Những ánh sáng bao dung hiện ra giữa đêm tối ngục tù (Thế Bảo , Vân Phong , Hải Long)
Thầy giáo Nguyễn Năng Tĩnh : người thắp lên ánh sáng giữa màn đêm u tối
Thế Bảo, Thoibao.de, 10/12/2025
THẦY GIÁO NGUYỄN NĂNG TĨNH: NGƯỜI THẮP LÊN ÁNH SÁNG GIỮA MÀN ĐÊM U TỐI
Giữa rất nhiều phận người đang bị giam cầm vì dám đòi hỏi những quyền căn bản, thầy giáo Nguyễn Năng Tĩnh, sinh năm 1976, là một trong những gương mặt tiêu biểu của lòng dấn thân và ý thức công dân.
Trước khi bị bắt, thầy giáo Nguyễn Năng Tĩnh là giảng viên bộ môn âm nhạc tại trường Cao đẳng Văn hóa – Nghệ thuật Nghệ An, đồng thời là một tín hữu Công giáo tích cực trong các hoạt động bác ái của giáo phận Vinh. Không chỉ được biết đến bởi khả năng sư phạm và sự tận tâm với học trò, ông còn được nhiều người yêu mến vì luôn sẵn lòng đứng về phía người yếu thế.
Ngày thường, thầy Tĩnh vẫn đứng trên bục giảng dạy từng nốt nhạc cho sinh viên bằng sự kiên nhẫn rất đặc trưng của một nhà giáo yêu nghề. Nhưng phía sau hình ảnh ấy, thầy còn là một người sống sâu sắc với những câu chuyện của người dân quanh mình.
Khi thảm họa môi trường Formosa khiến hàng vạn gia đình miền Trung lao đao, thầy không đành lòng đứng nhìn. Khi những vụ tranh chấp đất đai làm người nghèo phải vật vã đi kêu oan, thầy cũng không nỡ im lặng. Trên mạng xã hội, thầy âm thầm gửi đi những bài viết, video, câu chuyện để mọi người hiểu hơn về quyền làm người, về việc được lên tiếng, được bảo vệ và được đối xử công bằng.
Nhiều gia đình tù nhân lương tâm ở Vinh cũng quen với hình ảnh thầy Tĩnh ghé thăm, mang theo chút quà, chút đồng cảm. Những việc làm ấy chẳng ồn ào, chẳng làm giàu cho ai, nhưng lại gieo được niềm tin cho nhiều người đang tuyệt vọng.
Khi một người lên tiếng quá nhiều về những điều không ai muốn nhắc tới, sự dòm ngó sẽ dần đến gần. Ngày 29/5/2019, thầy bị công an Nghệ An bắt. Cáo buộc là "tuyên truyền chống Nhà nước" – Điều 117, điều luật đã trói buộc không ít người Việt Nam chỉ vì dám nói lên sự thật.
Nhưng điều khiến cộng đồng bàng hoàng hơn cả là đoạn video thầy dạy học sinh hát bài "Trả lại cho dân". Một bài hát chứa đầy khát vọng tự do :
"Quyền tự do, quyền con người
Quyền được nhìn, được nghe, được nói…"
Với thầy, đó chỉ là một bài học về âm nhạc và phẩm giá. Với nhà cầm quyền, đó là bằng chứng.
Tại phiên sơ thẩm, thầy Tĩnh bị tuyên 11 năm tù giam và 5 năm quản chế. Một bản án quá nghiệt ngã cho một người chỉ chọn đứng về phía sự thật. Phiên phúc thẩm sau đó giữ nguyên.
Nhiều tổ chức nhân quyền quốc tế, và cả các cơ quan thuộc Liên Hợp Quốc, đã đặt câu hỏi về tính hợp pháp của bản án – đặc biệt là Nhóm Công tác Liên Hiệp Quốc về Bắt giữ Tùy tiện.
Nhưng cuối cùng, thầy vẫn bị đưa đến Trại giam số 5 (Thanh Hóa) nơi ông đang trải qua những năm tháng bị tước mất tự do.
Điều làm mọi người nhớ về thầy Tĩnh không chỉ là những bài viết hay lời ca, mà là một sự hiền lành nhưng kiên định. Thầy không nổi nóng, không hô hào, không đối đầu bằng giận dữ. Thầy chỉ tin rằng một xã hội đáng sống là nơi người ta được nói những điều đúng đắn, và được bảo vệ khi họ làm điều đúng.
Trong mắt học trò, thầy là người đã dạy rằng âm nhạc phải vang lên từ trái tim. Trong mắt cộng đồng, thầy là người đã sống trọn vẹn với bổn phận làm công dân.
Có thể nói rằng có những con người, dù chỉ sống lặng lẽ giữa đời thường, nhưng sự lựa chọn của họ đã thắp lên ánh sáng cho cả cộng đồng, và thầy giáo Nguyễn Năng Tĩnh xứng đáng là một trong số đó.
Thế Bảo
*******************************
Trịnh Bá Phương : từ dân oan mất đất đến người bị "án chồng án"
Vân Phong, Thoibao.de, 10/12/2025
TRỊNH BÁ PHƯƠNG: TỪ DÂN OAN MẤT ĐẤT ĐẾN NGƯỜI BỊ “ÁN CHỒNG ÁN”
Câu chuyện của Trịnh Bá Phương, sinh năm 1985, bắt đầu từ một nỗi đau rất đời thường: gia đình anh ở Dương Nội bị thu hồi đất vào năm 2008. Từ một người nông dân hiền lành, anh cùng cha mẹ mình là ông Trịnh Bá Khiêm, bà Cấn Thị Thêu và em trai Trịnh Bá Tư bước vào con đường đấu tranh cho quyền đất đai.
Gia đình họ đi khắp nơi kêu oan, rồi hỗ trợ thêm nhiều nông dân khác cùng cảnh ngộ. Hai lần cha mẹ anh bị tù (2014 và 2016) cũng không làm họ lùi bước. Chính sự bất công ấy đã biến họ thành những tiếng nói mạnh mẽ nhất trong phong trào dân oan.
Ngày 26/8/2016, Phương bị bắt trước văn phòng Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khi yêu cầu thả mẹ. Anh bị buộc tội "gây rối trật tự công cộng".
Đến Đồng Tâm 2020, sau khi ông Lê Đình Kình bị sát hại, Phương tiếp tục lên tiếng bảo vệ người dân. Và ngày 24/6/2020, anh lại bị bắt theo Điều 117. Cuối năm 2021, anh bị tuyên 10 năm tù và 5 năm quản chế.
Trong tù, Phương nhiều lần tuyệt thực để phản đối ngược đãi. Nhưng rồi bi kịch nối tiếp : tháng 11/2024, công an nói tìm thấy khẩu hiệu "Đả đảo Đảng Cộng sản…" trong buồng giam anh. Anh phủ nhận. Thậm chí cựu tù nhân lương tâm Nguyễn Bắc Truyển xác nhận chính ông từng viết những khẩu hiệu ấy nhiều năm trước, nhưng điều đó cũng không thay đổi được bản án.
Ngày 27/9/2025, tòa Đà Nẵng nâng mức án của Phương lên 21 năm tù, một bản án nặng nề khiến nhiều người bàng hoàng.
Nhưng nhìn lại chặng đường của anh, người ta thấy rõ:
Phương không bắt đầu từ ý định chống đối. Anh chỉ là một người mất đất, không cam chịu bất công, và muốn người khác không phải chịu cảnh như gia đình mình.
Dù bị giam cầm, câu chuyện của Trịnh Bá Phương vẫn tiếp tục được kể lại, như một lời nhắc rằng có những con người bị tước hết mọi thứ, nhưng vẫn giữ được lòng can đảm và phẩm giá.
Vân Phong
*******************************
Tại 6 Nghệ An tiếp tục biệt giam tù nhân lương tâm Trịnh Bá Tư
Hải Long, Thoibao.de, 08/12/2025
TRẠI 6 NGHỆ AN TIẾP TỤC BIỆT GIAM TNLT TRỊNH BÁ TƯ
Gia đình tù nhân lương tâm Trịnh Bá Tư cho biết họ vừa gửi kiến nghị phản đối đến Trại giam số 6 (Nghệ An) sau khi phát hiện ông Tư bị giam giữ trong tình trạng bị tách biệt khỏi những người khác suốt hơn một tháng qua.
Theo bài đăng trên Facebook của bà Đỗ Thị Thu, vợ ông Trịnh Bá Phương và chị dâu của ông Tư, sáng ngày 1/12/2025, cha của ông Tư là ông Trịnh Bá Khiêm đã vượt quãng đường hơn 500 km để vào trại thăm con trai. Tại buổi gặp, ông Tư cho biết ông bị buộc phải ở một buồng riêng từ ngày 31/10/2025 đến nay và không được tiếp xúc với bất kỳ ai. Ngoài ra, lá thư của bà Cấn Thị Thêu, mẹ ông Tư, gửi cho con cũng bị thu giữ, khiến gia đình đặc biệt lo ngại về tình trạng quyền liên lạc của ông bị hạn chế.
Gia đình cho rằng việc giam giữ một người trong buồng đóng kín cả ngày, hạn chế tiếp xúc, không cho tiếp cận ánh sáng tự nhiên có thể gây tổn hại nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần và thể chất.
Bà Thu viết: Buồng giam Tư đóng cửa cả ngày, không được ra ngoài có ánh nắng sẽ gây ảnh hưởng vô cùng đến sức khỏe và tinh thần của Tư.
Theo nhận định của gia đình, hình thức giam giữ này mang tính chất trừng phạt và diễn ra sau khi ông Tư phản ánh về chất lượng bữa ăn, trong đó có việc tù nhân phải sử dụng "gạo mốc".
"Việc giam giữ Tư một mình là một hình thức tra tấn tinh thần, vi phạm trắng trợn quyền con người," bà Thu viết.
Trại giam số 6 từng là nơi giam giữ nhiều tù nhân lương tâm qua các năm. Gia đình ông Tư nhắc lại rằng đã có những trường hợp tử vong gây tranh cãi của một số tù nhân tại đây, và điều này càng làm họ lo lắng hơn về mức độ an toàn của người thân.
Gia đình Trịnh Bá Tư kêu gọi Trại giam số 6 chấm dứt ngay việc giam giữ tách biệt, đồng thời bảo đảm quyền con người và các tiêu chuẩn tối thiểu dành cho người bị giam theo quy định pháp luật và các công ước quốc tế mà Việt Nam tham gia.
Gia đình cũng kêu gọi các tổ chức nhân quyền quốc tế, các cơ quan ngoại giao và cộng đồng quan tâm theo dõi, lên tiếng để bảo vệ quyền lợi chính đáng của ông Trịnh Bá Tư.
Hải Long
