Việt Nam trong bối cảnh chuyến thăm Đài Loan của bà Pelosi (Hoàng Trường)

Quan h M - Trung căng thng trước chuyến thăĐài Loan ca bà Pelosi là lý do ch yếu buc Vit Nam phi hy mt s hođng song phương trong quan h vi Hoa K như chuyến thăm Vit Nam ca Ngoi trưởng Antony Blinken hay vic ghé thăm Cng Đà Nng ca hàng không mu hm M


Vit Nam t ra thn trng trước và trong thi gian chuyến thăĐài Loan ca bà Ch tch H vin Hoa K Nancy Pelosi. Hà Ni phn nào lượng đnh được mđ căng thng ca trò chơ"bên ming h chiến tranh", nên tuy buc phi hy mt vài chương trình vi M, nhưng Vit Nam vn có mt t"Hi ngh Tư lnh quc phòng" 26 nước (CHOD 2022) và tham gia trc tuyến cuc hp hp 14 thành viên trong "Khuôn kh Kinh tế ca Indo-Pacific" (IPEF).

chod1

Trung tướng Phùng Sĩ Tn, Phó tng Tham mưu trưởng Quâđi nhân dân Vit Nam và Đại tướng Angus J. Campbell, Tham mưu trưởng Lực lượng Phòng vệ Australia tham dự Hi ngh Tư lnh Lc lượng Quc phòng Đ Dương - Thái Bình Dương năm 2022 ti Sydney, Australia t ngày 25 đến 27/7/2022

"Chúng tôi thc hin chuyến thăm vào thđim thế gii phđi mt vi s la chn gia chế đ chuyên chế và nn dân ch. Khi Nga tiến hành cuc chiến bt hp pháđã được tính toán trước chng lđt nước Ukraine, giết chết hàng nghìn người vô t thm chí c tr em  thì điu cn thiết là M và cáđng minh ca chúng tôi phi nói rõ rng chúng tôi không bao gi nhượng b nhng k chuyên quyn".

Bà Pelosi nói tiếp : "Khi tôi dđu mt pháđoàn quc hi ti Kyiv vào tháng Tư  chuyến thăm cp cao nht ca Hoa K ti quc gia b bao vâ tôđã chuyn li ti Tng thng Volodymyr Zelensky rng chúng tôi ngưỡng m s bo v dân ch ca nhân dâông, vì Ukraine và vì nn dân ch trên toàn thế gii. Bng cách đếĐài Loan, chúng tôi tôn trng cam kết ca mình đi vi nn dân ch : tái khng đnh rng các quyn t do cĐài Loan  và tt c các nn dân ch  phđược tôn trng".

Thy rõ "bng đim" ca mi bên

Trên đây là đon kết thúc bài phát biu ca bà Ch tch H Vin Hoa K Nancy Pelosi trước các nhà lp pháĐài Loan vào sáng 3/8/2022. Không ch đon kết thúc, mà sut c bài phát biu, bà Ch tch hu như không nhc gì đến Trung Quc. Bà Pelosi cho biết bà mun tăng cường trao đi hođng quc hi gia M và Đài Loan. Bà Pelosi ca ngĐài Loan là "mt trong nhng xã hi t do nht trên thế gii". Bà cho biết mt d lut v chip máy tính ca M - qua đó M s đu tư ln vào sn xut cht bán dn trong nước và nghiên cu khoa hc - là cơ hi tđ hp tác nhiu hơn vĐài Loan. Bà cũng đã gp g mt s nhân vt xã hi dân s và doanh nghip. Theo các hãng truyn thông, bà Pelosi gp g các nhà hođng dân ch và nhân quyn ni tiếng ti Công viên Nhân quyn cĐài Bc. Bà cũng có cuc gp vi Mark Liu, Ch tch tđoàn sn xut cht bán dn ln nhĐài Loan TSMC.

Qua chuyến thăm, bà Pelosi đã ghi ngay kết qu 1  0 đi vi Bc Kinh. Bà đã nhđược m"credit" khá cao. Tinh thn chng Trung Quc ca bà đđếnh đim" qua chuyến thăm ln này. Mc cho Trung Quc c mười mt phút, ra mt tuyên b đe dđi vi cuc hành trình ca bà. Hơn 320 ngàn ngườ"chen chúc nhau" trên website theo dõi các chuyến bay vào thđim chuyên cơ ca bà Pelosi phđđường vòng, qua bin Thái Bình Dương ri mi qut v hướng Đài Loan (b đường bay truyn thng qua BiĐông). Trung Quc tp trn xung quanh đo, hàng chc máy bay tiêm kích bay gn vđường giáp ranh khu ADIZ. Mc, quâđi hai nước vn gi liên lc liên tc trong 24 gi qua, dường như c hai bêđu không mun xy ra bt c s c nào. Ch tch Tp Cn Bình cho thông hoàn toàn kim soáđược tình hình Trung Quc. Ch tch Tp tng nói thng vi Tng thng Biden qua đin thoi, không nên "đùa vi la" khi nhc ti vđ Đài Loan. Tuy nhiên, sut thi gian bà Pelosi  Đài Loan, ông Tp hoàn toà"im hơi lng tiếng".

Truyn thông cp nht liên tc

Khá nhiu cơ quan truyn thông ti Vit Nam theo dõđưa tin và cp nht liên tc chuyến thăĐài Loan ca bà Nancy Pelosi. Tuy nhiên, báo Nhân Dân dường như không có bài nào trên trang nht. Còn kênh VTV trong bn tin ti 3/8 cũng b qua tin nóng c thế gii quan tâm này. Các cơ quan truyn thông cĐng/Nhà nướ"tôn trng" Trung Quđến mc coi như không có chuyến thăm ca bà Pelosi đếĐài Loan. Tuy nhiên, các t báo khác thì đăng khá nhiu và liên tc cp nht. "Bà Pelosi rĐài Loan, kết thúc chuyến thăm lch s", báo Thanh Niên git tít. "Tình hình Đài Loan : Vit Nam mong mun các bên liên quan kim chế", VietnamNet nói tránh đi, ch nói tình hình mà không nhđến chuyến thăm trên tít báo. "Dư lun trái chi M v chuyến thăĐài Loan ca bà Pelosi", Tui Tr làm như nước M b chia r"NgườĐài Loan tranh cãi v chuyến thăm ca bà Pelosi", VnExpress làm như dâĐài Loan cũng b chia r nt. "Chuyến bay ch bà Pelosi tĐài Loan lp k lc", Zingnews git tít trung tính.

Theo BBC, Ch tch H Vin M Nancy Pelosi trước khi rĐài Loan, kết thúc chuyến thăm kéo dài 24 giđã có cuc hp báo chung vi Tng thng Đài Loan Thái Anh Văn. Bà Nancy Pelosi cho biết : "Mđích ca chuyếđi là đ thế gii thy thành công ca người dâĐài Loan. S dũng cm thay đi quc gia ca mình tr nên dân ch hơn. Chúng tôi không mun bt k điu gì xđến vĐài Loan bng vũ lc. Vì vy sc mnh, mt trong nhng ngun sc mnh là nn dân ch". Đáp li, bà Thái Anh Văn phát biu : "S hin din ca Ch tch H vin Pelosi tĐài Loan giúp tăng s t tin ca công chúng, v sc mnh ca nn dân ch như nn tng trong mi quan h hp tác vi Hoa Kỳ".

Vit Nam d hp CHOD 2022

Quan h M - Trung căng thng trước chuyến thăĐài Loan ca bà Pelosi là lý do ch yếu buc Vit Nam phi hy mt s hođng song phương trong quan h vi Hoa K như chuyến thăm Vit Nam ca Ngoi trưởng Antony Blinken hay vic ghé thăm Cng Đà Nng ca hàng không mu hm M. Tuy nhiên, Trung tướng Phùng Sĩ Tn, Phó tng Tham mưu trưởng Quâđi nhân dân Vit Nam vn tham d Hi ngh Tư lnh Lc lượng Quc phòng Đ Dương - Thái Bình Dương năm 2022 (Co-hosted Australian Defence Force and U.S. Indo-Pacific Command of Defense - CHOD 2022) ti Sydney, Australia t ngày 25 đến 27/7, theo li mi cĐô đc John C. Aquilino, Tư lnh B tư lnh Đ Dương - Thái Bình Dương Hoa K.

Tham d CHOD 2022 gm lãnh đo quâđi các nước : Nht Bn, Hàn Quc, Mông C, mt s nước ASEAN, Đông Timor, Bangladesh, Maldives, Nepal, Australia, New Zealand, Papua New Guinea, Tonga, Fiji, Anh, M, Canada, Chile, Colombia, Pháp và Peru. Đi tướng Mark Milley, Ch tch Hđng Tham mưu trưởng Liên quân M, cho biết cuc hp ca các nhà lãnh đo quân s ti Sydney tp trung và"toàn b tình hình vi s tri dy ca Trung Quc trong mt khu vc Thái Bình Dương t do và rng m " (FOIP).

Tướng Milley cho rng, vic Trung Quc ngăn cn máy bay cđng minh và đi tác trong không phn quc tế  khu vc Thái Bình Dương đã tăng lê"gp nhiu ln" trong 5 năm qua. Ông gi hành vi ca Bc Kinh là đu hơn nhiu" so vi 5-15 năm trước. Hođng ca Trung Qu"dường như ng ý rng h mun bt nt hoc thng tr, trái ngược vi vic có mt khu vc Thái Bình Dương t do và rng m". M cáo buc Trung Quc gia tăng "khiêu khích" chng li các bên tranh ch BiĐông và cho rng "hành vi gây hn và vô trách nhim" ca Bc Kinh có th dđến kh năng xy ra mt s c hoc tai nn ln. Phát biu ti hi tho BiĐông thường niên do Trung tâm Nghiên cu chiến lược quc tế (CSIS) t ch th đô Washington hôm 26/7, bà Jung Pak, Phó tr lý Ngoi trưởng ph trách Đông Á ti B Ngoi giao M cho rng có "xu hướng rõ ràng và gia tăng trong các hành đng khiêu khích ca Trung Quc chng li các bên tranh ch BiĐông và các quc gia khác hođng hp pháp trong khu vc" .

Tham gia trc tuyến v IPEF

Hôm 2/8, Hoa Kỳ đã t chc mt cuc hp trc tuyến vi các quan chđi din cho 14 quc gia đã tham gia "Khuôn kh Kinh tế Đ Dương - Thái Bình Dương" (Indo-Pacific Economic Framework for Prosperity - IPEF). Cuộc họp cấp bộ trưởng do Đi din Thương mi Hoa K Katherine Tai và B trưởng Thương mi Gina Raimondo ch trì, văn phòng ca h thông báo trong mt tuyên b hôm Ch nht. Tng thng Joe Biden, ngườđã khđng IPEF vào tháng 5 trong chuyến công du đến Tokyo, mun s dng nó như mt cách đ nâng cao các tiêu chun v môi trường, lao đng và các tiêu chun khác trên toàn Châu Á. Washington đã thiếu mt tr ct kinh tế trong s hp tá khu vĐ Dương - Thái Bình Dương k t khi cu Tng thng Donald Trump t b Hiđnh TPP đa quc gia, đ li lĩnh vc này cho Trung Quc m rng nh hưởng. Ngoài Hoa Kỳ, các thành viên IPEF bao gm : Úc, Brunei, Fiji, Đ, Indonesia, Nht Bn, Hàn Quc, Malaysia, New Zealand, Philippines, Singapore, Thái Lan và Vit Nam. Các ch đ tho lun ti cuc hp trc tuyến bao gm : thương mi, chui cung ng, năng lượng sch, cơ s h tng, thuế quan và chng tham nhũng, tuyên b ca Văn phòng đi din Thương mi cho biết.

Hoàng Trường

Nguồn : VOA, 03/08/2022