"Mỹ không 'bật đèn xanh' cho cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ" (BBC Tiếng Việt)
Thật không thể tưởng tượng nổi cách trả lời phỏng vấn của ông ngoại trưởng Mike Pompeo. Ông không cần phải phủ nhận trách nhiệm đồng loã với Thổ Nhĩ Kỳ, vì chính quyền Mỹ dù sao đi nữa cũng không thể phản bội một đồng minh dũng cảm (người Kurd) và sẵn sàng vào sinh ra tử để tiêu diệt IS. Ông nên xem xét kỹ lại quyết định rút quân của tổng thống Trump thì tốt hơn cho khu vực đã trải qua nhiều tang thương này.
Getty Images
Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu chiến dịch quân sự nhắm vào các khu vực do các lực lượng người Kurd kiểm soát ở Bắc Syria
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo nói Hoa Kỳ không 'bật đèn xanh' cho cuộc tấn công của Thổ Nhì Kỳ nhắm vào các khu vực do người Kurd kiểm soát ở Bắc Syria.
Ông Pompeo bảo vệ quyết định rút quân đội Hoa Kỳ khỏi khu vực biên giới phía bắc Syriacủa Tổng thống Donald Trump.
Quyết định này làm dấy lên những chỉ trích kịch liệt, cả trong và ngoài nước Mỹ.
Hôm qua, Thổ Nhĩ Kỳ đã bắt đầu chiến dịch quân sự, tấn công vào các khu vực do người Kurd kiểm soát tại Syria.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, ông Recep Tayyip Erdogan nói rằng, chiến dịch "nhằm ngăn chặn việc tạo hành lang khủng bố dọc biên giới phía nam của chúng tôi, đem lại hòa bình cho khu vực."
Thổ Nhĩ muốn tạo ra một "vùng an toàn" không có sự hiện diện của các tay súng người Kurd; đồng thời, đây cũng sẽ là nơi tạm giữ những người Syria tị nạn.
Các lực lượng do người Kurd lãnh đạo tuyên bố sẽ chống lại cuộc tấn công và đã đụng độ với quân Thổ Nhĩ Kỳ.
Các lực lượng Dân chủ Syria (SDF), mà nòng cốt là nhóm dân quân người Kurd (YPG), đã giúp Hoa Kỳ đánh bại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) ở Syria.
Hàng ngàn chiến binh IS và thân nhân đang bị giam tại các nhà tù và trại trong khu vực do lực lượng này kiểm soát.
Quân đội Hoa Kỳ cho biết, họ đã bắt giữ hai tù nhân người Anh Alexanda Kotey và El Shafee Elsheikh, vốn là chiến binh IS khét tiếng bởi đã tra tấn và sát hại gần 30 con tin phương Tây.
Hai người này là thành viên của nhóm người Anh lấy biệt danh là The Beatles.
Hiện họ được đưa ra khỏi nhà tù do lực lượng dân quân người Kurd quản lý ở bắc Syria.
Ông Pompeo nói gì?
Trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình PBS của Mỹ, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Pompeo đã bênh vực quyết định của Tổng thống Trump rút quân Mỹ khỏi bắc Syria.
Ông cũng cho rằng, Thổ Nhĩ Kỳ có "mối quan ngại an ninh chính đáng" và "mối đe dọa khủng bố ở khu vực phía Nam."
Nhưng ông cũng phủ nhận thông tin nói rằng Hoa Kỳ đã bật đèn xanh cho Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành cuộc tấn công trên.
"Hoa Kỳ không bật đèn xanh cho Thổ Nhĩ Kỳ," ông Pompeo nói.
Trước đó, trong một tuyên bố, Tổng thống Trump - người từng đe dọa sẽ "xóa sổ"nền kinh tế của Thổ Nhĩ Kỳ nếu nước này "vượt quá giới hạn" - cũng cho biết là Mỹ không "tán thành cuộc tấn công này," và nói rằng, cuộc tấn công này là "ý tưởng tồi tệ."
Tổng thống Trump sau đó nói trong một cuộc họp báo rằng, các chiến binh người Kurd "không giúp chúng tôi trong Chiến tranh thế giới thứ hai, họ đã không giúp chúng tôi khi đổ bộ vào Normandy."
"Với tất cả những gì đã nói, chúng tôi thích người Kurd," ông Trump nói thêm.
Cả hai đảng Cộng hòa lẫn Dân chủ đều lên án quyết định rút quân Mỹ khỏi Bắc Syria.
Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, vốn là đồng minh thân cận của ông Trump, cho rằng Hoa Kỳ đã bỏ rơi đồng minh của mình "một cách đáng xấu hổ."
Ông cũng tiết lộ là sẽ cùng Thượng nghị sĩ của đảng Dân chủ Chris Van Hollen trình một dự luật trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ.
"Trong khi Chính quyền không muốn tiến hành các động thái chống lại Thổ Nhĩ Kỳ, tôi mong đợi vào sự hỗ trợ mạnh mẽ của lưỡng đảng," ông viết.
Cập nhật tình hình Bắc Syria
Một số thị trấn và làng mạc ở khu vực này đã bị tấn công bởi các cuộc không kích và pháo binh từ hôm 9/10, khiến hàng ngàn thường dân phải bỏ nhà cửa tháo chạy.
Các lực lượng người Kurd cho biết, ít nhất có năm thường dân đã thiệt mạng và 25 người khác bị thương trong các cuộc không kích và pháo kích này.
Một số người dân phải rời bỏ nhà cửa, giữa khi khói bốc lên mù mịt ở thị trấn vùng biên Ras al-Ain
Sau đó, Bộ Quốc phòng Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố rằng, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và đồng minh của họ ở Syria là quân đội quốc gia Syria đã tiến vào khu vực "phía đông Euphrates".
Các lực lượng vũ trang Thổ Nhĩ Kỳ cũng tweet rằng, họ đã tấn công 181 mục tiêu "khủng bố," trong một phần của cái được gọi là Chiến dịch Mùa xuân Hòa bình; trong khi một nhóm thân Thổ Nhĩ Kỳ nói với hãng tin AFP rằng, cuộc tấn công đã bắt đầu ở Tal Abyad, một khu vực nằm dưới sự kiểm soát của YPG.
Thông tin cho thấy, quanh thị trấn nói trên đã xảy ra nhiều giao tranh. Người phát ngôn của SDF Mustafa Bali cho biết, họ đã đẩy lùi một vụ đổ bộ tại đó.
Chính quyền người Kurd đã kêu gọi người dân "tiến về phía biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ... để chống lại [cuộc tấn công]."
SDF cũng cho biết, một trong những nhà tù hiện giam giữ các thành viên IS đã bị tấn công trong một cuộc không kích của Thổ Nhĩ Kỳ.
Trong bối cảnh những quan ngại liên quan đến vấn đề nhân đạo ngày càng gia tăng, SDF đã yêu cầu liên minh do Mỹ đứng đầu chống lại tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng thiết lập một vùng cấm bay để ngăn chặn "các cuộc tấn công vào những thường dân vô tội."
Thổ Nhĩ Kỳ vốn coi YPG - nhóm nòng cốt trong SDF - một phần mở rộng từ Đảng Công nhân người Kurd đã bị cấm, chiến đấu cho quyền tự trị của người Kurd ở Thổ Nhĩ Kỳ trong ba thập niên qua.
Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ dự tính gửi hai triệu trong số 3,6 triệu người tị nạn Syria hiện sống trên đất Thổ Nhĩ Kỳ đến "vùng an toàn."
Ủy ban Cứu hộ Quốc tế cho biết, cuộc tấn công có thể khiến 300 ngàn người sống trong khu vực này phải sơ tán.
Đây là chiến dịch quân sự thứ ba của Thổ Nhĩ Kỳ ở miền bắc Syria trong ba năm qua.
Ban đầu, cuộc tấn công được cho là tập trung vào khu vực dài 100km giữa Tal Abyad và Ras al-Ain, một khu vực dân cư khá thưa thớt, gồm chủ yếu là người Ả Rập.
Ông Bali cho biết, thị trấn Kobane ở phía tây và Qamishli ở phía đông đã dính pháo kích của Thổ Nhĩ Kỳ. Nếu quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tiến về những thị trấn đó, họ sẽ phải di chuyển vào khu vực đông dân cư hơn, gồm chủ yếu là người Kurd.
Phản ứng của cộng đồng quốc tế
Liên minh Âu châu cho rằng, "cái gọi là" vùng an toàn" không có khả năng… đáp ứng các tiêu chí quốc tế về người tị nạn; trong khi Bỉ, Pháp, Đức, Ba Lan và Anh đều yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc họp để thảo luận về cuộc tấn công.
15 thành viên của tổ chức này sẽ nhóm họp hôm nay.
Reuters
Các thường dân bắt đầu tháo chạy ngay khi chiến dịch quân sự khởi động
Getty Images
Nhóm bộ binh đầu tiên của Thổ Nhĩ Kỳ chuẩn bị tiến với vùng biên giới với Syria
Liên đoàn Ả Rập cũng tuyên bố tổ chức một cuộc họp khẩn cấp để thảo luận về cuộc tấn công trên vào ngày 12/10 tới tại Cairo (Ai Cập).
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết, Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên của NATO, có "mối quan ngại về chính đáng về an ninh," nhưng ông hy vọng nước này sẽ "hành động với sự kiềm chế và bảo đảm rằng, bất kỳ hành động nào... đều được cân nhắc kỹ.
Trong tuyên bố của mình, ông Trump cũng nói rằng Thổ Nhĩ Kỳ phải chịu trách nhiệm bảo đảm rằng, những người bị nghi là các chiến binh IS và đang bị giam giữ vẫn ở trong tù và không tạo cơ hội cho IS trỗi dậy.
Nguy cơ IS trỗi dậy?
SDF cho biết, họ đang giam giữ hơn 12 ngàn người bị cho là thành viên IS trong bảy nhà tù. Ít nhất 4.000 trong số họ là người nước ngoài.
Các địa điểm giam giữ chính xác chưa được tiết lộ, nhưng một số được cho là gần biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ.
Bên trong trại tạm giam thân nhân của những người bị nghi là chiến binh IS
Hai trại - Roj và Ain Issa - hiện đang giam giữ các gia đình của những người bị nghi là thành viên IS hiện ở trong "vùng an toàn".
Nguồn: BBC Tiếng Việt
