Trung Quốc và Iran bí mật mở đối tác thương mại và quân sự để đối phó với Mỹ

Chính sách America First, co cụm lại và bỏ rơi các đồng minh dưới thời tổng thống Donald Trump chỉ là mối đe dọa cho thế giới. Trong nhất thời, những nước mà Mỹ đã cùng các đồng minh hao tốn rất nhiều chi phí, kiên trì, tạo lập được những bước đầu về hạt mầm dân chủ ở Trung Đông như Iraq, xa hơn là Iran...thì nay hai nước này lại xích lại gần Trung Quốc.
Chủ tịch Trung Quốc, Tập Cận Bình và tổng thống Iran, Hassan Rohani trong buổi họp báo chung tại Teheran ngày 23/01/2016.
Chủ tịch Trung Quốc, Tập Cận Bình và tổng thống Iran, Hassan Rohani trong buổi họp báo chung tại Teheran ngày 23/01/2016. AFP - HO

Thùy Dương 

Iran và Trung Quốc đã bí mật soạn thảo một kế hoạch đối tác kinh tế và an ninh, mở đường cho Bắc Kinh đầu tư nhiều tỉ đô la vào năng lượng và các lĩnh vực khác ở Iran, nhằm vô hiệu hóa những nỗ lực của tổng thống Mỹ Donald Trump trong việc cô lập chính quyền Teheran trước những tham vọng của Iran về hạt nhân và quân sự. Trên đây là thông tin báo Mỹ The New York Times đăng tải hôm qua 11/07/2020. 

Thỏa thuận đầu tư và an ninh sẽ cho phép mở rộng đáng kể ảnh hưởng của Trung Quốc tại Trung Đông, đồng thời mang lại phao cứu sinh cho nền kinh tế Iran. Quan hệ đối tác, được mô tả chi tiết trong một dự thảo thỏa thuận dài 18 trang mà nhật báo The New York Times có được, sẽ tăng cường sự hiện diện của Trung Quốc tại Iran trong lĩnh vực ngân hàng, viễn thông, bến cảng, đường sắt và hàng chục dự án khác. Đổi lại, theo tiết lộ của một quan chức Iran và một nhà thương lượng về dầu lửa, Trung Quốc sẽ được Teheran cung cấp dầu lửa thường xuyên và giảm giá trong suốt 25 năm.
Tài liệu cũng đề cập đến việc đào sâu quan hệ đối tác quân sự, có thể cho phép Trung Quốc có chỗ đứng ở khu vực vốn là mối bận tâm chiến lược của Mỹ từ nhiều thập niên qua. Hai bên được kêu gọi tổ chức một khóa tập huấn và các đợt thao dợt chung, công tác nghiên cứu và phát triển vũ khí, cũng như chia sẻ thông tin tình báo, nhằm đối phó với nạn khủng bố, buôn lậu ma túy, buôn bán nô lệ và tội phạm xuyên biên giới.

Quan hệ đối tác Trung Quốc – Iran lần đầu tiên được chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đề xuất trong chuyến thăm Iran hồi năm 2005 và được văn phòng tổng thống Iran Hassan Rohani thông qua hồi tháng 06 vừa qua, theo thông báo của Ngoại trưởng Mohammad Javad Zarif. Nhiều quan chức Iran khẳng định là văn bản thỏa thuận mà báo Mỹ The New York Times có được là bản thảo mới nhất, hồi tháng Sáu. Hiện giờ dự thảo thỏa thuận vẫn chưa được đệ trình lên Quốc Hội Iran để thông qua, và cũng chưa được công bố. Về phía Bắc Kinh, các quan chức cũng chưa tiết lộ các điều khoản của thỏa thuận.

Nếu được thông qua và được triển khai, thỏa thuận đối tác Trung Quốc-Iran có thể sẽ khiến quan hệ Trung-Mỹ càng thêm xấu đi. Theo The New York Times, đây sẽ là một đòn đau nhắm vào chính sách hiếu chiến của chính quyền Trump. Tổng thống Donald Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran 2015 và nhiều lần áp lệnh trừng phạt Teheran, khiến tăng trưởng kinh tế của Iran sụt giảm.

Nguồn tin: RFI Tiếng Việt