‘Bênh Trump’ và ‘ủng hộ Biden’ trong cộng đồng gốc Việt

Hơn 2/3 người Việt ở Mỹ ủng hộ Donald Trump, theo cuộc thăm dò của APIAVote và AAPIData vào năm 2018, cao nhất trong các cộng đồng gốc Á ở Mỹ. Điều này cho chúng ta những suy tư lớn về tâm lý của người Việt đối với các giá trị đúng, nhân quyền, đối với nội dung của dân chủ. Cuộc bầu cử tổng thống tới đây rất có thể tỷ lệ ủng hộ Donald Trump sẽ giảm xuống vì những chính sách, hành động của ông trong nhiệm kỳ 4 năm của mình.

Cuc bu c tng thng M s din ra trong vòng chưa đy 90 ngày na, đang to mt không khí chính tr chia r chưa tng thy, và người Mỹ gốc Việt không đng bên ngoài bi cnh chính tr này.

benh1
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và cựu Phó Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden.

Hai nhóm vn đng chính tr ca người Mỹ gốc Việt, mt ng h đương kim tng thng Donald Trump, mt ng h ng viên ca Đng Dân chủ, Joe Biden, cũng va được thành lp.
Nhóm ng h tng thng Trump có tên "Vietnamese Americans for Trump as President Again TAPA" (Người M gc Vit ng h ông Trump tái đc c). Còn nhóm ng h ông Biden có tên "Vietnamese Americans for Biden VAFB" (Người Mỹ gốc Việt ủng hộ ông Biden).
Hai nhân vt đng sáng lp hai nhóm đi lp này đưa ra nhng lp lun trái ngược, bo v quan đim ca mình, nhưng đu đng ý "chp nhn s đi lp v tư tưởng trong chính sách".

benh2
Trang Web của nhóm người Việt ủng hộ Tổng thống Trump tái cử - TAPA..
TAPA : MAGA (Make America Great Again)

Nhóm TAPA kêu gọi cộng đồng bu cho Tổng thống Trump tái đc c, với thông điệp "Mi lá phiếu bu cho Tổng thống Trump là mt viên gch xây lên căn nhà "Make America Great Again".
Từ Florida, Tiến sĩ kinh tế Phạm Đỗ Chí, một trong số 14 thành viên sáng lập của nhóm, nói với VOA tiếng Việt :
"Chúng tôi là một nhóm người Mỹ gốc Việt ở gần như khắp các tiểu bang, trong nhóm đại diện có 14 người nhưng có đến hàng trăm người ủng hộ. Chúng tôi cần lên tiếng mạnh để ủng hộ Tổng thống Trump tái cử vì chương trình chính sách của ông rất đúng trong 3,5 năm qua.
"Chúng tôi luôn ủng hộ Tổng thống Trump tái cử qua các hình thức vận động trong cộng đồng người Mỹ gốc Việt. Chúng tôi liên lạc khắp các tiểu bang, nhất là các bang swing state nơi có ngang ngữa số ủng hộ giữa Dân chủ và Cộng hòa".
Tiến sĩ Phạm Đỗ Chí, cu chuyên gia cao cp Qu Tin t Quc tế (IMF), đồng thời là cựu cố vấn kinh tế của cố Thủ tướng Việt Nam Võ Văn Kiệt và cố Thủ tướng Phan Văn Khải, nêu các lý do vì sao nhóm của ông ủng hộ Tổng thống Trump :
"Chúng tôi ủng h chính sách về phương diện an ninh nội đa của Tổng thống Trump, là chính sách sẽ đưa chúng ta ra khỏi cơn đại dịch với chương trình "law and order" ; tái khởi động các hoạt động kinh tế mạnh mẽ.

"Điều quan trọng nhất mà chúng tôi e ngại là chủ trương thiên về chủ nghĩa xã hội của đảng Dân chủ, mà tiêu biểu là của cựu phó Tổng thống Joe Biden nhất là trước tình hình Trung Quốc đang có thái độ hung hãn xâm nhập Hoa Kỳ đủ mọi phương tiện, kể cả chuyện đại dịch, gián điệp, âm mưu phá hoại kinh tế…".
Trong bức thư nêu thông điệp đến cộng đồng, nhóm TAPA viết : "Tổng thống Trump dùng "Thế C Vây" đ ngăn chn mưu đ bành trướng bá quyn ca Trung Cng qua thương chiến M-Trung, Bin Đông, Hong Kong, và Đài Loan…".
Ông Phạm Đỗ Chí nêu kỳ vọng :
"Sự thắng cử của ông Trump kỳ tới sẽ giúp cho tình hình Biển Đông được vững vàng hơn, để Trung Quốc từ bỏ hay không thực hiện được ý đồ xâm lăng, từ kinh tế đến quân sự đối với Việt Nam.
ương nhiên, Việt Nam không có sự lựa chọn nào khác là sẽ ủng hộ và kết chặt ngoại giao với liên minh mới mà Mỹ vừa thiết lập. Như Ngoại trưởng Mike Pompeo vừa phát biểu, liên minh các nền dân chủ đó gồm các nước dân chủ tự do và cả những nước tuy còn là xã hội chủ nghĩa như Việt Nam, nhưng ủng hộ chính sách của Mỹ để đối đầu với Trung Quốc".

VAFB : Chiến tranh thương mi là mt tht bi

Từ Virginia, ông Nguyễn Quốc Khải, một người ủng hộ Joe Biden - ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ, nêu nhận định với VOA rằng ông Trump "không có khả năng làm tổng thống" và "không thực sự cứng rắn với Trung Quốc".
"Tôi không ủng hộ ông Trump vì ông ấy không có khả năng làm tổng thống !
Nhiều người tin rằng ông Trump là người cứng rắn với Trung Quốc nhưng tôi thấy ông rất yếu về mặt đó. Ông nói nhiều nhưng không làm gì cụ thể. Khi mới lên làm tổng thống năm 2017, ông đã rút Mỹ ra khỏi Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương TPP mà thực ra cái này là rất cần để bao vây Trung Quốc.

Ông còn tạo ra chiến tranh thương mại với Trung Quốc, mà bây giờ lại bế tắc, không đi đến đâu cả, và có thể nói là thất bại ! Cả Trung Quốc và Mỹ đều bị thiệt hại !".
Ông Nguyễn Quốc Khải, cựu chuyên viên ca Ngân hàng Thế gii (World Bank), và tng có thi gian ging dy ti trường Cao hc Quc tế v thuc Vin Đi hc Johns Hopkins ca Hoa K, nêu nhận định rằng ông ủng hộ việc có các nhóm công khai ủng hộ các đảng phái chính trị ở Hoa Kỳ :
"Tôi không rõ những người trong nhóm [TAPA] này, nhưng tôi ủng hộ việc tổ chức ra một nhóm như vậy để ủng hộ cho ông Trump. Điều đó tốt thôi, tốt hơn là lên trên Facebook rồi dùng những tên tuổi không rõ ràng, hay ẩn danh để tranh luận với nhau thì không hay lắm !
Việc tổ chức hẳn một nhóm như vậy để bênh vực hay ủng hộ một cá nhân là rất tốt, phù hợp với chế độ dân chủ của mình".

Ông Nguyễn Quốc Khải cho VOA biết thêm rằng Nhóm người Mỹ gốc Việt ủng hộ ông Biden (Vietnamese Americans for Biden VAFB) cũng đđược thành lập và sẽ sớm ra thông cáo báo chí.
benh7
Kho sát ca APIA và AAPI Data 2018 : 64% người Mỹ gốc Việt ng h Tổng thống Donald Trump. Photo APIA.
Cng đng gc Vit nghiêng v ai ?

Có mt s thay đi khuynh hướng b phiếu trong s c tri gc Vit thi đim 2018. Vào tháng 10/2018, cuc kho sát v c tri gc Á do APIAVote và AAPIData thc hin cho thy người M gc Vit có t l ng h Tng thng Donald Trump cao nht trong s các cng đng gc Á, vi t l lên đến 64%. Trước đó, trong cuc đua vào Thượng vin 2018 thì ch 20% c tri gc Vit ng h ng viên Cng hòa và 50% ng h ng viên Dân ch, phần lớn là vì đảng Dân chủ ủng hộ người nhập cư.
Tiến sĩ Phạm Đỗ Chí thừa nhận hiện có gần một nửa cử tri gốc Việt ủng hộ phe Dân chủ, và trong s c tri M, có t nht mt na không bằng lòng các chính sách của Tổng thống Trump".
"Chúng tôi sống trong xã hội dân chủ, chúng tôi chấp nhận sự đối lp về tư tưởng trong chính sách, nhất là trong một kỳ tranh cử đầy cảm xúc như lần này.

"Trong dân Mỹ, cũng có ít nhất một nửa không bằng lòng các chính sách của Tổng thống Trump và trong cộng đồng người gốc Việt – tôi hy vọng – cũng có ít hơn một nửa có khuynh hướng ủng hộ quan điểm của đảng Dân chủ".
Cuc bu c ln này nh hưởng và "lôi kéo" c nhng người tng bàng quan vi chuyn chính tr. Bà Trương Minh Ánh, mt cư dân Tampa, Florida, là mt đơn c.
Bà Ánh nói với VOA rằng bà không quan tâm lắm đến chính trị và chưa từng đi bầu ở Mỹ, nhưng nhấn mạnh rằng lần này bà nhất định đi bầu, và s bu cho ông Trump :
"Tôi thích đường lối đối ngoại của Tổng thống Trump vì ngăn chặn sự bành trướng của chủ nghĩa cộng sản. Các vấn đề đối nội như kinh tế, công ăn việc làm rất hợp ý với người yêu chung tự do và công bằng.
"Trước giờ tôi không đi bầu, nhưng kỳ này sẽ ráng đi bầu Không những thế, tôi còn giúp cộng đồng người Việt lớn tuổi cùng đi nữa".
benh4
Hội người Mỹ gốc Việt Cấp tiến - PIVOT, đăng bài của đài NBC News về người gốc Á ủng hộ cựu Phó Tổng thống Joe Biden.
Trong khi đó, ông Vũ Bảo Kỳ, cựu thành viên y ban c vn ca Tng thng George W. Bush v người M gc Á và Thái Bình Dương, hin là chuyên viên kinh tế-tài chính ca mt công ty c vn chiến lược Atlanta, Georgia, cho VOA biết rằng ông là người từng ủng hộ đảng Cộng hòa nhưng rất nghi ngờ về các chính sách của Tổng thống Donald Trump.

Ông nói với VOA :
"Tôi không có khuynh hướng khuyến khích đồng bào chúng ta đi bỏ phiếu ủng hộ ông Trump. Ông Trump càng ngày càng mất uy tín qua những hành động, lời nói của mình. Có những trò chơi không tốt lắm mà ông Trump đđưa ra để tuyên truyền không vì công lý.
"Tôi khuyên rằng giới trẻ cần đóng góp mạnh mẽ hơn cho công cuộc xây dựng đất nước".
Bà Trương Minh Ánh bày tỏ lo ngại về những điu mà bà cho là ảnh hưởng của khuynh hướng thiên xã hội chủ nghĩa trong cộng đồng người gốc Việt trẻ, mà nguyên nhân theo bà có thể do một phần của nền giáo dục và truyền thông Mỹ. Bà nói : "Người Mỹ gốc Việt đã bao năm lánh nạn cộng sản, chúng ta phải vận động để giới trẻ nhận thức và ủng hộ Tổng thống Trump nhằm ngăn chặn sự bành trướng của chủ nghĩa cộng sản".

Ghi nhn ca VOA t các cuc phng vn thc hin hi tháng 10, 2018 vi mt s c tri gc Vit, thì người thuc thế h ln tui nói h hài lòng vi thành tích ca tng thng trong các vn đ kinh tế M cũng như lp trường cng rn đi vi Trung Quc và nói s b phiếu cho các ng c viên Cng hòa. Trong khi đó người thuc thế h tr hơn mà VOA phng vn nói h quan tâm đến chính sách di trú, chăm sóc y tế, kim soát giá thuê nhà, và nói s b phiếu cho các ng c viên Dân ch.
An Hải
Nguồn : VOA, 12/08/2020