Ngoại giao : cô gái Việt hết duyên với Hoa Kỳ ? (Hoàng Trường, Thanh Phương, RFA)

Tuy nhiên, nếu nhìn vào việc Mỹ bắt đầu trừng phạt các công ty Trung Quốc và Việt Nam do làm ăn với Nga thì việc hủy chuyến thăm Hà Nội của ông Blinken và không khí "tay bắt mặt mừng" của ông Trọng dành cho Lavrov là những tín hiệu đáng lo ngại. 

Tại sao Ngoại trưởng Mỹ Blinken hủy chuyến đi Việt Nam ?

Hoàng Trường, VOA, 07/07/2022

Dù có truyền thống "ai cũng làm bạn" bao nhiêu đi nữa, sẽ đến lúc Việt Nam không thể chấp nhận việc mình chẳng giống ai trong thế giới ngày nay…

Ngày 9 và 10 tới đây, đáng ra Ngoại trưởng Blinken đến Hà Nội, theo các nguồn tin ẩn danh của cả Mỹ lẫn Việt Nam từ cuối tuần trước. Giờ đây, chuyến thăm đã bị "đình hoãn" (postpone) hay "hủy hẳn" (cancel), giới phân tích cũng chưa thể biết một cách chắc chắn. Có phải vì "tuần lễ ngoại giao con thoi" quá nhiều các sự kiện đến mức Ngoại trưởng Antony Blinken buộc phải hoãn chuyến thăm vốn đã được lên kế hoạch từ trước, hay vì những nguyên nhân khác ?

Các sự kiện trong "tuần lễ ngoại giao mắc cửi" đã diễn ra với nhịp độ chóng mặt đối với giới quan sát. Ngoại trưởng Nga, Trung Quốc và nhiều quan chức ngoại giao các nước khác đi lại nhộn nhịp giữa các thủ đô ASEAN. Đáng chú ý là lịch trình Châu Á của Ngoại trưởng Blinken. Hai chặng dừng chân quan trọng nhất của ông là ở Bali (Indonesia) và Bangkok (Thái Lan) từ mồng 6 đến 11/7. Tại Bali ông tham gia cuộc họp các Ngoại trưởng G-20. Còn ở Bangkok, Blinken sẽ thảo luận với các nhà lãnh đạo Thái Lan về các vấn đề của năm APEC 2022, do Thái Lan làm Chủ tịch. Chặng ghé Hà Nội được lên kế hoạch từ trước bị hủy đặt ra khá nhiều suy đoán theo các chiều hướng lẫn lộn. Những người lạc quan đối với tương lai quan hệ Mỹ – Việt thì cho rằng, sẽ chẳng có xáo trộn gì lớn trong bang giao hai nước. Ông Blinken không ghé qua Hà Nội lần này chẳng qua là do lịch trình. Từ này đến trước tháng 11, thế nào Blinken cũng còn có dịp quay lại Châu Á (nhân dịp họp Cấp cao Đông Á chẳng hạn) và ông sẽ gặp các nhà lãnh đạo Việt Nam để chuẩn bị cho chuyến thăm cấp Nguyên thủ của Tổng thống Biden vào dịp cuối năm.

Những người thận trọng hơn đối với mối bang giao đầy duyên nợ Việt – Mỹ không nhìn nhận vấn đề đơn giản như thế. Ít nhất là vì các lý do có thể kiểm chứng.Thứ nhất, chuyến đi Việt Nam của Ngoại trưởng Blinken đã được hai Bộ Ngoại giao Việt Nam và Hoa Kỳ bắt tay chuẩn bị ngay sau khi nhân vật số hai ở Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ – bà Thứ trưởng Wendy Sherman – kết thúc các buổi làm việc với các đối tác. Sau hơn 3 ngày ở Việt Nam, các bên dường như đi đến được thỏa thuận quan trọng, bà Thứ trưởng đồng ý phối hợp thúc đẩy chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Biden trong năm 2022, còn Hà Nội cam kết sẽ nâng tầm quan hệ lên mức cao hơn. Tuy ý tứ được đánh tráo lắt léo để truyền thông Việt Nam dịp ấy "show-up" một ngoại lệ. Các trang mạng chính thức trong nước đều nhấn mạnh đến chủ đề "thúc đẩy chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Joe Biden trong năm 2022". Nói ngoại lệ là vì, nếu không có phép từ cấp cao thì "nền báo chí tự do" của Hà Nội không đời nào dám "cầm đèn chạy trước ô tô" như thế. Để có thể thúc đẩy một nghị trình "Ngoại giao Nguyên thủ", Ngoại trưởng hai nước phải đứng ra dàn xếp nội dung là chuyện hiển nhiên. Trong trường hợp Mỹ – Việt có khi phải cần đến vài đoàn "tiền trạm" (Third Party) là ít.

Thứ hai, thời điểm truyền thông Việt Nam "chơi kiểu cha nội" như trên, dư luận ngầm hiểu, sau hậu trưởng đã có sự mặc cả. Tổng thống Mỹ không thể thăm Việt Nam mà ra về tay không, nếu như Hà Nội không cam kết một vài nội dung thực chất : Việt Nam "can dự" đến mức nào đối với các "trụ cột chính sách" của ông Biden, đặc biệt là sự liên đới của Việt Nam đối với "Khung khổ Kinh tế của Indo-Pacific" (IPEF) và với các vấn đề liên quan đến biến đổi khí hậu (COP-26). Mỹ đủ kiên nhẫn chiến lược để chưa nói tới "Bộ Tứ", hay "Bộ Ngũ" của "Không gian Ấn Độ – Thái Bình dương Tự do và Rộng mở" (FOIP). Nhưng nếu Việt Nam cam kết sẽ là một trong 14 thành viên của IPEF, đặc biệt là đáp ứng yêu cầu nhiều lần phía Mỹ nêu ra, nâng quan hệ hai nước lên tầm "đối tác chiến lược" (SP) thì mọi chuyện sẽ là "happy-ending". Một cách ngắn gọn, "Kinh tế – Môi trường – Chiến lược" là ba trong nhiều thỏa thuận then chốt khác (như thay thế vũ khí, giúp xây dựng cơ sở hạ tầng và phát triển bền vững…) để quan hệ Mỹ – Việt có thể mở ra một chương m ới về chất.

Thứ ba, thỏa thuận ngầm nói trên mới ở dạng sơ bộ, bỗng dưng bị "xóa sổ". Vấn đề ở đây là thỏa thuận nào bị hủy : kinh tế, môi trường hay chiến lược ? Kinh tế thì chắc là không rồi ! Thủ tướng Phạm Minh Chính đã "bôn ba" trên đất Mỹ 7 ngày (từ 11 – 17/5/2022) để vận động nhiều tập đoàn Mỹ vào Việt Nam và đã thu được một số kết quả thực chất, tạo động lực cho quan hệ hai nước tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế, thương mại, đầu tư, theo như đánh giá của bà Sherman. Hay tại vì Việt Nam đàn áp những người đấu tranh vì môi trường ? Việc Việt Nam mới đây bắt bỏ tù nhà hoạt động môi trường nổi tiếng Ngụy Thị Khanh gây làn sóng phản đối khắp nơi. Anh cùng Mỹ và nhiều tổ chức quốc tế đã lên tiếng kêu gọi Việt Nam trả tự do cho bà. Michael Sutton, Giám đốc điều hành Quỹ Môi trường Goldman phát biểu :"Đã đến lúc Hoa Kỳ nên thực sự ‘vứt găng tay xuống sàn’ và tuyên bố rõ với Việt Nam rằng, những việc làm như thế từ nay chúng ta sẽ không thể dung thứ".Nhưng có lẽ quan trọng nhất là việc nâng cấp quan h ệ lên SP bị chối bỏ. Mặc dù, khi hai Bộ Ngoại giao bắt tay chuẩn bị cho chuyến thăm cấp cao, dường như Việt Nam đã chấp thuận vấn đề này sau nhiều năm đình hoãn. Tuy nhiên, đến phút chót, trước ngày Blinken từ Jakarrta lên đường sang Hà Nội, "bàn tay vô hình" nào đó đã "postpone" các thỏa thuận khó khăn lắm mới đạt được trong bang giao Việt – Mỹ.

Thứ tư, một nguyên nhân khác, cũng có thể góp phần quan trọng vào việc hủy bỏ chuyến thăm : Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ nắm khá rõ nghị trình làm việc của Ngoại trưởng Nga ở Hà Nội từ ngày 5 – 6/7 trong bối cảnh Moscow bị nhiều nước phương Tây cô lập, trừng phạt do gây ra chiến tranh xâm lược Ukraine. Ngoại trưởng Lavrov "khoe" trong cuộc họp báo hôm 6/7 tại Hà Nội, hai bên đã bàn thảo về"các vấn đề do Mỹ và đồng minh phương Tây của Mỹ gây ra cho nền kinh tế toàn cầu". Ông Lavrov nhấn mạnh : "Chúng tôi đàm thoại chi tiết về các vấn đề quốc tế, sự hợp tác của chúng tôi trong khuôn khổ Liên hiệp quốc, về các diễn biến ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương...Chúng tôi cũng đối thoại về các vấn đề kinh tế toàn cầu gây ra bởi các nước phương Tây mà đứng đầu là Hoa Kỳ". Ông Lavrov còn lên tiếng bày tỏ sự biết ơn của Nga về những lần Việt Nam bỏ phiếu trắng và phiếu chống tại Liên hiệp quốc liên quan cuộc chiến Nga xâm lược Ukraine. Ngang nhiên hơn, Lavrov công khai việc Nga và Việt Nam có chung nhận thức về cách thức tiếp tục c ác quan hệ thương mại, kinh tế và đầu tư trong môi trường hiện nay để các quan hệ này "không bị tổn hại từ các lệnh trừng phạt đơn phương và phi pháp do Mỹ, Liên hiệp Châu Âu và các đồng minh của họ ở khu vực công bố". Về phần mình, Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng lắng nghe quan điểm của Ngoại trưởng Lavrov về Ukraine. Chữ "lắng nghe" truyền thông trong nước dùng thật "điệu nghệ" ! Tuy nhiên, trái với hình ảnh tay bắt mặt mừng mà lãnh đạo và các quan chức Việt Nam dành cho ông Lavrov, Ngoại trưởng Mỹ Blinken dự kiến sẽ không khoan nhượng với Lavrov ở Bali, khi Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố rằng "không thể có chuyện vẫn cứ giao dịch, làm việc bình thường với Liên bang Nga được".

Thứ năm, Ngoại trưởng Blinken có thể đã "xem giỏ bỏ thóc" khi nhìn lại mối bang giao Trung – Việt gần đây. Tại cuộc tiếp xúc giữa hai Ngoại trưởng Trung Quốc và Việt Nam hôm 4/7 tại Bagan (Myanmar) trong khuôn khổ Hội nghị Mekong – Lan Thương (MLC), ông Vương Nghị khẳng định, Trung Quốc mong muốn thông qua đối thoại và hiệp thương để giải quyết bất đồng trên Biển Đông (Ý là loại các cường bên ngoài khu vực). Ngoại trưởng Bùi Thanh Sơn và Bộ trưởng Quốc phòng Phan Văn Giang (ở Myanmar và trước đó tại "Đối thoại Shangri-La") đã phản ứng quá yếu ớt thậm chí là mâu thuẫn trước các đòi hỏi và khiêu khích của Bắc Kinh. Trong khi đó, trước mắt, chính quyền Biden muốn hợp tác với Việt Nam để chống đánh bắt cá trái phép, trong bối cảnh đội tàu cá hùng hậu "không nể mặt ai" của Trung Quốc đang vơ vét sạch cá ở Biển Đông cũng như tận diệt tài nguyên biển khắp thế giới. Lập trường của Mỹ về Biển Đông ngày càng trở nên cứng rắn và điều này có lợi cho Việt Nam. Trước đây mấy năm, Hoa Kỳ và Việt Nam cùng tham gia RIMPAC, coi đấy là bước phát triển mới trong quan hệ quân sự giữa hai nước. Năm 2012 Mỹ đã mời Việt Nam làm quan sát viên và Hà Nội đã cử 6 sĩ quan đến quan sát diễn tập quân y. Năm 2016, 2018, Việt Nam đều cử quan sát viên. Nhưng năm nay, Việt Nam lại từ chối không tham dự.

Sau cùng, tuy liệt kê vào cuối bài nhưng lại quan trọng hàng đầu (last but not least), đó là mối quan hệ Việt – Mỹ – Trung trong trận giáp la cà khốc liệt giữa các phe phái đang tỷ thí ở trong nước.Mặc dù Trung Quốc có ảnh hưởng tương đối nhiều hơn ở Việt Nam, nhưng nhìn chung, ảnh hưởng của Trung Quốc đối với Việt Nam không phải là tích cực. Dựa trên dữ liệu gần đây của "Asian Barometer Survey" (ABS), chỉ 25% người Việt Nam được hỏi tin rằng Trung Quốc đã tạo ra tác động tích cực đến đất nước của mình, nhưng đối với Hoa Kỳ, con số này lên tới 85%. Nói cách khác, tuyệt đại đa số người được hỏi ủng hộ Hoa Kỳ và hoan nghênh Washington đến và mở rộng ảnh hưởng tại Việt Nam. Nhưng thành công của Trung Quốc là đã tạo ra được một lobby khá mạnh trong nội bộ lãnh đạo ở hàng ngũ trung – cao cấp, những người "chống Mỹ, bám Tàu" không phải xuất phát từ ý thức hệ mà là từ kim tiền, chính xác hơn là để giành giật các vị trí quyền lực đẻ ra tiền (Số này biết rõ hơn ai hết, cả Trung Quốc lẫn Vi ệt Nam đâu còn tý gì là cộng sản nữa đâu). Sự trồi sụt trong quan hệ giữa Việt Nam với Hoa Kỳ do chính các đám này, có khi ở ngay trên thượng tầng "Tứ Trụ" thao túng một cách tinh vi. Nay mai, khi cái ghế Tổng Bí thư "clear", mọi chuyện có khi sẽ trở nên "smooth" và rõ ràng hơn.

*

Tóm lại, sáu nguyên nhân liệt kê ở trên có thể chưa phải là tất cả những gì đang tạo nên những cơn sóng "ly gián" hai con tàu Việt – Mỹ đang xích gần nhau hơn. Tuy nhiên, nếu nhìn vào việc Mỹ bắt đầu trừng phạt các công ty Trung Quốc và Việt Nam do làm ăn với Nga thì việc hủy chuyến thăm Hà Nội của ông Blinken và không khí "tay bắt mặt mừng" của ông Trọng dành cho Lavrov là những tín hiệu đáng lo ngại. Với đà này, "ngoại giao cây tre" của Việt Nam dễ bị "bão táp" của thời tiết "hậu Ukraine" đánh cho tơi tả. Thật ra, Việt Nam cũng như một vài thành viên ASEAN khác như Indonesia hay Singapore đều có các nguồn tài nguyên địa-chính trị rất dồi dào mà nước lớn nào – Mỹ, Trung hay Nga – cũng đều cần đến trong việc triển khai chính sách của họ. Nhưng phải thừa nhận, Singapore và Indonesia tận dụng tài nguyên địa-chính trị ấy tốt hơn Việt Nam nhiều lần. Họ không bị nước lớn bắt nạt hay coi thường (như trường hợp Trung Quốc đối với Việt Nam). Dù có truyền thống "ai cũng làm bạn" bao nhiêu đi nữa, sẽ đến lúc Việt Nam không thể chấp nhận việc mình chẳng giống ai trong thế giới ngày nay… Nếu ông Blinken không trở lại Hà Nội như dự đoán của những người lạc quan, liệu sẽ có chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng thống Biden cuối năm ? Và nếu tới đây, quan hệ Việt – Mỹ vẫn giậm chân tại chỗ, liệu Trung Quốc có tính toán lại việc lựa chọn mục tiêu Đài Loan hay Việt Nam để khởi binh trước ?

Hoàng Trường

Nguồn : VOA, 07/07/2022

**************************

Việt Nam - Nga thảo luận về thúc đẩy quan hệ "đối tác chiến lược toàn diện"

Thanh Phương, RFI, 07/07/2022

Hôm 06/07/2022, trong cuộc hội đàm tại Hà Nội nhân chuyến viếng thăm Việt Nam, ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov đã thảo luận với đồng nhiệm Việt Nam Bùi Thanh Sơn về các biện pháp thúc đẩy quan hệ "đối tác chiến lược toàn diện" giữa hai nước. Theo báo chí chính thức của Việt Nam, ông Sergey Lavrov và ông Bùi Thanh Sơn cũng đã xem xét việc thực hiện các thỏa thuận đã đạt được giữa lãnh đạo của Việt Nam và Nga. 

Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính tiếp ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tại Hà Nội, Việt Nam, ngày 06/07/2022.  AP - Duong Van Giang

Theo trang mạng Asia Times hôm nay, 07/07, trong cuộc hội đàm với bộ trưởng ngoại giao Bùi Thanh Sơn hôm qua, ông Lavrov đã đánh giá cao việc Việt Nam không tham gia vào các biện pháp trừng phạt quốc tế mà ông xem là "không chính đáng". Ngoại trưởng Nga nhân dịp này chỉ trích phương Tây và chính phủ Ukraine, xem việc phương Tây yểm trợ Ukraine là hành động bảo trợ cho "chủ nghĩa khủng bố nhà nước". Ông Lavrov thậm chí còn kêu gọi toàn bộ các quốc gia trên thế giới nên "tôn trọng luật pháp quốc tế".

Trong cuộc hội kiến với thủ tướng Phạm Minh Chính sau đó, ngoại trưởng Lavrov đã tuyên bố Nga "luôn coi Việt Nam là đối tác quan trọng tại khu vực và mong muốn củng cố hơn nữa hợp tác với Việt Nam". Về phần thủ tướng Phạm Minh Chính Việt Nam, ông khẳng định chính phủ Việt Nam "luôn coi trọng quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với Nga, mong muốn làm sâu sắc và hiệu quả hơn nữa hợp tác song phương trên tất cả các lĩnh vực".

Thông tấn xã Việt Nam cho biết, trong cuộc hội kiến với thủ tướng Phạm Minh Chính, ông Lavrov đã "chia sẻ lập trường của Nga về Ukraine", nhưng hãng tin chính thức của Việt Nam không nói rõ lập trường đó là như thế nào. Đáp lại, ông Phạm Minh Chính cũng không nhắc lại lập trường của Việt Nam về chiến tranh Ukraine, mà chỉ cám ơn Nga "đã tích cực hỗ trợ sơ tán người Việt Nam tại Ukraine thời gian qua".

Cũng ngày hôm qua, tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng đã tiếp ngoại trưởng Nga Lavrov. 

Đây là chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của một quan chức cao cấp Nga kể từ khi tổng thống Vladimir Putin phát động cuộc chiến tranh xâm lược Ukraine ngày 24/02. Theo nhận định của trang mạng Asia Times hôm nay, 07/07, việc ông Lavrov được gặp cả ba nhân vật lãnh đạo ngành ngoại giao, chính phủ và đảng của Việt Nam là dấu hiệu cho thấy quan hệ giữa hai đồng minh từ thời Chiến tranh lạnh vẫn rất chặt chẽ trong bối cảnh căng thẳng giữa Nga và phương Tây. 

Thanh Phương

Nguồn : RFI, 07/07/2022

*************************

Ngoại trưởng Nga mừng vì mối quan hệ nồng ấm với Việt Nam và Hà Nội đoan chắc sẽ nồng thắm hơn

RFA, 0707/2022

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov ngày 5/7 đến Hà Nội trong một chuyến thăm chớp nhoáng quốc gia đối tác chính tại Đông Nam Á trước khi dự hội nghị Nhóm G-20 tại Bali.

Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov và Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Bùi Thành Sơn ở Hà Nội hôm 6/7/2022 - Bộ ngoại giao Nga

Một người đồng cấp của ông Lavrov là Ngoại trưởng Canada Mélanie Joly nói với báo giới nước bà vào dịp hội nghị G-20 bà sẽ không bắt tay vị đại diện nước Nga. Thay vào đó bà sẽ đối mặt với ông Lavrov đưa ra những dữ kiện và nêu rõ rằng những trình thuật của Nga đều là dối trá, bóp méo thông tin về cuộc chiến tại Ukraine.

Canada cùng với nhiều nước Phương Tây áp dụng những biện pháp trừng phạt đối với Nga do tiến hành cuộc chiến xâm lược Ukraine và nay đã bước sang tháng thứ năm.

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cũng được dự kiến sẽ chỉ trích ông Lavrov khi ở Bali, theo lời của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ là không thể bình thường mọi việc như trước đối với Liên Bang Nga.

Việt Nam trong khi đó thì ngược lại, luôn lặp lại chối từ lên án cuộc chiến do Nga tiến hành và chống lại nỗ lực do Hoa Kỳ lãnh đạo nhằm loại Nga ra khỏi Hội đồng Nhân quyền Liên hiệp quốc.

Ông Lavrov là thành viên đầu tiên của nội các Nga đến thăm Hà Nội kể từ khi Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố ‘chiến dịch quân sự đặc biệt’ chống lại Ukraine vào hồi tháng hai vừa qua. Chuyến thăm của ông Lavrov diễn ra vào khi Hà Nội và Moscow tiến hành kỷ niệm 10 năm cái gọi là ‘đối tác chiến lược toàn diện’ mà Việt Nam đến nay chỉ mới thiết lập với ba nước trên thế giới thôi. Hai nước kia là Trung Quốc và Ấn Độ.

‘Đối tác quan trọng nhất’

Bộ trưởng Ngoại giao Nga và người đồng cấp Việt Nam Bùi Thanh Sơn có cuộc họp vào ngày thứ tư. Truyền thông Nga dẫn lời ông Bùi Thanh Sơn nói với ông Lavrov về sự bảo đảm rằng Nga luôn là đối tác quan trọng và là ưu tiên chính trong chính sách của Việt Nam.

Ông Sơn được dẫn lời rằng, ông tin tưởng sâu sắc với sự tin cậy chính trị cao độ và quyền lợi lâu dài, mối quan hệ Việt- Nga sẽ tiếp tục tiến triển.

Moscow là đồng minh truyền thống và là nhà cung cấp vũ khí lớn nhất cho Việt Nam. Hầu hết khí tài quân sự của hải quân và không quân Việt Nam đều được mua từ Nga. Điều này dẫn đến tình trạng phải lệ thuộc chính vào Nga trong công tác duy tu- bảo trì và phụ tùng thay thế ; dù cho Việt Nam đang nỗ lực đa dạng hóa nguồn cung vũ khí cho nước nhà.

Theo các nhà phân tích, sự hiện diện của Nga tại Biển Đông, nơi mà Bắc Kinh tuyên bố ‘chủ quyền lịch sử’ đến hầu như 80%, có thể được xem là một đối trọng cho cuộc cạnh tranh của hai đối thủ Trung- Mỹ cũng như để ngăn cản Trung Quốc lấn lướt.

Chiến hạm chống ngầm của Nga mang tên Nguyên soái Shaposhnikov. Hình : ITAR TASS

Từ ngày 25-28/6 vừa qua, ba chiến hạm thuộc Hạm đội Thái Bình Dương của Nga do khu trục hạm chống ngầm lớp Udaloy Marshal Shaposhnikov dẫn đầu đã đến thăm Cam Ranh ở miền Trung Việt Nam, nơi mà Nga từng có căn cứ hải quân lớn cho đến năm 2002.

Ngoại trưởng Lavrov được dẫn lời khi nói với người đồng cấp Việt Nam hôm thứ tư 6/7 rằng : ‘trong bối cảnh tình hình thế giới hiện nay, một lần nữa chúng ta nên đoàn kết và nỗ lực duy trì luật pháp quốc tế, nguyên tắc chủ quyền quốc gia và sự không can thiệp vào công việc nội bộ của nước khác’.

Toàn bộ chương trình nghị sự chuyến thăm của Ngoại trưởng Sergey Lavrov đến Việt Nam lần này không được tiết lộ ; tuy nhiên một số nhà phân tích như ông Artyom Lukin, Phó Giám đốc Nghiên cứu tại Trường Nghiên cứu Khu vực & Quốc tế thuộc Đại học Liên bang Viễn Đông Nga, thì cho rằng sự hợp tác kinh tế vào thời điểm mà Moscow đang bị cô lập và cấm vận sẽ là một trong những chủ đề chính.

Ông Lukin nói : "Điện Kremlin phần nào hài lòng về lập trường của Hà Nội đối với cuộc khủng hoảng Ukraine kể từ khi Việt Nam bày tỏ quan điểm hoàn toàn trung lập. Lập trường trung lập chính trị của Hà Nội đã có rồi nên Moscow thay vì cố bảo đảm mà nay cần tiếp trục mở rộng quan hệ kinh tế với Việt Nam".

Giữa đá và một nơi khó khăn

Chủ tịch Đoàn Hội đồng Nga về Chính sách Đối ngoại và Quốc phòng, Fyodor Lukyanov, phát biểu rằng :"Điều quan trọng đối với Nga hiện nay là cách thức tái cấu trúc những mối quan hệ kinh tế, thương mại, hợp tác trong lĩnh vực công nghệ- kỹ thuật với thế giới ngoài Phương Tây. Điều rất quan trọng đối với Nga là tăng cường mọi mối quan hệ có thể có để tìm ra những phương thế tránh và vượt khỏi cuộc chiến kinh tế mà Phương Tây đang tiến hành với Nga.

Ông Artyom Lukin từ Đại học Liên bang Viễn Đông Nga chỉ ra rằng : "giữa những cấm vận của Phương Tây, Châu Á và Trung Đông đang thay thế Châu Âu như là những đối tác đia-kinh tế của Nga".

Ông này nói thêm : "Việt Nam là quốc gia thuộc khối ASEAN duy nhất có Hiệp định Mậu dịch Tự do (FTA) với Moscow và tầm quan trọng kinh tế của Việt Nam đối với Nga hiện nay tăng lên đáng kể, vừa như là một thị trường và là cửa ngõ cho Nga tương tác thương mại với Châu Á".

Thống kê chính thức cho thấy mặc dù đại dịch COVID-19, mậu dịch song phương giữa Nga và Việt Nam đạt 5,54 tỷ đô la vào năm 2021, tăng 14% so với cùng kỳ năm trước đó.

Tuy vậy cuộc khủng hoảng Ukraine gây đứt gãy nghiêm trọng chuỗi cung ứng toàn cầu về lương thực, phân bón, và năng lượng đã đặt Hà Nội vào thế khó.

Việt Nam đã thiết lập một số quan hệ chiến lược quan trọng với các cường quốc gồm Hoa Kỳ và Nhật Bản, mà cả hai đều mạnh mẽ phản đối cuộc chiến của Nga tại Ukraine và cả hai đều được xem ủng hộ quyền lợi của Hà Nội tại Biển Đông.

Một chuyên gia Việt Nam ẩn danh vì không được phép nói chuyện với truyền thông nước ngoài cho rằng thế quá thân cận với Nga sẽ gây bất lợi cho Việt Nam trừ phi Hà Nội có thể đóng vai trò trung gian giúp Nga tiếp cận Phương Tây trong vấn đề cuộc chiến hiện nay.

Việt Nam cũng đang canh chừng hoạt động trên biển chung Nga- Trung mà có thể làm tổn hại đến quyền lợi của Việt Nam tại Biển Đông.

Hôm thứ hai 4/7, tàu chiến của Trung Quốc và Nga bị phát hiện ngoài vùng biển chủ quyền của Nhật Bản, quanh đảo tranh chấp Senkaku mà Tokyo đang quản lý tại Biển Hoa Đông.

Hãng tin Kyodo của Nhật cho biết Tokyo đã gửi công hàm phản đối Bắc Kinh về vụ việc diễn ra vào khi Trung Quốc ngày càng quyết đoán và mối quan hệ quân sự mạnh mẽ gia tăng giữa Nga và Trung Quốc.

Truyền thông Trung Quốc đáp trả rằng hoạt động gần đây của Hải quân Nga tại Tây Thái Bình Dương là một cảnh báo cho Nhật Bản đối với những cấm vận mà Tokyo áp dụng đối với Nga do cuộc khủng hoảng Ukraine.

Nguồn : RFA, 07/07/2022