Bắt Đinh La Thăng: Tổng bí thư Trọng phá vỡ tâm lý ‘sợ bị hồi tố’? (Phạm Chí Dũng)

Một khi Đinh La Thăng cũng không thoát, bt c y viên Bộ chính trị nào cũng có th b "x khám" trong tương lai. Chính Tng bí thư Trng đã to ra tin l y.
Vụ Tổng bí thư Trng quyết đnh cho bt Đinh La Thăng vào tháng 12/2017 không ch là mt s kin đc bit quan trng trong đi sng chính tr đc đng Vit Nam, mà còn bt thn thiết lp mt gii hn mi và xa hơn hn v tâm lý hc xung đt : hoc trong tâm thế đã tr nên liu lĩnh và dn đến hành đng phiêu lưu chính tr, hoc cm thy đ t tin, ông Trng đã t cho phép mình vượt qua ranh gii tâm lý lo s "b hi t" - mt khía cnh tâm lý rt đc trưng và cũng là đc thù riêng có nhưng không bao gi được công bố ca gii quan chc Vit Nam.
y viên Bộ chính trị không th b ‘x khám’ ?
Trước tháng 12/2017, nhng cuc "kho sát b túi" đi vi gii phân tích chính tr, quan chc đương nhim ln hưu trí và người dân vn cho thy xác sut B Chính tr dám bt Đinh La Thăng hoc 50/50, hoc ch vào khong 20 - 30%, trong khi lung nhn đnh về "Thăng thoát" chiếm khá nhiu. Cơ s ch yếu ca kch bn "Thăng thoát" là chính th Vit Nam chưa có tin l v khi t và bt giam đi vi mt cu y viên Bộ chính trị. Cũng bi khác hn vi v B Chính tr đng tuyên án t hình vng mt đi vi cu ủy viên Bộ chính trị Hoàng Văn Hoan vào năm 1979 - khi ông Hoan và gia đình đào thoát sang Trung Quc ngay trước khi n ra cuc chiến tranh biên gii Vit - Trung, Đinh La Thăng li được xem là trường hp quan chc Bộ chính trị dính líu sâu vào nn tham nhũng.
Cũng vào thời gian trước tháng 12/2017, t vùng ti ca chính trường và t mt s đa ch mù m trên mng xã hi đã xut hin mt lung đánh giá cho rng nếu Tng bí thư Trng cho công an khi t và bt giam Đinh La Thăng như mt hành đng hi t quá khứ quan chc, ông Trng s to tin l truy xét và hi t đi vi các y viên Bộ chính trị và vi chính ông cùng nhng người thuc "phe" ca ông, đ mt khi ông Trng "ngh" thì chính ông có th s b lp quan chc đi sau tiến hành hi t và có th cho "x khám" bi nhng tì vết nào đó tn ti trong đi tng bí thư ca ông Trng.
"Xộ khám" li là mt t đc thù Vit Nam hc được ph biến khá rng trong hu trường chính tr và đi sng xã hi k t năm 2012 - khi bt đu n ra cuc chiến "Trng - Dũng" ti Hội ngh trung ương 6 cùng nhng hin tượng t trang mng nc danh Quan Làm Báo đến trang Chân Dung Quyn Lc - cho đến nay.
Từ "x khám" đc bit đã được s dng trên mng xã hi vào khong thi gian "toàn đng, toàn dân, toàn quân tiến đến đi hi 12" vào những tháng cui cùng ca năm 2015 và đu năm 2016, vào lúc các hi ngh trung ương mang s 13 và 14 bng bng khí thế tranh đot gia hai phe phái trong lúc qun hùng ngơ ngác nháo nhác. Khi đó, mt s trang mng xã hi nc danh đã đưa ra li răn đe "không chỉ Nguyn Tn Dũng mà ngay c Nguyn Phú Trng và bt c quan chc nào cũng có th b x khám". Thm chí nhng trang mng này còn không cn úp m khi đe da mt kch bn "đo chính" nào đó…
Cuộc tháo chy tán lon
Chưa bao gi gii quan chc tham nhũng và nhóm thân hữu trc li chính sách li b ph trùm tâm lý lo s b "x khám" như nhng năm gn đây. Mi nguy him "x khám" còn có th tăng gp đôi bi bn cht cuc chiến "chng tham nhũng" không ch thun túy được hiu theo ý nghĩa đp đ ca t này, mà còn mang tính xung đột quyn lc phe phái ngày càng nng n, ngày càng tiến đến đim ti hn "có ta không có mi".
Chỉ na năm sau đi hi 12 và sau khi Nguyn Tn Dũng "không còn na", đã bt đu l ra cuc chiến mi ca nhng nhóm quyn lc - li ích mới vi nhng nhóm quyn lc - li ích cũ nhm tranh giành và thôn tính "lãnh đa làm ăn". Vào thi gian đó, "sân sau" đã ln đu tiên được ph cp trên mt báo chí nhà nước như mt t ng lt t c nghĩa bóng ln nghĩa đen ca t đin tham nhũng phong phú đến kinh ngc ca Vit Nam. Gii đi gia và quan chc ngân hàng đã tr thành tiêu đim ca chiến dch bt b. Chưa bao gi ngân hàng rung chuyn trong hết cơn đng đt này đến cơn đng đt khác như nhng năm gn đây.
Từ gia năm 2016, cùng vi ch trương "chống tham nhũng" cùng ch thuyết "vic cn làm ngay" ca Tng bí thư Trng, cuc tháo chy tán lon ca gii quan chc kim tin dn bt đu, đ sang năm 2017 đã có nhng du hiu chy lon cao đ, mà cao đim là hình thc "ra đi tìm đường cu nước" ca những quan chc ngành du khí như Trnh Xuân Thanh, Lê Chung Dũng, Vũ Đình Duy…
Nhiều quan chc khác thuc "cánh Nguyn Tn Dũng" và c ông Dũng cũng b cho rng s không th "h cánh an toàn".
Một khi Đinh La Thăng cũng không thoát, bt c y viên Bộ chính trị nào cũng có th b "x khám" trong tương lai. Chính Tng bí thư Trng đã to ra tin l y.
"Chống tham nhũng giai đon 2"
"Chống tham nhũng" được khi phát t cá nhân Tng bí thư Trng và rõ ràng s phn còn/mt ca nó tùy thuc phn ln vào cá nhân ông Trọng.
Sau gần hai năm chp nhim chc v tng bí thư nhim kỳ 2, và gn 6 năm t khi ông Trng ngi ghế này, cuc chiến "chng tham nhũng" ca ông li như ch mi bt đu. Thành tích "chng tham nhũng" ca ông Trng là quá khiêm tn, quá nh bé và mc dù ông đã không ít lần dn y ban kim tra trung ương đng sang Bc Kinh gp Tp Cn Bình và "hc tp kinh nghim" ca y ban Kim tra k lut trung ương ca Thường v Bộ chính trị đng Cng sn Trung Quc khi đó là Vương Kỳ Sơn, có v như Trung Quc vn chê Việt Nam mãi mà vn chưa làm được v Bc Hy Lai nào.
Năm 2017. Ngay sau vụ "bt cóc Trnh Xuân Thanh", mt ln na Tng bí thư Trng li hô khu hiu "Lò đã nóng lên ri thì ci tươi đưa vào cũng phi cháy". Ngay sau đó, ông đã được mt s văn nhân xưng tụng thành "S phu Bc Hà", "Minh quân". Và c "Bc nhân kit thế thiên hành đo". Trước Nguyn Phú Trng, chưa có mt tng bí thư nào được tng ca ngút tri như thế.
Nhưng t sau phát ngôn xut thn trên, người ta li ch nhìn thy mt tng bí thư xuôi xị vi "ai đã trót nhúng chàm thì phi t gt ra" và "m đường cho người ta tiến" - tc khu khí "chng tham nhũng" ca ông Trng đã xung dc đến mc nhiu người đã cười nho "Minh quân".
Gần đây, nghe nói ông Trng đã phi nhn mt s phê phán và ch trích từ gii cách mng lão thành v "chng tham nhũng na vi". Có th ông Trng - người t xem mình là nhà mácxít – leninnít - đã cm thy cay đng v dư lun y.
Có thể sau chui ngày tháng lưỡng l và b đè nng bi tâm lý lo s "b hi t", ông Trng đã đi đến mt quyết đnh sinh t : phi hành đng.
Bởi nếu không hành đng ngay và hành đng st đá, đng ca ông Trng hoàn toàn có nguy cơ tan v bi "ni lon".
Không còn cách nào khác, ông Trọng phi chp nhn "đp chut m bình" và to ra tin l "y viên Bộ chính trị cũng b tng giam".
Vậy là so vi Tp Cn Bình, "đ tr chng tham nhũng" ca Tng bí thư Trng tht lùi 4 - 5 năm, dù ông Trng còn tr thành tng bí thư t trước c h Tp.
Năm 2012, khi Tập Cn Bình khi đng chiến dch va chng tham nhũng vừa thanh trng phe phái trong đng, y viên Bộ chính trị, Bí thư Trùng Khánh Bc Hy Lai đã b cách chc, đ sau đó đã bước đi tun t, "đúng quy trình", b bt giam và cui cùng phi ra tòa nhn án đến chung thân. 5 năm sau đến lượt cu y viên Bộ chính trị Đinh La Thăng Vit Nam.
Nếu không xy đến mt phép màu nào, Đinh La Thăng Vit Nam s biến thành Bc Hy Lai Trung Quc.
8 tháng Mười Hai năm 2017 là "ngày ca Đinh La Thăng", và cũng có th là ngày khi đng chiến dch được xem là "chng tham nhũng giai đoạn 2" ca Tng bí thư Trng, nhưng được ông Trng mô t bng hành đng quyết lit st đá ch không phi hô hào nói suông na.
Quyết đnh bt Đinh La Thăng được B Công an thi hành còn có th được xem là mt thng li ln ca Tng bí thư Trng trong Đảng y công an trung ương và khiến nâng cp quyn lc cho ông k t ngày ông tham gia t chc này vào tháng 10/2016. Vi bt kỳ nhân vt đu não nào, khi và ch khi ch huy được công an thì mi có th nói đến chuyn "chng tham nhũng", "tp quyn" hay hơn thế na.

Phạm Chí Dũng

Nguồn : VOA, 12/12/2017