Sự thật đằng sau khu công nghiệp do Trung Quốc đầu tư tại Việt Nam (VietnamNet)
Đầu tư của TQ vào VN không hẳn vì lợi nhuận mà có thể vì mục đích khác theo lời bài báo, vì vậy chúng ta nên cảnh giác với các đầu tư đến từ TQ. Việc dự án phục vụ cho sáng kiến Vành đai và Con đường nhưng chúng cũng phải chết yểu chứng tỏ chính quyền TQ không còn đủ tiền để tài trợ cho sáng kiến này nữa. Kinh tế TQ đang gặp khủng hoảng nặng nề.
“Tất nhiên kiếm lợi nhuận là ưu
tiên hàng đầu của bất kỳ công ty nào. Nhưng chúng tôi thì khác, với
chúng tôi, đây không phải là một dự án thương mại thuần túy.” theo Tổng
giám đốc của VCEP - Zhang Xiaotao.
Cho
đến giữa năm 2018, Khu công nghiệp VCEP do Trung Quốc đầu tư tại Việt
Nam, nằm ở trung tâm sản xuất phía đông bắc của Hải Phòng và thuộc sở
hữu của chính quyền thành phố Thâm Quyến, vẫn là một trong những khu
công nghiệp phát triển chậm nhất. Tại sao lại vậy?
Nhiều người
nghĩ rằng bức tranh của sự đầu tư này nằm chủ yếu nằm ở mục đích thương
mại, nhưng sự thật là bức tranh này nhiều màu hơn thế.
Thực tế, việc kiếm lợi nhuận chưa
bao giờ là ưu tiên hàng đầu đối với các nhà điều hành Trung Quốc tại khu
công nghiệp này, đối với các nhà sản xuất ở đây, nhiệm vụ đầu tiên là
giới thiệu dự án hợp tác kinh tế quốc tế hàng đầu của chính phủ Trung
Quốc, Sáng kiến Vành đai và Con đường.
“Chi
nhánh Thâm Quyến của Ủy ban kiểm soát và giám sát tài sản nhà nước
Trung Quốc (SASAC), giám sát tất cả các công ty thuộc sở hữu thành phố,
và yêu cầu chúng tôi biến khu công nghiệp này thành nơi trưng bày cho
Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc đến Việt Nam, họ có thể
đến kiểm tra chúng tôi”, Chen Xu, phó tổng giám đốc của Phòng Hợp
tác Kinh tế và Thương mại Việt Nam - Trung Quốc (VCEP), nói với South
China Morning Post.
Tại Hải Phòng, từ khi bắt đầu dự án, một bộ
phận của chính phủ Trung Quốc đang tích cực khuyến khích các công ty đến
Việt Nam, sẵn sàng chi 200 triệu đô la vốn đầu tư với tầm nhìn tạo ra
30.000 việc làm vào thời điểm toàn bộ dự án bao gồm ba giai đoạn hoàn
thành vào năm 2022.
Tuy nhiên sau đó, Dự án VCEP tư nhân đã bị
đình chỉ sau các cuộc gây rối làm một số người chết và cả 100 người bị
thương tại địa phương. Và sau đó, chính quyền Thâm Quyến đã quyết định
tiếp quản hoàn toàn dự án, theo tổng giám đốc của VCEP Zhang Xiaotao:
“Với
chúng tôi, theo đánh giá thì chúng tôi không thể nào kiếm được lợi
nhuận từ dự án này. Vậy thì tại sao chúng ta vẫn tiếp quản nó? Chúng tôi
phải phục vụ Sáng kiến Vành đai và Con đường, vì đó là một chiến lược
quốc gia”, ông Zhang nói thêm.
“Trên thực tế, chúng tôi phải hy
sinh một phần lợi nhuận của mình, chúng tôi phải bán đất với giá thấp
hơn và với các cơ sở tốt hơn so với các khu công nghiệp lân cận. Chúng
tôi vẫn đang lỗ dựa trên giá đất hiện tại. Các ông chủ của hiểu tình
hình và yêu cầu chúng tôi ít nhất là đừng để bị lỗ", ông này nói.
Cũng
theo ông Zhang, “tất nhiên để kiếm lợi nhuận là ưu tiên hàng đầu của
bất kỳ công ty nào. Nhưng chúng tôi thì khác, với chúng tôi, đây không
phải là một dự án thương mại thuần túy.”
Theo Chen và Trương,
những công ty Trung Quốc mới đến bây giờ phải tự mua đất và xây dựng các
cơ sở hạ tầng vì các tòa nhà ban đầu đã được cho thuê.
Tình
trạng cơ sở hạ tầng tương đối nghèo nàn cũng khiến VCEP phải chi 30
triệu nhân dân tệ (4,3 triệu USD) cho một con đường và cây cầu mới nối
khu công nghiệp với đường quốc lộ ở Hải Phòng.
“Chúng tôi không
thể chờ đợi chính phủ Việt Nam xây dựng cơ sở hạ tầng. Họ không có tiền
và hiệu quả của họ rất thấp, vì vậy chúng tôi tự xây dựng nó” ông Li
Meng, thành viên của Cục Đầu tư Chiến lược VCEP cho biết, chỉ mất chưa
đầy chín tháng để hoàn thành dự án.
“Chi phí cho xây dựng cây cầu
cao hơn gấp ba lần so với chi phí ở Trung Quốc vì hiệu quả ở đây thấp
hơn nhiều và chúng tôi cần nhập nhiều nguyên liệu từ Trung Quốc do thiếu
nguyên liệu ở Việt Nam”, Li nói thêm. “Mỗi mét của con đường và cây cầu
nối quốc lộ ở Hải Phòng với VCEP hoàn toàn được lát bằng đồng Nhân dân
tệ.”
Dòng vốn đầu tư từ Trung Quốc tiến sang đang tăng dần, tuy
nhiên cũng đã gặp phải sự phản đối ở Việt Nam, mặc dù khác xa với quy mô
của các cuộc bạo động chết người năm 2014.
Tổng giám đốc Zhang
cho biết thêm, chính quyền Việt Nam cũng trở nên nhạy cảm hơn với đầu tư
từ Trung Quốc, Theo quan điểm của giảng viên cao cấp của Học viện Ngoại
giao Việt Nam - Lam Thanh Hà. Sự phụ thuộc quá mức vào tiền mặt nước
ngoài nói chung và vốn Trung Quốc nói riêng có thể gây ra rủi ro cho
Việt Nam về biến động tỷ giá hối đoái và những ảnh hưởng bên ngoài khác,
ông Hà cảnh báo.
Các hoạt động sản xuất thường phụ thuộc vào
chuỗi cung ứng xuyên quốc gia, các doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam
thường tham gia sâu vào cả quá trình xuất nhập khẩu, khiến nền kinh tế
Việt Nam dễ bị tổn thương trước điều kiện kinh tế toàn cầu, ông Hà nói
thêm.
Trong một bài bình luận được đăng bởi Post vào đầu tháng 5,
Hà cũng cảnh báo rằng Việt Nam nên tránh việc trở thành trở thành sân
sau của Trung Quốc, Nhưng Zhang có quan điểm ngược lại.
“Chúng
tôi không chuyển tất cả các ngành công nghiệp cấp thấp của mình sang
Việt Nam, điều này là hoàn toàn vô trách nhiệm. Trung Quốc đang cố gắng
giúp đỡ Việt Nam bằng sự chân thành, ngay cả khi chúng tôi không kiếm
được lợi nhuận, chúng tôi vẫn muốn tiến hành dự án”, ông nói.
Theo Dân trí