Tự làm đường, người tốt bụng bị làm khó dễ (BBC)
Bỏ tiền túi tự xây đường vì lòng từ thiện, một người dân gặp khó khăn với pháp luật, phải bỏ trốn.
Ông
Hoàng Anh, 39 tuổi, ngụ xã Trung An, Củ Chi bất nhẫn trước cảnh con
đường sình lầy nơi ông ở, mà dân xin mãi chính quyền không sửa, đã tự bỏ
tiền túi ra làm, rồi bị bắt giam và lâm cảnh khó khăn.
Bị bắt vì làm việc thiện?
Ông
Hoàng Anh nói với BBC nhà ông ở gần một xóm nghèo thuộc Ấp 6, xã Tân
Thạnh Đông, Củ Chi, nơi có 3 hộ dân nằm bên con đường sình lầy. Ông
nhiều lần chứng kiến cảnh hai vợ chồng già và bầy cháu nhỏ té ngã trên
đường.
Hỏi ra, ông biết các hộ dân ở đây đã nhiều lần xin xã xây
đường nhưng không được, nên quyết định bỏ 200 triệu đồng thuê xe lu, mua
30 xe đá và 40 ống cống để xây lại con đường dài 55m.
"Con đường
này vốn một nửa là mương, một nửa là ống cống cũ bị tắc nghẽn lâu ngày
nên nước sình lên lầy lội, hôi ám. Tôi cho san mặt bằng, thông cống cũ
và lắp cống mới," ông Anh mô tả.
Ngày 28/4, ông cho xe lu và thợ đến thi công. Các hộ dân ven đường cùng ra giúp sức.
Đến 4/5, khi "chỉ còn chừng một tiếng nữa là làm xong con đường," thì chính quyền xã đến, tịch thu xe lu, bắt người.
"Xã
từng đình chỉ thi công để xã hướng dẫn thủ tục. Nhưng dân ở đây nhiều
lần xin làm đường mà xã không đồng ý nên tôi quyết làm," ông Hoàng Anh
giải thích.
"Mẹ tôi mù lòa, hai mẹ con dắt nhau đi bán vé số từ
khi tôi còn nhỏ. Mẹ con tôi nhiều lần té ngã trên những con đường sình
lầy. Nay có điều kiện, tôi chỉ muốn giúp những người cùng cảnh ngộ."
Ông kể rằng mình bị khoảng hơn 10 công an xã, 'không
ai đeo bảng tên', tới nơi làm đường hôm đó bắt giữ và tịch thu xe, "tôi
bị còng tay đưa lên công an xã để thẩm vấn với lý do xây đường không
xin phép."
"Tôi bị đánh, bịt mắt, miệng, bị còng tay, tra hỏi như
tội phạm và còn bị giam một đêm," ông Hoàng Anh ngậm ngùi kể qua điện
thoại.
Giải thích lý do phải bỏ trốn, ông nói:
"Chính
quyền xã yêu cầu tôi viết cam kết phá con đường mới xây để 'trả lại
hiện trạng cũ' trong buổi làm việc hôm 4/7. Nếu không họ sẽ giữ xe lu mà
tôi phải thuê 1,5 triệu đồng/ngày. Nay tôi đã tốn hơn 100 triệu đồng
tiền thuê xe lu do bị tạm giữ."
'Xe lu bị thu giữ nên tôi phải
thuê máy đầm tay về làm tiếp. Trong lúc tôi đi xe máy đi mua xăng cho
máy đầm, hai xe phân khối lớn của công an xã chạy theo đạp vào xe máy
của tôi khiến xăng đổ tung tóe ra đường. Tôi bỏ chạy được 80 m thì va
vào ô tô té văng ra trước cổng UBND xã. Ngay lúc đó, họ bắt tôi, bịt mắt
và miệng không cho la hét. Họ còng tay, đưa tôi về trụ sở."
"Tôi
bị còng tay ra sau như vậy nhiều tiếng đồng hồ không được ăn uống, không
được đi vệ sinh. Ở đồn công an, họ tiếp tục đánh tôi vào bụng."
"Đến
7h tối, công an huyện xuống lấy lời khai, họ mới mở còng cho tôi. Đến
10h đêm họ đưa tôi đi chụp X quang ở trạm xá rồi lai mang về nhốt đến
10h sáng hôm sau mới thả."
"Tôi quá đau lòng vì sự việc xảy ra. Tại sao tôi bị đối xử như vậy?", ông Hoàng Anh than với BBC.
Chính quyền xã nói gì?
Công
văn gửi một cơ quan truyền thông tại Việt Nam, do phó chủ tịch xã Tân
Thạnh Đông, ông Huỳnh Văn Thành ký, thừa nhận đã đình chỉ thi công con
đường và tịch thu 'tang vật' là xe lu của ông Hoàng Anh hôm 4/5.
Xã cho hay 'phát hiện' ông Hoàng Anh 'thi công san lấp mương và đặt cống' tại Ấp 6 'không giấy phép'.
Vẫn
theo văn bản này, chính quyền xã Tân Thạnh Đông cho biết đã đình chỉ
thi công con đường vào ngày 28/4, và yêu cầu ông Hoàng Anh liên lạc với
ủy ban xã, chậm nhất là 3/5 để 'được hướng dẫn giải quyết'.
Nhưng đến 4/5 ông Hoàng Anh lại tiếp tục thi công nên xã lập biên bản và thu giữ xe lu của ông.
Văn bản còn cho biết ông Hoàng Anh chạy xe 'đụng' vào xe tải dùng để
kéo xe lu tang vật về trụ sở ủy ban xã nên 'công an xã buộc phải sử dụng
công cụ hỗ trợ' và 'còng tay' ông Hoàng Anh 'áp giải về trụ sở' để
'ngăn ngừa hậu quả xảy ra'.
"Nhưng", văn bản viết: "sau khi xem
xét thấy hành vi của ông Hoàng Anh chưa đủ yếu tố cấu thành tội 'chống
người thi hành công vụ' nên thả ông về.
Xã phủ nhận việc đánh ông Hoàng Anh.
Để
xác minh việc xã yêu cầu phá đường mới trả lại đường cũ, BBC gọi điện
cho chủ tịch xã Tân Thạnh Đông, ông Nguyễn Công Duyên chiều 5/7. Ông
Duyên nghe máy nhưng đang nói đi công tác, và từ chối trả lời.
Luật sư nói gì?
Về
góc độ luật pháp, luật sư Ngô Anh Tuấn nói với BBC rằng ông đánh giá
cách hành xử của cán bộ xã Tân Thạnh Đông trong trường hợp của ông Hoàng
Anh là 'máy móc', 'kém về nhận thức pháp luật' và 'không tình người'.
"Trong
trường hợp ông Hoàng Anh sai do không xin phép, cách hành xử của chính
quyền xã cũng sai. Họ có thể chỉ nên phạt hành chính, và không cần phải
sử dụng các công cụ như còng tay để lập lại trật tự."
"Hơn nữa,
cần xét đến việc ông Hoàng Anh làm là xuất phát từ thiện tâm. Việc bắt
ông phá đường mới, để lại con đường cũ xấu xí chỉ gây lãng phí và không
mang lại lợi ích cho người dân."
"Những vụ như vậy cho thấy ở
những địa phương càng xa trung ương, cán bộ càng áp dụng luật pháp một
cách máy móc, kém về nhận thức, và không nhân văn."
"Một công bộ có tâm cần phải hướng dẫn cho người dân những thủ tục pháp lý cần thiết thay vì bắt bớ họ như vậy."
"Ở góc độ công dân, ông Hoàng Anh hoàn toàn có thể khởi tố những cán bộ gây thương tích cho ông," luật sư từ Hà Nội nói.
Sự việc của ông Hoàng Anh cũng gây phẫn nộ cộng đồng mạng.
Bác sỹ Võ Xuân Sơn đặt câu hỏi "Ai cho tôi làm người lương thiện?"
Cây
bút Trương Châu Hữu Danh thì bình luận rằng với việc bắt ông Hoàng Anh
phá đường mới, trả lại con đường xấu xí, lầy lội ban đầu, chính quyền
khiến dân 'quay lại thời thổ tả'.
Đây không phải là lần đầu sự việc tương tự xảy ra.
5/2017,
bà Nguyễn Thị Thanh Hoa (ngụ huyện Bình Chánh) bỏ hơn 150 triệu đồnglàm
lại con đường lầy lội ở xã Tân Thới Nhì (huyện Hóc Môn, TP.HCM). Sau đó
xã bắt bà phá đường và nộp phạt với lý do 'san lấp mương trái quy
định', theo So Ha.