Vì sao Hun Sen lên gân đòi cách chức một tướng Việt ? (Hoàng Thành - RFA - VOA)

"Nhất cử tam tiện" – "Phát súng" của Hun Sen ngày 6/12/2021 "bắn" vào ba mục tiêu: Một là chứng minh với đối lập trong nước, ông có khả năng kháng cự Việt Nam. Hai là để mở đầu khoảnh khắc hoành tráng cho năm Hun Sen làm Chủ tịch ASEAN. Ba là đưa ra lời nhắc nhở, trong thời gian Campuchia làm chủ tịch, ông sẽ lấy một số quyết định liên quan đến Myanmar. 

Hun Sen đòi cách chức Thứ trưởng Hoàng Xuân Chiến : Va đập ngoại giao Việt Nam – Campuchia

Hoàng Thành, VOA, 09/12/2021

Hôm 6/12/2021, Thủ tướng Campuchia Hun Sen cho biết đã yêu cầu Hà Nội cách chức Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến – đương kim Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam và là cựu Tư lệnh Bộ đội biên phòng – trong một buổi lễ có sự hiện diện của Đại sứ Trung Quốc tại CPC Vương Văn Thiên (Wang wenTian). Báo mạng "Khmer Times" dẫn phát biểu của Thủ tướng Hun Sen như vậy nhân khánh thành Quốc lộ số 11 dài gần 100 km do công ty Trung Quốc xây dựng.

Trong bài phát biểu, người đứng đầu Chính phủ CPC chỉ đích danh Thứ trưởng Quốc phòng Hoàng Xuân Chiến và yêu cầu ông này xin lỗi, vì một phát biểu từ tháng 3 năm ngoái. "Tôi đang nói tới tướng Hoàng Xuân Chiến. Covid-19 không hề tràn từ CPC sang Việt Nam như sông Mê Kông, ngược lại mới đúng. Tôi đã yêu cầu cách chức ông này, nhưng mà ông ta lại được ‘cách chức’ từ hai sao lên ba sao".Ông Hun Sen tuyên bố, vừa giận dữ vừa mỉa mai như vậy.

"Bắt thóp" được Việt Nam

Thật ra, Hun Sen đã "bắt thóp" được Việt Nam nên mới quyết định "đun sôi lại" câu chuyện "nguội" cách đây cả năm trời. Đòi một tướng của Hà Nội nhận lỗi trước sự hiện diện của Đại sứ Trung Quốc là Hun Senvừa hạ nhục Việt Nam, vừa ghi điểm được với Trung Quốc.

Hun Sen biết hiện Việt Nam đang hết sức quan ngại trước tuyên bố của ông hồi mùa hè năm nay, "Nếu không dựa vào Trung Quốc, tôi sẽ dựa vào ai?" Một câu hỏi Việt Nam không thể có câu trả lờinên đành "ngậm bồ hòn làm ngọt".

Với căn cứ quân sự và hải quân thuộc loại lớn nhất và hiện đại nhất của "quân huy bát nhất" (PLA) trên đất CPC, Hun Sen tự tin rằng, ông có thể "xoay trục" kiểu nào cũng được. Nếu cảm thấy tính mạng bị đe dọa (bởi phe đối lập), ông có thể "chạy về" Sài Gòn để giữ mạng sống, như ông vẫn thường làm lâu nay.

Hun Sen cho rằng, não trạng của lãnh đạo Việt Nam chưa có "đột phá" trong chủ trương đối với CPC, có thể họ vẫn "sẵn sàng chết" vì ông. Vì thế, ông cứ "lá mặt lá trái" mà không ngần ngại. Ngày mồng 2/12, ông vừa tuyên bố biết ơn Việt Nam và Lào đã giúp đỡ Campuchia trong thời gian kháng chiến khó khăn, thì 6/12, ông lại lên tiếng "mắng mỏ" và đòi cách chức Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam.

Trở lại câu chuyện ngày 10/3 năm ngoái, ông Hoàng Xuân Chiến, bấy giờ còn là Trung tướng, đã chủ trì một hội nghị tăng cường công tác quản lý, bảo vệ biên giới, kiểm soát cửa khẩu và triển khai phòng, chống dịch Covid-19 trên tuyến biên giới Việt Nam – Campuchia của Bộ tư lệnh Bộ đội Biên phòng Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Ông Chiến đã yêu cầu lực lượng biên phòng các tỉnh có biên giới giáp CPC tăng cường kiểm soát các cửa khẩu giữa lúc Việt Nam trải qua đợt bùng phát Covid bắt nguồn từ các ca nhiễm do người nhập cảnh trái phép qua đường biên giới với các tỉnh miền Trung.

Chưa có băng ghi hình nào trích xuất phát biểu của tướng Chiến, nhưng trước bàn dân thiên hạ, Hun Sen lộ rõ bản chất độc tài khi chính ông tuyên bố xanh rờn,"Covid-19 không hề tràn từ CPC sang Việt Nam như sông Mekong, ngược lại mới đúng".

"Ngược lại mới đúng !" nghĩa là Covid-19 tràn từ Việt Nam sang CPC ? Vậy nếu Hun Sen đòi cách chức Thứ trưởng Việt Nam, vì phát ngôn mà ông cho là nhục mạ CPC, thì liệu có thể cách chức ông Thủ tướng, vì cái tuyên bố đầy xúc phạm Việt Nam ấy ? Nhân danh ai ông dám xúc phạm một dân tộc đã mang lại cho CPC "ngày sinh thứ hai của đất nước ông" như ông từng thề bồi.

Tuyên bố ngày 6/12 của Samdech Hun Sen là hết sức thô bạo, vô chính trị và phạm lỗi ngoại giao nghiêm trọng. Vì ông là người đứng đầu một chính phủ. Chưa nói, Tuyên bố của Hun Sen về sự lây lan của Covid-19 là sai lầm về bản chất. Cả thế giới biết rõ nó xuất phát từ đâu. Chỉ một mình Hun Sen không biết ? Hay biết mà không dám nói ?

Và trước mặt Đại sứ Trung Quốc tại CPC, Hun Sen muốn Thứ trưởng Quốc phòng của Hà Nội phải xin lỗi thì ông mới vui (?) Dù Hun Sen nhấn mạnh, chỉ ông Thứ trưởng xin lỗi thôi, chứ không bắt Chính phủ Việt Nam phải xin lỗi.

Từng là Tư lệnh Tiểu đoàn Vùng Đông của "Campuchia Dân chủ", con đường tiến thân từ trong nội bộ Khmer Đỏ đã khiến Hun Sen trở nên ngạo mạn như vậy ư ? Làm thủ tướng CPC liên tục từ năm 1985. Từ năm 2015, ông làm chủ tịch Đảng Nhân dân CPC, đảng đã nắm quyền từ năm 1979.

Sau khi Robert Mugabe bị phế truất ở Zimbabwe, Hun Sen là một trong năm nhà độc tài cầm quyền lâu nhất thế giới. Trước công chúng, ông ta thường nói về mình ở ngôi thứ ba và đã nỗ lực tạo dựng sự sùng bái cá nhân, trong đó có việc cho xây dựng hàng trăm ngôi trường (có nhiều trường từ tiền tài trợ) mang tên Hun Sen.

Danh xưng chính thức của ông ta trong tiếng Khmer là "Samdech Akka Moha Sena Padei Techo Hun Sen", chuyển ngữ sẽ thành "Tư lệnh tối thượng vĩ đại vương giả tôn kính của đội quân bách thắng vinh quang". Người có đầu óc bình thường nào nhớ nổi một danh xưng kiểu như vậy ?

Họa phúc phải đâu một buổi

Những sự kiện diễn ra gần đây càng biểu lộ những toan tính nguy hiểm của Hun Sen mà kẻ đứng dật giây đằng sau chính là Trung Quốc, không chỉ trong cái năm ông làm chủ tịch ASEAN. Hôm 6/12, ông Hun Sen nói rằng, các quan chức quân đội Myanmar nên được mời tham dự các cuộc họp của khối.

Từ lâu, Hun Sen bị chỉ trích từ các nhóm nhân quyền và các chính phủ phương Tây về những việc mà họ cho là ông đàn áp dân chủ. Sẽ không ngạc nhiên, nếu ông có cái nhìn khác đối với tập đoàn quân sự Myanmar. Eang Sophalleth, trợ lý của Thủ tướng, cho biết hai ông Hun Sen và Ngoại trưởng của tập đoàn quân sự Myanmar Wunna Maung Lwin đã thảo luận về quan hệ song phương, các vấn đề ASEAN và cách thức để thiết lập lại mối quan hệ tốt đẹp trong khối.

Ngoại trưởng Myanmar cũng chuyển đến ông Hun Sen lời mời tới thăm Myanmar từ ngày 7 – 8/1/2022 và ông Hun Sen đã nhận lời.Ông Hun Sen sẽ là nhà lãnh đạo cấp chính phủ đầu tiên đến thăm Myanmar kể từ sau cuộc đảo chính (VOA ngày 7/12).

Từ rất lâu, dư luận tố cáo Campuchia là "con ngựa thành Troy" của Trung Quốc, là kẻ phá vỡ khối đoàn kết ASEAN. Nhưng thực ra, CPC không chỉ là con ngựa mồi, không chỉ là con sâu làm rầu nồi canh. CPC, cũng như Lào, Việt Nam và Myanmar, thực chất là phần nổi của tảng băng bành trướng từ phương bắc xuống vùng biển phía nam.

Tác nhân chính trong việc chia rẽ hay làm ly tán nội bộ ASEAN chính là Trung Quốc. Từ hơn hai mươi năm qua, Bắc Kinh đã âm thầm mở rộng vành đai ảnh hưởng xuống các quốc gia phía nam trong mục tiêu truy tìm những nguồn năng lượng mới và tạo dựng vị thế bá quyền.

Chiến lược mở rộng vành đai ảnh hưởng ấy khá giản dị: mua chuộc sự trung thành bằng tiền. Trước những khoản tiền khổng lồ, không cấp chính quyền nào của CPC có thể làm ngơ. Dư luận lo sợ từ rất lâu,CPC sẽ thành thuộc địa của Trung Quốc trong ASEAN như Myanmar đã từng và đang cố vùng vẫy để thoát.

Ngày 3/12 mới đây, chuyên gia hàng đầu về Đông Nam Á Joshua Kurlantzick đã viết trên "Tạp chí Chính trị Thế giới" : "Vào cuối hội nghị thượng đỉnh ASEAN 38 và 39, vai trò chủ tịch của ASEAN đã được trao lại cho CPC trong 12 tháng tới. Dưới sự lãnh đạo của Hun Sen, CPC là quốc gia độc tài lớn hơn, nhiều tham vọng hơn Brunei. Tuy có đưa ra một vài chỉ trích nhẹ nhàng đối với Myanmar tại Thượng đỉnh, nhưng bản thân Hun Sen là một trong những nhà chuyên quyền tại vị lâu nhất thế giới".

Điều nguy hiểm là không chỉ CPC, vài ba thành viên khác của ASEAN cũng sẵn sàng bỏ qua sự lạm dụng của quân đội Myanmar, ngay cả khi đội quân ấy tiến hành những cuộc tiến công và đàn áp như thiêu đốt và đất nước đang trở thành một quốc gia thất bại. Rốt cuộc, cho đến tháng 10/2021, ASEAN chìm trong sự quở trách Myanmar, mà chưa có được hành động nào quyết liệt hơn.

Thực tế là sự quản trị yếu kém của tập đoàn quân phiệt đối với đất nước đã thúc đẩy dòng người tị nạn và có khả năng lây lan Covid sang các quốc gia láng giềng.Chính quyền cũng đã phớt lờ kế hoạch 5 điểm của ASEAN để giải quyết cuộc khủng hoảng và liên tục ngăn chặn đặc phái viên mà ASEAN đã chỉ định để giải quyết cuộc khủng hoảng.

Hoàng Thành

*********************

Thủ tướng Campuchia yêu cầu tướng quân đội Việt Nam xin lỗi trước mặt Đại sứ Trung Quốc

RFA, 07/12/2021

Hôm 6 tháng 12, ông Hun Sen - Thủ tướng Campuchia cho biết đã yêu cầu Hà Nội cách chức Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến - cựu Tư lệnh Bộ đội biên phòng, hiện nay là Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam trong buổi lễ có sự hiện diện của Đại sứ Trung Quốc Vương Văn Thiên (Wang wenTian).

Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến (ảnh trái) và Thủ tướng Campuchia Hun Sen – Ảnh Sức khỏe & Đời Sống/Reuters

Hôm 6 tháng 12, ông Hun Sen - Thủ tướng Campuchia cho biết đã yêu cầu Hà Nội cách chức Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến - cựu Tư lệnh Bộ đội biên phòng, hiện nay là Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam trong buổi lễ có sự hiện diện của Đại sứ Trung Quốc Vương Văn Thiên (Wang wenTian).

Mạng báo Khmer Times dẫn phát biểu của Thủ tướng nước này nhân dịp khánh thành Quốc lộ số 11 dài gần 100 km do công ty Trung Quốc xây dựng. Trong bài phát biểu này, người đứng đầu Chính phủ Campuchia chỉ đích danh ông Hoàng Xuân Chiến và yêu cầu ông này xin lỗi vì một bài phát biểu hồi năm ngoái. 

"Tôi đang nói tới tướng Hoàng Xuân Chiến. Covid-19 không hề tràn từ Campuchia sang Việt Nam như sông Mê Kông, ngược lại mới đúng. Tôi đã yêu cầu cách chức ông này, nhưng mà ông ta lại được 'cách chức' từ hai sao lên ba sao" - ông Hun Sen tuyên bố. 

Người đứng đầu chính phủ Campuchia còn nói phát biểu của vị tướng Việt Nam là một "sự sỉ nhục không thể chấp nhập được" đối với Campuchia, và cho rằng chính câu nói đó đã thôi thúc ông mở chiến dịch tiêm chủng phủ đến 89 phần trăm dân số, phần lớn là sử dụng thuốc chủng ngừa vi-rút corona của Bắc Kinh. 

Vị nguyên thủ này yêu cầu Thứ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam xin lỗi người dân Campuchia, và sửa sai để làm hài lòng bản thân Hun Sen.

"Campuchia là một quốc gia nhỏ, nhưng chúng tôi chưa bao giờ là nguồn lây bệnh cho Việt Nam, Thái Lan hay Lào", ông Hun Sen khẳng định chắc nịch, đồng thời lưu ý rằng ông đang giải quyết vấn đề với cá nhân ông Chiến chứ không phải chính phủ hay người dân Việt Nam.

Tướng Hoàng Xuân Chiến phát biểu trong hội nghị hồi tháng 3/2020. Ảnh : Báo Biên Phòng.

Bình luận về vấn đề trên, chuyên gia nghiên cứu Campuchia, ông Tim Frewer cho RFA biết qua ứng dụng nhắn tin WhatsApp quan điểm của ông :

"Tôi nghĩ rằng Hun Sen đang cố gắng chứng tỏ rằng ông ta có khả năng kháng cự lại nhà nước Việt Nam. Ông ta có lẽ đã chờ đợi thời cơ phù hợp để thực hiện điều này, bởi phát ngôn của vị tướng bên phía Việt Nam đã xảy ra cách đây hơn một năm.

Hun Sen luôn luôn muốn phản bác lại những chỉ trích từ phe đối lập rằng ông ta là con rối của Việt Nam. Nhưng đồng thời lại không muốn làm ảnh hưởng đến quan hệ kinh tế và chính trị với Việt Nam. Cho nên, có lẽ việc nhắm đến một vị tướng quân đội là một cách an toàn".

Mạng báo Pnompenh Post cho hay, phát biểu của tướng biên phòng Việt Nam diễn ra trong một hội nghị ngày 10 tháng 3 năm 2020, khi đó ông Hoàng Xuân Chiến đang còn giữ chức Tư lệnh Bộ đội Biên phòng đã tổ chức hội nghị "Tăng cường công tác quản lý, bảo vệ biên giới, kiểm soát cửa khẩu và triển khai phòng, chống dịch Covid-19 trên tuyến biên giới Việt Nam – Campuchia". 

Campuchia vốn là đồng minh thân cận của Việt Nam, tuy nhiên trong những năm gần đây, nước này tỏ ra xích lại gần hơn với Trung Quốc sau khi nhận được sự đầu tư và viện trợ khổng lồ, gần đây là viện trợ vắc-xin Covid-19 và dự án xây nhà máy sản xuất thuốc vắc-xin ngay tại quốc gia láng giềng với Việt Nam. 

************************

Thủ tướng Hun Sen yêu cầu tư lệnh Việt Nam xin lỗi vì tuyên bố về Covid

VOA, 06/12/2021

Thủ tướng Campuchia Hun Sen vừa phản bác tuyên bố của tư lệnh Bộ đội Biên phòng Việt Nam về sự lây lan của đại dịch Covid-19 giữa hai nước và yêu cầu vị tướng này phải đưa ra lời xin lỗi, theo truyền thông Campuchia.

Thủ tướng Campuchia Hun Sen phát biểu tại một buổi lễ khánh thành quốc lộ ở nước này, trong đó ông phản bác phát ngôn của Tư lệnh Bộ đội Biên phòng Việt Nam rằng Covid-19 lây lan từ Campuchia sang Việt Nam.

Ông Hun Sen đưa ra lời phản bác được xem là mạnh mẽ tại một buổi lễ Khánh thành đưa Quốc lộ 11 vào sử dụng ở nước này, theo bản tin của hãng thông tấn Campuchia AKP đượcKhmer Times đăng tải hôm 6/12.

Người đứng đầu chính phủ Campuchia, nước có đường biên giới dài khoảng hơn 1.200km với Việt Nam, nói rằng Covid-19 "lan từ Campuchia sang Việt Nam như Sông Mekong là không đúng sự thật, mà là ngược lại".

Trong đoạn video trích dẫn bài phát biểu của ông Hun Sen được Khmer Times đăng tải, thủ tướng Campuchia nhắc đến tên "Ngo Xuan Chien" khi phản bác phát biểu của vị tư lệnh Bộ đội Biên phòng Việt Nam, người cho rằng đại dịch lây lan từ Campuchia sang Việt Nam. Khi phát biểu ông Hun Sen có vẻ không chắc chắn về tên của vị tư lệnh của Việt Nam và có quay xuống hỏi các quan chức ngồi phía sau. Những người này cũng đã gật đầu đồng ý và nhắc lại cái tên này.

Ông Hun Sen không đưa ra chi tiết cụ thể vị tư lệnh của Việt Nam đã đưa ra tuyên bố này khi nào và trong bối cảnh nào. Các cuộc gọi của VOA tới người phát ngôn của Thủ tướng Hun Sen để xin bình luận chi tiết thêm nhưng không được hồi đáp.

Thủ tướng Campuchia cho biết ông "đã yêu cầu vị quan chức này phải bị cách chức" nhưng cũng nói một cách mỉa mai rằng vị tư lệnh của Việt Nam đã được "cách chức từ hai sao sang ba sao", theo Khmer Times.

Tư lệnh Bộ đội Biên phòng Việt Nam hiện nay là Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, hiện là thứ trưởng Bộ Quốc phòng Việt Nam. Ông Chiến được bổ nhiệm chức vụ này vào tháng 7 năm ngoái và sau đó 3 tháng được thăng hàm từ trung tướng lên thượng tướng, theo truyền thông trong nước.

Ông Chiến, lúc còn là trung tướng, vào năm ngoái chủ trì một hội nghị tăng cường công tác quản lý, bảo vệ biên giới, kiểm soát cửa khẩu và triển khai phòng, chống dịch Covid-19 trên tuyến biên giới Việt Nam – Campuchia của Bộ tư lệnh Bộ đội Biên phòng Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh, theo Sài Gòn Giải Phóng. Ông Chiến đã yêu cầu lực lượng biên phòng các tỉnh có biên giới giáp Campuchia tăng cường kiểm soát các cửa khẩu giữa lúc Việt Nam trải qua đợt bùng phát Covid bắt nguồn từ các ca nhiễm do người nhập cảnh trái phép qua đường biên giới với các tỉnh miền Trung.

Toàn tuyến biên giới đất liền Việt Nam – Campuchia dài trên 1,240km qua 10 tỉnh – từ Kon Tum đến Kiên Giang – với 10 cửa khẩu quốc tế, hàng chục cửa khẩu phụ và nhiều lối mở. Gần đây nhất hồi tháng 5, theoBộ Y tế, lực lượng chức năng Việt Nam đã tạm giữ 21 người nhập cảnh trái phép qua các tỉnh Đồng Tháp và An Giang trên tuyến biên giới với Campuchia.

Thủ tướng Hun Sen, theo AKP, yêu cầu vị tư lệnh của Việt Nam "gửi lời xin lỗi tới Campuchia" khi cho rằng "đây là một sự xúc phạm mà tôi không thể chấp nhận được". Ông Hun Sen cho biết điều này đã thúc đẩy ông tiến hành chiến dịch tiêm chủng cho người dân Campuchia với hơn 88% dân số đã được tiêm đầy đủ ngừa Covid-19.

Bộ Ngoại giao Việt Nam không ngay lập tức trả lời yêu cầu bình luận của VOA về phản bác cũng như yêu cầu xin lỗi của Thủ tướng Campuchia đối với vị tư lệnh của Việt Nam.

Tuy nhiên, ông Hun Sen, người được Hà Nội giúp lên nắm quyền sau khi đánh bại Khmer Đỏ vào năm 1979, nói rằng phản bác của ông đối với tuyên bố của vị tư lệnh Việt Nam "không phải nhằm chia rẽ Campuchia và Việt Nam" hay để phá vỡ mối quan hệ giữa hai nước, theo Khmer Times. Thủ tướng Hun Sen khẳng định phản ứng của ông không phải là "để chỉ trích toàn thể nhân dân, nhà nước hay Đảng (Cộng sản) Việt Nam", mà chỉ nhắm vào vị tư lệnh nói trên. Ông nói nếu cá nhân đó "sửa" những gì mà ông cho là "sai" trong quá khứ thì sẽ làm ông vui trở lại.