Oxfam: Bất bình đẳng kinh tế ngày càng tăng (Bảo Uyên-TBKTSG)

 Oxfam nhận định, bất bình đẳng kinh tế dẫn đến bất bình đẳng về tiếng nói và cơ hội, khiến nhóm nghèo nhất càng bị thiệt thòi khi lợi ích tập trung vào nhóm giàu. Vì nghèo nên nhiều hộ không thể đảm bảo việc học hành cho tất cả con cái.


(TBKTSG Online) - Việt Nam đã đạt nhiều thành tích nổi bật về tăng trưởng và giảm nghèo, nhưng tình trạng bất bình đẳng kinh tế đang gia tăng, đe dọa sự phát triển bền vững.

Theo báo cáo vừa công bố của Oxfam, mức độ thay đổi khoảng cách về thu nhập giữa nhóm giàu nhất và nghèo nhất ở Việt Nam ngày càng lớn.

Người giàu nhất Việt Nam có thu nhập trong một ngày cao hơn thu nhập của người nghèo nhất Việt Nam trong 10 năm. Trong một giờ, người giàu nhất Việt Nam có thu nhập từ nguồn tài sản cao hơn gần 5.000 lần thu nhập của nhóm 10% nghèo nhất Việt Nam.

Theo Oxfam, thu nhập trong một năm của nhóm 210 người siêu giàu ở Việt Nam dư sức để đưa 3,2 triệu người thoát nghèo.

Oxfam nhận định, bất bình đẳng kinh tế dẫn đến bất bình đẳng về tiếng nói và cơ hội, khiến nhóm nghèo nhất càng bị thiệt thòi khi lợi ích tập trung vào nhóm giàu. Vì nghèo nên nhiều hộ không thể đảm bảo việc học hành cho tất cả con cái.

Bên cạnh đó, người nghèo cũng có xu hướng sử dụng các dịch vụ y tế ít hơn người khá giả, trong khi các nhóm thu nhập cao hơn có thể sử dụng nhiều loại dịch vụ nội và ngoại trú và cũng có nhiều cơ hội khám và điều trị hơn. Các nhóm thu nhập thấp hơn thường hay sử dụng các dịch vụ y tế công, chủ yếu là trung tâm y tế xã/phường có chất lượng kém hơn.

Cũng theo Oxfam, tình trạng gia tăng của bất bình đẳng đang đe dọa thành tựu phát triển của Việt Nam trong nhiều thập kỷ qua. Qua những phân tích đa chiều về bất bình đẳng, tổ chức này cho rằng để giảm thiểu khoảng cách giàu nghèo đang gia tăng nghiêm trọng hiện nay, Việt Nam cần thực hiện các chính sách tiến bộ về quản trị nhà nước, hệ thống thuế, chi tiêu công, dịch vụ công, quyền của người lao động và sự tham gia của người dân.

Bà Babeth Ngọc Hân Lefur, Giám đốc quốc gia tổ chức Oxfam tại Việt Nam, nhận định nghèo đói và bất bình đẳng không phải là vấn đề tất yếu. Mô hình kinh tế của Việt Nam thời kỳ sau Đổi mới đã thành công trong việc tạo ra mức tăng trưởng cao, giúp phần lớn người dân thoát nghèo và có cuộc sống khá giả hơn. Tuy nhiên, khung chính sách hiện hành chưa đủ để giải quyết các dạng bất bình đẳng ngày càng phổ biến trong xã hội.

“Để ngăn chặn nghèo và giảm nghèo mạnh hơn nữa, Chính phủ cần nhìn nhận tất cả các dạng bất bình đẳng về kinh tế và cơ hội đang gia tăng tại Việt nam và có các biện pháp chính sách để giảm bất bình đẳng. Nếu không, những người nghèo nhất sẽ không được hưởng lợi từ thành quả phát triển kinh tế”, bà Lefur nói.

Số liệu Oxfam dẫn từ Ngân hàng Thế giới cho thấy, bất bình đẳng thu nhập ở Việt Nam tăng trong hai thập kỷ qua. Đáng chú ý, số người giàu đang chiếm phần thu nhập lớn. Vào năm 2012, tỷ lệ Palma (đo tỷ lệ giữa phần thu nhập của nhóm 10% thu nhập cao nhất và nhóm 40% có thu nhập thấp nhất) của Việt Nam là 1,74.

Khoảng cách giữa nhóm 20% giàu nhất và các nhóm khác đang mở rộng từ năm 2004, và số người siêu giàu cũng tăng. Năm 2014, 210 người siêu giàu (có trên 30 triệu đô la Mỹ) ở Việt Nam có tổng tài sản khoảng 20 tỉ đô la Mỹ, tương đương 12% GDP cả nước.