'Đảo chính nội bộ' ở Nam Phi (Thanh Niên)
Thủ lĩnh đảng Liên minh Dân chủ đối lập, ông Mmusi Maimane, xác
nhận các đảng đối lập ủng hộ cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm và yêu cầu bầu
cử sớm. “Bất cứ ai thuộc ANC muốn lãnh đạo đất nước này phải nhận được
sự ủy nhiệm của nhân dân Nam Phi”, BBC dẫn lời ông Maimane nói.
Tổng thống Jacob và 4 vị phu nhân
Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma ngày 14.2 tuyên bố việc đảng cầm quyền Đại
hội Dân tộc Phi (ANC) yêu cầu ông từ chức là “không công bằng” vì không
nói rõ lý do ông làm gì sai trái.
“Tôi nghĩ yêu cầu trên là không công bằng. Tôi chẳng làm gì sai trái”, ông Zuma phát biểu trên Đài truyền hình quốc gia SABC.
Nhà lãnh đạo 76 tuổi còn giải thích ông đã đề nghị từ chức vào
tháng 6, đồng thời phản đối cách giải quyết cuộc khủng hoảng chính trị
như hiện nay.
Tuyên bố nói trên được đưa ra sau khi Chủ tịch Quốc hội Nam Phi
Baleka Mbete khẳng định quốc hội sẽ tổ chức cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm
đối với Tổng thống Zuma vào ngày 15.2.
ANC hiện là đảng cầm quyền ở Nam Phi nên lãnh đạo đảng là Phó tổng
thống Cyril Ramaphosa, 66 tuổi, sẽ được đề cử để thay thế khi ông Zuma
từ chức.
Nếu như Tổng thống Zuma bị loại bỏ bằng cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm
thì chủ tịch quốc hội sẽ trở thành quyền tổng thống cho đến khi người
đứng đầu nhà nước mới được bầu ra. ANC chiếm đa số tại quốc hội nên gần
như chắc chắn ông Ramaphosa sẽ được bầu chọn, có thể ngay trong ngày
15.2 hoặc 16.2.
Phó tổng thống Ramaphosa tuyên bố ông không muốn làm bẽ mặt Tổng
thống nhưng đã vận động ngầm trong thời gian qua nhằm gây áp lực buộc
ông Zuma từ chức sớm.
Thủ lĩnh đảng Liên minh Dân chủ đối lập, ông Mmusi Maimane, xác
nhận các đảng đối lập ủng hộ cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm và yêu cầu bầu
cử sớm. “Bất cứ ai thuộc ANC muốn lãnh đạo đất nước này phải nhận được
sự ủy nhiệm của nhân dân Nam Phi”, BBC dẫn lời ông Maimane nói.
Trong khi đó, cảnh sát Nam Phi đã đẩy mạnh cuộc điều tra nhằm vào
gia tộc tài phiệt Gupta, vốn thân cận với ông Zuma. Reuters đưa tin
cảnh sát ngày 14.2 đã ập vào dinh thự của nhà Gupta và bắt giữ ít nhất 3
người.
Tổng thống Zuma bị cho là đã tạo điều kiện cho gia đình Gupta thắng
thầu nhiều dự án nhà nước và gây ảnh hưởng đến việc bổ nhiệm một số
thành viên nội các. Gia tộc Gupta và ông Zuma đều phủ nhận những cáo
buộc trên.
Bị tố tham nhũng
Ông Zuma lên lãnh đạo ANC từ năm 2007 và hai năm sau thì trở thành
tổng thống Nam Phi. Nhiệm kỳ của vị lãnh đạo này sẽ chính thức kết thúc
vào giữa năm 2019 nhưng sức ép buộc ông phải từ chức gia tăng trong vài
tuần qua.
Chín năm cầm quyền của ông Zuma gặp nhiều thách thức khi kinh tế
suy giảm và hàng loạt cáo buộc tham nhũng, gây tổn hại đến hình ảnh của
ANC, chính đảng từng dẫn dắt người Nam Phi thoát khỏi chế độ phân biệt
chủng tộc apartheid.
Các đảng phái đối lập, nhất là đảng Liên minh Dân chủ, cáo buộc
chính quyền ông Zuma "tham nhũng tràn lan và yếu kém trong điều hành đất
nước, khiến cho nền kinh tế lớn nhất châu Phi rơi vào suy thoái nghiêm
trọng".
Việc ông Zuma quyết định chọn vợ cũ là bà Nkosazana Dlamini-Zuma là
người kế nhiệm lãnh đạo ANC cũng đã gây ra làn sóng phản ứng dữ dội
trong nội bộ đảng lẫn dư luận. Tuy nhiên, bà đã thua cuộc trước Phó
tổng thống Ramaphosa trong cuộc bỏ phiếu bầu Chủ tịch ANC hồi cuối năm
2017.
Ông Zuma từng là thành viên kỳ cựu của phong trào đấu tranh chống
chế độ apartheid trước đây và có 10 năm ngồi tù cùng cố lãnh tụ Nelson
Mandela tại nhà tù trên đảo Robben ở Nam Phi.
6 lần cưới vợ
