Họ hủy hoại Đồng bằng sông Cửu Long! (Nguyễn Gia Kiểng)
Họ đã chấp
nhận để Việt Nam trở thành một bãi rác công nghiệp của Trung Quốc chỉ vì
nhu cầu kéo dài chế độ. Họ phải duy trì một mức tăng trưởng kinh tế nào
đó, dù chỉ là tăng trưởng giả tạo và độc hại, nhưng ngân khố đã trống
rỗng, nợ công và nợ xấu đã chồng chất vì của cải của đất nước đã bị các
quan chức tham nhũng vơ vét hết rồi. Giải pháp bắt buộc của họ là xây
dựng những dự án với những thiết bị mà Trung Quốc vất bỏ. Họ không chỉ
hủy hoại đất nước mà còn khiến chúng ta lệ thuộc hơn nữa vào Trung Quốc.
Xã luận
Ngày
3/10 vừa qua, hai Bộ Công thương và Xây dựng đã phối hợp tổ chức một
cuộc hội thảo tại Cần Thơ với chủ đề là nên hay không nên thiết lập thêm
những nhà máy nhiệt điện chạy bằng than tại vùng đồng bằng sông Cửu
Long. Đây không phải là một cuộc hội thảo mà chỉ là một cuộc họp để
thông báo một quyết định.
Các
quan chức nhà nước, một thứ trưởng Bộ Công thương, một thứ trưởng Bộ
Xây dựng cho biết vùng đồng bằng sông Cửu Long hiện đã có ba cụm nhiệt
điện than, từ đây tới 2020 sẽ xây thêm ba cụm nhiệt điện khác và từ năm
2020 đến năm 2030 sẽ có thêm 9 cụm nữa, nâng tổng công suất phát
điện lên 18.225 MW, mỗi năm thải ra khoảng 13,67 triệu tấn tro, xỉ
và thạch cao.
Việt
Nam hiện đã có 21 cụm nhà máy nhiệt điện than đang hoạt động, thải ra
hàng năm hơn 16 triệu tấn tro xỉ, và 12 cụm đang xây dựng và sẽ đi vào
hoạt động vào năm 2020. Tổng lượng tro, xỉ phát sinh từ các nhà máy
nhiệt điện đến năm 2020 ước khoảng 22,6 triệu tấn. Nếu chế độ cộng sản
vẫn còn cho tới năm 2030 để tiếp tục xây các nhà máy nhiệt điện than
theo cùng một nhịp độ với đồng bằng sông Cửu Long, như họ dự tính thì
vào năm 2030 sẽ có khoảng 70 cụm nhà máy nhiệt điện than thải ra khoảng
50 triệu tấn tro và xỉ mỗi năm.
Vùng đồng bằng sông Cửu Long hiện đã có ba cụm nhiệt điện than, từ đây tới 2020 sẽ xây thêm ba cụm nhiệt điện khác, và từ năm
2020 đến năm 2030 sẽ có thêm 9 cụm nữa, nâng tổng công suất phát
điện lên 18.225 MW, mỗi năm thải ra khoảng 13,67 triệu tấn tro, xỉ
và thạch cao.
Lập
luận của chính quyền cộng sản, qua lời phát biểu của các quan chức, là
một sự thách đố xấc xược với cả khoa học kỹ thuật lẫn trí tuệ, lẫn nhân
dân Việt Nam. Họ nói rằng nhiệt điện than, mà cả thế giới kể cả Trung
Quốc đang vất bỏ, là chọn lựa bắt buộc cho Việt Nam, vấn đề chỉ còn là
làm thế nào để các nhà máy nhiệt điện than ít gây ô nhiễm nhất và họ đã
tìm ra giải đáp.
Giải
đáp đó là dùng khối tro xỉ thải ra để làm vật liệu xây dựng và san lấp
mặt bằng. Họ nói rằng người nông dân miền Bắc đã sử dụng tro và xỉ để
làm vật liệu xây dựng và san lấp mặt bằng từ thập niên 1960 và Bộ Tài
nguyên và môi trường cũng "chưa bao giờ xác định" tro, xỉ và
thạch cao thải ra từ các nhà máy nhiệt điện than là chất thải nguy hại.
Nhưng đã có những thử nghiệm khoa học nào, do những định chế khoa học
nào thực hiện và trong bao nhiêu năm ? Vả lại "chưa xác định" cùng lắm
cũng chỉ là chưa có kết luận. Như vậy là đủ để quyết định là có thể xây
hàng loạt cụm nhà máy nhiệt điện than ? Thái độ này khiến người ta nhớ
lại một sáng kiến của Đảng và Nhà nước cộng sản, chiếc hố xí hai ngăn
không thối từng được khoe khoang trước đây. Người ta cũng chưa quên là
khi vụ Formosa xẩy ra cũng cái Bộ Tài nguyên và môi trường vô dụng này
đã tuyên bố cá chết là do thủy triều đỏ chứ không phải do nhà máy thép
Hưng Nghiệp của Trung Quốc.
Điều
mà người ta có thể thấy rõ là Châu Âu, dù trước đây từng dùng than làm
nguồn năng lượng chính và đã tích lũy hàng ngàn triệu tấn tro-xỉ, chưa
bao giờ dám nghĩ đến sử dụng chúng làm vật liệu xây dựng vì sự nguy hiểm
của than quá rõ ràng.
Cũng
nên nhắc lại thảm kịch amiante của Châu Âu. Chất amiante đã được sử
dụng trong hơn một thế kỷ nhưng chỉ tới thập niên 1980 người ta mới có
thể quả quyết rằng nó đã là nguyên nhân của nhiều loại bệnh ung thư.
Nhưng đã quá trễ, cả triệu người đã hoặc sẽ thiệt mạng, đa số không biết
rằng mình chết vì amiante. Bài học này cho thấy là người ta phải rất
khiêm tốn và thận trọng trong những chọn lựa liên quan đến sức khỏe và
môi trường. Chính quyền cộng sản quả nhiên không coi đất nước và mạng
sống của người dân ra gì khi đùa với tro và xỉ than như vậy.
Tuy
vậy tro và xỉ không phải là nguồn ô nhiễm lớn nhất của các nhà máy sử
dụng than. Nguồn ô nhiễm lớn nhất là khói nhả ra bầu trời, điều này các
quan chức cộng sản không hề nói tới. Khói bay đi chứ không chất đống như
tro, xỉ và thạch cao nên không phải là một vấn đề cho chính quyền. Đó
chỉ là vấn đề cho môi trường, cho sức khỏe và sinh mệnh của người dân mà
thôi. Bầu trời Việt Nam sẽ đen nghịt, hàng triệu người sẽ chết vì ung
thư, hàng triệu người khác sẽ yếu bệnh và tật nguyền. Chính quyền cộng
sản đang chuẩn bị để hủy hoại đồng bằng sông Cửu Long, và đất nước nói
chung.
Nhưng tại sao phải xây các nhà máy nhiệt điện than ?
Các quan chức giải thích : "Theo
kinh nghiệm quốc tế, các nước đang phát triển bao giờ cũng phụ thuộc
nhiệt điện than, khi nào trở thành nước phát triển, khi đó họ mới chuyển
dần sang nguồn năng lượng khác".
Không
thể vớ vẩn hơn. Trước khi phát triển họ không có internet và điện thoại
di động, vậy bây giờ ta cũng phải bỏ internet và điện thoại di động ?
Không chỉ vớ vẩn mà còn là một ngụy biện tùy tiện nơi những cấp lãnh đạo
của một đảng đã từng hô hào tiến thẳng lên chủ nghĩa xã hội mà không
cần kinh qua giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa.
Họ lý luận : "Các
loại năng lượng tái tạo khác (điện gió, điện mặt trời, điện sinh khối)
chi phí đầu tư lớn và phụ thuộc nhiều vào điều kiện tự nhiên ; mà nếu
quyết tâm đầu tư khai thác thì cũng chiếm tỉ trọng rất thấp, không đáp
ứng được yêu cầu của nền kinh tế".
Vừa rất sai vừa rất gian trá. Thế
giới đang sống một cuộc cách mạng năng lượng lớn. Năng lượng mặt trời
vô tận vì chỉ một tuần lễ nắng đủ để cung cấp một khối năng lượng tương
đương với trữ lượng của toàn bộ các mỏ than, dầu và khí đốt trên toàn
thế giới. Các tiến bộ về kỹ thuật sản xuất và tàng trữ cũng đã khiến
năng lượng mặt trời tiếp tục rẻ đi một cách nhanh chóng. Chỉ trong mười
năm nữa giá điện nắng sẽ chỉ bằng một nửa giá điện sản xuất bằng than,
trước khi xuống thấp hơn.
Liên Hiệp Châu Âu, mà tên gọi ban đầu là "Liên Hiệp Than và Thép Châu Âu",
đã quyết định bỏ hẳn than từ hơn hai thập niên và đang tiến hành bỏ cả
dầu lửa và khí đốt. Thành phố Paris, nơi không khí được coi là lành
sạch, vừa quyết định sẽ cấm các xe chạy bằng Diesel trong vòng bẩy năm,
và sẽ chỉ cho phép lưu hành các xe chạy bằng điện vào năm 2030.
Thời
đại của than không phải là đang chấm dứt mà đã chấm dứt. Vấn đề của các
quốc gia chỉ là lập một lịch trình để tháo gỡ và thay thế các nhà máy
nhiệt điện than còn lại. Trung Quốc cũng đã hiểu rõ như vậy. Mười năm
trước đây họ dự định xây dựng thêm hàng ngàn nhà máy nhiệt điện than,
bây giờ họ tập trung đầu tư vào điện nắng và đẩy sang Việt Nam những
thiết bị của các dự án mà họ không tiến hành nữa.
Không
thể nghĩ là các quan chức cộng sản Việt Nam không hiểu. Họ thừa biết
đầu tư vào điện nắng rẻ hơn, sạch hơn và là chọn lựa hiển nhiên, nhất là
nước ta lại được thiên nhiên đặc biệt đãi ngộ về nắng. Họ thừa biết là
phần lớn các nhà máy nhiệt điện than mà họ dự trù sẽ phải gỡ bỏ ngay khi
mới đi vào hoạt động, thậm chí trước khi đi vào hoạt động. Họ đã chấp
nhận để Việt Nam trở thành một bãi rác công nghiệp của Trung Quốc chỉ vì
nhu cầu kéo dài chế độ. Họ phải duy trì một mức tăng trưởng kinh tế nào
đó, dù chỉ là tăng trưởng giả tạo và độc hại, nhưng ngân khố đã trống
rỗng, nợ công và nợ xấu đã chồng chất vì của cải của đất nước đã bị các
quan chức tham nhũng vơ vét hết rồi. Giải pháp bắt buộc của họ là xây
dựng những dự án với những thiết bị mà Trung Quốc vất bỏ. Họ không chỉ
hủy hoại đất nước mà còn khiến chúng ta lệ thuộc hơn nữa vào Trung Quốc.
Câu hỏi phải được đặt ra là Đảng cộng sản sẽ còn hủy hoại đất nước bao lâu nữa trong cố gắng kéo dài sự hấp hối của chế độ ?
Câu
hỏi cũng cần được đặt ra cho lương tâm của mọi người Việt Nam là chúng
ta còn cam tâm để Đảng cộng sản hủy hoại đất nước đến bao giờ ?
Nguyễn Gia Kiểng
(14/10/2017)