Chiến đấu cơ Nhật Bản xua đuổi drone Trung Quốc gần Đài Loan, Bắc Kinh phẫn nộ (Chi Phương|Thanh Hà)

Bộ Quốc Phòng Nhật hôm 25/11/2025 cho biết đã cho chiến đấu cơ xuất kích sau khi phát hiện drone được cho là của Trung Quốc lai vãng khu vực đảo Yanaguni của Nhật và ngay sát cạnh Đài Loan. Phát ngôn viên Văn Phòng đặc trách các vấn đề Đài Loan của Trung Quốc cảnh báo Bắc Kinh « nghiền nát » mọi hình thức can thiệp của nước ngoài ủng hộ Đài Loan.

Bộ trưởng Quốc Phòng Nhật Bản Shinjiro Koizumi thị sát đảo Yonaguni (không có cư dân ) thuộc Hạt Okinawa, Nhật, ngày 23/11/2025. © Kyodo/via REUTERS

Hãng tin Pháp AFP lưu ý, Yonaguni là hòn đảo của Nhật gần với lãnh thổ Đài Loan nhất. Trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa Bắc Kinh và Tokyo, đặc biệt là về vấn đề Đài Loan, trên mạng xã hội X, bộ trưởng Quốc Phòng Shinjiro Koizumi xác nhận, cách nay 2 ngày, Tokyo phát hiện drone của Trung Quốc ở khu vực giữa đảo Yonaguni và Đài Loan và đã điều máy bay chiến đấu đến khu vực này để ứng phó.

Đảo Yonaguni cũng là nơi có một căn cứ của Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản (quân đội Nhật) từ năm 2016, bất chấp sự phản đối ban đầu của người dân địa phương. Hôm Thứ Hai đầu tuần, bộ trưởng Quốc Phòng Nhật đến hòn đảo này thị sát và thông báo « kế hoạch triển khai tên lửa địa đối không tầm trung đang tiến triển thuận lợi ». Lãnh đạo quốc phòng Nhật khẳng định, chương trình triển khai tên lửa này không nhắm vào các quốc gia khác và cũng không góp phần làm gia tăng căng thẳng trong khu vực.

Trung Quốc đã tỏ thái độ rất phẫn nộ về kế hoạch của Nhật Bản triển khai tên lửa trên đảo Yonaguni, cũng như việc Tokyo điều máy bay chiến đấu đến khu vực này.

Theo Tân Hoa Xã, trong cuộc họp báo sáng nay, 26/11, phát ngôn viên Văn Phòng Trung Quốc đặc trách hồ sơ Đài Loan Bành Khải Ngân (Peng Qing’en) tuyên bố Bắc Kinh sẽ « nghiền nát » bất kỳ một quốc gia nào can thiệp ủng hộ Đài Loan và việc « Nhật Bản triển khai vũ khí tấn công ở khu vực gần Đài Loan là cực kỳ nguy hiểm », đồng thời cáo buộc Tokyo « cố tình gây ra căng thẳng và có hành vi khiêu khích ». Trước đó, bộ Ngoại Giao Trung Quốc tố cáo Nhật Bản triển khai vũ khí tại đảo Yonaguni « có chủ đích tạo ra căng thẳng và khiêu khích đối đầu với Trung Quốc về mặt quân sự ».

Trong khi đó, Đài Loan hoan nghênh Nhật Bản tăng cường khả năng quân sự tại đảo Yonaguni và xem đây là một hành vi góp phần « duy trì an ninh ở eo biển Đài Loan ».
Đài Loan đặt mục tiêu xây dựng quân đội từ nay đến 2027 có khả năng sẵn sàng đối phó với Trung Quốc

Trên trang Washington Post, tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức hôm 25/11/2025, tuyên bố Đài Bắc sẽ đề xuất tăng thêm 40 tỷ đô la cho chi tiêu quốc phòng với mục tiêu : xây dựng quân đội từ nay đến năm 2027 có khả năng « sẵn sàng » ngăn chặn hiệu quả các mối đe dọa từ Trung Quốc.

Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức cho biết đang « tìm cách tăng cường răn đe » bằng cách tăng chi tiêu (cho quốc phòng), và cũng xét đến « mức độ bất định cao hơn » trong các quyết định của Bắc Kinh liên quan đến việc sử dụng vũ lực. Kế hoạch chi tiêu có thể lên đến 40 tỷ đô la, được trải dài trong nhiều năm, và cao hơn nhiều so với kế hoạch từng được tiết lộ trước đó, khoảng 32 tỷ đô la.

Trong bài xã luận đăng trên Washington Post, ông Lại giải thích khoản ngân sách lớn này « không chỉ tài trợ đáng kể cho các vụ mua sắm thêm vũ khí từ Hoa Kỳ, mà còn nâng cao năng lực của Đài Loan ». Dự thảo về ngân sách quốc phòng sẽ cho phép tăng cường phát triển hệ thống phòng không T-Dome, và « tiến gần đến viễn cảnh về một Đài Loan bất khả xâm phạm, được bảo vệ bằng đổi mới sáng tạo và công nghệ ».

Trước đó, tổng thống Đài Loan cũng đã đề cập đến kế hoạch nâng chi tiêu quốc phòng lên hơn 3 % GDP vào năm 2026, và lên tới 5 % vào năm 2030, đáp ứng yêu cầu từ phía đồng minh Hoa Kỳ.

Kế hoạch chi tiêu này phải được Quốc Hội Đài Loan phê chuẩn. Tuy nhiên, theo AFP, đảng đối lập Quốc Dân Đảng với chủ trương thúc đẩy quan hệ gần gũi với Bắc Kinh, lại là bên kiểm soát các vấn đề tài chính của hòn đảo, cùng với đảng Nhân Dân, liên minh với đảng này.

Tân chủ tịch Quốc Dân Đảng, bà Trịnh Lệ Văn (Cheng Li-wun), đã công khai phản đối các kế hoạch chi tiêu quốc phòng của đảng cầm quyền Dân Tiến, cho rằng Đài Loan « không có nhiều tiền đến vậy », và khẳng định rằng ông Lại Thanh Đức « đang đùa với lửa », có nguy cơ biến khu vực thành « thùng thuốc súng ».

Chi Phương|Thanh Hà 
RFI Tiếng Việt

26/11/2025