Nguy cơ ô nhiễm ở hai dự án bô xít Tây Nguyên (VNE)

Chậm tiến độ 2 năm, thiết bị xử lý môi trường xuống cấp, Dự án Bô xít Tân Rai và Nhân Cơ được Bộ Tài nguyên cảnh báo nguy cơ ô nhiễm lớn.  

 

 

Bộ Tài nguyên & Môi trường vừa có báo cáo gửi Bộ Công Thương đánh giá về hiệu quả đầu tư thí điểm 2 dự án bô xít Tân Rai và Nhân Cơ do Tập đoàn Than, khoáng sản (TKV) làm chủ đầu tư. 

Đánh giá chủ đầu tư TKV, các nhà thầu đủ năng lực và kinh nghiệm thực hiện gói thầu dự án, song Bộ Tài nguyên lo ngại về chất lượng thiết bị nhà thầu, thiết bị xử lý môi trường. "Thực tế kiểm tra sau 9 năm, các thiết bị tại Nhà máy alumin Tân Rai và tại một số hệ thống xử lý môi trường đã xuống cấp, khả năng tuổi thọ không được như mong muốn", Bộ Tài nguyên đánh giá.

Ngoài ra, các dự án bô xít này được giám sát, kiểm tra thường xuyên nhưng cơ quan quản lý môi trường vẫn cảnh báo về nguy cơ gây ô nhiễm phức tạp. Trong quá trình sản xuất alumin, dự án Tân Rai để xảy ra ba lần sự cố kỹ thuật liên quan tới chất lượng công trình, công nghệ và Nhân Cơ là 4 lần.

Cơ quan quản lý về môi trường cũng đề nghị chủ dự án cần tuân thủ thực hiện các yêu cầu về môi trường tại khu vực khai thác mỏ, chế biến, tuyển quặng, xưởng tuyển quặng, hồ thải, hồ bùn đỏ... Hồ bùn đỏ tại dự án Tân Rai đã xây dựng xong khoang số 3 và đang thi công khoang số 4  nhưng chậm nghiệm thu, bàn giao. Tỷ lệ chất rắn, lỏng tại các khoang hồ đã được đưa vào sử dụng cũng không đạt yêu cầu. Vì thế, Bộ Tài nguyên đề nghị chủ đầu tư, nhà thầu “đặc biệt quan tâm tới lượng nước dư trong hồ bùn đỏ”.

Tại dự án Nhân Cơ, Bộ này yêu cầu cần cập nhật các văn bản pháp lý liên quan đến công tác bảo vệ môi trường, duy trì khai thác theo đúng thiết kế và tuân thủ nghiêm các yêu cầu vận hành với xưởng tuyển và hồ thải, hồ bùn đỏ...

Trước nguy cơ gây ô nhiễm môi trường tại dự án bô xít Tây Nguyên, Bộ Tài nguyên Môi trường đề nghị Bộ Công Thương xem xét, hướng dẫn chủ đầu tư nhanh chóng thẩm định, thiết kế các khoang hồ bùn đỏ tiếp theo ở 2 dự án này. Đồng thời chỉ đạo chủ dự án ở Nhân Cơ nhanh chóng khắc phục sự cố lún, sạt trượt phần diện tích đất gần khoang hồ bùn đỏ số 1 và 2.

Hai dự án bô xít Tân Rai và Nhân Cơ có tổng vốn đầu tư khoảng 32.000 tỷ đồng, có công suất mỗi nhà máy 650.000 tấn alumin một năm (sau điều chỉnh). Bộ Tài nguyên Môi trường đã cấp quyền thăm dò, khai thác cho TKV để thực hiện khai thác bô xít, alumin. Số tiền cấp quyền khai thác khoáng sản cho các mỏ tại Tân Rai là 297,4 tỷ đồng, chia thành 21 lần nộp; dự án Nhân Cơ là 345,5 tỷ tương ứng 15 lần nộp. 

Hiện TKV đã hạch toán số tiền trên 40 tỷ đồng phân bổ năm 2016, 2017 và 87,4 tỷ tiền sử dụng số liệu, thông tin về kết quả đánh giá khoáng sản của Nhà nước cho hai dự án trên.

Anh Minh