Đề xuất hợp nhất một số Bộ để khắc phục chồng chéo (Hoài Phương)
Ở địa phương, việc thực hiện cơ chế
phân cấp, phân quyền chưa đồng bộ và chưa triệt để. Tình trạng Trung
ương có tổ chức, cơ quan nào thì địa phương có tổ chức, cơ quan đó
vẫn là phổ biến. Cơ cấu tổ chức bên trong của cơ quan chuyên môn
cấp tỉnh còn cồng kềnh, trung bình một cơ quan có 8,1 phòng và tương
đương. Tỷ lệ người giữ chức danh lãnh đạo ở một số cơ quan, địa
phương cũng ở mức cao, không hợp lý.
Chính phủ cần nghiên
cứu hợp nhất một số Bộ có chức năng, đối tượng và phạm vi lĩnh vực quản
lý gần nhau, khắc phục tình trạng cắt khúc, chồng chéo hoặc bỏ trống
trong quản lý nhà nước.
Thông tin trên được nêu ra tại
Báo cáo giám sát về kết quả cải cách tổ chức bộ máy hành chính nhà
nước do Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Quốc hội Nguyễn Khắc Định trình
bày trước Quốc hội sáng 30.10.
Chính quyền cơ sở còn quan liêu, xa dân
Báo cáo nêu rõ, tổ chức bộ máy của
Chính phủ vẫn chậm được điều chỉnh theo hướng tinh gọn, nâng cao
hiệu lực, hiệu quả; còn tồn tại nhiều tổ chức phối hợp liên ngành,
thủ tục hành chính rườm rà, quy trình xử lý công việc chậm.
Ở địa phương, việc thực hiện cơ chế
phân cấp, phân quyền chưa đồng bộ và chưa triệt để. Tình trạng Trung
ương có tổ chức, cơ quan nào thì địa phương có tổ chức, cơ quan đó
vẫn là phổ biến. Cơ cấu tổ chức bên trong của cơ quan chuyên môn
cấp tỉnh còn cồng kềnh, trung bình một cơ quan có 8,1 phòng và tương
đương. Tỷ lệ người giữ chức danh lãnh đạo ở một số cơ quan, địa
phương cũng ở mức cao, không hợp lý.
Số lượng người hoạt động không
chuyên trách ở thôn, tổ dân phố tăng nhanh (từ 729.509 người giai đoạn
tháng 8.2011 lên 837.657 người tại thời điểm tháng 12.2016, tăng
108.148 người), trong khi mức phụ cấp cho người hoạt động không chuyên
trách ở một số địa phương rất thấp, chỉ 0,2 - 0,3 mức lương cơ sở, gây
nhiều khó khăn, tâm tư trong chính đội ngũ này.
“Ở một số nơi, chính quyền cơ sở
còn quan liêu, xa dân, chưa hoàn thành nhiệm vụ, khi xảy ra tình huống
phức tạp đều phải do cấp trên xử lý, giải quyết”, báo cáo nêu.
Về biên chế công chức, việc giao và
quản lý biên chế chưa khoa học; thẩm quyền quản lý biên chế chưa thống
nhất, thiếu tập trung. Vẫn còn 11 địa phương sử dụng vượt quá số biên
chế được giao.
Chất lượng đội ngũ cán bộ, công
chức, viên chức chưa đáp ứng yêu cầu, cơ cấu chưa hợp lý, còn mất cân
đối giữa người giữ chức danh lãnh đạo, quản lý với số công chức tham
mưu. Việc sử dụng lao động hợp đồng làm chuyên môn không đúng quy định
vẫn diễn ra khá phổ biến.
Nghiên cứu hợp nhất một số Bộ
Giải pháp được đưa ra là kịp thời
sửa đổi, bổ sung các luật, pháp lệnh, nghị quyết về tổ chức bộ
máy và văn bản liên quan nhằm phân định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của
các cơ quan nhà nước ở trung ương và của mỗi cấp chính quyền địa phương;
phân định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn trong quản lý.
Theo đó, Chính phủ cần nghiên cứu
điều chỉnh ngành, lĩnh vực quản lý giữa các cơ quan để xác định hợp lý
số lượng các Bộ, cơ quan; nghiên cứu hợp nhất một số Bộ có chức
năng, đối tượng và phạm vi lĩnh vực quản lý gần nhau, khắc phục tình
trạng cắt khúc, chồng chéo hoặc bỏ trống trong quản lý nhà nước.
Sắp xếp, kiện toàn cơ cấu tổ chức
bên trong Bộ, cơ quan ngang Bộ tinh gọn, giảm cấp trung gian; giảm
số lượng đầu mối, giảm biên chế và cấp phó; không duy trì phòng
trong vụ, trừ một số ít trường hợp đặc biệt thì phải có tiêu chí cụ
thể do Chính phủ quy định. Các quyết định thành lập đơn vị, bổ nhiệm
cán bộ không đúng tiêu chí phải bị thu hồi, hủy bỏ.
Đối với chính quyền địa phương,
thực hiện mô hình Bí thư cấp ủy đồng thời là Chủ tịch Hội đồng nhân
dân các cấp, thí điểm Bí thư cấp ủy đồng thời là Chủ tịch Ủy ban
nhân dân ở cấp huyện, cấp xã ở nơi có điều kiện. Đổi mới việc
phân loại đơn vị hành chính, xác định cơ cấu tổ chức, bộ máy và biên
chế… phù hợp với quy mô và đặc thù từng loại địa phương.
Báo cáo yêu cầu nghiên cứu tổ chức
bộ máy chính quyền địa phương theo hướng thu gọn đầu mối; thí điểm
việc hợp nhất một số cơ quan có nhiệm vụ tương đồng ở cấp tỉnh,
cấp huyện ở những nơi có điều kiện và tạo quyền chủ động, sáng tạo
cho địa phương.
“Không nhất thiết cấp trên có cơ
quan, tổ chức nào thì cấp dưới có cơ quan, tổ chức đó và ngược lại;
không nhất thiết các cơ quan, đơn vị, địa phương phải có mô hình tổ
chức bộ máy giống nhau”, ông Nguyễn Khắc Định nêu.
Cùng với đó là áp dụng cơ chế khoán
kinh phí hành chính, khoán biên chế, khoán số lãnh đạo cấp phó đơn vị
trực thuộc, khoán tổ chức cho các địa phương tự chủ quyết định cụ
thể, phù hợp với yêu cầu quản lý và đặc thù địa phương.
Đồng thời, giảm số lượng các tổ
chức phối hợp liên ngành ở cả Trung ương và địa phương; sắp xếp lại
mạng lưới các đơn vị sự nghiệp công lập theo hướng giảm tối đa đầu
mối, giải thể các đơn vị hoạt động không hiệu quả. Đẩy mạnh việc
xã hội hóa, mở rộng tự chủ của các đơn vị, hạn chế tối đa việc
thành lập mới các đơn vị sự nghiệp công lập tại những địa bàn mà các
thành phần kinh tế khác có thể đầu tư thành lập.
Báo cáo cũng yêu cầu thực hiện tinh
giản biên chế gắn với cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán
bộ, công chức, viên chức, người lao động. Bảo đảm đến năm 2021 giảm
được 10% so với biên chế giao năm 2015 nhưng vẫn phải thực hiện có
hiệu quả nhiệm vụ được giao.
Theo đó, cần đổi mới công tác đánh
giá cán bộ, công chức, bảo đảm đánh giá đúng, khách quan, công bằng,
công khai về kết quả thực thi nhiệm vụ, khắc phục tình trạng cào bằng,
nể nang trong đánh giá. Xây dựng tiêu chí làm cơ sở xác định đối tượng
cần tinh giản một cách khoa học, chính xác, thuyết phục; tin học hóa
quản lý hành chính nhà nước, tăng cường thanh tra, kiểm tra và đẩy mạnh
cải cách thủ tục hành chính…
Một Thế Giới