Ông Trump khẳng định 'có quyền' ra lệnh công ty Mỹ rời TQ (Vietnamnet)
Trump càng ngày càng 'vui tính' khi ông xem nước Mỹ như là công ty của mình. Việc ông 'ra lệnh' cho các công ty Mỹ rời khỏi TQ e chừng khó mà thực hiện kể cả khi ông có quyền làm điều đó. Đạo luật ra đời từ năm 1977 đã lạc hậu so với thời cuộc hơn nữa các công ty Mỹ làm ăn ở TQ là vì lợi nhuận chứ không phải vì họ 'yêu TQ'. Toàn cầu hóa đã giúp cho các đại công ty của Mỹ giàu lên khủng khiếp nhờ 'đầu tư' ra nước ngoài, nhất là đầu tư vào các nước có nhân công rẻ như TQ. Thử hình dung: Các ông chủ Mỹ đang trả cho công nhân tại TQ 500$/tháng giờ nếu chuyển về Mỹ họ phải trả cho người công nhân Mỹ từ 3000-5000$/tháng, nếu bạn là chủ công ty thì bạn có muốn làm điều đó không? Nhưng đừng lo lắng, Trump vốn thất thường 'nay đúng, mai sai, ngày kia lại đúng'.
Tổng thống Donald Trump tuyên bố rằng ông “hoàn toàn có quyền” ra lệnh cho các công ty Mỹ dừng giao thương với Trung Quốc, bằng cách sử dụng thẩm quyền hành pháp theo một cách mới chưa từng được thực hiện dưới một đạo luật năm 1977.
Hôm
23/8, Trung Quốc thông báo áp dụng một loạt thuế mới đối với 75 tỉ USD
hàng hoá Mỹ, một động thái làm căng thẳng leo thang trong cuộc chiến
thương mại đang đè nặng lên hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Để phản
hồi, ông Trump đã viết trên Twitter cùng ngày sau đó: “Các công ty Mỹ vĩ
đại của chúng ta qua đây được ra lệnh lập tức tìm kiếm các sự thay thế
cho Trung Quốc, bao gồm cả việc đưa công ty của các bạn về nhà và sản
xuất sản phẩm tại Mỹ”.
Khi đang rời khỏi Nhà Trắng để
tới dự thượng đỉnh G7 tại Pháp, ông Trump nói với các phóng viên: “Tôi
hoàn toàn có quyền làm việc đó, nhưng chúng ta hãy để xem thế nào”. Sau
đó, ông giải thích trong một dòng tweet rằng ông đang nói đến Đạo luật
Quyền hạn Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế (IEEPA) được thông qua năm 1977. Ông
viết: “Cho những Nhà báo Tin giả không biết gì về luật pháp đối với
quyền hạn của Tổng thống hay Trung Quốc… thử tra cứu Đạo luật Quyền hạn
Kinh tế Khẩn cấp Quốc tế năm 1977 nhé. Hết chuyện!”.
Các
bình luận mới nhất của ông Trump một lần nữa đã làm dấy lên các câu hỏi
về việc thẩm quyền của Tổng thống có thể đạt đến mức độ nào dưới đạo
luật IEEPA. Vào hồi tháng 5, ông Trump đã đe doạ áp thuế trừng phạt lên
Mexico nếu nước này không dừng được làn sóng người nhập cư từ khu vực
Nam Mỹ vào nước Mỹ. Theo Vụ Khảo cứu Quốc hội Mỹ (CRS), luật IEEPA chưa
bao giờ được sử dụng để áp thuế, và ông Trump cuối cùng đã rút lại quyết
định vào phút cuối.
Theo một phân tích của CRS, luật
IEEPA trao cho ông Trump “thẩm quyền bao quát trong việc điều chỉnh
nhiều loại giao dịch kinh tế khác nhau, sau khi có tuyên bố tình trạng
khẩn cấp quốc gia”.
Các quyền hạn này của Tổng thống
có thể để sử dụng nhằm mục đích “đương đầu với bất kỳ mối đe doạ bất
thường và đặc biệt nguy hiểm nào đối với an ninh quốc gia, chính sách
ngoại giao, hay nền kinh tế của Mỹ”.
Dưới
đạo luật IEEPA, Tổng thống phải tham khảo ý kiến của Quốc hội trước khi
sử dụng thẩm quyền, và sau khi ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia phải
gửi một bản báo cáo trình bày lý do đến Quốc hội.
Ông
Stephen Vladeck, một giáo sư luật ở Đại học Texas và một nhà phân tích
pháp lý của CNN cho biết những gì ông Trump muốn làm có thể thực sự nằm
trong thẩm quyền mà Quốc Hội đã trao cho ông, mặc dù đó có thể hoàn toàn
không phải mục đích của Quốc hội cho trao quyền cho Tổng thống.
“Ý
tưởng đằng sau các loại thẩm quyền này là để Tổng thống có một vị trí
tốt hơn Quốc hội trong việc đưa ra các quyết định kiểu này, nhất là
trong các tình huống nhạy cảm về thời gian”, ông Vladeck cho biết. “Nên
tôi nghĩ hành động của Tổng thống có thể hoàn toàn nằm trong những gì
đạo luật đã viết ra. Tuy nhiên, tôi thực sự không nghĩ là kiểu hành động
này của Tổng thống nằm trong những gì Quốc hội đã dự kiến khi họ quyết
định thông qua đạo luật trao quyền hành cho ông ấy”.
Tuy nhiên, dưới đạo luật, Quốc hội cũng có thể huỷ bỏ một tuyên bố khẩn cấp bằng một nghị quyết chung.
Anh Thư