Trung ương 7 và liệu có Đại hội XIII không? (Bùi Quang Vơm)
Tóm
lại, Hội nghị Trung ương 7, có vẻ như sẽ được triệu tập vào thứ hai
tới, ngày 7/05/18, chắc chắn sẽ thất bại, vì thứ nhất, đảng không còn
cán bộ cho nhiệm kỳ sau, và vì thứ hai : Nội dung của Hội nghị sẽ chuyển
sang đề tài thảo luận : Ai là người quyết định, ai và những ai phải
chịu trách nhiệm vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh để gây ra khủng hoảng toàn
diện của Việt Nam hiện nay ?
Đề
án "Xây dựng đội ngũ cán bộ cấp chiến lược" do Ban Tổ chức trung ương
chuẩn bị từ một năm nay và sẽ trình Hội nghị Trung ương 7 trong tháng 5
này, về bản chất có hai ý nghĩa : một là kế hoạch tảo thanh, một công cụ
dùng để loại bỏ những phần tử chống lại chiến dịch truy quét tham
nhũng, hai là chuẩn bị nhân sự cho Trung ương và Bộ chính trị của Đại
hội XIII.
Nằm
trong kế hoạch này, những gì có thể quyết định được, tức là đã đạt được
một sự nhất quán nào đó, đều được thực hiện ngay, không chờ đợi đồng
bộ.
Chẳng
hạn như việc bổ sung ông Phan Đình Trạc, trưởng ban Nội chính và ông
Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh vào
Ban bí thư ngày 6/10/1017. Thông lệ, trưởng ban Trung ương phải là ủy
viên bộ chính trị. Ông Trạc sau một năm thử thách đã đủ điều kiện. Trung
ương 7 sẽ làm thủ tục bầu bổ sung.
Tuy
vậy, việc đưa ông Thắng vào Ban bí thư, rồi sau đó 3 tháng bổ nhiệm
chức Chủ tịch Hội đồng lý luận trung ương, lại cho thấy ý đồ khác của
ông Trọng : Ông Đinh Thế Huynh chính thức bị loại, và ông Võ Văn Thưởng
không được bồi dưỡng cho vị trí Tổng bí thư, như ông từng nói "tre già
măng mọc".
Việc
bổ nhiệm chính thức ông Trần Quốc Vượng vào chức Thường trực Ban bí thư
thay ông Đinh Thế Huynh, là việc chính thức gạt ông Đinh Thế Huynh ra
khỏi sân khấu chính trị chính thống. Việc gạt bỏ ông Huynh là một việc
khó khăn và đầy bí ẩn. Ông vắng mặt từ tháng 5/2017, sau Hội nghị Trung
ương 5 và được xem là chính thức "nghỉ việc chữa bệnh" từ tháng 8 năm
2017 đến nay, vẫn không biết ông bệnh gì và việc chữa chạy tiến
triển thế nào ? Liệu ông có còn quay lại ?...
Ông
Đinh Thế Huynh là người Bắc, chủ tịch Hội đồng lý luận, có thâm niên
hai nhiệm kỳ ủy viên Bộ chính trị, người duy nhất đáp ứng đầy đủ ba tiêu
chuẩn do ông Trọng đưa ra để trở thành Tổng bí thư. Trên thực tế, ông
Huynh, sau đại hội XII, là ứng viên độc nhất. Ông bắt đầu "có vấn đề"
sau chuyến đi Mỹ kéo dài 8 ngày vào tháng 10/2016. Người ta đồn an ninh
Trung Quốc đã cung cấp cho Bộ chính trị Việt Nam chi tiết một số cuộc
trao đổi giữa ông Huynh và thủ lĩnh hai đảng Mỹ, về kinh nghiệm quản
trị thể chế lưỡng đảng cầm quyền.
Mật ước Thành Đô cho phép đảng anh em can thiệp trực tiếp, mỗi khi xuất hiện nguy cơ đe dọa sinh tồn của chế độ. Sống còn của chế độ được
định nghĩa trong Mật ước Thành Đô là sự sống còn của chủ nghĩa xã hội
và thể chế độc đảng cầm quyền, ông Nguyễn Văn Linh cùng với Đỗ Mười đã
ký với Giang Trạch Dân và Lý Bình. Nội dung này được nhắc lại trong Hiệp
định lập đường dây nóng và hỗ trợ quân sự giữa Bộ Quốc phòng hai nước,
do nguyên bộ trưởng quốc phòng Phùng Quang Thanh ký với bộ trưởng quốc
phòng Trung Quốc Phạm Trường Long tháng 5/2015, hai tháng trước chuyến
thăm Mỹ của ông Trọng.
Với
giả thuyết này, ông Huynh đang đại diện một xu hướng chính
trị khác trong nội bộ đảng, vốn tồn tại âm ỉ từ trước. Cùng thời gian
(8/2017), xuất hiện đồn đoán về một chuẩn bị cho ra đời một đảng "anh
em" nhưng đối lập luân phiên cầm quyền với đảng cộng sản, theo mô hình
Mỹ. Đảng này lấy lại tên "Đảng Lao động".
Việc
quyết định thôi chức và thay thế ông Huynh cho thấy, trên bề nổi các
sự kiện, thế lực trung thành với thể chế độc đảng và thân Trung Quốc do
ông Trọng cầm đầu đã lấn át. Kịch bản dung hòa thất bại. Hội nghị Trung
ương 7, dưới vỏ bọc truy quét tham nhũng, sẽ làm tiếp các công
việc thanh lọc, như một viên đạn nhằm vào hai đích.
Trên
góc nhìn khác, việc bổ nhiệm ông Nguyễn Xuân Thắng giữ chức chủ tịch
Hội đồng lý luận trung ương, cho thấy ông Trọng hay Bộ chính trị đánh
giá không cao khả năng và trình độ lý luận của ông Trần Quốc Vượng,
ít nhất là không tương xứng với vị trí Tổng bí thư, khác với trường hợp
ông Đinh Thế Huynh. Có thể phải hiểu rằng giữa ông Vượng và vị trí Tổng
bí thư đang còn một khoảng cách. Đấy là chưa nói, ông Vượng không thuyết
phục được ai trong số các ủy viên còn lại trong bộ chính trị, trong khi
đang gây oán với số rất đông đảng viên có chức.
Đưa
ông Nguyễn Xuân Thắng vào vị trí cao nhất của cơ quan lý luận khi đang
là trung ương ủy viên, cho thấy ông Thắng mới chỉ nằm trong danh sách
được quy hoạch cho vị trí Tổng bí thư trong tương lai. Theo quy trình
thì ông Thắng sẽ vào Bộ chính trị nhiệm kỳ tới hoặc ngay trong Hội nghị
Trung ương 7 này và có thể sẽ kiêm chức trưởng Ban Tuyên giáo. Ông
Thưởng, là người được cho là chịu ảnh hưởng trực tiếp của Đinh Thế
Huynh, tức là có xu hướng thân Dân chủ hóa, có thể chuyển sang lĩnh vực
khác.
Việc
phải rời khỏi chức vụ Chủ tịch nước của ông Trần Đại Quang đã được
quyết định. Không phải do sức khỏe. Nguyên nhân chính là việc ông này
dính đến rất nhiều vụ án tham nhũng. Lý do sức khỏe để xin tự rút là
giải pháp danh dự tại thời điểm này cho cả ông Quang lẫn bộ mặt Bộ chính
trị, mặc dù, không ai có thể biết sau khi ông Quang từ nhiệm, thì việc
điều tra và kết luận sẽ như thế nào, có giống những gì đang diễn ra với
ông Nguyễn Tấn Dũng và ông Vũ Huy Hoàng không ?
Một
nhân vật có khả năng được lựa chọn thay thế ông Quang là ông Nguyễn
Thiện Nhân. Ông Nhân nổi tiếng là người ba phải, né tránh va chạm, không
có "công cứu giá" như thông thường phải có cho ứng viên chủ tịch nước,
nhưng có tiếng "sạch" và ít bộc lộ tham vọng. Năng lực kém, hay không có
cá tính, thường được cho là yếu điểm thì trong lúc này lại là ưu thế để
được tất cả chấp nhận. Nếu ông Nguyễn Thiện Nhân được giao cho chức chủ
tịch nước, có thể ông Võ Văn Thưởng quay lại giữ chức Bí thư Sài Gòn.
Nhưng
Sài Gòn đứng trước cuộc cải cách rộng lớn sắp tới, cùng một lúc với
ngọn lửa lò của ông Trọng đã động tới hang ổ Lê Thanh Hải, Tất Thành
Cang, vai trò của ông Nhân đang rất quan trọng đối với đảng ủy thành
phố có lịch sử rất phức tạp này, trong khi ông Thưởng có thể chưa đủ dạn
dĩ lại chịu ơn dìu dắt của "Anh Hai Nhựt".
Mặc
dù ông Nhân phù hợp nhất với vị trí thay thế ông Quang, nhưng nếu Bộ
Chính trị không đủ tin cậy ông Thưởng thì ông Nhân vẫn phải ở lại Sài
Gòn. Bộ chính trị không còn người.
Nhân
vật Nguyễn Văn Bình lại là một bí ẩn nữa. Có dư luận ông này là một
phương án cho vị trí Chủ tịch thay ông Quang. Nhưng để một con người tai
tiếng như ông này vào vị trí nguyên thủ quốc gia thì thật không còn gì
xuẩn hơn. Giả như ông ta có công "cứu giá" thì việc bạch hóa, tẩy sạch
cho ông khỏi cái tên "Bình Ruồi" chắc cũng cần vài năm. Còn không, chả
lẽ gọi ngài chủ tịch Bình Ruồi ?
Đối
tượng thay thế vị trí Tổng Bí thư vẫn chưa có dấu hiệu xuất hiện, ít
nhất trong quy hoạch. Người ta nói nhiều về chuyện ông Trọng dụng bài
của ông Tập Cận Bình, tức là phá nhưng không xây, rút bỏ nhưng để
trống chỗ.
Hai
nhân vật được coi là có uy lực nhất trong bộ máy dưới ông Trọng hiện
nay là ông Trần Quốc Vượng và ông Phạm Minh Chính. Nhưng hai ông này,
đến thời điểm hiện tại, chưa hề được "vẽ râu" lãnh tụ. Có cảm giác cả
hai ông chỉ đang được khai thác như những công cụ. Ông Vượng, mặc dù vừa
ký ban hành một loạt văn bản, nhưng người ta thấy ông chỉ ký thay. Ông
Phạm Minh Chính vẫn chỉ luẩn quẩn quanh việc "sắp xếp, thu dọn".
Chính
phủ của ông Nguyễn Xuân Phúc cũng trong cùng một tình trạng tương tự.
Chưa thấy xuất hiện người thừa kế chức Thủ tướng chính phủ trong trường
hợp ông Phúc, hoặc rời ghế vì "cái gì đó", hoặc đi lên, vì dẫu ông Trọng
có muốn dàn xếp kiểu gì, thì đến năm 2021, ông cũng vào tuổi
77. Song thất, thất thất, chỉ có tổn thất, hay chỉ có thất bại. Thầy
giáo Trọng chắc biết rút khi ở đỉnh vinh quang. Còn như ông Trọng chơi
trò của ông Tập, dọn xung quanh không còn một ai, để mặc nhiên, lại
"không ngờ" được 100% phiếu, thì tuổi già cũng chắc không giúp cho ông
được nữa.
Nếu
ông Phúc được quy hoạch, người được chuẩn bị thay chân thủ tướng có khả
năng là ai ? Nhìn cách phân công hiện nay, có thể dự đoán hai người là
Phạm Bình Minh và Vương Đình Huệ. Ông Phạm Bình Minh đã qua một nhiệm kỳ
phó thủ tướng, và là người được quy hoạch cho vị trí phó thường trực,
nhưng nhu cầu chống tham nhũng đã buộc Bộ chính trị sắp đặt ông Trương
Hòa Bình vào vị trí này, với mục tiêu chủ yếu trong nhiệm kỳ là việc
ngăn chặn tham nhũng và giữ cho chính phủ khả dĩ trong sạch. Nếu nhiệm
vụ trọng tâm của nhiệm kỳ tới không còn là chống tham nhũng, thì vai trò
của Trương Hòa Bình kết thúc. Ông Phạm Bình Minh có thể lên thủ tướng.
Nhưng ông Phạm Bình Minh cần qua được thử thách lập trường trung thành
với chủ nghĩa Mác Lê và chủ nghĩa xã hội. Ông Minh im lặng trước quyết
định "bắt bằng được" Trịnh Xuân Thanh của ông Trọng và việc tổ chức bắt
cóc trên đất Đức của Bộ Công an, đã bị coi là thiếu lập trường bảo vệ
chế độ, và phải nhận một cảnh cáo bằng việc báo cáo dân số trong Hội
nghị Trung ương 6. Đây là yếu thế của ông Minh trong so sánh với ông
Vương Đình Huệ, có chuyên môn quản lý kinh tế, lại có bảo lãnh của riêng
ông Trọng về lập trường chính trị. Hội nghi Trung ương 7 sẽ phải xác
định ông nào.
Ông Phúc
là người được xem là thuộc trường phái kỹ trị thực dụng. Không nhiều lý
luận và vụng nói, nhưng ông là người thực tế và tôn thờ tính hiệu quả
của Thị trường tự do. Nếu ở vị trí cao nhất, có lẽ ông Phúc sẽ làm tất
cả để Việt Nam có cơ chế thị trường đích thực. Vì vậy, dù ông Phúc may
mắn thoát được tầm ngắm của "tài sản bất minh", thì ông Phúc cũng không
qua được cửa ông Trọng. Ông Phúc sẽ không được ông Trọng, trong tư cách
Tổng bí thư đương nhiệm, tiến cử và không có phiếu thuận của chính Tổng
bí thư. Người được ông Tổng giới thiệu thường đã có ít nhất một nửa số
phiếu.
Nhưng nếu nói rằng ông Phúc hiện có đa số trong Bộ chính trị thì không quá xa sự thật.
Người
đang bị cô độc sau vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh là ông Trọng chứ không
ai khác. Chính vì vậy mà tham nhũng phải thật nhiều khói và nhiều lửa.
Dập tắt chuyện bàn tán sau lưng. Truy tố tham nhũng bất cứ kẻ kiếm
chuyện nào ! Nhưng có thể bịt mắt người ngoài, dân đen, có ai không biết
chuyện mất thể diện quốc gia của chuyến đi Pháp. Ai không biết thất bại
ngoại giao, thất bại kinh tế có nguồn gốc từ quyết định bắt cóc người
vô văn hóa và bất chấp luật pháp quốc tế của vị Tổng bí thư đảng cầm
quyền ? Xét về mức độ gây hại cho quốc gia, cho chế độ, ông Trọng đáng
phải bị buộc từ chức, làm sao đủ uy tín để tiếp tục giao tiếp với thế
giới.
Nếu
Trung ương 7 đủ dũng khí và đủ sáng suốt, một cuộc bỏ phiếu bất thường
phế truất chức vụ Tổng bí thư của ông Trọng phải được tiến hành. Đó
là giải pháp cứu cánh có tính cấp bách nhất hiện nay. Nếu ông Trọng và
ông Tô Lâm cùng đồng thời từ chức, Tòa án xử vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh
tại Đức sẽ có thể kết thúc, tránh được sự phơi bày bộ mặt một đảng
chính trị cầm quyền một nhà nước, nhưng không hiểu luật quốc tế. Ngược
lại, nhà nước Việt Nam sẽ không còn tư cách để được cư xử bình đẳng như
một quốc gia có văn minh khác.
Tóm
lại, Hội nghị Trung ương 7, có vẻ như sẽ được triệu tập vào thứ hai
tới, ngày 7/05/18, chắc chắn sẽ thất bại, vì thứ nhất, đảng không còn
cán bộ cho nhiệm kỳ sau, và vì thứ hai : Nội dung của Hội nghị sẽ chuyển
sang đề tài thảo luận : Ai là người quyết định, ai và những ai phải
chịu trách nhiệm vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh để gây ra khủng hoảng toàn
diện của Việt Nam hiện nay ? Ông Trọng đã thành tên một kẻ bắt cóc người
giữa ban ngày, giả sử làm nhất thể thành công, liệu có dám vác
mặt với danh nghĩa nguyên thủ một quốc gia không gặp các quốc gia khác
không ?
Trước
đây, khi chưa bắt đầu khai mạc Đại hội đảng toàn quốc lần thứ XII, đã
có nhiều dự báo Đại Hội XII là Đại Hội cuối cùng, vì mệnh của Đảng kị
con số 13, chưa biết chừng đang linh ứng.
05/05/2018
Bùi Quang Vơm