500 tỷ đồng “bốc hơi” ở OceanBank, ai là người chịu trách nhiệm? (N. Mạnh)

Liên quan đến khoản tiền này, đại diện Viện kiểm sát cho rằng Hứa Thị Phấn, Phạm Công Danh và Trần Văn Bình, các bị cáo đã sử dụng tài sản đảm bảo không đủ tính pháp lý để vay tiền 500 tỷ, hành vi đồng phạm với Thắm về vi phạm hoạt động cho vay, Phấn là người hưởng lợi toàn bộ số tiền vay, không khai bộ thành khẩn, Danh đóng vai trò đồng phạm tích cực, khai thành khẩn, Bình có hành vi giúp sức nhưng là người hạn chế hiểu biết pháp luật.

Bị cáo Phạm Công Danh, Trần Văn Bình và Hứa Thị Phấn là những cá nhân liên quan đến khoản vay 500 tỷ đồng trong "đại án" Hà Văn Thắm. Đến nay việc xác định người thụ hưởng và chịu trách nhiệm bồi thường số tiền này vẫn còn tranh cãi... 

Sau gần 1 tháng xét xử đại án xảy ra tại Ngân hàng TMCP Đại Dương (OceanBank), HĐXX đã tuyên bố nghị án. Dự kiến, ngày mai (29/9), toà sẽ tuyên án. Dư luận và các bị cáo đang chờ một bản án công minh.
 
Trước đó, tại các phiên xét xử vừa qua, hàng loạt vấn đề "nóng" đã được nêu ra. Trong đó, có việc xác định người thụ hưởng và trách nhiệm bồi thường 500 tỷ đồng vay sai quy định của OceanBank.
 
Theo cáo trạng, giữa tháng 11/2012, Hà Văn ThắmPhạm Công Danh bàn bạc và thống nhất việc Thắm cho Danh vay 500 tỷ đồng từ Oceanbank để tăng tính thanh khoản cho Ngân hàng Xây dựng (tiền thân là Ngân hàng Đại Tín - TrustBank của nhóm bà Hứa Thị Phấn).
 
Do Phạm Công Danh không có tài sản thế chấp nên Hà Văn Thắm bảo Danh mượn tài sản của Hứa Thị Phấn. Danh đã gặp bà Phấn để thỏa thuận và hai bên đã ký hợp đồng cho mượn tài sản thế chấp.
Cụ thể, tài sản thế chấp đối với khoản vay 500 tỷ đồng này gồm 250 tỷ đồng giá trị cổ phiếu và biệt thự SSG (tài sản của bà Phấn) và 250 tỷ đồng, tương đương 100% vốn góp Trung Dung. Cơ quan định giá sau khi xác định lại thì giá trị tài sản đảm bảo này chỉ là 156 tỷ đồng.
 
Số tiền 500 tỷ nói trên được các bên thống nhất sử dụng pháp nhân để vay tiền là Công ty TNHH MTV thương mại và dịch vụ Trung Dung. 
 
Sau khi được Oceanbank giải ngân và 500 tỷ đồng chảy vào tài khoản của công ty Trung Dung tại NH Xây Dựng, nhân viên Tập đoàn Thiên Thanh (của ông Phạm Công Danh) đã làm thủ tục chuyển khoản và mở 4 sổ tiết kiệm rồi chuyển tổng số tiền gốc và lãi là hơn 500 tỷ đồng để thanh toán cho 5 hợp đồng tín dụng của nhóm bà Hứa Thị Phấn tại Ngân hàng Xây dựng và được hạch toán vào việc Danh trả tiền mua cổ phần tại Ngân hàng Đại Tín của nhóm bà Phấn.
 
Liên quan đến số tiền này, bị cáo Phạm Công Danh khai trước toà rằng Ngân hàng Đại Tín thời điểm đó thanh khoản rất khó khăn, vì vậy, bà Phấn đã nghĩ ra việc phải bỏ tiền vào ngân hàng.
 
Danh cho biết, ông ta đã bỏ hơn 1.000 tỷ vào Ngân hàng Đại Tín để cân đối thanh khoản, khi không có tài sản nữa, nên bà Phấn gợi ý việc vay tiền và bà Phấn sẽ cho mượn tài sản đảm bảo để vay.
 
Danh cho rằng, Hứa Thị Phấn là người thụ hưởng khoản 500 tỷ, bản thân Danh không trực tiếp tham gia, không trao đổi. Danh cho rằng, giữa Oceanbank với ngân hàng Đại Tín có thỏa thuận về phong tỏa số tiền này, việc mất 500 tỷ là trách nhiệm của Đại Tín, nên đề nghị HĐXX thu hồi để trả lại cho Oceanbank.
 
Tại toà, Luật sư bảo vệ quyền lợi cho OceanBank cũng cho rằng, bà Hứa Thị Phấn là người được hưởng lợi toàn bộ 500 tỷ đồng, theo đó, bị cáo Phấn có nghĩa vụ hoàn trả cho OceanBank khoản tiền này cùng toàn bộ tiền lãi theo hợp đồng tín dụng. Luật sư cũng đề nghị tiếp tục duy trì lệnh kê biên với 5 tài sản đảm bảo trong hợp đồng tín dụng.
 
Trong khi đó, luật sư bào chữa cho bị cáo Hứa Thị Phấn lại khẳng định bà Phấn không thụ hưởng số tiền 500 tỷ đồng. Số tiền 500 tỷ này là khoản nợ Phạm Công Danh tái cơ cấu Ngân hàng Đại Tín. Tập đoàn Thiên Thanh mới là đối tượng phải chịu trách nhiệm về khoản nợ này.
 
Theo đó, luật sư đề nghị buộc Tập đoàn Thiên Thanh phải trả số tiền 500 tỷ đồng; đề nghị Công ty Trung Dung và Phạm Công Danh phải trả số tài sản mà Hứa Thị Phấn đã cho mượn để thế chấp khoản vay 500 tỷ đồng tại Oceanbank.
 
“Bà Phấn không phải là người thụ hưởng, Viện kiểm cũng không có đủ chứng cứ cáo buộc bà Phấn có động cơ mục đích cho Phạm Công Danh mượn tài sản để đi vay”, luật sư bào chữa cho bà Phấn nói.
 
Thực hư về cam kết 3 bên?
 
Liên quan tới khoản vay 500 tỷ nói trên, tại phiên xét xử đại án OceanBank ngày 1/3/2017, Hà Văn Thắm khai việc Danh và bà Phấn trao đổi, bàn bạc nhau thế nào khi dùng tài sản bảo đảm đối với khoản vay 500 tỷ đồng, bị cáo không hề hay biết.
 
Thắm nói khoản tiền 500 tỷ cho Trung Dung vay ngoài mục đích bù đắp vốn mua quyền sử dụng đất tại sân vận động Chi Lăng còn có ý muốn hỗ trợ thanh khoản cho Ngân hàng Đại Tín.
 
Cũng theo Hà Văn Thắm, đã có một thỏa thuận phong tỏa tài khoản được ba bên ký kết. Và VNCB đã làm sai khi chuyển khoản tiền này khi chưa có sự đồng ý của OceanBank. Một tình tiết từng được nhắc tới là OceanBank từng yêu cầu sao kê tài khoản vào ngày 22/6/2013 nhưng tài khoản của Trung Dung tại VNCB khi sao kê vẫn có đủ 500 tỷ đồng.
 
Tuy nhiên, tại phiên xét xử ngày hôm qua (5/9), bà Vũ Thị Hương Thảo - Người đại diện theo uỷ quyền Ngân hàng Xây dựng tiếp tục khẳng định Ngân hàng Xây dựng không hề nhận được biên bản cam kết khoản vay 500 tỷ này.
 
“Đến phiên tòa, chúng tôi mới biết thỏa thuận giữa ông Danh – bà Phấn”, bà Thảo nói.
 
Bà Thảo cũng khẳng định việc Ngân hàng Xây dựng có xác định số dư cho Công ty Trung Dung là do yêu cầu của công ty. Bà Thảo xác nhận có số dư trong tài khoản là 500 tỷ đồng vào ngày 22/06/2013.
Tuy nhiên, theo bà Thảo, thời điểm phiên tòa diễn ra, khi kiểm tra lại, ngày 22/6, ông Danh đã chuyển số tiền và có công văn xin xác định số dư. Sau khi xác nhận số dư, Trung Dung ủy nhiệm chi vào hai tài khoản khác.
 
Liên quan đến khoản tiền này, đại diện Viện kiểm sát cho rằng Hứa Thị Phấn, Phạm Công Danh và Trần Văn Bình, các bị cáo đã sử dụng tài sản đảm bảo không đủ tính pháp lý để vay tiền 500 tỷ, hành vi đồng phạm với Thắm về vi phạm hoạt động cho vay, Phấn là người hưởng lợi toàn bộ số tiền vay, không khai bộ thành khẩn, Danh đóng vai trò đồng phạm tích cực, khai thành khẩn, Bình có hành vi giúp sức nhưng là người hạn chế hiểu biết pháp luật.
 
Do vậy, hình phạt đề nghị cho Hứa Thị Phấn là 17-18 năm tù, cho Phạm Công Danh là 16-17 năm tù, và với Trần Văn Bình là 5-6 năm tù.
BizLive