Người dân quan tâm đến đại án Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh ra sao? (RFA)
Từ thành phố Sài Gòn, một nhà văn gạo cội cũng sẵn sàng nêu tên nhưng chúng tôi xin phép giấu tên ông, ông chia sẻ: “Chuyện
đó cũng rõ rồi, nói chung ông Trọng làm thì được Trung Quốc bật đèn
xanh rồi. Chứ một người như ông Trọng, không có quá trình cách mạng,
chưa từng đi lính, chỉ là được Trung Quốc yểm trợ thành ra đứng ra có
quyền, chắc chắn có Trung Quốc chống lưng mới dám làm vậy, mà nó làm dữ
vậy nó sẽ làm được đó, có nghĩa là sẽ động đến nhiều người cao hơn nữa,
cho nên vụ này thú vị lắm đấy, chứ không phải đùa đâu.”
Phiên tòa Đinh La Thăng, Trịnh Xuân Thanh và các đồng phạm đang xử
tại Tòa án Hà Nội. Đây được xem là một vụ trọng án kinh tế và mang hơi
hướm chính trị theo nhiều cách đánh giá khác nhau. Có thể nói đây là
phiên tòa mà hầu hết người dân Việt Nam trong và ngoài nước đều quan
tâm. Mức độ quan tâm và cách đánh giá có thể khác nhau, nhưng rõ ràng
đây là phiên tòa đặc biệt của năm 2018 và của lịch sử cầm quyền đảng
Cộng sản Việt Nam.
Dư luận phân hóa?
Theo đánh giá của một nhà văn, họa sĩ, hiện sống tại Hà Nội, ông sẵn
sàng nêu tên nhưng chúng tôi xin giấu tên của ông để đảm bảo an toàn cho
ông: “Không biết bởi lý do nào họ khen nọ khen kia không, theo kiểu
mượn gió ấy, như là vì ghét Trọng lú nên ủng hộ Thăng. Vì sao ghét Trọng
lú vì không ưa chế độ, Trọng lú là đại diện cho chế độ độc quyền, độc
tài, không ưa chế độ độc tài thành ra kẻ thù của độc tài thì là ta, đại
khái vậy nên đâm ra quay ra tâm tư với Thăng. Nhưng thực ra Thăng là sản
phẩm của chế độ, nên việc tâm tư ấy là không ổn. Hiện nay dư luận bị
phân ra, có những tâm tư như anh Thăng thế này, tốt, anh ấy thế này thế
khác, anh Thăng cho... Nó lấy tiền của nhân dân đói rách ở trên miền núi
rồi nó cho mấy ông ở bô, mấy thằng cán bộ, nghệ sĩ tí rượu ấy, đổ mồm
ra ca ngợi, nó móc tiền của mấy đứa trẻ cởi trần trên núi, của những
người dân đói khổ rồi nó cho những thằng cán bộ, nhà báo, nghệ sĩ í rồi
đâm ra tâm tư.”
Nhà văn, họa sĩ này cho rằng vấn đề phân hóa thông tin hiện nay rất
mạnh, nhiều người cầm bút tỏ ra khóc tiếc cho Đinh Là Thăng và xem ông
Thăng như một ngôi sao bài Trung bị ngã ngựa. Nhưng ông cũng đặt dấu hỏi
về những gì gọi là thất thoát do ông Thăng gây ra trong lúc người dân
miền núi, thậm chí người dân thành phố Sài Gòn, ngay cái nơi ông Thăng
làm bí thư thành ủy phải chịu cảnh đói khổ, lạnh lẽo, thì ông Thăng đã
làm gì, đã cho rượu ngon cho ai và ai đã uống rượu ngon của ông ta đến
mức cay mắt cảm động?
Từ thành phố Sài Gòn, một nhà văn gạo cội cũng sẵn sàng nêu tên nhưng chúng tôi xin phép giấu tên ông, ông chia sẻ: “Chuyện
đó cũng rõ rồi, nói chung ông Trọng làm thì được Trung Quốc bật đèn
xanh rồi. Chứ một người như ông Trọng, không có quá trình cách mạng,
chưa từng đi lính, chỉ là được Trung Quốc yểm trợ thành ra đứng ra có
quyền, chắc chắn có Trung Quốc chống lưng mới dám làm vậy, mà nó làm dữ
vậy nó sẽ làm được đó, có nghĩa là sẽ động đến nhiều người cao hơn nữa,
cho nên vụ này thú vị lắm đấy, chứ không phải đùa đâu.”
Theo nhà văn, vấn đề ông quan tâm nhất vẫn là làm thế nào để người
dân bớt khổ vì hàng loạt sắc thuế và làm thế nào để dân trí được phát
triển. Còn chính trường Việt Nam hiện tại, có thể nói rằng mọi chuyện
gần như không còn gì để bàn. Vấn đề chống tham nhũng của ông Nguyễn Phú
Trọng cho dù có đứng trên bình diện phe nhóm chính trị đi nữa thì cũng
tốt hơn nhiều so với việc không làm mà chỉ hô hào. Mọi đồng tiền mồ hôi,
nước mắt của nhân dân, lấy được đồng nào trả về cho ngân sách quốc gia
thì tốt đồng đó.
Một thầy giáo về hưu, ở Quảng Nam, chia sẻ: “Về phía nhà nước thì
mình thấy có quyết tâm đó, quyết tâm lập lại trật tự, quyết tâm làm
trong sạch để người dân họ tin, để chế độ tồn tại. Về mặt kinh tế thì
thất thoát nhiều quá mà, thì phải làm để lấy lại được phần nào chứ.”
Theo vị nhà giáo này, vấn đề phe nhóm chính trị đánh nhau ông không
quan tâm mấy, với tư cách một nhà giáo suốt đời tâm huyết với phấn trắng
bảng đen, ông chỉ mong sao nhân dân được sống tốt, dân trí được phát
triển và nạn tham nhũng, vơ vét không còn nữa. Chỉ có như vậy thì quốc
gia mới được bình yên và nhân dân mới bớt khổ.
Với suy tư của một thầy giáo giảng văn suốt mấy chục năm, ông cho
rằng những đấu đá chính trị bẩn thỉu nếu có thì không nằm trong sự quan
tâm của ông. Ông chỉ quan tâm đến việc chống tham nhũng có triệt để hay
không và đến bao giờ thì bộ máy nhà nước được kiện toàn, cho dù nó đứng
trên bình diện chính trị hay đảng phái nào cũng không quan trọng, miễn
sao đất nước phải phát triển theo đúng ý nghĩa của một quốc gia văn
minh, tiến bộ, tự lực, tự cường.
Với một nghệ sĩ tại Đà Nẵng, ông nổi tiếng nói thẳng và không sợ đụng chạm, nhưng chúng tôi xin phép giấu tên, ông chia sẻ: “Cái
vụ này thật ra là đấu đá nội bộ với nhau, lấy từ quyền lợi của phe này
chuyển qua phe khác thôi chứ có gì đâu. Chứ như nói về dầu khí thì có
biết bao nhiêu thằng, có bao nhiêu thằng mà sao nó không lôi ra, nói
chung đụng là loạn.”
Có thể nói rằng phiên tòa được xem là đại án kinh tế đang diễn ra tại
Hà Nội, thì trong cách đánh giá của các nghệ sĩ, trí thức, đây cũng là
một đại nghi án rằng liệu cái lò của ông Nguyễn Phú Trọng có đốt được
hết các cây củi tham nhũng, hay chỉ đốt một số cây trong rừng nhà khác
mà chừa lại cánh rừng nhà mình?
Liệu có một bàn tay khác?
Nhà văn từ Sài Gòn chia sẻ thêm: “Bây giờ nước mình nát bấy rồi,
thành ra bây giờ cứ để nó đánh tham nhũng coi chơi, thành ra mình ủng hộ
chống tham nhũng. Như thằng Tập Cận Bình nó xâm lược mình thì mình ghét
nó chứ nếu chỉ tính tham nhũng thì nó chống tham nhũng rất tốt, tướng
lãnh, ủy viên chính trị, bị bắt vài chục năm tù, nó bắn hoặc có đứa sợ
quá tự tử chết. Cứ cho Trọng là tay sai của Tàu làm theo chỉ thị của Tàu
cộng, nhưng nếu làm theo chỉ thị diệt tham nhũng, mặc dù diệt tham
nhũng này tham nhũng khác mọc ra nhưng việc đó tính sau chứ giờ diệt
tham nhũng thì mình khoái đã, đằng nào mình cũng không thể xấu hơn được
nữa.”
Theo ông, câu chuyện chống tham nhũng tại Việt Nam hiện nay có nhiều
nét rất giống với câu chuyện chống tham nhũng của đảng Cộng sản Trung
Quốc. Và nếu chống tham nhũng một cách rốt ráo theo cách của đảng Cộng
sản Trung Quốc đã thực hiện trong vài năm qua cũng là điều tốt. Vấn đề
còn lại, ông vẫn mong mỏi và chờ đợi một quốc gia tốt hơn, tiến bộ hơn
và dân chủ hơn. Nhưng nghe có vẻ như câu chuyện này còn quá xa vời bởi
hiện tại, những gì ông nhìn thấy không cho ông một dự đoán nào về sự cải
cách hay sự thay đổi nào đáng kể.
Theo ông, câu chuyện Việt Nam hiện tại không còn đơn thuần là câu
chuyện đơn phương của một chế độ, một thể chế, mà đó là sự đan xen, lồng
ghép và cộng hưởng của nhiều yếu tố quyền lực.
Nhà văn từ Hà Nội, chia sẻ thêm:“Đấy là một cái trọng tội, cái tội
còn hạ cấp hơn cả tội ăn trộm vặt. Vì như đạo tặc thì bần cùng sinh đạo
tặc, vì nó đói, do xã hội... Cái tội này vừa trọng tội mà còn hạ cấp,
hèn mạt hơn tội ăn cắp thông thường, bọn này là con ông cháu cha chứ có
bần cùng gì đâu, chúng sướng từ bé, vậy nên nó là tội tham lam, cái tội
đặc trưng của chế độ độc tài này, thế nên Thăng này là trọng tội, đó là
suy nghĩ của riêng mình.”
Nhìn chung, phiên tòa đang diễn ra tại Hà Nội để lại một ấn tượng khá
mạnh về vấn đề chống tham nhũng tại Việt Nam hiện nay. Và phiên tòa
cũng để lại những nghi vấn về vấn đề phe nhóm chính trị. Nhưng dù sao đi
nữa thì hành động chống tham nhũng quyết liệt của Tổng bí thư đảng Cộng
sản Việt Nam cũng tạo được ấn tượng tốt trong nhân dân. Vấn đề phát
triển đến đâu thì chưa rõ!
Nhóm phóng viên tường trình từ Việt Nam