Vụ cô giáo Lê Thị Dung : lệnh vua thua lệ làng ? (Nguyễn Đình Ấm - Mai Luân)

Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Chu thì nhận định : "Đây là một vụ án oan do có sự không hoàn chỉnh của luật pháp ; sự không độc lập của tòa án ; tác động của quyền lực và tiền bạc ; chủ quan và mục đích cá nhân ; trình độ thẩm phán và kiểm sát viên yếu".

Việc trù dập như với cô Lê Thị Dung là rất phổ biến ở xứ này

Nguyễn Đình Ấm, VNTB, 10/05/2023

"Thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh"

Ở một xứ xở như Việt Nam thì việc cấp trên trù dập người, cấp dưới cản trở những hành vi sai trái của mình là rất phổ biến. Bởi vì, thực chất quan chức đồng thời là đại diện của đảng mà đảng "lãnh đạo toàn diện" nắm trong tay mọi quyền hành, luật pháp nên quan chức đảng lộng hành, tùy tiện ứng xử với cấp dưới, "thấp cổ, bé họng" là tất yếu. Việc cấp dưới, người dân ngăn chặn những hành vi sai trái của quan chức là "phạm thượng", hầu hết phản tác dụng, thất bại.

Theo FB Lưu Trọng Văn, cô Lê Thị Dung là cán bộ cấp dưới nhưng đã phản đối việc cấp trên (sở, huyện, tỉnh) bán đất của trung tâm Giáo dục thường xuyên do cô quản lý cho tư nhân, gửi đơn lên bộ Nội vụ và lãnh đạo cơ quan này về sai phạm tuyển dụng của giám đốc sở Giáo dục và đào tạo tỉnh, " có cuộc gặp căng thẳng" giữa cô và P. chủ tịch tỉnh Nghệ An… Nếu đúng vậy thì việc cô Dung bị án oan mà dư luận cả nước phẫn nộ là tất yếu.

Là cấp dưới mà dám như thế thì làm sao cấp trên đầy quyền uy khoan dung được. Nếu cô Dung không bị trừng phạt thì mọi việc sai trái trong xứ sẽ bị "soi", rất bức bối, làm sao mà để yên được ? Vấn đề là bộ máy quyền hành ở xứ Nghệ quá nôn nóng, coi thường dư luận xã hội trong việc xử cô Dung mà thôi. Với những nơi khác, vụ khác họ sẽ áp dụng vô vàn cách để vô hiệu hóa, trừng phạt tàn nhẫn kẻ "chống phá" ví như phân công việc khác ở Trung tâm Giáo dục thường xuyên huyện Tương Dương, Mường Xén… chẳng hạn thì cô Dung có phản đối được không khi sức khỏe hạn chế, mọi điều kiện sinh hoạt, sinh sống của gia đình bị đảo lộn. 

Nếu cô Dung phản đối sẽ xuất hiện tội "chống đối sự phân công của đảng", việc khai trừ đảng, cho thôi làm giám đốc, chuyển làm tạp vụ ở cơ quan thì cũng "âu trời cãi". Trong vụ cướp đất ở dự án Ecopark Văn Giang một trong những cách khuất phục những người không chịu nhận tiền đền bù đất, phản đối giao ruộng của chính quyền là chuyển công tác con em họ đến nơi bất lợi, khó khăn, cản trở sản xuất kinh doanh, không cấp giấy đi xuất khẩu lao động, kết hôn…

Chính tôi đã bị cách trù dập cực kỳ ma giáo của lãnh đạo tạp chí, ngành hàng không Việt Nam. Từ những năm 1990 tôi đã "cản phá", ngăn chặn một số vụ tham nhũng lớn, nhỏ ở ngành Hàng không Việt Nam. Đầu năm 1994 tôi vẫn là phóng viên cỡ chủ chốt của tờ báo, thành tích "đầy mình" tự nhiên tổng biên tập tạp chí Hàng không Việt Nam chuyển tôi "thôi làm phóng viên làm tạp vụ của cơ quan trong đó bán dạo tạp chí Hàng không Việt Nam" với số lượng không tưởng. 

Tất nhiên tôi không thể bán được số lượng tạp chí "trên trời" mà họ giao cho. Thế là tôi phát sinh tội "Không hoàn thành nhiệm vụ". Tôi tố cáo lãnh đạo tạp chí và ngành Hàng không Việt Nam trù dập tôi. Thế là tôi phát sinh tội "vu khống lãnh đạo Hàng không Việt Nam" và lực lượng công an được sử dụng ngay. 

Năm 1996 tôi bị cơ quan điều tra A24 bộ nội vụ (nay là bộ công an) khởi tố, điều tra, khám xét nhà cửa về tội "vu khống lãnh đạo Hàng không Việt Nam"… hòng cho tôi vào nhà đá. Hồi đó chưa có mạng Internet, mạng xã hội nên tôi phải âm thầm chịu trận và tìm cách "phản đòn". Rất may tôi đã chứng minh đanh thép những tố cáo của tôi với họ là còn dưới sự thật, đăng được nhiều vụ tham nhũng "động trời" của họ trên các báo khác, bản chất lãnh đạo ngành Hàng không Việt Nam phơi bày trước thiên hạ và sự may mắn nên thoát nạn.

Vấn đề ở đây là mọi sự tố cáo của nhân viên, cấp dưới với cấp trên hầu hết bị lờ đi, trù dập, nên chỉ tỷ lệ cực nhỏ trường hợp người như tôi, cô Dung "dại dột" làm cái việc 99,9% thất bại mà thôi. Việc hầu hết các vụ tham nhũng do tình cờ bị lộ và báo chí phát hiện chứ không phải cơ quan pháp luật, thanh tra, kiểm soát, công đoàn, mặt trận tổ quốc… có chức năng giám sát, chống tham nhũng phát hiện chứng tỏ điều đó.

Vừa qua, tại Hội nghị Trung ương 4 khóa 12 đã nêu cần loại bỏ căn bệnh diễn ra ở nhiều nơi, từ rất lâu "thấy đúng không bảo vệ, thấy sai không đấu tranh" nhưng có kết quả gì không khi trật tự cũ vẫn không thay đổi ?

Nguyễn Đình Ấm

Nguồn : VNTB, 10/05/2023

***************************

Hệ lụy của một thể chế có quá nhiều loại vua

Mai Luân, RFA, 09/05/2023

Vụ án bà Lê Thị Dung là hệ lụy của một chế độ có quá nhiều loại vua : vua cấp huyện, cấp tỉnh, vua ở trung ương. Bất cứ người dân thiện lành nào xớ rớ đụng vào con cháu các vị vua ấy thì sẽ tù mọt gông ! Phải chăng đấy chính là thông điệp Đảng cộng sản Việt Nam muốn đưa ra cho dân chúng ?

_________________

Vụ án có quá nhiều uẩn khúc

Bản án của bà Lê Thị Dung đang gây nhiều tranh cãi trong dư luận về quá trình điều tra, truy tố, xét xử (1). Ngày 7/5/2023, Đại diện Ban Dân nguyện Quốc hội đã lên tiếng về bản án 5 năm tù đối với bà Lê Thị Dung, nguyên Giám đốc Trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp – Giáo dục Thường xuyên huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An.

Ông Lưu Bình Nhưỡng, Phó Ban Dân nguyện Quốc hội đã chia sẻ về vụ án : "Liên quan tới vụ án này cử tri và dư luận rất bức xúc về bản án của Tòa án nhân dân huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An. Họ cho rằng chưa cần bàn đến câu chuyện bà Dung có chiếm đoạt hay không đối với số tiền chi được cho là chi sai gần 45 triệu, nhưng việc bắt giam bà Dung như vậy sẽ ảnh hưởng đến đời sống của cả một gia đình và ảnh hưởng đến cả hình ảnh của một Trung tâm Giáo dục. Dư luận lấy các con số ra để so sánh và nói về câu chuyện tổ chức một phiên tòa thì rõ ràng có những vấn đề nổi cộm" (2).

Việc kỷ luật, rồi khởi tố và bắt giam bà Dung đã thấy vô lý ngay từ đầu. Nghe bản án, cứ tưởng bà này làm thiệt hại đến 45 triệu USD, ai dè là do chi sai 45 triệu VND. Giam giữ một năm rồi mới đưa ra xét xử cũng lại sai luật nốt. Vì theo luật định, thời hạn tạm giam bị can để điều tra không quá hai tháng đối với tội phạm ít nghiêm trọng, không quá ba tháng đối với tội phạm nghiêm trọng, không quá bốn tháng đối với tội phạm rất nghiêm trọng và tội phạm đặc biệt nghiêm trọng. Như vậy, việc giam bà Dung cả một năm trời rồi mới đưa ra xét xử thì rõ ràng đã vi phạm về thời hạn tạm giam. Ở đây, vì vấn đề chi tiêu nội bộ mà phải bắt giam một năm, điều này có cần thiết đến mức như điều tra về một tội phạm đặc biệt nghiêm trọng hay không ? Hơn nữa, việc bị cho là chi sai số tiền gần 45 triệu trong vòng 5 năm, việc này không quá trầm trọng như ma túy, giết người, cướp của hay tham nhũng.

Thật sự không thể hiểu nổi, cáo trạng tuyên bà Lê Thị Dung lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ, vì một khoản tiền cứ cho là chi sai gần 45 triệu trong vòng năm năm (đầu tiên tố là 48 triệu sau đó rút xuống còn gần 45 triệu), trong đó có năm chỉ chi có hơn 300 nghìn đồng ? Việc tòa cấp huyện tuyên phạt bà Dung 5 năm tù vì "chi sai" gần 45 triệu cho thấy, đấy là một bản án không nhân văn, nếu đem so với các bản án khác như những vụ làm thất thoát hàng nghìn tỷ, thì rõ ràng tính chất và mức độ của vụ này không tương xứng với phán quyết của tòa. Ban Dân nguyện mới đây đã nhận được đơn thư kêu cứu của chồng cô Dung và cả người chú của cô Dung. Hy vọng Ban Dân nguyện sẽ có ý kiến với các cơ quan tố tụng tỉnh Nghệ An và đề nghị các cơ quan tố tụng tỉnh cần phải xem xét lại những vấn đề mà dư luận, báo chí phản ánh trong thời gian qua và cả trong những ngày gần đây để đảm bảo có một bản án thấu tình đạt lý và nhân văn. Đặc biệt là người dân đang chờ phán quyết của bản án phúc thẩm (3).

Cơ quan chủ quản cao nhất đối với bà Lê Thị Dung là Bộ Giáo dục và đào tạo mà người đại diện là Cục trưởng Cục Nhà giáo & Cán bộ Quản lý Giáo dục, ông Vũ Minh Đức cũng đã lên tiếng bày tỏ nguyện vọng đối với các cơ quan pháp luật tỉnh Nghệ An xem xét lại vụ án một cách toàn diện, bảo đảm xét xử nghiêm minh, khách quan, công bằng, đúng pháp luật, không để xảy ra oan sai (4). Tuy nhiên, cho đến ngày 3/5/2023, đại diện Sở Giáo dục và đào tạo tạo tỉnh Nghệ An nói với truyền thông trong nước rằng, cơ quan này chưa nhận được ý kiến, văn bản nào từ Bộ Giáo dục và đào tạo liên quan vụ án cô giáo Lê Thị Dung như vừa nêu. Ấy vậy mà ngay sau khi bản án được tuyên, đã có hàng trăm bài viết và bình luận trên mạng xã hội cho rằng đây là bản án bất công, khuất tất. Cơ sở cho lập luận này là nếu so sánh với những trường hợp quan chức Nhà nước khác làm thất thoát hàng tỷ đồng, thậm chí hàng nghìn tỷ đổng, mà mức án không cao như đối với bà Lê Thị Dung.

Động cơ vụ án có phải vì công lý ?

Ngay từ đầu, một số nhân sĩ trí thức đã lập tức lên tiếng trên Facebook cá nhân bày tỏ sự bất bình về mức án như thế. Phần lớn các các chất vấn đều đặt câu hỏi : Động cơ vụ án có phải vì công lý ?

Giáo sư Mạc Văn Trang viết : "Cần xem lại vụ án… 45 triệu đồng mà kết án bà Lê Thị Dung 5 năm tù thì chắc 99% các Hiệu trưởng, Trưởng phòng, Viện trưởng các Viện... đều đi tù hết. Vụ án có gì đó ẩn khuất !".

Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Chu thì nhận định : "Đây là một vụ án oan do có sự không hoàn chỉnh của luật pháp ; sự không độc lập của tòa án ; tác động của quyền lực và tiền bạc ; chủ quan và mục đích cá nhân ; trình độ thẩm phán và kiểm sát viên yếu".

Nhà giáo Đinh Kim Phúc đưa ra ví dụ, ngay tại trường Đại học mở bán công thành phố Hồ Chí Minh, một Bí thư đảng ủy, Chủ tịch hội đồng nhà trường đứng tên cá nhân 50 ngàn mét vuông đất của nhà trường trong 10 năm qua mà không ai xử lý, cũng chẳng ai kết luận gì. "Vậy tôi hỏi rằng, hệ thống pháp luật Việt Nam ở đâu ? Chỉ đạo của Bộ giáo dục như thế nào trong trường hợp này?", ông Phúc bộc bạch.

Nhà giáo Thái Hạo viết : "Bản án bất công. Một cái lỗi chi sai (không phải tội tham nhũng) với số tiền nhỏ chưa tới 45 triệu mà phải ngồi tù 5 năm, như thế là quá tàn bạo. So sánh với những vụ án trăm tỷ ngàn tỷ mà chỉ bị án treo hay tù vài năm suốt thời gian qua, sự bất bình lại càng tăng lên. Lỗi này của bà Dung (nếu đúng là đã chi sai) thì chỉ cần xuất toán, truy thu và kỷ luật về mặt đảng là xong, ấy thế mà tòa án huyện Hưng Nguyên lại hình sự hóa và đẩy một cô giáo vào tù" (5).

Câu hỏi hiển nhiên là, cách áp dụng tội danh cho bà Lê Thị Dung có bị tác động bởi các nhân tố bên ngoài không ? Cách đây hơn ba năm, báo điện tử "Ngày mới" ngày 26/9/2019 đã đăng bài viết "Huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An : Tại sao lại ‘bới lông tìm vết’ để thi hành kỷ luật bà Lê Thị Dung" ? Từ bài báo của báo điện tử "Ngày mới" này có thể dự đoán, nếu bà Lê Thị Dung trước đây chịu tuân theo yêu cầu của UBND huyện Hưng Nguyên, ký hợp đồng không xác định thời hạn với cô Nguyễn Thị Phương Thúy, thì chắc rắc rối và tù đày đã không xảy ra đối với bà. Để thêm căn cứ cho dự đoán này là tin, cách đây vài hôm, bà Thẩm phán xử án đã thăm bà Lê Thị Dung trong trại giam và chia sẻ là bà "đã bị sức ép, trong quá trình xét xử nên bị giảm 2 kg, phải chuyền nước, mong bà Dung thông cảm". Đến đây thì công luận bắt đầu tập trung vào manh mối của vụ án oan tày đình này (6).

Tuần qua, mạng xã hội rộ lên tin vụ án xử bà Lê Thị Dung là một vụ trả thù. Như trong hàng loạt bài viết tổng hợp tin từ báo chí, vụ bà Dung đã có dấu hiệu bị trù dập thô bạo từ nhiều năm trước. Bắt nguồn từ việc ban đầu, do Sở Giáo dục và đào tạo Nghệ An "tuyển dụng chui" cô Nguyễn Thị Phương Thúy, rồi đẩy cô này về cho Trung tâm, trong khi nơi này đã đủ giáo viên. Mặc ! Cấp trên vẫn ép Giám đốc lúc đó (là bà Dung) phải nhận người. Bà Dung không chịu ký hợp đồng nhận người, thế là bà bị kỷ luật. Nhưng vì vụ kỷ luật ấy không có cơ sở, bà Dung tiếp tục khiếu nại lên trên, UBND tỉnh Nghệ An thừa nhận bà Dung đúng, kỷ luật bà là sai. Nhưng kỳ lạ thay, án kỷ luật vẫn không bị thu hồi. Hiệu trưởng Dung tiếp tục khiếu nại, thì sau đó bị bắt tạm giam để điều tra và bị kết án tù. Để hiểu rõ nguồn gốc của bản án tàn khốc, có thể tham khảo video của Truyền hình "Pháp luật Việt Nam" (từ nhà nước Việt Nam) cách đây hai năm (7).

Như vậy, vụ án bà Dung là một vụ trả thù câu chuyện cách đây cả chục năm có lẻ. Câu chuyện ấy liên quan đến một loại "vua không ngai" lúc đầu ở tỉnh còn nay thì đã lên tận trung ương (8). Tại sao vào thời hiện tại, với xã hội văn minh hiện đại hơn trước đây mà án oan xuất hiện mỗi ngày một nhiều ?

Rộ tin vụ Hiệu trưởng Lê Thị Dung ở Nghệ An liên quan đến cháu Phan Đình Trạc : Sự thật hay tin đồn ?

Công luận trong nước đòi hỏi chính quyền và tòa án phải làm quyết liệt vụ này để nghiêm trị những kẻ nắm trong tay pháp luật nhưng cố tình bẻ công luật pháp, trù dập bức hại những người dân lương thiện, chỉ vì những mưu đồ khuất tất. Vụ án bi thảm này chắc chắn chưa thể kết thúc !

Hãy trích dẫn mấy vần thơ cô giáo Dung gửi cho con trai từ trại giam để thấy cái ác của thể chế vẫn không giết nổi lòng trắc ẩn và đức vị tha của nhà giáo Lê Thị Dung :

"Con đừng buồn lỡ mẹ có ra đi

Đừng than khóc, đừng khổ đau con nhé

Đừng oán trách, đừng trả thù những kẻ

Đẩy mẹ vào tù, làm gia đình tan nát, xót xa" (9).

Mai Luân

Nguồn : RFA, 09/05/2023

Tham khảo :

1. https://laodong.vn/phap-luat/vu-ba-le-thi-dung-bi-ket-an-5-nam-tu-ke-toan-biet-sai-van-lam-1188782.ldo

2. https://laodong.vn/phap-luat/dai-dien-ban-dan-nguyen-quoc-hoi-len-tieng-vu-ba-le-thi-dung-bi-ket-an-5-nam-tu-1189162.ldo

3. https://baotiengdan.com/2023/04/27/tai-sao-du-luan-day-song-voi-vu-an-co-giao-le-thi-dung/

4. https://trithucvn.org/tin-tuc-vn/bo-gddt-len-tieng-vu-co-le-thi-dung-bi-tuyen-5-nam-tu.html

5. https://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/more-judgments-erode-trust-in-justice-in-vietnam-04272023121018.html

6. https://boxitvn.online/?p=83823

7. https://baotiengdan.com/2023/04/26/that-thoat-45-trieu-dong-5-nam-tu-giam-va-nhung-cau-chuyen-ngang-trai-trong-qua-khu/

8. https://www.youtube.com/watch?v=Z7xIHXIrN0I

9. https://baotiengdan.com/2023/04/28/ve-co-giao-le-thi-dung-voi-an-5-nam-tu-o-hung-nguyen-nghe-an/