Vụ chùa Ba Vàng 'có trách nhiệm của chính quyền'? (Ben Ngô-BBC)
"Giờ
là câu chuyện của một ngôi chùa rộng mênh mông mọc lên từ nền một ngôi
chùa nhỏ. Giờ là câu chuyện cả một guồng máy hoạt động để làm một dịch
vụ rất rõ ràng, thu tiền công khai mà lại là rất nhiều tiền. Vậy thì câu
chuyện này với tôi không phải là vấn đề xã hội nữa". "Với tôi,
đây là một vụ án về một đường dây có tổ chức lôi kéo lừa đảo hẳn hoi. Và
đây là vấn đề mang tính hình sự cần phải được điều tra làm rõ.". "Tôi cho rằng để cho các thế lực lừa đảo hoành hành ngay trong những tổ chức, cơ sở tín ngưỡng là trách nhiệm của chính quyền.". "Chính
quyền phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc này không thể đổ cho đạo
Phật. Và đây là một vụ án lừa đảo cần đưa ra ánh sáng và trả lai tiền
cho những người bị lừa gạt." (Giang Hà)
Chương trình Bàn tròn Thứ Năm hôm
28/3 của BBC Tiếng Việt xoay quanh những diễn biến mới nhất về vụ chùa
Ba Vàng, Phật giáo và tình hình tín ngưỡng ở Việt Nam.
Các khách mời góp mặt trong chương trình gồm: bà Nguyễn Hoàng Ánh (giảng viên đại học tại Hà Nội), bà Giang Hà (chuyên gia về minh triết Phương Đông trong quản trị) và ông Tâm Chánh (cựu tổng biên tập báo Sài Gòn Tiếp Thị).
'Khởi đầu một chiến dịch'
Giảng viên Nguyễn Hoàng Ánh
cho hay: "Từ góc độ một người giảng dạy lâu năm, tôi thấy dường như tâm
lý chung đáng chán của người Việt là không cần tốn công sức để đạt được
cái gì, mà chỉ muốn đi tắt đón đầu, cầu mong may mắn đạt được."
"Bên cạnh đó là bối cảnh mà việc làm giàu, thăng quan tiến chức có một số biểu hiện không minh bạch."
"Thành ra người ta không thể trông cậy vào năng lực bản thân và chỉ muốn dựa vào một đấng xa xôi nào đấy."
"Trước
vụ chùa Ba Vàng là vụ ở chùa Phúc Khánh. Nhà tôi ngày xưa cạnh chùa
Phúc Khánh ở Hà Nội, tôi đã từng chứng kiến nhiều người tụ tập dự lễ
dâng sao giải hạn rất đông như sau đó đứng lên đi về để lại đống rác
kinh khủng cho người khác dọn."
"Với tình hình truyền thông được
kiểm soát ở Việt Nam, một vụ việc sẽ không trở thành làn sóng dư luận
nếu như nó không có chủ đích ở bên trong."
"Cá nhân tôi tha thiết mong rằng cơ quan hữu quan đã nhận ra sự nguy hại khi để cho các chùa hoành hành quá đáng."
"Đây có thể là khởi đầu cho chiến dịch yêu cầu Phật giáo chấn chỉnh các chùa để việc làm ăn ở đó chân chính hơn."
'Phật giáo quốc doanh'
Nhà báo Tâm Chánh
phát biểu: "Theo quan sát của tôi, trong lịch sử hiện đại, Phật giáo là
nhân tố đóng góp vào sự phát triển của lịch sử nhưng cũng có những vấn
đề tồn tại."
"Trong những diễn biến của Phật giáo Việt Nam thời
gian qua, sở dĩ người ta quan tâm vì có sự xuất hiện của các ngôi chùa
lớn của đại gia."
"Ai cũng biết đồng bằng sông Hồng thì không có
nhiều đất để canh tác nông nghiệp nhưng người ta có thể quy hoạch hàng
ngàn ha để xây chùa."
"Tại những ngôi chùa quy mô đó, người ta thấy quan chức cấp cao đến tham dự các nghi lễ trồng cây, khai hội đầu xuân..."
"Điều đó cho thấy lãnh đạo Việt Nam là giới cúng bái thuộc loại nhiều nhất."
"Người ta cũng đặt vấn đề liệu có sự móc nối của tăng lữ với nhà kinh doanh, giới chức trong việc xây chùa bề thế?"
"Tôi
thấy người ta hay nói 'sư quốc doanh' như một cách mô tả những người
được Nhà nước cử vào các cơ sở tôn giáo, hoặc các vị sư có đóng góp,
thậm chí trở thành Đảng viên."
"Lúc đầu chuyện không được công khai lắm, nhưng sau đó được nói tới rất bình thường."
"Theo
tôi, phải phân định rạch ròi giữa tăng lữ tu sĩ và giới quản lý tôn
giáo, để xã hội đỡ rắc rối phân biệt khái niệm nhà sư, Phật giáo 'quốc
doanh' hay không."
'Trách nhiệm của chính quyền'
Chuyên gia Giang Hà
cho biết ý kiến: "Những năm trước khi chưa biết về quy mô của những
'dịch vụ tâm linh" như chùa Ba Vàng, tôi thường tập trung kêu gọi mọi
người không đi chùa cầu xin những điều không liên quan gì đến giáo lý
nhà Phật. Vấn đề với tôi lúc đó là vấn đề xã hội."
"Năm nay, khi
vụ chùa Ba Vàng xôn xao dư luận, được nhìn thấy sự thật của một mô hình
làm tiền dựa trên việc thao túng lòng tin của người dân, tôi cho rằng
vấn đề ở đây trở nên hoàn toàn khác."
"Không còn là một ngôi chùa
nhỏ mà ở đó người dân đến mang theo trần tục vào cửa chùa cầu xin những
điều trần tục để rồi những vị sư tăng nhượng bộ cầm mõ lên tụng kinh
giải hạn rồi nhận những đồng tiền công đức tùy tâm."
"Không còn là việc con nhang đệ tử tự nguyện đến thắp nén hương rồi xin lễ để làm ăn phát đạt."
"Giờ
là câu chuyện của một ngôi chùa rộng mênh mông mọc lên từ nền một ngôi
chùa nhỏ. Giờ là câu chuyện cả một guồng máy hoạt động để làm một dịch
vụ rất rõ ràng, thu tiền công khai mà lại là rất nhiều tiền. Vậy thì câu
chuyện này với tôi không phải là vấn đề xã hội nữa."
"Với tôi,
đây là một vụ án về một đường dây có tổ chức lôi kéo lừa đảo hẳn hoi. Và
đây là vấn đề mang tính hình sự cần phải được điều tra làm rõ."
"Tôi cho rằng để cho các thế lực lừa đảo hoành hành ngay trong những tổ chức, cơ sở tín ngưỡng là trách nhiệm của chính quyền."
"Chính
quyền phải hoàn toàn chịu trách nhiệm về việc này không thể đổ cho đạo
Phật. Và đây là một vụ án lừa đảo cần đưa ra ánh sáng và trả lai tiền
cho những người bị lừa gạt."