Giới trẻ Việt Nam sẽ tiếp tục hành động, họ ghét sự độc đoán? (Hoa Nghi)
Tuổi trẻ là tương lai của đất nước, câu này luôn đúng ở mọi nơi và càng đặc biệt đúng với Việt Nam. Khi nào tuổi trẻ nhập cuộc thì khi đó đất nước sẽ thay đổi. Tầng lớp trí thức cũ đã mắc nợ "quá khứ" nên khó thay đổi. Tất cả trông chờ vào thế hệ trẻ và cho dù bị bưng bít, cấm đoán nhưng tuổi trẻ Việt Nam ngày hôm nay đã ý thức được bổn phận và trách nhiệm của mình với đất nước. Các bạn trẻ dấn thân ngày càng nhiều và đội ngũ ngày càng trẻ hóa. Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên đặt trọn niềm tin vào thế hệ trẻ Việt Nam.
"Việt
Nam là một trong 5 quốc gia cộng sản còn lại trên thế giới, và có thể
danh sách sẽ còn tiếp tục thu hẹp", một nhận định từ Jay Nordlinger,
biên tập viên của Tạp chí quốc gia (*).
Một
chia sẻ ngắn nhưng nhiều dữ liệu, bởi Jay Nordlinger là một trong số
những nhà báo quốc tế từng tiếp xúc với lãnh đạo cấp cao Việt Nam.
Ông
viết, "tôi nghĩ về Việt Nam, về chiến tranh, nhưng chưa nghĩ về vùng
đất này sau năm 1975". Có lẽ, Jay Nordlinger cũng như nhiều người nước
ngoài khác, chỉ biết Việt Nam là vùng đất chiến tranh, và nhiều người
nhầm tưởng hiện giờ vẫn như vậy, mặc dù bản thân cuộc chiến đó đã khép
lại gần một nửa thế kỷ.
Jay
Nordlinger hỏi Mai Khôi, một nữ ca sĩ bất đồng về cái gọi là vai trò
của chiến tranh trong đời sống giới trẻ hiện giờ. Đáp lại, nữ ca sĩ này
cho rằng, nó lờ mờ, nhưng hầu như - thế hệ của cô (U40) đều không nghĩ
về chiến tranh. Và những gì có thể có ích (hoặc nghĩ một cách ích lợi
nhất) là "sự thay đổi", Mai Khôi khẳng định với Jay Nordlinger : Chúng
tôi không muốn sống dưới hệ thống này nữa.
Nhắc
một chút về nữ ca sĩ này, cô là ca sĩ nhạc pop, một người yêu thích ông
B. Obama và đảng Dân chủ Mỹ, cô có vẻ ảnh hưởng bởi khẩu hiệu tranh cử
của vị cựu Tổng thống này - "Change we can believe in" (Chúng ta tin vào
sự thay đổi), một khẩu hiệu lấy cảm hứng từ nhà đấu tranh nhân quyền
người Mỹ Martin Luther King : Tôi xin hứa với các bạn - Tôi xin hứa - là
tôi sẽ hành động.
Ca sĩ Mai Khôi, chống lại sự kiểm duyệt, chống lại sự áp đặt và quản lý cứng nhắc.
Mai
Khôi, bằng cách nào đó đã "mạo hiểm mọi thứ để chống lại chế độ độc tài
tại đất nước này", theo Jay Nordlinger. Có lẽ, ông nhận thấy điều này
qua âm điệu và lời lẽ những bài hát của Khôi.
Và ngày càng có nhiều người trẻ tham gia vào con đường đó.
Trở
lại với câu chuyện của Jay Nordlinger, ông cho biết, tiếp xúc với nhiều
nhà bất đồng chính kiến, thì họ đều ghét sự cứng nhắc của chế độ chuyên
chế, nhưng điều họ ghét nhất là sự độc đoán. Và sự thay đổi của chế độ
độc tài, theo ông là "khó lường".
Mai Khôi, chống lại sự kiểm duyệt, chống lại sự áp đặt và quản lý cứng nhắc.
Và nhiều người trẻ cũng trở nên nổi loạn vì điều đó (quản lý cứng nhắc và áp đặt).
Jay
Nordlinger nhắc lại câu chuyện vào năm 2007, khi ông là một phần của
một nhóm nhỏ các nhà báo được gặp gỡ với Tân thủ tướng Việt Nam lúc bấy
giờ, ông Nguyễn Tấn Dũng. Và ông Thủ tướng này được nhận định bởi Jay
Nordlinger như sau :
Dũng mỉm cười - mỉm cười và mỉm cười. Tôi không biết làm thế nào ông ta có thể cười lâu như vậy, và rộng như vậy...
Dũng
đã làm thủ tướng được 06 tháng, đã làm phó thủ tướng được khoảng 10
năm. Quan chức Diễn đàn Kinh tế Thế giới, người giới thiệu ông nói rằng,
Dũng là nhà lãnh đạo đầu tiên được sinh ra sau cuộc cách mạng tháng Tám
(1945). Dũng liên tục mỉm cười - mỉm cười và mỉm cười. Một màn trình
diễn tuyệt vời.
Ông
nói với chúng tôi rằng Việt Nam đã đi từ một nền kinh tế theo kế hoạch
sang cơ chế thị trường. Có 8.000 dự án đầu tư nước ngoài tại đất nước
của mình. Và, Việt Nam hạnh phúc khi được tham gia Tổ chức Thương mại
Thế giới.
Tại
một thời điểm, ông mô tả Việt Nam là một nhà nước log-cabin (nhà nước
lắp ghép). Hiểu nôm na là một bang log-cabin, của người dân, bởi người
dân, và vì người dân.
"Dũng
mỉm cười - mỉm cười và mỉm cười. Tôi không biết làm thế nào ông ta có
thể cười lâu như vậy, và rộng như vậy. Và sau khi anh ấy đã nói điều gì
hoặc đưa ra quan điểm gì đó - ông ấy sẽ phát ra một tiếng thì thầm. Đó
là một loại tiếng thì thầm khẳng định, nghe như tiếng mmh, mmh".
"Dũng
nói về mối liên kết giữa các quốc gia trên thế giới, sự phụ thuộc lẫn
nhau. Và sau khi nghe rất nhiều chủ nghĩa tự do cổ điển - ở Viện Doanh
nghiệp Mỹ - tôi tự hỏi : Những yếu tố nào của Chủ nghĩa Cộng sản vẫn hấp
dẫn giới cầm quyền Việt Nam ? Và những gì đã xảy ra đối với tự do tôn
giáo và báo chí ?".
Jay
Nordlinger đặt câu hỏi này đến ông Dũng, đáp lại, ông Dũng "cười", và
có một "chút do dự". Ông Dũng nói rằng, "chúng tôi là một chính phủ xã
hội chủ nghĩa, và chúng tôi tiếp tục theo đuổi mục tiêu của chủ nghĩa xã
hội".
Cái
mục tiêu xã hội chủ nghĩa mà ông Dũng có phần do dự đó được mô tả qua
khẩu hiệu : Dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
Dũng
nói như vậy với Jay Nordlinger, và rằng, "ở Việt Nam, đảng Cộng sản là
đảng lãnh đạo đất nước, và chủ nghĩa xã hội là mục đích của chúng tôi.
Đây là sự lựa chọn lịch sử của người dân Việt Nam. Chúng tôi đã chọn con
đường này trên cơ sở tự nguyện".
Kết
quả của cuộc nói chuyện, Jay Nordlinger cho biết, ông đã nói với Dũng
rằng, "không còn nghi ngờ gì nữa, đối với Việt Nam, cũng như đối với
nhiều quốc gia, đây là cả một thời gian thú vị và đầy hy vọng. Sự kìm
kẹp và áp bức vẫn còn, nhưng nó lỏng lẻo hơn"..
Đó
là những gì diễn ra trong nhiệm kỳ của Dũng, còn giờ đây, có vẻ Jay
Nordlinger đã "vỡ mộng", khi ông thừa nhận rằng, trong hai năm qua, sự
lỏng lẻo đã đã thắt chặt trở lại. Rất nhiều nhà phê bình chính phủ đã bị
cầm tù, bao gồm cả các thành viên của Hội Anh em Dân chủ. Và ông "đặt
tên cho một trong số tác phẩm của ông ngày hôm nay : Trương Minh Đức.
Jay
Nordlinger nhận định sâu cay rằng : "Việt Nam là một trong năm quốc gia
Cộng sản còn lại trên thế giới, và danh sách có thể tiếp tục thu hẹp".
Một
bài viết ngắn, với những cung bậc rất riêng của Jay Nordlinger, nhưng
chừng đó cũng đủ thấy rằng, sự "khó lường" trong diễn biến chính trị của
Việt Nam, sự ổn định và thống nhất dường như không tồn tại bền vững. Đó
có thể là "tư duy nhiệm kỳ", và sự trồi sụt về nhân quyền ở Việt Nam đã
cho thấy điều đó. Cam kết nhân quyền hay không cam kết không còn quá
quan trọng, áp lực quốc tế hay không quốc tế cũng không còn quá quan
trọng. Bởi có lẽ, quan trọng nhất là giới trẻ không còn thích sự áp đặt
của hệ thống hiện thời, họ vẫn đang hành động.
Một
lớp nhà hoạt động nhân quyền chìm lẫn nổi vẫn gia tăng, số tù nhân
lương tâm chính trị bị bắt giam ngày một trẻ hóa. Điều không thể ngờ
được cách đó vài thập niên.
Việt
Nam sẽ phải thay đổi, bởi người trẻ, một quy luật tất yếu, và sự kiềm
kẹp cũng sẽ tạo nội lực cho sự chuyển đổi này diễn ra chậm hơn, nhưng nó
vẫn cứ… diễn ra như một quy luật tất yếu.
Thật vậy !
Hoa Nghi
Nguồn : VNTB, 26/12/2018
Chú thích :
(*) Tạp
chí quốc gia (NR) là một tạp chí của Mỹ (thành lập vào năm 1955) tập
trung vào các tin tức và bình luận liên quan đến vấn đề chính trị, xã
hội và văn hóa. Kể từ khi thành lập, tạp chí đã đóng một vai trò quan
trọng trong sự phát triển của chủ nghĩa bảo thủ ở quốc gia này.