COP30 : Thượng đỉnh Khí hậu thừa nhận thỏa thuận Paris thất bại, kêu gọi hành động mới (Minh Anh RFI)

Hôm qua, 06/11/2025, trong buổi họp thượng đỉnh đầu tiên được tổ chức tại Belem, Brazil, trước thềm Hội nghị Khí hậu COP30 của Liên Hiệp Quốc, lãnh đạo các nước thừa nhận rằng thế giới đã thất bại trong việc hạn chế hiện tượng hâm nóng khí hậu toàn cầu mà Thỏa thuận Paris đề ra cách đây 10 năm.

Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva phát biểu với các nhà lãnh đạo của các quốc gia có rừng nhiệt đới và các quốc gia cam kết đầu tư vào Quỹ Bảo tồn Rừng Nhiệt đới (TFFF) trong Thượng đỉnh Khí hậu, Belem, Brazil, ngày 6/11/2025. AP - Fernando Llano

Vài giờ trước khi khai mạc thượng đỉnh, Liên Hiệp Quốc công bố một báo cáo tổng kết, khẳng định rằng năm 2025 dường như là năm thứ hai hay thứ ba nóng nhất liên tiếp chưa từng được ghi nhận. Theo tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres, việc không đạt được hạn chế tăng nhiệt độ ở mức 1,5°C so với thời kỳ tiền công nghiệp là một sự « thất bại về mặt đạo đức ».

Tổng thống Brazil, Lula Da Silva cho rằng « cánh cửa cơ hội » để hành động « đang khép lại nhanh chóng », đồng thời chỉ trích những lời « dối trá » của các thế lực « cực đoan », ủng hộ phá hoại môi trường. Trước sự thoái lui của nhiều nước, đại diện các quốc gia tham dự kêu gọi tìm kiếm một động lực mới cho cuộc chiến chống biến đổi khí hậu.

Quỹ Bảo tồn rừng nhiệt đới (TFFF)

Cũng trong ngày họp đầu tiên, tổng thống Brazil Lula Da Silva thông báo thành lập một quỹ mới nhằm bảo tồn rừng nhiệt đới. Với tên gọi « Quỹ bảo tồn rừng nhiệt đới » (TFFF), tổng thống Lula hy vọng có thể huy động 125 tỷ đô la tiền tài trợ công và tư. Số tiền này sẽ được đầu tư vào các thị trường tài chính, lợi nhuận thu được hàng năm sẽ được phân bổ cho các nước đang phát triển với một khoản tiền cho mỗi ha rừng cần bảo tồn, vốn được ví như là những chiếc phanh kềm hãm biến đổi và nơi lưu giữ đa dạng sinh thái.

Đây là một chủ đề rất được tổng thống Lula quan tâm vào lúc vùng rừng Amazon tại đất nước ông trong vòng 40 năm đã mất đi một vùng diện tích rộng bằng Tây Ban Nha.

Đặc phái viên Jeanne Richard tại Belem tường thuật :

Quỹ bảo tồn rừng nhiệt đới này "sẽ là một trong những kết quả cụ thể chủ yếu" của hội nghị Khí hậu Liên Hiệp Quốc, tổng thống Lula da Silva đã tuyên bố tại lễ ra mắt chính thức của Quỹ bảo tồn rừng nhiệt đới TFFF. Bộ trưởng Môi trường Brazil Marina da Silva giải thích:

Điều này thể hiện hành động cụ thể như tìm kiếm các nguồn lực cần thiết để chúng ta có thể bảo vệ rừng, từ đó thu giữ lượng khí thải CO2 trong khí quyển và cuối cùng đạt được các mục tiêu hạn chế sự hâm nóng toàn cầu.

Và Brazil đang hy vọng huy động được 10 tỷ đô la từ các nước có mặt tại COP… Fernando Haddad, Bộ trưởng Kinh tế Brazil nói :

Chỉ riêng với các thông báo vào thứ Năm tuần này – của Indonesia, Brazil, Na Uy và Pháp – chúng ta đã vượt quá 50% số tiền mà chúng ta hy vọng huy động được. Đúng là có một số e ngại: các chính phủ đang đặt ra các điều kiện, bởi vì một số chi tiết của Quỹ bảo tồn rừng nhiệt đới có thể cần được hoàn thiện, và đó là điều bình thường đối với một dự án hoàn toàn mới.

Thực vậy, nhiều nước, đặc biệt là Pháp, yêu cầu phải có những bảo đảm: để số tiền của Quỹ thực sự tài trợ cho các dự án xanh… và tất cả các nước có rừng và các quốc gia nhiệt đới đều có thể được hưởng lợi tài trợ từ quỹ này… chứ không chỉ riêng Brazil.

Minh Anh - RFI

07/11/2025