Vụ bắt người chống Formosa đến tai quan chức Mỹ (Viễn Đông)
Khi được hỏi lại rằng vậy người Việt Nam nên an tâm về chuyện Mỹ sẽ
“thúc” Hà Nội về nhân quyền, bà Bennett nói ngắn gọn rằng “đúng”, đồng
thời nói thêm rằng “tiến bộ về nhân quyền nói chung là điều sống còn để
đưa quan hệ song phương đạt tới tiềm năng tối đa”.
Bà Virginia Bennett (thứ ba, bên phải) gặp gỡ các nhà hoạt động tại Sài Gòn, ngày 24/5. (Facebook Huỳnh Thục Vy)
Quan chức cấp cao về nhân quyền của Mỹ bày tỏ quan ngại về việc Việt
Nam bắt giữ nhà hoạt động xã hội chống Formosa, đồng thời cho biết đã
nêu với Hà Nội tên cụ thể của hơn 10 người đang bị tống giam.
Bà Virginia Bennett, Quyền Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ về Dân chủ, Nhân
quyền và Lao động, nói với VOA Việt Ngữ hôm 6/6, ít ngày sau khi dẫn đầu
một phái đoàn của Hoa Kỳ tham dự một cuộc đối thoại thường niên về nhân
quyền ở Hà Nội.
Bà nói tiếp: “Mỹ quan ngại về thông tin bắt giữ ông Hoàng Đức Bình và
tiếp tục kêu gọi chính phủ Việt Nam cho phép mọi cá nhân quyền được tự
do bày tỏ quan điểm chính trị trên mạng hay trong đời thường mà không sợ
bị trừng phạt”.
Bà Bennett nói tiếp rằng bà đã thúc giục Hà Nội bảo vệ các quyền cơ
bản của người dân, như đã được ghi trong hiến pháp cũng như trong các
cam kết quốc tế về nhân quyền của Việt Nam.
Ông Hoàng Đức Bình bị bắt giữa tháng trước vì bị cáo buộc “chống
người thi hành công vụ” và “lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm
lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, công dân”, ít
ngày sau khi Việt Nam phát lệnh truy nã đối với ông Bạch Hồng Quyền “vì
tội gây rối trật tự công cộng”.
Cả hai nhà hoạt động xã hội này từng xuất hiện tại nhiều cuộc biểu
tình vì môi trường và chống sự hiện diện của nhà máy thép của Đài Loan
đã gây ra vụ ô nhiễm biển gây thiệt hại lớn ở miền Trung. Dù bị chính
quyền buộc tội, người dân cho biết ông Bình và ông Quyền đã hỗ trợ họ
công tác tuyên truyền.
Việt Nam lâu nay vẫn phản bác các cáo buộc của nhiều tổ chức quốc tế
về việc “bịt miệng tiếng nói đối lập”, và nhiều lần nhấn mạnh rằng Hà
Nội không bắt người bất đồng chính kiến mà chỉ tống giam ai vi phạm pháp
luật.
Trao đổi với VOA tiếng Việt, nữ quan chức ngoại giao Mỹ cho biết rằng
Hà Nội và Washington vẫn còn khác biệt quan điểm về việc bày tỏ quan
điểm bất đồng một cách ôn hòa.
Bà Bennett cũng cho biết rằng bà “thất vọng” vì chuyện, theo lời bà,
“chính quyền chặn một số cá nhân gặp gỡ chúng tôi”, đồng thời cho biết
đã yêu cầu phía Hà Nội “dỡ bỏ việc hạn chế đi lại của các nhà hoạt
động”.
Tháng trước, một số nhà hoạt động xã hội như tiến sĩ Nguyễn Quang A
và nhà báo tự do Phạm Đoan Trang đăng ảnh và video trên mạng xã hội, cho
biết rằng họ đã bị “cản trở” trong thời điểm diễn ra cuộc đối thoại.
Chính quyền trong nước không công khai thừa nhận hay bác bỏ các thông
tin này.
Dù không cho VOA Việt Ngữ biết cụ thể tên họ vì lý do ngoại giao,
quyền Trợ lý Ngoại trưởng Mỹ về Dân chủ, Nhân quyền và Lao động cho hay
đã nêu hơn 12 trường hợp cụ thể những người đang bị giam giữ ở Việt Nam.
Một thông cáo của các thượng nghị sĩ Mỹ John McCain, Christopher
Coons và John Barrasso cho biết rằng khi thăm Việt Nam đầu tháng này, họ
đã kêu gọi Việt Nam thả một số tù nhân chính trị như luật sư Nguyễn Văn
Đài.
Cuộc đối thoại nhân quyền lần thứ 21 ở Hà Nội diễn ra ít ngày trước
khi Thủ tướng Việt Nam trở thành lãnh đạo Đông Nam Á đầu tiên diện kiến
Tổng thống Donald Trump tại Nhà Trắng.
Khi được hỏi về những chỉ trích của các nhà hoạt động ở Việt Nam về
việc Hoa Kỳ đặt những lợi ích về thương mại lên trên vấn đề nhân quyền
trong quan hệ với Hà Nội, bà Bennett dẫn một tuyên bố chung sau cuộc gặp
ở Nhà Trắng giữa Tổng thống Donald Trump và Thủ tướng Việt Nam Nguyễn
Xuân Phúc cuối tháng trước.
Bà nói: "Tôi muốn nói thêm rằng thường thì các cuộc trao đổi, cả bất
đồng lẫn mang tính xây dựng, diễn ra riêng tư và không phải cái gì cũng
công khai. Tôi muốn nhấn mạnh rằng cam kết của chúng tôi về các quyền cơ
bản như nêu trong tu chính án đầu tiên của hiến pháp mang tính bền vững
và mạnh mẽ”.
Khi được hỏi lại rằng vậy người Việt Nam nên an tâm về chuyện Mỹ sẽ
“thúc” Hà Nội về nhân quyền, bà Bennett nói ngắn gọn rằng “đúng”, đồng
thời nói thêm rằng “tiến bộ về nhân quyền nói chung là điều sống còn để
đưa quan hệ song phương đạt tới tiềm năng tối đa”.
Trong những năm gần đây, Việt Nam nhiều lần lên tiếng phản bác báo
cáo nhân quyền của Mỹ mà mới nhất, hồi tháng Ba năm nay, người phát ngôn
Lê Hải Bình nói rằng Washington “vẫn đưa ra một số nhận định thiếu
khách quan, không phản ánh đúng tình hình thực tế tại Việt Nam”, dù “đã
ghi nhận một số thành tựu bảo vệ quyền con người của Việt Nam”.
VOA