Từ Xa, Nhìn Về Tổ Quốc - Quốc Bảo

Siêu cường Số một thế giới Mỹ sản xuất vaccine, thừa để đem cho, chưa tuyên bố chiến thắng trong trận chiến chống dịch.

Trước một siêu thị trên đường Phan Văn Trị (Q.Gò Vấp) lúc 7 giờ 30 phút ngày 21.8 /// ẢNH: CAO AN BIÊN
Trước một siêu thị trên đường Phan Văn Trị (Q.Gò Vấp) lúc 7 giờ 30 phút ngày 21.8
ẢNH: CAO AN BIÊN (Báo Thanh Niên)

Siêu cường Số hai Trung Quốc (tạm tính theo GDP) sản xuất vaccine, cũng thừa để đem bán, đang dè dặt trước Delta và có thể Lambda, Ay3. Nếu vaccine hiện tại không khống chế được Delta, có thể sẽ là thảm hoạ cho 18% dân số thế giới. Số hai có thể phải đi nhập vaccine của Số một.
 
Astrazeneca đang được tiêm nhiều nhất ở Việt Nam là từ Anh, các vaccine khác phần lớn nhập về đều từ Châu Âu. Ấn độ là một ngoại lệ Châu Á về dược với vaccine riêng.
 
Nhưng tất cả đều không đủ cho chúng ta. Vừa không đủ vaccine để tiêm, vừa không đủ lực lượng để tiêm, vừa không đủ đồng lòng để chọn lựa mà tiêm và cũng vừa không đủ thành khẩn trước dân, để người dân hiểu mà chung tay trong mọi mặt trận.
 
Chống dịch kiểu Tây không được, kiểu Tàu cũng không xong. Vậy làm sao.
Kiểu Tây là giãn cách tối đa xã hội, nhưng không phải nhốt cả ở nhà. Có thể hiểu là một nỗ lực từ chính quyền trong giảm thiểu tất cả các hoạt động có thể lây bệnh nhưng vẫn để lưu thông cho các nhu cầu sống cơ bản, trong đó có cả sức khoẻ tinh thần, như đi mua thực phẩm, tập thể dục với khẩu trang và không cho tụ tập 3 người.
 
Kiểu Tàu là tách hết khỏi cộng đồng F0, thậm chí cả F1, đến khi F0, F1 nhiều tới một tỉ lệ nhất định thì hệ thống quá tải và bắt đầu loạn. Tàu chưa đại loạn vì còn dư các thành phố ma để có thể đẩy các F vào. Loạn ở đây là cả hệ thống chính trị chứ không chỉ y tế.
 
Những ai ca ngợi phương pháp chống dịch của VN là hiệu quả năm ngoái đều cần nghĩ lại. Phong toả không sai nhưng không đủ cho dài hạn. Việt Nam 2020 như thiên đường với thế giới, nhưng là thiên đường mù, chỉ có những nơi đã lây bệnh mà không biết, và những nơi chưa lây, và tất cả đều nghĩ VN sạch. 30-4-2021 nhiều nơi còn chuẩn bị bắn pháo hoa. Làm sao có thể sạch khi cửa biên giới vẫn mở để giao thương và biện pháp kiểm tra chỉ là cái máy đo nhiệt độ. VN không chuẩn bị cho những gì xấu nhất. Đừng bảo nước nghèo không có tiền chuẩn bị vaccine. Nghèo sao còn đi bắn pháo hoa và xây tượng đài?
 
Ngay lúc này, hàng triệu người SG đổ xô đi mua nhu yếu phẩm sau lệnh cấm thành. Chết bệnh không sợ bằng chết đói cộng khủng hoảng tinh thần. Dần dần, xã hội không khác gì một người sắp bị lửa thiêu và chỉ có thể chờ chết cháy hoặc nhảy lầu, họ đành nhảy lầu.
 
VN bắt chước Tàu trong chống covid19 với khẩu hiểu chính trị thời Chiến. Nhưng Tàu cũng chẳng lấy gì đảm bảo sẽ thắng covid19, lại còn giàu và khôn hơn ta. Tự thân khẩu hiệu chống dịch như chống giặc đã chia rẽ con người trong một đất nước vốn chia rẽ trầm trọng. Lúc tất cả cần tình yêu thương và hiểu biết với dịch bệnh và sức khoẻ, thì trong tiềm thức chúng ta lại chỉ có những khẩu hiệu chia tách được rao giảng hàng ngày, và các biện pháp quân sự trong chống dịch.
 
VN không giàu như Tây cũng thua xa cả Tàu. Nhưng chúng ta là thiên đường thuốc thảo dược. Thiển ý của tôi thì chính phủ cần:
 
  1. Tuyên bố ngay lập tức và thành khẩn, VN đặt song song việc chống dịch, khôi phục kinh tế và chuẩn bị một trạng thái vận hành xã hội mới. Bỏ ngay các khẩu hiệu chúng ta sẽ quyết thắng, làm sạch, bóc tách F0 khỏi cộng đồng. Vô nghĩa và bất khả thi.
  2. Vaccine không phải là tất cả. Nếu cho Đông Y cơ hội lên tiếng và tham gia chống dịch, sẽ có rất nhiều ý kiến hay và hiệu quả phòng, phục hồi. Thuốc trị Covid19 cũng là niềm hi vọng có cơ sở cao của VN.
  3. Để F1, F0 còn nhẹ ở nhà. Đừng mang việc văn hoá ra đây mà nói người VN ý thức thấp. Nếu có bản đồ số hoá về việc các khu vực, nhà có F0, F1, người dân tự biết giãn cách với nhau. Giải phóng các khu cách ly tập trung để dồn nguồn lực cấp cứu, và cho các ca nặng được chăm sóc kỹ lưỡng hơn. Qua đó, Đội ngũ y bs có thể được tự chăm sóc nhau.
  4. Chuẩn bị ngay lập tức các phương án phòng trị bệnh tại nhà cho F0. F1. Và giải pháp cấp cứu khi trở nặng. Miền Nam VN đang phải làm việc số 3, số 4 rồi, nhưng đó là làm khi lực lượng y tế đã kiệt quệ. Bây giờ cũng không có cách nào khác.
  5. Muốn người dân ở nhà, phải cho họ ra đường có sàng lọc. Chế tài ngay lập tức việc tụ tập công cộng. Nhưng dân phải được đi chợ trong những điều kiện đảm bảo nhất về phòng dịch có thể. Và được đi làm khi có đã tiêm vaccine.
  6. Nhiều người đã không hài lòng về khẩu hiệu lấy sức dân lo cho dân. Thực tế không thể khác đi. Nhưng chính phủ cần thành thực và cởi mở. Chống dịch mọi người VN phải là một. Sức dân lo cho dân phải được hiểu trong mọi tình huống, sẽ có những nỗ lực cao nhất trong cộng đồng, khu dân cư, để không một ai phải đói cho đến chết. Bát nước có thể vơi nhưng đừng cạn.
  7. Khôi phục sớm nhất có thể hoạt động sản xuất lương thực, thực phẩm. Phải xem đây cũng là tuyến đầu. 
  8. Tất cả các dự án hạ tầng đều cần hoãn lại, ưu tiên vốn công cho phục hồi sản xuất.
  9. Điều tra ngay lập tức về thực trạng doanh nghiệp để có biện pháp phục hồi nếu đó là các doanh nghiệp sản xuất. Doanh nghiệp có nhân công đã tiêm vaccine, dù là 1 mũi, cũng cần ưu tiên tái khởi động. 
  10. Dừng cấp phép triển khai tất cả các Dự án có tác động lớn môi trường. Dồn toàn bộ ưu tiên cho những gì đang có, và nhanh chóng song hành cùng khối FDI trong yêu cầu vaccine cho riêng khối FDI từ chính nước họ.
 
Mong rằng sức sống người Việt đủ mạnh, biệt dược của ta đủ tốt và đủ dùng, và chính quyền thật tỉnh táo chống dịch, đừng chống cả dân.
 
Quốc Bảo (21-08-2021)