Theo Liên Hiệp Quốc, Việt Nam có nguy cơ mất 25 tỉ đô la vì thuế quan Mỹ (Thu Hằng)
Khối lượng hàng xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Mỹ có thể bị giảm 1/5 do biện pháp thuế đối ứng 20% của tổng thống Donald Trump từ tháng 08/2025. Theo thẩm định của Chương trình Phát triển Liên Hiệp Quốc (PNUD), Việt Nam trở thành quốc gia ở Đông Nam Á bị thuế quan Mỹ tác động nặng nhất.
Nhà máy dệt may tại Hưng Yên, Việt Nam. Ảnh chụp ngày 30/12/2020. REUTERS - Kham
Mỹ là thị trường lớn nhất của Việt Nam với tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 136,5 tỉ đô la năm 2024. Trả lời Reuters ngày 22/09, Philip Schellekens, kinh tế gia trưởng của PNUD phụ trách khu vực châu Á-Thái Bình Dương, nhận định, do phụ thuộc nhiều vào thị trường Mỹ, “theo thời gian, kim ngạch xuất khẩu sang Hoa Kỳ giảm hơn 25 tỉ đô la, tương đương gần 1/5 tổng kim ngạch xuất khẩu hàng năm”.
Theo báo cáo được PNUD công bố tuần trước, khối lượng xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ có thể sẽ giảm 19,2%, gần gấp đôi so với mức giảm trung bình 9,7% của các nước Đông Nam Á (Thái Lan là 12,7%, Malaysia 10,4%, Indonesia 6,4%). Tình trạng này có thể làm cho GDP của Việt Nam giảm 5%, cho dù sẽ phải chờ vài năm để kiểm chứng hoặc mức giảm có thể sẽ ít hơn nếu Hà Nội đa dạng hóa được thị trường xuất khẩu và thúc đẩy tiêu thụ nội địa. Ngân Hàng Thế Giới đã hạ dự báo tăng trưởng của Việt Nam trong năm 2025.
Nghiên cứu của PNUD được tiến hành dựa trên kịch bản thuế quan Mỹ tác động hoàn toàn đến người tiêu dùng Mỹ và làm giảm nhu cầu. Tuy nhiên, cho đến nay, tác động đối với lạm phát của Hoa Kỳ vẫn ở mức vừa phải. Ngoài ra, dữ liệu của UNDP cũng không tính đến các miễn trừ thuế đang được áp dụng cho hàng điện tử tiêu dùng, chiếm khoảng 28% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ. Tuy nhiên, theo kinh tế gia trưởng Schellekens, ngay cả khi Washington tiếp tục miễn trừ, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ vẫn có thể giảm 18 tỉ đô la.
Mức thuế 20% được Washington áp dụng từ ngày 07/08 đã gây những tác động đầu tiên : Xuất khẩu sang Mỹ đã giảm 2% trong tháng 08 so với tháng 07, trong đó giày dép, mà Việt Nam là nhà cung cấp lớn thứ hai thế giới, đã giảm 5,5%. Ba nhà sản xuất lớn Nike, Adidas và Puma từ chối đề nghị bình luận của Reuters.
Nhà máy dệt may tại Hưng Yên, Việt Nam. Ảnh chụp ngày 30/12/2020. REUTERS - KhamMỹ là thị trường lớn nhất của Việt Nam với tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 136,5 tỉ đô la năm 2024. Trả lời Reuters ngày 22/09, Philip Schellekens, kinh tế gia trưởng của PNUD phụ trách khu vực châu Á-Thái Bình Dương, nhận định, do phụ thuộc nhiều vào thị trường Mỹ, “theo thời gian, kim ngạch xuất khẩu sang Hoa Kỳ giảm hơn 25 tỉ đô la, tương đương gần 1/5 tổng kim ngạch xuất khẩu hàng năm”.
Theo báo cáo được PNUD công bố tuần trước, khối lượng xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ có thể sẽ giảm 19,2%, gần gấp đôi so với mức giảm trung bình 9,7% của các nước Đông Nam Á (Thái Lan là 12,7%, Malaysia 10,4%, Indonesia 6,4%). Tình trạng này có thể làm cho GDP của Việt Nam giảm 5%, cho dù sẽ phải chờ vài năm để kiểm chứng hoặc mức giảm có thể sẽ ít hơn nếu Hà Nội đa dạng hóa được thị trường xuất khẩu và thúc đẩy tiêu thụ nội địa. Ngân Hàng Thế Giới đã hạ dự báo tăng trưởng của Việt Nam trong năm 2025.
Nghiên cứu của PNUD được tiến hành dựa trên kịch bản thuế quan Mỹ tác động hoàn toàn đến người tiêu dùng Mỹ và làm giảm nhu cầu. Tuy nhiên, cho đến nay, tác động đối với lạm phát của Hoa Kỳ vẫn ở mức vừa phải. Ngoài ra, dữ liệu của UNDP cũng không tính đến các miễn trừ thuế đang được áp dụng cho hàng điện tử tiêu dùng, chiếm khoảng 28% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ. Tuy nhiên, theo kinh tế gia trưởng Schellekens, ngay cả khi Washington tiếp tục miễn trừ, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ vẫn có thể giảm 18 tỉ đô la.
Mức thuế 20% được Washington áp dụng từ ngày 07/08 đã gây những tác động đầu tiên : Xuất khẩu sang Mỹ đã giảm 2% trong tháng 08 so với tháng 07, trong đó giày dép, mà Việt Nam là nhà cung cấp lớn thứ hai thế giới, đã giảm 5,5%. Ba nhà sản xuất lớn Nike, Adidas và Puma từ chối đề nghị bình luận của Reuters.
Thu Hằng
22/09/2025
Nguồn: RFI Tiếng Việt
