Thổ Nhĩ Kỳ chấp nhận tạm ngưng tấn công vào miền bắc Syria (Thanh Phương)

Trump đã thú nhận cố tình để Thổ Nhĩ Kỳ và Kurdistan giao chiến, làm hàng trăm người chết và hàng chục ngàn người phải bỏ nhà cửa sơ tán, với lý do Thổ và Kurdistan như 2 đứa trẻ con, để chúng đánh nhau một chút rồi can ngăn. Cựu đặc phái viên tổng thống bên cạnh liên minh chống Nhà Nước Hồi Giáo, ông Brett McGurk, xem tuyên bố nói trên của ông Donald Trump là « tục tằn và dốt nát ».

media
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan (T) và phó tổng thống Mỹ Mike Pence tại Ankara ngày 17/10/2019.
AFP/Shaun TANDON
Hôm qua, 17/10/2019, Thổ Nhĩ Kỳ đã chấp nhận tạm ngưng chiến dịch tấn công vào miền bắc Syria trong 5 ngày để lực lượng người Kurdistan rút đi, nhằm tiến tới thành lập một « vùng an toàn » dọc theo biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria.

Thỏa thuận được phó tổng thống Mỹ Mike Pence thông báo sau hơn bốn tiến đồng hồ hội đàm với tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayip Erdogan tại Ankara. Theo lời ông Mike Pence, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ chấm dứt cuộc tấn công nếu lực lượng Kurdistan trong thời hạn 5 này rút khỏi một khu vực ở biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria. Lực lượng Kurdistan, qua lời một trong những tư lệnh của họ, đã tuyên bố tôn trọng lệnh ngưng bắn với quân đội Thổ Nhĩ Kỳ.

Từ Istanbul, thông tín viên Anne Andlauer gởi về bài tường trình :

« Đấy chỉ là một lệnh ngưng bắn tạm thời và có điều kiện. Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tạm ngưng chiến dịch quân sự để cho các chiến binh Kurdistan có thời giờ (năm ngày) rút khỏi vùng an toàn mà Ankara muốn thành lập dọc theo biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria.

Phó tổng thống Mỹ Mike Pence đã nêu lên các chi tiết đầu tiên của thỏa thuận : Chính quyền Hoa Kỳ đã liên lạc với lực lượng Kurdistan ở Syria và chúng tôi đã bắt đầu tạo điều kiện cho họ triệt thoái êm thắm khỏi vùng an toàn sâu khoảng 32 km tính từ biên giới Thổ Nhĩ Kỳ - Syria.

Bên phía Ankara, người đầu tiên lên tiếng xác nhận là ngoại trưởng Mevlüt Cavusoglu. Ông nói rõ là vùng an toàn sẽ được đặt dưới sự kiểm soát của quân đội Thổ Nhĩ Kỳ và các chiến binh Kurdistan sẽ bỏ lại các vũ khí hạng nặng. Nhưng ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ tỏ vẻ thận trọng : Chúng tôi không chấm dứt chiến dịch quân sự, mà chỉ tạm ngưng. Đây không phải là ngưng bắn, vì chỉ có ngưng bắn giữa hai bên chính đáng. Chúng tôi chỉ ngưng tấn công khi nào mà toàn bộ các phần tử khủng bố rời khỏi vùng này.

Hoa Kỳ đã đạt được điều họ muốn, đó là ngưng chiến dịch quân sự, còn Thổ Nhĩ Kỳ thì thực hiện được mục tiêu của họ, đó là lập một vùng an toàn. Trong 5 ngày nữa, tức là thứ Ba tuần tới, Ankara sẽ quyết định có mở lại cuộc tấn công hay không, tức là đúng vào ngày mà tổng thống Erdogan đến Matxcơva để gặp tổng thống Nga Vladimir Putin. »

Phản ứng về việc Ankara tạm ngưng chiến dịch quân sự ở bắc Syria, hôm qua, tại bang Texas, tổng thống Donald Trump đã tỏ vẻ hài lòng đây là « một ngày trọng đại » đối với Thổ Nhĩ Kỳ và người Kurdistan. Nhưng sau đó, ông Trump lại thừa nhận đã cố tình để cho lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ và người Kurdistan giao chiến với nhau, vì theo ông, hai bên giống như là « hai đứa trẻ con, cứ để cho chúng đánh nhau một chút, rồi can ngăn chúng ».

Cựu đặc phái viên tổng thống bên cạnh liên minh chống Nhà Nước Hồi Giáo, ông Brett McGurk, xem tuyên bố nói trên của ông Donald Trump là « tục tằn và dốt nát ».

Về phía Liên Hiệp Châu Âu, sau ngày họp thượng đỉnh đầu tiên tại Bruxelles hôm qua, các lãnh đạo của khối này đã ra tuyên bố kêu gọi Thổ Nhĩ Kỳ chấm dứt can thiệp quân sự vào miền bắc Syria và rút quân khỏi vùng này.