Đập Tam Hiệp : ‘Lời nguyền tử huyệt’ bắt đầu ám ảnh Trung Quốc ? (Tâm Tuệ)

"Vùng h cha có din tích b mt nước là 1045 km2 và cha lượng nước lên đến 42 t tn. Lượng nước này ln đến mc có th khiến trái đt quay chm li so vi bình thường. Vi vic xây dng đp Tam Hip, Trung Quc hy vng có th chế ng thiên nhiên, to tin đ cho d án chuyn đi nước bc nam đy tham vng." Thế giới ngày nay ngày càng trở nên liên thuộc với nhau. Nguy cơ hủy hoại môi sinh, con người nếu vỡ đập Tam Hiệp không chỉ là nguy cơ riêng của Trung Quốc, mà còn tác động lên toàn thế giới. Không thể dung túng để các chính quyền độc tài lộng hành trong biên giới quốc gia của mình được. Vẫn có những giá trị đúng và những hành động mà cộng đồng quốc tế cần phối hợp với nhau để lên án chế độ CSTQ mạnh mẽ hơn.






Chính quyền Đảng cộng sản Trung Quốc luôn cam kết với người dân nước này về những lợi ích to lớn của đập thuỷ điện Tam Hiệp. Tuy nhiên những nguy cơ đối với sự an toàn của đập cũng như những tác động tiêu cực về nhiều mặt đang gặp phải đã làm giới chức nước này đau đầu và đưa người dân lâm vào thế nguy nan. Khi Trung Quốc ngày càng phải đối mặt với nhiều hệ luỵ khôn lường từ công trình đầy tham vọng này.
tamhiep1
Đập Tam Hiệp - Ảnh cắt từ video
Công trình xây dựng khổng l
Dương T bt ngun t Tây Tng, con sông được xem là long mch ln nht thế gii nó đã to phúc và dưỡng dc cho dân tc Trung Hoa hàng nghìn năm qua. Con sông chy xung Thượng Hi, thành ph ln nht Trung Quc, cung cp nước sinh hot cho 400 triu người dân và giúp tưới tiêu cho 1/4 din tích đt canh tác ca nước này.
Tuy nhiên vào năm 1994, chính quyn Trung Quc đã tiến hành xây đp Tam Hip chn đng long mnh ca con sông này. Đp Tam Hip được xem là gic mơ ca nhà lãnh đo Trung Quc Mao Trch Đông thi còn sng, được bt đu xây dng vào năm 1994 và hoàn thành vào năm 2006.
Đp thu đin ln nht min trung Trung Quc này bt đu đi vào sn xut đin năm 2008. Con đp được xây dng bng bê tông và thép, có chiu dài 2308 mét, chiu cao 181 mét. H cha có dung tích lên ti 80.300km2, hơn 102.600.000m3 đt đã được chuyn đi nhường ch cho 27,2 triu m3 bê tông và 463.000 tn thép đ đ xây dng 63 tháp Eiffel.
Theo các chuyên gia, mc nước trong đp khi mc ti đa s cao hơn mc nước bin là 175m và cao hơn mc nước sông h ngun là 110m. Vùng h cha có đ dài trung bình khong 660km và chiu rng 1,12km.
Đp Tam Hip là mt trong nhng đp thy đin có công sut ln nht thế gii. Đp Tam Hip nm gia tnh Vân Nam và T Xuyên. Công sut ti đa ca nhà máy là 6.448MW, d án này s to ra hơn 60 t kilowatt gi đin mi năm, tương đương hai phn ba lượng đin tiêu th ca thành ph Bc Kinh trong năm 2015 (nh : Techz).
Vùng h cha có din tích b mt nước là 1045 km2 và cha lượng nước lên đến 42 t tn. Lượng nước này ln đến mc có th khiến trái đt quay chm li so vi bình thường.
Đp Tam Hip có tng công sut 18,2 mW, gp 10 ln công sut ca các nhà máy đin ht nhân Daya Bay tnh Qung Đông và gp 8 ln đp thu đin Hoover 1 trong 7 công trình ln nht ca nước M.
Vi vic xây dng đp Tam Hip, Trung Quc hy vng có th chế ng thiên nhiên, to tin đ cho d án chuyn đi nước bc nam đy tham vng.
Theo truyn thông Trung Quc, đp Tam Hip lp nhiu k lc thế gii như là đp cao nht, đp tràn có lưu lượng nước khng l, đp có các âu tàu phc v du lch vi ngun nước cao khng l, d án có vn đu tư ln nht…
Theo nhng công b ti Trung Quc, đp Tam Hip được xây dng như 1 vách núi bng bê tông ct thép nm trên mt nn đá hoa cương hết sc kiên c. Đp Tam Hip không ch được xây dng kiên c t nn tng cho đến kết cu đp mà còn được áp dng nhiu bin pháp gia c vng chc, đến mc sc công phá ca nhng vũ khí thông thường không th phá hu. Nói cách khác ch vũ khí ht nhân mi có th gây tn tht cho đp Tam Hip.
Theo nhiu ngun tin khác nhau, tng chi phí xây dng đp Tam Hip lên ti 40 t đô vi 1,3 triu người phi tái đnh cư khi khu vc.
Nhng h lu nghiêm trng
Trung Quc đang b ám nh bi ‘li nguyn’ siêu đp nhm thoã mãn tham vng v nhng cái gi là vĩ đi nht. Tuy nhiên đng sau s thoã mãn đó là nhng mt mát không th tính hết.
Báo cáo ca chính ph Trung Quc v đp Tam Hip, sau khi đp được chính thc phê duyt vào năm 1992 ch nói v nhng li ích thu được coi đây là mt chương trình đ cng c sc mnh chính tr, kinh tế và công ngh quc gia.
Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế ca nước này li đt nhiu câu hi liên quan đến phí tn nh hưởng v mt xã hi và môi trường ca công trình khng l này.
Mt trong nhng vn đ gây tranh cãi nht là vic tái đnh cư cho nhng người dân b mt đt trong lưu vc h cha. Din tích cha nước đp Tam Hip rng ti 10.000 km2 và kéo dài hơn 600 km v thượng lưu. Đây là quê hương và nơi sinh sng ca 1,5 triu người.
Chuyên gia môi trường M cho rng các d án thu đin ln ca Trung Quc được xem là các qu bom n chm do lm dng quá mc m thiên nhiên, làm thay đi cơ cu đt trng cũng như làm tăng hiu ng biến đi khí hu cùng nhiu tác đng tàn phá môi trường nghiêm trng khác.
Đp Tam Hip là d án gây tranh cãi thm chí c trước khi nó được phê chun. Khi d án đp Tam Hip được đưa ra ly ý kiến t quc hi Trung Quc năm 1992, có ti 1/3 đi biu phn đi.
Trong mt thông cáo mi đây, Chính ph Trung Quc h nhn thc được mt s vn đ ngay c trước khi d án xây đp bt đu được trin khai, mt s vn đ khác ni lên trong quá trình xây dng.
Nhng h lu mà các cng đng xung quanh con đp và dc b sông Dương T đang phi gánh chu li ln hơn rt nhiu so vi nhng gì d kiến. Vic xây dng được cho là gia tăng nhanh chóng và gây nên các trn đng đt, làm cho h sinh thái b phá hu cùng hàng lot vn đ nghiêm trng khác.
tamhiep2
Đập Tam Hiệp - nh chp màn hình video
Thng kê ca b môi trường Trung Quc cho thy, khu vc xung quanh đp ch riêng năm 2017 đã chu 776 trn đng đt, tăng 60% so vi cùng kỳ trước đó so vi mc rung chn lên đến 5 đ Richter.
Mt nghiên cu t cơ quan theo dõi đng đt Trung Quc cho thy ch trong khong thi gian t khi khánh thành đp t năm 2003 đến năm 2009 s lượng trn đng đt tăng 30 ln.
K t khi đp được xây dng mt trn lũ kinh hoàng đã xy ra trên sông Dương T vào năm 1998 cướp đi 3500 sinh mng, chưa k đp được coi là th phm gián tiếp dn đến trn đng đt T Xuyên vào năm 2008 khiến 87000 người b t vong.
Đp thu đin Tam Hip được coi là nguyên nhân khiến cho mc nước gim mnh các vùng h lưu khiến người dân không còn nước sinh hot trong thi gian hn hán din ra t tháng 1 đến 4 hàng năm.
Đơn c, trn hn hán T Xuyên được cho là ti t nht trong vòng 50 năm tr li đây. Trm tích tích t gn con đp được coi là mi đe dọa thường trc đi vi vic kim soát lũ lt. Và đ gii quyết điu này, Trung Quc đã phi xây 2 con đp ln thượng ngun đ chn bùn.
H cha nước ca đp được cho là hp thu rt nhiu nhit và được cho là nguyên nhân làm tăng nhit đ trung bình trong khu vc.
Nhit đ tăng lên và s thay đi v h sinh thái đã to ra mi đe dọa đi vi ngun cá ca con sông. Trong các đt mưa lũ hàng năm, hàng ngàn tn rác đã b cun trôi xung h cha ca đp Tam Hip.
Hin ti mi ngày có ti 3000 tn rác được thu dn con đp nhưng vn không đ đ dn sch tt c s rác b cun trôi xung đp.
Theo nhng báo cáo chính thc c vào đu mùa mưa vào tháng 7 hng năm khong 50.000m2 din tích mt nước h cha ca đp Tam Hip đã b rác ph kín và nhng khi rác này có đ dày lên ti 60 cm, thm chí 1 s ch người ta có th đi b lên đó.
Các nhà môi trường trong nhng năm qua cnh báo rng h cha nước ti đp Tam Hip có th b biến thành h cha rác thi thô và hoá cht công nghip đc hi t thành ph Trùng Khánh và phù sa b kt li sau con đp có th gây xói mòn dưới h ngun.
Chính quyn Trung Quc đã nhiu ln tuyên b và khng đnh nhng li ích ca đp Tam Hip ln át chi phí b ra và nhng h lu mà nó gây ra. Tuy nhiên, vào năm 2011 chính quyn Trung Quc đã phi chi 177 t đô la đ ngăn chn thm họa v môi trường ti khu vc đp, xây dng hàng rào sinh thái… Tuy nhiên các n lc này không gii quyết được vn đ lâu dài.
Nguy cơ đp Tam Hip b v ?
Theo ngun tin t hãng thông tn Pháp AFP dn li mt k sư công trình Tam Hip cho biết, vn đ v cht lượng ca đp Tam Hip luôn hin hu bao gm các vết nt và bê tông xây dng không hp tiêu chun.
Giáo Sư Lưu Sùng Hi, chuyên gia v kết cu đp cho biết, tui th kinh tế ca đp Tam Hip ch có 50 năm.
Trong khi đó, kết lun t báo cáo kh thi ca d án đp Tam Hip do cơ quan phát trin Quc tế Canada và tp đoàn qun lý d án Canada thc hin thì bi quan hơn tui th kinh tế ca đp Tam Hip ch 40 năm.
Ông Phí Lương Dũng ch ra rng, nguy cơ ln nht mà siêu đp Tam Hip phi đi mt đó là v đp. Mt khi con đp này v thì vùng trung lưu và h lưu sông Dương T s gp thm họa. "Tôi đã tính toán ngay t đu rng khi con đp này sp đ thì tc đ nước chy s cc kỳ nhanh, có th đt ti 180km/h trc tiếp đ dn xung h lưu trong vòng 20 phút đã có th đánh v đp Cát Châu, trong vòng 2 gi s làm ngp lt ln Vũ Hán. Tuy nhiên vì lượng nước quá ln nên nhiu đa phương s b nhn chìm trong đó các khu vc phát trin nht h lưu sông Dương T như Vũ Hán, Cu Giang, Nam Kinh, Thượng Hi đu chu nh hưởng. Trong khi đó lc lượng quân s ca Trung Quc đc bit là lc lượng b đi d b khong 40% đã tp trung ti khu vc này. Như vy nếu như đp Tam Hip này sp đ thì toàn b kinh tế, chính tr, quân s, quc phòng đu chu tn tht vô cùng nghiêm trng".
Ông Vương còn cho biết, năm 1996 nhà khoa hc bê tông Trung Quc Lưu Tôn Huy cho rng, tui th ca đp Tam Hip là 500 năm hay 1000 năm là sai lm. Nhng con đp bê tông mà ông nghiên cu Nht Bn thường ch được 100 năm, còn tui th ca các đp bê tông Trung Quc ch là 50 năm. Tuy nhiên, nhà cm quyn Trung Quc không nghe li đ ngh ca ông.
Ông Hoàng Vn Lý (Huang Wanli) chuyên gia thy li ni tiếng Trung Quc cũng tng 3 ln gi thư cho ông Giang Trch Dân khuyên không nên xây dng đp Tam Hip, vì xây dng ri sau này cũng phi phá b. Ông ch ra các tác hi ca đp Tam Hip t các khía cnh đa cht, môi trường, sinh thái và quân s. Vì nguyên nhân này ông không được mi tham gia d án Tam Hip.
Thông tin v đp Tam hip biến dng và có nguy cơ b v đang khiến c thế gii lo lng. Mi đây, mt s bc nh lan truyn trên mng xã hi trong thi gian gn đây cho thy đp Tam Hip b biến dng rõ rt. Có ch b un cong và xut hin nhng đon đt gãy.
Bt đu t 2 bc nh được đăng ti đ so sánh trên tài khon Twiter ca 1 hc ga kinh tế đc lp người Hoa. Có th d dàng nhn thy trong 1 bc hình nh đp vn bình thường nhưng bc th 2 đp b biến dng và có hình dng mp mô.
tamhiep3
Đập Tam Hiệp - Ảnh chp t google map.
Trung Quc ngay lp tc có nhng đng tác trn an dư lun. Ngày 4/7/2019 ngành tp đoàn công ngh và hàng không vũ tr Trung Quc đã công b 1 bc nh vi đ phân gii cao v đp tam hip được chp t v tinh Gao-fen 6, đng thi bác b tin đn trên mng rng cơ quan qun lý đã trc tiếp kim tra, đp Tam Hip không có vn đ gì.
Nhng d liu do cơ quan qun lý đp là tp đoàn tam hip Trung Quc (CTJ) cung cp liên quan đến hàng lot nhng hng mc và s liu kim nghim trong khong thười gian t 2006 đến 2019 cho thy các ch s liên quan đến mc đ biến dng là mc cho phép và các công trình ca đp trong tình trng n đnh. Tuy vy báo cáo ca cơ quan trên cũng tha nhn nn con đp đã dch chuyn theo chiu dc t 1,45mm đến 26,69mm và chiu ngang khong 4,63mm.
Tuy nhiên cách nói ca phía chính quyn Trung Quc li không th nào xoá b được nghi ng ca dư lun khi hình nh trên google li cho thy hình nh con đp biến dng rt rõ. Nhiu ý kiến cho rng nếu gi đnh đp Tam Hip biến dng là do sai lch v hình nh. Nhưng ti sao rt nhiu con đường xung quanh đp li không xy ra hin tượng đó ?
Thm chí nhiu ý kiến cho rng gii truyn thông Trung Quc c tình thông tin sai lch vi mc đích là trn an dư lun.
nh hưởng ca đp Tam Hip là vô cùng nghiêm trng, vô cùng thê thm và đau đn mà nếu con đp y sp đ thì chính là đi nn cho dân tc Trung Hoa và các nước vùng h lưu sông Mekong.
Nếu đp Tam Hip b v, 1/3 din tích Trung Quc bao trùm mt khu vc thnh vượng gm Vũ Hán, Nam Kinh, Thượng Hi vi hàng trăm triu dân sinh sng s nm sâu dưới bin nước t 5-10m.
Theo tính toán thì nếu đp Tam Hip b v s gây ra cơn sóng thn cc ln, tàn phá và ch mt 5-10 phút toàn b vùng h lưu s b xóa s. Toàn b dân cư hàng trăm triu k c các thành ph ln s b cun ra bin. 1/3 din tích Trung Quc – vùng thnh vượng nht bao gm Vũ Hán, Nam Kinh, Thượng Hi – mà dân cư sinh sng s b chôn vùi trong nước lt…
tamhiep4
Đập Tam Hiệp - nh chp màn hình video
Toàn b các di tích lch s mà Trung Quc thường hãnh din vi thế gii hàng ngàn năm qua s tan biến trong nước lũ. Hàng ngàn thành ph ln nh s b chìm trong nước lt t 5-10m. Hàng chc ngàn nhà máy k ngh, xưởng, hãng sn xut hàng đ xut khu, cùng vi tàu bè thương mãi, k ngh, du lch s b tàn phá, ngp nước và cun ra bin. Mt ngun cung cp đin khng l, Trung Quc s lâm vào tình trng thiếu đin, khoa hc công ngh tan tành, kinh tế suy sp, đói kém, bnh dch s hoành hành.
Tn tht v người và kinh tế nếu đp Tam Hip v là không th k xiết. Thế nên đp Tam Hip được xem như là t huyt ca Trung Quc, cũng chính vì vy mà Trung Quc thm chí b trí hàng chc tiu đoàn t b binh, phòng không không quân, tên la xung quanh con đp này.
Chính quyn Đảng cộng sản Trung Quốc vi tư duy "đu vi tri, đu vi đt, đu vi con người" đã khiến phong thu đt nước Trung Hoa rơi vào thế xu.
Năm đó, Giang Trch Dân sau khi lên nm quyn đã không màng đến cnh báo ca các chuyên gia v nhng mi nguy tim n ca đp Tam Hip. Cùng vi Th tướng Lý Bng khi đó, ông đã h lnh thi công công trình.
Ông Phí Lương Dũng nói, quan chc Trung Quc thích đao to búa ln nhưng li thiếu ht nhân cách chính là nguyên nhân gây ra đi nn cho người Trung Quc : "Nhng lãnh đo Trung Quc cao tng kia, bn h chính là thích đao to búa ln ch vì cái kết qu trước mt mà đưa đến rt nhiu th lon bát nháo, làm lon, làm sai cui cùng là gây ra họa rt ln".
Chính quyn Trung Quc đã cho xây rt nhiu đp nước và s kin v đp cũng nhiu vô k nhưng cơ quan truyn thông du nhm, tt khoe xu che.
Nhng nguy cơ ca con đp ch giá 40 t đô này cùng vi hu qu thm khc mà nó gây ra cho môi trường, di tích lch s, kinh tế có v cũng ch là b ni ca tng băng chìm. Long mch ca đt nước Trung Hoa chy cun cun my ngàn năm đã b chn đng và dn dn thoi thóp. Hn không ch 1,3 triu người dân vùng thượng lưu và h lưu ca con đp này b nh hưởng mà hàng trăm triu người dân và vn khí ca Trung Quc b tiêu hao không h nh. Đng thi các nước lưu vc sông Mekong trong đó có Vit Nam có l cũng phi hng chu nh hưởng mt khi qu bom nước treo trên đu này b v.
Lão T nói : "Nhân pháp Đa, Đa pháp Thiên, Thiên pháp Đo, Đo pháp t nhiên", ý t là, Người thun theo Đt, Đt thun theo Tri, Tri thun theo Đo, Đo thun theo t nhiên.
Trên thế gian này, quy lut to ln nht chính là lut t nhiên, "thun theo t nhiên" mi là đo sinh tn ca nhân loi. Như vy, d hiu rng, nhng k đi ngược li t nhiên thì dù sm hay mun, tt s tiêu vong !
htpps://youtu.be/zeSo_I3qzUY
Chính phủ Trung Quốc luôn cam kết với người dân nước này về những lợi ích to lớn của đập thủy điện Tam Hiệp, tuy nhiên, những nguy cơ đối với sự an toàn của đập cũng như những tác động tiêu cực về mặt môi trường đang gây ra những cơn "đau đầu" cho giới chức nước này, khi Trung Quốc ngày càng phải đối mặt với nhiều hệ lụy khôn lường từ công trình đầy tham vọng này.
Tâm Tu (tng hp)
Nguồn : Đại Kỷ Nguyên, 17/05/2020