Thượng đỉnh G7 không ra được tuyên bố mạnh mẽ về Ukraina do Mỹ chống đối (Thanh Phương | Minh Anh)

 Do sự chống đối của Hoa Kỳ, hội nghị thượng đỉnh của nhóm G7 tại Kananaskis, Canada, kết thúc hôm qua, 17/06/2025, đã không thể đưa ra được một tuyên bố mạnh mẽ để ủng hộ Ukraina và lên án cuộc xâm lược của Nga, khác với những năm trước, khi Joe Biden còn giữ chức tổng thống Mỹ. Theo lời thủ tướng Mark Carney của nước chủ nhà Canada, lãnh đạo các nước G7 tuy vậy đồng ý với nhau là phải tiếp tục gây áp lực với Nga, kể cả bằng trừng phạt tài chính.

Canada's Prime Minister Mark Carney walks with President Donald Trump after a group photo at the G7 Summit, Monday, June 16, 2025, in Kananaskis, Canada.
Thủ tướng Canada Mark Carney (trái) đi bên cạnh tổng thống Donald Trump tại thượng đỉnh G7, ngày 16/06/2025, tại Kananaskis, Canada. AP - Mark Schiefelbein

Từ thượng đỉnh G7, đặc phái viên Murielle Paradon tường trình:

Không có tuyên bố riêng nào về Ukraina, "bởi vì Mỹ muốn giảm nhẹ vấn đề", theo tiết lộ của một nguồn tin từ chính phủ Canada. Các nước thành viên khác của nhóm G7 thì nhất trí về ngôn từ mạnh mẽ trong bản tuyên bố. Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky cũng không có cơ hội gặp Donald Trump như ông hy vọng. Tổng thống Mỹ đã rời hội nghị thượng đỉnh sớm để giải quyết cuộc khủng hoảng Trung Đông. 

Về hồ sơ nóng bỏng này, các thành viên G7 đã ký một tuyên bố chung kêu gọi xuống thang. Nhưng tổng thống Mỹ vẫn chưa nói rõ ý định của ông về Iran và đã chỉ trích tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã nhân danh ông để nói về các cuộc thảo luận nhằm đạt được lệnh ngừng bắn. Trên máy bay trở về Washington, ông Trump nói về tổng thống Pháp: "Ông ấy chẳng hiểu bất cứ điều gì".

Về một vấn đề đáng quan tâm khác, vấn đề tăng thuế hải quan, Donald Trump cũng đã dập tắt hy vọng của các nhà lãnh đạo châu Âu hiện diện tại G7. Tổng thống Mỹ nói: "Hiện giờ họ vẫn chưa đưa ra một thỏa thuận công bằng. Hoặc là chúng ta tìm được một thỏa thuận tốt, hoặc họ sẽ trả những gì chúng ta bảo họ phải trả".

Trong cuộc gặp với tổng thống Volodymyr Zelensky tại thượng đỉnh G7, thủ tướng Mark Carney hôm qua thông báo Canada sẽ cấp cho Ukraina một khoản viện trợ quân sự mới trị giá gần 1,27 tỷ euro, để Kiev mua thêm drone, đạn dược và xe thiết giáp.

EU vạch lộ trình chấm dứt phụ thuộc khí đốt Nga

Ngày 17/06/2025, Ủy Ban Châu Âu công bố các bước cụ thể hướng đến cấm nhập khẩu hoàn toàn khí đốt Nga vào Liên Hiệp Châu Âu từ đây đến cuối năm 2027, và tránh bị hai nước thành viên là Hungary và Slovakia bỏ phiếu phủ quyết.

Đây là một phần nỗ lực của Liên Hiệp Châu Âu nhằm trừng phạt Nga trong cuộc chiến xâm lược Ukraina. Tuy nhiên, dự luật này còn phải được các nước thành viên và Nghị Viện Châu Âu phê chuẩn. AFP dự báo các cuộc thảo luận sẽ rất nhậy cảm do một số nước thành viên lo ngại những rắc rối về pháp lý để chấm dứt các hợp đồng dài hạn đã ký kết với Nga.

Thông tín viên Pierre Benazet từ Bruxelles cho biết cụ thể :

Ủy Ban Châu Âu dự trù ngừng nhập khẩu hoàn toàn dầu hỏa của Nga vào ngày 31/12/2027, mục tiêu này từ giờ dễ dàng đạt được. Ngược lại, đối với khí đốt, lượng nhập khẩu đã giảm hơn một nửa. Đây là phần kế hoạch chi tiết nhất với mục tiêu cuối cùng là không cho phép nhập khẩu khí đốt Nga bằng đường ống dẫn hay khí ga tự nhiên hóa lỏng bằng đường tầu thủy.

Đầu tiên, kể từ ngày 01/01/2026, cấm ký kết tất cả các hợp đồng mới. Tiếp đến, vào năm sau, từ ngày 17/06/2026, đến lượt các hợp đồng ngắn hạn sẽ bị cấm. Và giai đoạn cuối cùng sẽ là lệnh cấm nhập khẩu theo các hợp đồng dài hạn. Ủy Ban Châu Âu đề nghị đưa vào luật coi đây sẽ là trường hợp bất khả kháng để cho các doanh nghiệp ngưng các hợp đồng dài hạn mà không có rủi ro bị phạt trong trường hợp có thể xảy ra một vụ kiện thương mại. 

Bản kế hoạch của Ủy Ban sẽ phải có được sự ủng hộ của đa số từ 27 nước thành viên nhưng Hungary và Slovakia dọa sẽ phủ quyết các dự án khác nếu như hai nước này không được hưởng quyền miễn trừ sau ngày 31/12/2027.

Thanh Phương | Minh Anh

18/06/2025

Nguồn: RFI Tiếng Việt