Chiến tranh Ukraina: Châu Âu hóa giải kế hoạch "hòa bình" áp đặt của Mỹ như thế nào (Trọng Thành)
Kế hoạch chấm dứt chiến tranh Ukraina của tổng thống Mỹ và phản ứng của châu Âu là chủ đề chính của nhiều báo Pháp hôm nay. Le Figaro có bài « Châu Âu đối mặt với chính sách ‘‘ăn cướp’’ của Mỹ tại Ukraina », với trọng tâm là tham vọng của Mỹ độc quyền sử dụng các tài sản Nga bị phong tỏa tại châu Âu, một trọng tâm của kế hoạch 28 điểm.
Cuộc đàm phán tại Gevene giữa phái đoàn Mỹ và phái đoàn Ukraina, ngày 23/11/2025. AFP - FABRICE COFFRINI
Le Monde dành hồ sơ chính cho chủ đề Ukraina và Châu Âu đã hóa giải như thế nào kế hoạch áp đặt của tổng thống Mỹ, thiên hẳn về lợi ích của điện Kremlin. Điểm chính của hồ sơ này được Le Monde nêu bật là các thương thuyết tại Geneve hôm 23/11/2025 vừa qua, đã cho phép rút khỏi kế hoạch của Mỹ các điểm « nguy hiểm nhất » đối với Ukraina và Liên Âu. Câu hỏi đặt ra là « tình hình hiện đã ổn thỏa hay chỉ là một dịp ngưng nghỉ tạm thời » ? Tình hình hiện tại là bất định : « Paris, Luân Đôn và Berlin », thủ đô ba quốc gia châu Âu đồng minh trụ cột của Kiev, đang « sẵn sàng chờ đợi các hành xử quay ngoắt 180 độ của tổng thống Mỹ ».
Đến tối ngày 24/11, kế hoạch 28 điểm được rút xuống còn 19 điểm, với sự chấp thuận của Ukraina. Bên cạnh việc nhiều điểm « nguy hiểm nhất » cho châu Âu và Ukraina đã được xóa bỏ, nhiều điểm được coi là « nhạy cảm nhất » được gác lại sang một bên, và là nội dung của một cuộc họp mà thời hạn chưa được xác định. Thời hạn « tối hậu thư » của tổng thống Trump 27/11, buộc Ukraina phải trả lời, rút cục không trở thành hiện thực. Theo Le Monde, các nhà ngoại giao châu Âu « cũng nhấn mạnh là kế hoạch 19 điểm cũng chưa phải là kế hoạch sau cùng, nhiều điểm trong đó sẽ phải tiếp tục được thương lượng trong hậu trường trước khi kế hoạch được chuyển cho phía Nga ».
Thủ pháp ngoại giao : Nhóm E3 tránh đối đầu trực diện với Mỹ
Bài viết chính của Le Monde trong hồ sơ này cho biết những nét chính về các diễn biến trong nội bộ châu Âu nhằm tìm kiếm một đồng thuận về cách thức phản ứng với kế hoạch 28 điểm của tổng thống Mỹ. Việc đạt được một đồng thuận nhanh chóng về chủ đề gai góc này không phải là một điều dễ dàng, bởi nội bộ châu Âu vốn phân hóa sâu sắc trong chính sách với Nga.
Trên thực tế, nhóm ba đồng minh trụ cột của Ukraina, Anh, Pháp và Đức, thường được gọi là « nhóm E3 » không hề bất ngờ với kế hoạch 28 điểm của tổng thống Mỹ. Từ nhiều tuần lễ nay, nhóm E3 đã chuẩn bị « một kế hoạch hòa bình riêng » cho Ukraina, « tôn trọng các giá trị dân chủ » và « cung cấp các bảo đảm an ninh để ngăn ngừa » tham vọng xâm lược Ukraina của Nga trong tương lai. Tuy nhiên, vào thời điểm các nước châu Âu tổ chức khẩn cấp nhiều cuộc họp đối phó khủng hoảng để bàn về kế hoạch 28 điểm của Mỹ, nhóm E3 đã hiểu rằng không thể đưa kế hoạch hòa bình nói như một « phản đề xuất », bởi ngay lập tức sẽ vấp phải sự phản đối của nhiều nước châu Âu, đặc biệt là Ý.
Châu Âu bị coi là « kẻ theo đuôi Mỹ »
Bên lề thượng đỉnh G20 ở Nam Phi, hôm 21/11, một nhà ngoại giao Pháp giải thích : giải pháp được các nước châu Âu lựa chọn là coi kế hoạch 28 điểm của Trump là « cơ sở làm việc », « điểm xuất phát » để bắt đầu các đàm phán, chứ không thể là « phản đề xuất » của nhóm E3. Việc sử dụng kế hoạch 28 điểm làm « cơ sở đàm phán » mang lại ấn tượng là châu Âu, « buộc phải xem xét một văn bản do Nga chỉ đạo thảo ra », và châu Âu là « kẻ theo đuổi Mỹ, và rơi vào thế bị động ». Trên thực tế, đây là một thủ pháp ngoại giao giúp cho châu Âu tránh phải đối đầu trực diện với Mỹ.
Theo Le Monde, phía Nga thừa hiểu điều này. Tối ngày 24/11, sau khi châu Âu và Ukraina đã thành công trong việc sửa đổi kế hoạch 28 điểm, loại bỏ nhiều điểm bất lợi, điện Kremlin ngay lập tức tức nhấn mạnh : kế hoạch mới là một « phản đề xuất » của châu Âu chứ không phải kế hoạch của Mỹ, và khẳng định đề xuất mới của châu Âu là « hoàn toàn phản tác dụng ».
Ngoại giao với Nga là « một phương tiện chiến tranh »
Cũng Le Monde có bài nhà nghiên cứu Anh Peter Pomerantev, sinh trưởng tại Ukraina, chuyên gia về tuyên truyền Nga. Vị chuyên gia này nhấn mạnh đến quan điểm về ngoại giao của Nga hoàn toàn khác với châu Âu. Với Matxcơva, ngoại giao thực sự là một « vũ khí chiến tranh ».
Đàm phán, oanh kích, chiến tranh thông tin là các phương diện khác nhau của một cuộc chiến tổng lực. Với Nga, biện pháp ngoại giao về « kế hoạch hòa bình » gắn liền với các hoạt động gây ảnh hưởng, đây là điều hoàn toàn khác với cách nhìn của châu Âu. Chuyên gia Peter Pomerantev nêu ví dụ về chiến dịch được gọi tên là « dùng bạo lực để áp đặt hòa bình » của Nga tại Gruzia năm 2008.
Đừng nên « phản ứng thái quá » trước các tuyên bố đao to búa lớn của Trump
Chuyên gia người Anh gốc Ukraina cũng nhấn mạnh đến việc không nên để bị ảnh hưởng, và « không nên phản ứng thái quá », bởi các lời lẽ của tổng thống Mỹ Donald Trump, bởi ý nghĩa của các từ ngữ mà ông Trump sử dụng « thay đổi liên tục ».
« Thỏa thuận hòa bình » mà Donald Trump đề xuất hoàn toàn không có ý nghĩa gì với hòa bình, mà chỉ là một « thỏa thuận mua bán » (deal), phục vụ cho các lợi ích thương mại của Mỹ. Trong những ngày vừa qua, các nước châu Âu đồng minh của Ukraina rõ ràng đã không rơi vào cái bẫy « phản ứng thái quá » trước các tuyên bố đao to búa lớn của Donald Trump về « tối hậu thư » với Ukraina.
Sự trở lại đột ngột của ngoại trưởng Mỹ giúp « không làm ai mất mặt »
Về hồ sơ chiến tranh Ukraina, nhật báo kinh tế Les Echos có nhiều bài viết, đặc biệt đáng chú ý có bài « Một nhóm nhà đàm phán Mỹ với sứ mạng ít được xác định rõ », phơi bày những rối ren trong nội bộ chính quyền Trump trong lĩnh vực ngoại giao. Les Échos nhấn mạnh trước hết đến sự xuất hiện của ngoại trưởng Marco Rubio, ngày 23/11 tại Geneve, đã giúp « tháo gỡ tạm thời » căng thẳng ngoại giao giữa Mỹ và châu Âu do « kế hoạch 28 điểm », được các cộng sự của tổng thống Trump và phó tổng thống J.D. Vance soạn thảo.
Ngoại trưởng Marco Rubio, vốn là người bị ông Trump gần như gạt ra hoàn toàn trong các đàm phán về xung đột Gaza và chiến tranh Ukraina, và là người rất ít có tiếng nói trên trường quốc tế. Thế nhưng, chính sự trở lại đột ngột của Marco Rubio với « vũ điệu » ngoại giao « một cách êm ái » đã góp phần quyết định trong việc « không làm ai mất mặt » trong cuộc đàm phán căng thẳng và phức tạp về một kế hoạch hòa bình cho Ukraina này.
Truyện tranh về Trump, giấc mơ Nobel và kế hoạch hòa bình cho Ukraina
Chiến tranh Ukraina và kế hoạch 28 điểm của tổng thống Mỹ cũng là một chủ đề của số báo đặc biệt của nhật báo Libération hôm nay, dành cho giới trẻ, được thể hiện qua loạt truyện tranh biếm họa với tựa đề « Kế hoạch hòa bình tuyệt vời của tôi ». Libération mở đầu câu chuyện với hình ảnh tổng thống Mỹ hân hoan với việc một khu vực của Nhà Trắng đang được sửa chữa, có thể được sử dụng để làm nơi tổ chức đại lễ hội chào mừng việc ông Trump được trao tặng giải Nobel Hòa bình. Loạt truyện tranh kết thúc với câu nói đầy lạc quan của tổng thống Mỹ : « Tôi chỉ có cách giải Nobel Hòa bình trong gang tấc... Tôi đề nghị với các vị một kế hoạch không phải là 28 điểm, 25 điểm… mà là 19 điểm ».
Lãnh đạo Mỹ, Trung thảo luận về Đài Loan, nhưng không có thông tin cụ thể
Về thời sự quốc tế, Les Echos cũng chú ý đến cuộc điện đàm giữa chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và tổng thống Mỹ Donald Trump. Cuộc điện đàm giữa hai lãnh đạo Mỹ, Trung, theo Les Echos, là một dịp để lãnh đạo Trung Quốc nhắc lại với phía Mỹ rằng « Đài Loan là thuộc về Trung Quốc », và đây là điều làm nên « trật tự quốc tế » đương đại, theo lãnh đạo Trung Quốc. Truyền thông Trung Quốc cho biết, lãnh đạo Mỹ đã bảo đảm là « hiểu rõ tầm quan trọng của vấn đề Đài Loan với Trung Quốc », nhưng tổng thống Mỹ không hề chính thức nhắc đến nội dung liên quan đến Đài Loan.
Đài Loan là tâm điểm căng thẳng giữa Trung Quốc và Nhật Bản trong những tuần gần đây, khi tân thủ tướng Nhật Sanae Takaichi, công khai khẳng định Tokyo phải có biện pháp quân sự, nếu Trung Quốc xâm chiếm Đài Loan. Les Echos nhấn mạnh là lãnh đạo Đài Loan « chưa bao giờ phản bác nguyên tắc một nước Trung Hoa ». Sau cuộc điện dàm với lãnh đạo Trung Quốc, tổng thống Mỹ cũng đã có cuộc trao đổi với thủ tướng Nhật, nhưng không có thông tin cụ thể nào được hai bên đưa ra về nội dung cuộc điện đàm này.
Pháp tái lập quân dịch để sẵn sàng trước đe dọa Nga
Kế hoạch của tổng thống Pháp tái lập việc giới trẻ tham gia « service militaire volontaire » (SMV), tạm dịch là « nghĩa vụ quân sự trên cơ sở tình nguyện », là chủ đề chính của nhiều báo. Theo Le Figaro, mục tiêu của kế hoạch này là để chuẩn bị cho xã hội Pháp sẵn sàng đối phó với viễn cảnh khủng hoảng lớn trong tương lai, đặc biệt là sẵn sàng đối phó với nguy cơ Nga xâm lược.
Kế hoạch sẽ được tổng thống Pháp chính thức công bố vào ngày mai. Le Figaro nhấn mạnh đến tính chất « hết sức nhạy cảm » của vấn đề này. Hồi tuần trước, tướng Mandon, tổng tham mưu trưởng Quân đội Pháp, được Le Figaro dẫn lại, cho biết nước Pháp phải sẵn sàng trước khả năng « con em hy sinh » trong một cuộc chiến tương lai. Trên đài RTL, tổng thống Macron đã cải chính phát biểu nói trên.
Kế hoạch tái lập việc giới trẻ tham gia quân dịch trên cơ sở tình nguyện là chủ đề chính của nhật báo Công giáo La Croix, với hàng tựa trang nhất « Đối diện với đe dọa ». « Chuẩn bị tinh thần để sẵn sàng đối phó với Nga » là mục tiêu chính. La Croix có bài « Nước Pháp chuẩn bị để kháng cự lại Nga như thế nào » cho biết : với chính sách này, nước Pháp sẽ tuyển mộ các thanh niên từ 18 đến 25 tuổi, nam và nữ, tham gia các đào tạo về quân sự 10 tháng, với mức đãi ngộ là từ 900 đến 1000 euro một tháng. Những tình nguyện viên này sẽ được đào tạo tại các quân chủng bộ binh, hải quân và không quân - không gian, nhưng không tham gia vào các hoạt động ngoài biên giới nước Pháp. Paris có mục tiêu huy động khoảng 50.000 tân binh vào năm 2035.
Sẵn sàng chống xâm lăng, nhưng cũng phải « chuẩn bị cho hòa bình »
Về vấn đề chiến tranh và hòa bình, La Croix có bài xã luận « Đừng quên Hòa bình », nhấn mạnh đến câu nói đã trở thành ngạn ngữ Latinh từ hơn 2.500 năm nay « Si vis pacem, para bellum » (Muốn có hòa bình, hãy chuẩn bị cho chiến tranh). Nhật báo công giáo kết luận, chuẩn bị sẵn sàng cho chiến tranh, nhưng cũng đừng quên chuẩn bị hòa bình (« Si vis pacem, para pacem »). Đây là một dịp để La Croix nhấn mạnh đến ý nghĩa công việc đàm phán hòa bình mà các nhà ngoại giao châu Âu đang tiến hành, nhằm đạt được một thỏa thuận hòa bình cho Ukraina.
Cuộc đàm phán tại Gevene giữa phái đoàn Mỹ và phái đoàn Ukraina, ngày 23/11/2025. AFP - FABRICE COFFRINILe Monde dành hồ sơ chính cho chủ đề Ukraina và Châu Âu đã hóa giải như thế nào kế hoạch áp đặt của tổng thống Mỹ, thiên hẳn về lợi ích của điện Kremlin. Điểm chính của hồ sơ này được Le Monde nêu bật là các thương thuyết tại Geneve hôm 23/11/2025 vừa qua, đã cho phép rút khỏi kế hoạch của Mỹ các điểm « nguy hiểm nhất » đối với Ukraina và Liên Âu. Câu hỏi đặt ra là « tình hình hiện đã ổn thỏa hay chỉ là một dịp ngưng nghỉ tạm thời » ? Tình hình hiện tại là bất định : « Paris, Luân Đôn và Berlin », thủ đô ba quốc gia châu Âu đồng minh trụ cột của Kiev, đang « sẵn sàng chờ đợi các hành xử quay ngoắt 180 độ của tổng thống Mỹ ».
Đến tối ngày 24/11, kế hoạch 28 điểm được rút xuống còn 19 điểm, với sự chấp thuận của Ukraina. Bên cạnh việc nhiều điểm « nguy hiểm nhất » cho châu Âu và Ukraina đã được xóa bỏ, nhiều điểm được coi là « nhạy cảm nhất » được gác lại sang một bên, và là nội dung của một cuộc họp mà thời hạn chưa được xác định. Thời hạn « tối hậu thư » của tổng thống Trump 27/11, buộc Ukraina phải trả lời, rút cục không trở thành hiện thực. Theo Le Monde, các nhà ngoại giao châu Âu « cũng nhấn mạnh là kế hoạch 19 điểm cũng chưa phải là kế hoạch sau cùng, nhiều điểm trong đó sẽ phải tiếp tục được thương lượng trong hậu trường trước khi kế hoạch được chuyển cho phía Nga ».
Thủ pháp ngoại giao : Nhóm E3 tránh đối đầu trực diện với Mỹ
Bài viết chính của Le Monde trong hồ sơ này cho biết những nét chính về các diễn biến trong nội bộ châu Âu nhằm tìm kiếm một đồng thuận về cách thức phản ứng với kế hoạch 28 điểm của tổng thống Mỹ. Việc đạt được một đồng thuận nhanh chóng về chủ đề gai góc này không phải là một điều dễ dàng, bởi nội bộ châu Âu vốn phân hóa sâu sắc trong chính sách với Nga.
Trên thực tế, nhóm ba đồng minh trụ cột của Ukraina, Anh, Pháp và Đức, thường được gọi là « nhóm E3 » không hề bất ngờ với kế hoạch 28 điểm của tổng thống Mỹ. Từ nhiều tuần lễ nay, nhóm E3 đã chuẩn bị « một kế hoạch hòa bình riêng » cho Ukraina, « tôn trọng các giá trị dân chủ » và « cung cấp các bảo đảm an ninh để ngăn ngừa » tham vọng xâm lược Ukraina của Nga trong tương lai. Tuy nhiên, vào thời điểm các nước châu Âu tổ chức khẩn cấp nhiều cuộc họp đối phó khủng hoảng để bàn về kế hoạch 28 điểm của Mỹ, nhóm E3 đã hiểu rằng không thể đưa kế hoạch hòa bình nói như một « phản đề xuất », bởi ngay lập tức sẽ vấp phải sự phản đối của nhiều nước châu Âu, đặc biệt là Ý.
Châu Âu bị coi là « kẻ theo đuôi Mỹ »
Bên lề thượng đỉnh G20 ở Nam Phi, hôm 21/11, một nhà ngoại giao Pháp giải thích : giải pháp được các nước châu Âu lựa chọn là coi kế hoạch 28 điểm của Trump là « cơ sở làm việc », « điểm xuất phát » để bắt đầu các đàm phán, chứ không thể là « phản đề xuất » của nhóm E3. Việc sử dụng kế hoạch 28 điểm làm « cơ sở đàm phán » mang lại ấn tượng là châu Âu, « buộc phải xem xét một văn bản do Nga chỉ đạo thảo ra », và châu Âu là « kẻ theo đuổi Mỹ, và rơi vào thế bị động ». Trên thực tế, đây là một thủ pháp ngoại giao giúp cho châu Âu tránh phải đối đầu trực diện với Mỹ.
Theo Le Monde, phía Nga thừa hiểu điều này. Tối ngày 24/11, sau khi châu Âu và Ukraina đã thành công trong việc sửa đổi kế hoạch 28 điểm, loại bỏ nhiều điểm bất lợi, điện Kremlin ngay lập tức tức nhấn mạnh : kế hoạch mới là một « phản đề xuất » của châu Âu chứ không phải kế hoạch của Mỹ, và khẳng định đề xuất mới của châu Âu là « hoàn toàn phản tác dụng ».
Ngoại giao với Nga là « một phương tiện chiến tranh »
Cũng Le Monde có bài nhà nghiên cứu Anh Peter Pomerantev, sinh trưởng tại Ukraina, chuyên gia về tuyên truyền Nga. Vị chuyên gia này nhấn mạnh đến quan điểm về ngoại giao của Nga hoàn toàn khác với châu Âu. Với Matxcơva, ngoại giao thực sự là một « vũ khí chiến tranh ».
Đàm phán, oanh kích, chiến tranh thông tin là các phương diện khác nhau của một cuộc chiến tổng lực. Với Nga, biện pháp ngoại giao về « kế hoạch hòa bình » gắn liền với các hoạt động gây ảnh hưởng, đây là điều hoàn toàn khác với cách nhìn của châu Âu. Chuyên gia Peter Pomerantev nêu ví dụ về chiến dịch được gọi tên là « dùng bạo lực để áp đặt hòa bình » của Nga tại Gruzia năm 2008.
Đừng nên « phản ứng thái quá » trước các tuyên bố đao to búa lớn của Trump
Chuyên gia người Anh gốc Ukraina cũng nhấn mạnh đến việc không nên để bị ảnh hưởng, và « không nên phản ứng thái quá », bởi các lời lẽ của tổng thống Mỹ Donald Trump, bởi ý nghĩa của các từ ngữ mà ông Trump sử dụng « thay đổi liên tục ».
« Thỏa thuận hòa bình » mà Donald Trump đề xuất hoàn toàn không có ý nghĩa gì với hòa bình, mà chỉ là một « thỏa thuận mua bán » (deal), phục vụ cho các lợi ích thương mại của Mỹ. Trong những ngày vừa qua, các nước châu Âu đồng minh của Ukraina rõ ràng đã không rơi vào cái bẫy « phản ứng thái quá » trước các tuyên bố đao to búa lớn của Donald Trump về « tối hậu thư » với Ukraina.
Sự trở lại đột ngột của ngoại trưởng Mỹ giúp « không làm ai mất mặt »
Về hồ sơ chiến tranh Ukraina, nhật báo kinh tế Les Echos có nhiều bài viết, đặc biệt đáng chú ý có bài « Một nhóm nhà đàm phán Mỹ với sứ mạng ít được xác định rõ », phơi bày những rối ren trong nội bộ chính quyền Trump trong lĩnh vực ngoại giao. Les Échos nhấn mạnh trước hết đến sự xuất hiện của ngoại trưởng Marco Rubio, ngày 23/11 tại Geneve, đã giúp « tháo gỡ tạm thời » căng thẳng ngoại giao giữa Mỹ và châu Âu do « kế hoạch 28 điểm », được các cộng sự của tổng thống Trump và phó tổng thống J.D. Vance soạn thảo.
Ngoại trưởng Marco Rubio, vốn là người bị ông Trump gần như gạt ra hoàn toàn trong các đàm phán về xung đột Gaza và chiến tranh Ukraina, và là người rất ít có tiếng nói trên trường quốc tế. Thế nhưng, chính sự trở lại đột ngột của Marco Rubio với « vũ điệu » ngoại giao « một cách êm ái » đã góp phần quyết định trong việc « không làm ai mất mặt » trong cuộc đàm phán căng thẳng và phức tạp về một kế hoạch hòa bình cho Ukraina này.
Truyện tranh về Trump, giấc mơ Nobel và kế hoạch hòa bình cho Ukraina
Chiến tranh Ukraina và kế hoạch 28 điểm của tổng thống Mỹ cũng là một chủ đề của số báo đặc biệt của nhật báo Libération hôm nay, dành cho giới trẻ, được thể hiện qua loạt truyện tranh biếm họa với tựa đề « Kế hoạch hòa bình tuyệt vời của tôi ». Libération mở đầu câu chuyện với hình ảnh tổng thống Mỹ hân hoan với việc một khu vực của Nhà Trắng đang được sửa chữa, có thể được sử dụng để làm nơi tổ chức đại lễ hội chào mừng việc ông Trump được trao tặng giải Nobel Hòa bình. Loạt truyện tranh kết thúc với câu nói đầy lạc quan của tổng thống Mỹ : « Tôi chỉ có cách giải Nobel Hòa bình trong gang tấc... Tôi đề nghị với các vị một kế hoạch không phải là 28 điểm, 25 điểm… mà là 19 điểm ».
Lãnh đạo Mỹ, Trung thảo luận về Đài Loan, nhưng không có thông tin cụ thể
Về thời sự quốc tế, Les Echos cũng chú ý đến cuộc điện đàm giữa chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và tổng thống Mỹ Donald Trump. Cuộc điện đàm giữa hai lãnh đạo Mỹ, Trung, theo Les Echos, là một dịp để lãnh đạo Trung Quốc nhắc lại với phía Mỹ rằng « Đài Loan là thuộc về Trung Quốc », và đây là điều làm nên « trật tự quốc tế » đương đại, theo lãnh đạo Trung Quốc. Truyền thông Trung Quốc cho biết, lãnh đạo Mỹ đã bảo đảm là « hiểu rõ tầm quan trọng của vấn đề Đài Loan với Trung Quốc », nhưng tổng thống Mỹ không hề chính thức nhắc đến nội dung liên quan đến Đài Loan.
Đài Loan là tâm điểm căng thẳng giữa Trung Quốc và Nhật Bản trong những tuần gần đây, khi tân thủ tướng Nhật Sanae Takaichi, công khai khẳng định Tokyo phải có biện pháp quân sự, nếu Trung Quốc xâm chiếm Đài Loan. Les Echos nhấn mạnh là lãnh đạo Đài Loan « chưa bao giờ phản bác nguyên tắc một nước Trung Hoa ». Sau cuộc điện dàm với lãnh đạo Trung Quốc, tổng thống Mỹ cũng đã có cuộc trao đổi với thủ tướng Nhật, nhưng không có thông tin cụ thể nào được hai bên đưa ra về nội dung cuộc điện đàm này.
Pháp tái lập quân dịch để sẵn sàng trước đe dọa Nga
Kế hoạch của tổng thống Pháp tái lập việc giới trẻ tham gia « service militaire volontaire » (SMV), tạm dịch là « nghĩa vụ quân sự trên cơ sở tình nguyện », là chủ đề chính của nhiều báo. Theo Le Figaro, mục tiêu của kế hoạch này là để chuẩn bị cho xã hội Pháp sẵn sàng đối phó với viễn cảnh khủng hoảng lớn trong tương lai, đặc biệt là sẵn sàng đối phó với nguy cơ Nga xâm lược.
Kế hoạch sẽ được tổng thống Pháp chính thức công bố vào ngày mai. Le Figaro nhấn mạnh đến tính chất « hết sức nhạy cảm » của vấn đề này. Hồi tuần trước, tướng Mandon, tổng tham mưu trưởng Quân đội Pháp, được Le Figaro dẫn lại, cho biết nước Pháp phải sẵn sàng trước khả năng « con em hy sinh » trong một cuộc chiến tương lai. Trên đài RTL, tổng thống Macron đã cải chính phát biểu nói trên.
Kế hoạch tái lập việc giới trẻ tham gia quân dịch trên cơ sở tình nguyện là chủ đề chính của nhật báo Công giáo La Croix, với hàng tựa trang nhất « Đối diện với đe dọa ». « Chuẩn bị tinh thần để sẵn sàng đối phó với Nga » là mục tiêu chính. La Croix có bài « Nước Pháp chuẩn bị để kháng cự lại Nga như thế nào » cho biết : với chính sách này, nước Pháp sẽ tuyển mộ các thanh niên từ 18 đến 25 tuổi, nam và nữ, tham gia các đào tạo về quân sự 10 tháng, với mức đãi ngộ là từ 900 đến 1000 euro một tháng. Những tình nguyện viên này sẽ được đào tạo tại các quân chủng bộ binh, hải quân và không quân - không gian, nhưng không tham gia vào các hoạt động ngoài biên giới nước Pháp. Paris có mục tiêu huy động khoảng 50.000 tân binh vào năm 2035.
Sẵn sàng chống xâm lăng, nhưng cũng phải « chuẩn bị cho hòa bình »
Về vấn đề chiến tranh và hòa bình, La Croix có bài xã luận « Đừng quên Hòa bình », nhấn mạnh đến câu nói đã trở thành ngạn ngữ Latinh từ hơn 2.500 năm nay « Si vis pacem, para bellum » (Muốn có hòa bình, hãy chuẩn bị cho chiến tranh). Nhật báo công giáo kết luận, chuẩn bị sẵn sàng cho chiến tranh, nhưng cũng đừng quên chuẩn bị hòa bình (« Si vis pacem, para pacem »). Đây là một dịp để La Croix nhấn mạnh đến ý nghĩa công việc đàm phán hòa bình mà các nhà ngoại giao châu Âu đang tiến hành, nhằm đạt được một thỏa thuận hòa bình cho Ukraina.
Trọng Thành | RFI Tiếng Việt
26/11/2025
