ đã nói rằng họ sẽ không lặp lại những sai lầm của hồi 2014. Ví dụ, đợt đó kéo dài tận 79 ngày, như thế là quá dài. Các cơ sở kinh doanh bị mất nguồn thu và họ bắt đầu phàn nàn, từ đó phong trào biểu tình dần mất đi sự ủng hộ từ cộng đồng. Một yếu tố nữa là lần này họ không có các cá nhân lãnh đạo cụ thể ra mặt, vì thế chính quyền không thể nào chỉ bắt bớ một vài người mà dập tắt được biểu tình.

Quan sát cuộc biểu tình lần này, tôi thấy nhiều điều tuyệt vời mà chắc hẳn những người biểu tình ở khắp nơi đều có thể học hỏi. Một điều gây ngạc nhiên là cuộc biểu tình đã diễn ra hết sức trật tự. Họ tuần hành cùng nhau trong trật tự, rất ít sự chen lấn xô đẩy hoặc những sự việc đáng tiếc. Mọi người tôn trọng lẫn nhau, tôn trọng cả phía cảnh sát. Họ chia thành từng nhóm, lần lượt xướng lên các khẩu hiệu, sao cho tất cả đều có dịp để cất lên tiếng nói mà không bị mất sức. Tôi thấy nhiều tổ chức khác nhau, trong đó, họ đặt những biển hiệu, biểu ngữ của mình, lập ra các trạm nghỉ ở cách nhau một đoạn, và họ chính là những người dẫn dắt việc hô khẩu hiệu. Một hội nhóm này sẽ đóng vai trò chủ xướng trong một thời gian ngắn để cho mọi người xung quanh cùng hô khẩu hiệu, sau đó họ nhường lại vai trò dẫn dắt cho một hội nhóm khác – cứ liên tục như vậy. Điều ngạc nhiên là có rất nhiều hội nhóm/tổ chức cùng góp mặt: từ các nhóm tôn giáo, các nghiệp đoàn, các nhóm bảo vệ nhân quyền, cho đến các NGO và nhiều hội nhóm khác mà tôi không biết tên. Tôi cũng rất thán phục cách họ tự tổ chức để tạo ra sự hài hòa đến mức như vậy: không biết là họ có được huấn luyện hay hội họp trước để thảo luận về cách thức phối hợp hay không.

Tuy nhiên, điều gây ấn tượng nhất với tôi là không khí ôn hòa của các cuộc biểu tình lần này. Chủ nhật vừa rồi, có tới 2 triệu người xuống đường, nhưng hoàn toàn không xảy ra chuyện đập phá cửa kính, đốt xe, cũng không có bạo lực nhắm vào cảnh sát. Mọi thứ đều nguyên vẹn. Trong khi đó, biểu tình ở những nước khác đều không tránh khỏi những hành động phá hoại, gây mất tập trung kiểu này. Sự khác biệt này quả là gây sốc, và tôi cho rằng đây là cách rất tuyệt vời để tiến hành một cuộc biểu tình.

Ngoài ra, tôi còn thấy được những hình thức khác nữa của sự đồng nhất trong các cuộc biểu tình. Ví dụ: trong những ngày đầu, mọi người đều mặc y phục màu trắng, nhưng vào chủ nhật, lại chuyển hết sang màu đen. Mục đích là để bày tỏ sự tiếc thương đối với người thanh niên đã thiệt mạng vì rơi xuống đất khi đang giăng biểu ngữ trên tầng 4. Tôi cũng được nghe về cuộc biểu tình của các bà mẹ, trong đó họ đều đeo băng tay và cầm nến. 

Người biểu tình còn bày tỏ sự quan tâm, săn sóc tận tình cho nhau. Ví dụ, vào hôm thứ 2, trời mưa và có nhiều người mang theo ô (dù). Một người lạ tiến đến che ô cho tôi vì lúc đó tôi không mang theo ô. Tôi cũng thấy những người khác lấy ô của mình để che chắn cho phóng viên và đội quay phim. Dọc theo tuyến đường tuần hành, người ta dựng các trạm để tiếp tế nước và đồ ăn chống đói cho mọi người. Hôm chủ nhật, còn có cảnh đám đông tuần hành cùng tách ra để nhường chỗ cho một chiếc xe cứu thương đang chở những người bị sốc nhiệt đi cấp cứu.

Mọi người đều chú ý giữ vệ sinh đường phố trong suốt thời gian biểu tình và bỏ công sức ra để quét dọn sạch sẽ mọi thứ sau khi biểu tình chấm dứt. Sáng hôm sau, thành phố đã sẵn sàng trở lại nhịp sống bình thường. 

Qua đây, tôi rút ra được một điều là cuộc biểu tình này có hiệu quả. Nó có hiệu quả là vì mọi người biết phối hợp ăn ý với nhau, vì mọi người đã cùng xuống đường với con số hàng triệu, để lên tiếng cho thành phố thân yêu của mình. Nó có hiệu quả vì cuộc biểu tình đã diễn ra ôn hòa và không gây ra thiệt hại đáng kể nào. Nó có hiệu quả vì người ta biểu tình dựa trên những yêu sách cụ thể, những mục tiêu rõ ràng. Nó có hiệu quả vì họ đã biết rút kinh nghiệm từ những lần biểu tình trước đây, và chịu sửa đổi để cải thiện.

Sau cùng, tôi nghĩ là sẽ tốt biết mấy nếu người Việt mình có thể nhìn sang Hong Kong và rút ra bài học để cải thiện các mô thức, chiến thuật biểu tình của mình. Phải có được những mục tiêu cụ thể, rõ ràng. Phải biết phối hợp cùng nhau. Phải biết quan tâm lẫn nhau. Phải học hỏi và rút kinh nghiệm liên tục. Trên thế giới, có đầy ví dụ về những cuộc biểu tình với chất lượng kém, hỗn loạn, trong khi đó thì chúng ta có một tấm gương tuyệt vời ở ngay kế bên. 

Có lí do gì để chúng ta không học hỏi từ các bạn Hong Kong?

Trần Xuân Bách (chuyển ngữ)

 Grace Bui

WHAT I SAW AND LEARNED IN HONGKONG

It was a big decision for me to go to Hong Kong last Saturday. When I was told my ticket and hotel would be taken care of, so that made the decision easier and I said I am going. I went to HK with a big suitcase carrying my treatment machine and medications. Some people laughed at me because a big suitcase just for a few days.

Since seeing the umbrella movement in 2014, I thought HK would never have another protest like that again but I was wrong. The umbrella protest was really amazing in the things they did and how long it lasted, but this one worked better and is actually getting good results.

When I was there this time, some young people told me they wouldn't repeat the same mistakes from 2014. For example, seventy nine days was too long. HK businesses lost money so they started to complain and the protest lost support from the community over time. Anothing thing is to have no particular leaders so the government can't shut down the protest by just arresting a few people.

Watching this current protest, I saw many amazing things that I think other protesters could learn from. One thing that surprised me was how orderly the protesters were. They marched together in orderly fashion. There was not much shoving or mishaps. People were respectful to each other and the police. They broke into groups and took turns chanting so everybody could have a chance to chant without getting tired. I saw different organizations with their signs setting up stations some distance apart and they were the ones who led the chanting. One organization would lead the people around their area in a chant for a short time then stopped to let the next organization take over. I was surprised how many different organizations there were: church groups, labor groups, human rights groups, NGO's and others that I have no idea about. I also wondered how they organized themselves to be in harmony like that; did they have training or meetings on how to work together like that?

What impressed me the most, however, was how peaceful the protests were. With 2 million people on Sunday, there were no broken windows, no burning cars, no violence against the police. Nothing was destroyed. If you look at protests in other countries, you would see all these distractive actions. The difference was shocking to me and I thought this is a good way to run a protest. 

I also saw other types of unity during the protests. For example in the early days, everyone wore white but on Sunday they changed to black. This was to show mourning for the victim who fell to his death on Saturday night from the fourth floor while carrying a banner. I also heard about the mother's protest, where they all wore armbands and carried candles.

The protesters showed a lot of care for each other. For example, it was raining on Monday and many were carrying their umbrellas. A stranger came to cover me with his umbrella because I didn't have one and I saw others using their umbrellas to cover the reporters and camera crews. There were stations along the route handing out water bottles and snacks to the protesters. The crowd peacefully parted to make way for the ambulance carrying people who got overheated during protest on Sunday.

They kept the streets clean during the protest and made a special effort to clean up everything at the end of the protest. The next morning Hong Kong was back to normal.

The lesson I learned is that this protest worked. It worked because everybody worked together. It worked because they all came out in the millions to support the city they love. It worked because they protested peacefully and did no lasting damage. It worked because they had specific goals that they were protesting for. It worked because they learned the lessons from previous protests and were willing to improve. Hong Kong was named "City of protest"

I think it would be wonderful if Vietnam could look to Hong Kong and learn how to improve their protesting model. Have very specific goals. Work together. Care for each other. Learn and improve over time. There are a lot of bad protests around the world, but Vietnam has a great model next door. Why don't we learn from them?

19.6.2019