Tôi đã khóc... giữa trời thu Hà Nội (Nguyễn Thượng Long)
Xung quanh tôi lúc đó là những gương mặt của thế hệ 8x và 9x, họ là
những đại diện xứng đáng cho thế hệ trẻ Việt Nam không bao giờ sống vô
trách nhiệm trước vận mệnh của Tổ Quốc. Họ đang say sưa hát những bài ca
cách mạng, họ hô vang những khẩu hiệu khẳng định chủ quyền của đất nước
trước mũi những kẻ bành trướng phương Bắc. Tôi nhanh chóng như rơi vào
trạng thái nhập đồng khi thấy một nam sinh viên đeo kính trắng nhẩy ra
đối diện trước đám đông CSCĐ. Giữa lòng đường Hoàng Diệu, cháu đứng ưỡn
ngực, 2 chân cháu dang rộng, 2 tay cháu giơ cao chiếc băng đỏ có dòng
chữ mầu vàng: “Hoàng Sa - Trường Sa là của Việt Nam”, miệng cháu cắn
chặt chiếc dây đeo một khẩu hiệu lớn có dòng chữ: “Đả đảo Tam Sa”.
(Kỷ niệm cùng Phạm Thanh Nghiên)
Tôi còn nhớ vào hồi 19h 42 phút ngày 07/12/2007 trong lúc tôi đang thả
bộ trên đường Lê Văn Lương thì điện thoại của tôi nhận được một tin nhắn
của một số máy lạ có nội dung: “Sẽ có cuộc biểu tình trước Đại Sứ Quán Trung Quốc vào 9h ngày 9/12/2007”.
Ai đã nhắn tin này cho tôi? Người thì bảo đó là nhân vật x, người khác
lại bảo đó là nhân vật y! Lại có người lí giải chẳng phải là x là y gì
hết, chính công an đã ngấm ngầm làm việc này.
Là một người dân, tôi không có trách nhiệm phải truy tìm nguồn gốc của
tin nhắn đó. Sau hơn 2 năm câu hỏi ai là tác giả của tin nhắn này vẫn
còn là một ẩn số và chỉ biết rằng, tôi đã đến với cuộc biểu tình đó.
Nhiều bài viết của tôi, nhiều tấm ảnh mà cơ quan an ninh đã chụp được
tôi, nhiều Video clip của công an đã quay được sự hiện diện của tôi giữa
đám đông sinh viên học sinh trước cổng Sứ Quán TQ buổi sáng hôm đó và ít
ngày sau là những cuộc thẩm vấn liên tục của PA 38, của A 42 dành cho
tôi đã xác nhận điều này và cho đến nay tất cả vẫn còn hết sức sống động
trong tôi. Với tôi đó là những ngày tháng, những kỉ niệm không thể nào
quên. Tôi tự hào về tôi, tôi đã sống không đến nỗi nào trong những ngày
tháng đó.
Tôi nhớ tôi đã lọt vào một đám đông Thanh Niên, Sinh Viên và Học Sinh
đang vô cùng phấn khích trước cổng Đại Sứ Quán Trung Quốc. Trước mặt
tôi, giữa lòng đường Hoàng Diệu và trước cổng Sứ Quán đóng im ỉm là một
hàng rào CSCĐ trong trang phục rằn ri với mũ sắt trên đầu và côn gỗ
trong tay, là cả một rừng ống kính máy ảnh, camera của công an lăm lăm
chĩa vào chúng tôi. Có một điều rất lạ là họ lại hết sức ôn hoà, hết sức
mềm mỏng với chúng tôi. Họ không hề ra tay đàn áp như những gì mà họ đã
thể hiện trong những chủ nhật sau.
“Xung quanh tôi lúc đó là những gương mặt của thế hệ 8x và 9x, họ là
những đại diện xứng đáng cho thế hệ trẻ Việt Nam không bao giờ sống vô
trách nhiệm trước vận mệnh của Tổ Quốc. Họ đang say sưa hát những bài ca
cách mạng, họ hô vang những khẩu hiệu khẳng định chủ quyền của đất nước
trước mũi những kẻ bành trướng phương Bắc. Tôi nhanh chóng như rơi vào
trạng thái nhập đồng khi thấy một nam sinh viên đeo kính trắng nhẩy ra
đối diện trước đám đông CSCĐ. Giữa lòng đường Hoàng Diệu, cháu đứng ưỡn
ngực, 2 chân cháu dang rộng, 2 tay cháu giơ cao chiếc băng đỏ có dòng
chữ mầu vàng: “Hoàng Sa - Trường Sa là của Việt Nam”, miệng cháu cắn
chặt chiếc dây đeo một khẩu hiệu lớn có dòng chữ: “Đả đảo Tam Sa”. Đôi
mắt cháu rực sáng nhìn thẳng vào những CSCĐ đang dàn hàng ngang trước
cổng Sứ Quán. Hàng chục ống kính máy ghi hình của các kí giả nước ngoài
đã tới tấp ghi được một hình ảnh tuyệt đẹp của tuổi trẻ Việt Nam. Xung
quanh tôi là cả một biển người đang sôi sục trào dâng. Đứng gần tôi là
một cháu gái mảnh mai, gầy yếu đeo cặp kính trắng rất giản dị. Tôi thấy
mỗi lần cháu hô to: “Hoàng Sa - Trường Sa!” bằng chất giọng trong trẻo,
lanh lảnh như tiếng của Thiên Sứ từ nơi xa xăm vọng về… lập tức các bạn
cháu đồng thanh hô đáp lại: “Việt Nam!”. Tiếng gọi tên Tổ Quốc vang lên
từ những lồng ngực trẻ nhanh chóng cộng hưởng thành một trường âm thanh
hào hùng lay động, lan ra xa tắp. Bất ngờ cháu gái đó nhận ra tôi, cháu
hét lớn: “Các bạn ơi! Đưa Mic cho thầy Long đi!”. Tôi bỗng quên cả tuổi
tác, nhanh chóng hoá thân vào sinh hoạt của các em. Cảm hứng về Tổ
Quốc, về Đất Nước, về Dân Tộc… như bừng sáng, như rực cháy trong tôi. Mắt
tôi bỗng như nhòa lệ. Tôi nhanh chóng chìm sâu vào trạng thái như bị
thôi miên đến nghẹt thở.”
(Trích trong: “Tôi đã khóc giữa trời thu Hà Nội” Hồi kí của NTL).
Trưa hôm đó quay lại nhà anh chàng kĩ sư hoá mà tôi mới quen, tôi lại
gặp cháu gái này. Hoá ra đó chính là Phạm Thanh Nghiên người con gái đã
từng làm đau đầu nhiều nhân viên an ninh Hải Phòng và cả an ninh Bộ. Tôi
hỏi: Sao cháu biết tên tôi? Cháu Nghiên nói: Cháu nhận ra chú vì 2006,
VTV3 đã từng giới thiệu chú là “Người Đương Thời” là “Thanh tra Đa vít”, là thầy giáo chống tiêu cực nổi tiếng trong ngành GD – ĐT của Hà Tây.
Khi nhắc lại cả loạt danh xưng một thời của tôi như thế, Phạm Thanh
Nghiên đâu có biết cháu đã gợi dậy trong tôi những kỉ niệm thất bại đến
đau buồn mà tôi đã cố gắng để quên đi. Giờ đây sau hơn 4 năm, đặc biệt
là sau khi Người Đương Thời được cả nước yêu thích nhất năm 2006 Đỗ Việt
Khoa bị báo chí “Lề Phải” và Lãnh đạo GD ĐT Hà Nội hạ nhục thành công,
thì cuộc vận động 2 không rồi lại 4 không:
- Không gian dối trong thi cử
- Không vị thành tích trong thi đua, rồi lại thêm…
- Không băng hoại đạo đức đối với thày cô giáo..
- Không ngồi nhầm lớp với học sinh…
Chẳng còn thấy ai nhắc đến những nội dung này nữa. GD - ĐT cả nước bước
vào năm cuối cùng của thập kỉ đầu tiên của thế kỉ 21 với những kết quả
thi cử lại đạt tuổi của vàng "99,99%" và tác giả làm nên những thành
tích đó là những gương mặt lộng lẫy, chỉ nhờ những “Mỹ Phẩm hàng chợ
loại 2”… và họ như cùng nhau vui vẻ à vào “Vở Tuồng Đồ” vĩ đại có cùng
ngôn ngữ là:
“Nói Dzậy! mà không phải Dzậy!”. Nói “Hai Không!”, nói “Bốn Không!”,
sau này là nói cải tiến… cứ nói, đừng nhẹ dạ mà làm thật, làm thật sẽ
được coi là không bình thường, không hiểu biết đấy”.
Vở Tuồng GD - ĐT hôm nay có khác gì đâu hoạt cảnh: Tháng trước ông
Nguyễn Minh Triết gõ cửa VATICAN để đối thoại thân tình với Đức Giáo
Hoàng, Nhà Lãnh Đạo tinh thần của khối Công giáo toàn thế giới, cũng là
Đấng Bề Trên cao cả của những người công giáo ở Việt Nam đang có nhiều
bức xúc trong nước, thì tháng sau lại có ông khác ngang nhiên xua lính
đi đập nát Thánh Giá biểu tượng thiêng liêng của giáo dân một Xứ đạo
nghèo nơi xóm núi thuộc tỉnh Hà Tây cũ.
Tôi nhớ lúc đó tôi cố nhắc nhở cháu giữ gìn sức khoẻ vì tôi thấy cháu
rất gầy và xanh. Ít ngày sau qua mạng, tôi đọc được bài viết rất xuất
sắc của cháu có nhan đề “Uất ức biển ta ơi!”, bài viết về chuyến
cháu và sinh viên Ngô Quỳnh đi Hoằng Hoá Thanh Hoá để thăm gia đình các
ngư dân bị hải quân Trung Quốc bắn giết trên Biển Đông. Tôi và nhiều
người khác rất xúc động khi đọc bài viết này.
Tôi nghĩ, bên trong những người con gái nhỏ bé, gầy yếu như Luật Sư Lê
Thị Công Nhân, như Phạm Thanh Nghiên là cả một hoả diệm sơn của lòng yêu
nước, là cả một đại dương của tình yêu thương con người. Thật đáng buồn
thay cho những Bác, những Chú… oai vệ như thần mà ấp a ấp úng gọi tầu
Trung Quốc là những tầu lạ khi chúng đâm chìm tầu cá của ngư dân Việt
Nam. Lại có những cụ lớn khi được Thiên Triều xếp cho ngồi vào ghế cao,
ra mắt Bắc Triều, cụ nào cũng hạ mình nói những lời làm xấu mặt những
người Việt Nam còn liêm xỉ, rồi lại ê a chữ vàng, chữ bạc với những kẻ
vừa mới khoanh cái lưỡi bò một nhát là hết sạch Biển Đông của Con Hồng
Cháu Lạc.
Ít ngày sau, tôi lại được biết Phạm Thanh Nghiên cùng với cựu chiến binh
Vũ Cao Quận và Nhà văn Nguyễn Xuân Nghĩa kí chung một đơn xin UBND Hà
Nội cho phép tổ chức một cuộc biểu tình ở Hà Nội để lên án các tệ đoan
tham nhũng, tăng giá, lạm phát… đang hành hạ người dân. Đáp lại nguyện
vọng của 3 chiến sĩ dân chủ Hải Phòng là những gì, mọi người đều đã rõ.
Cựu Chiến Binh Vũ Cao Quận được cơ quan an ninh “Săn Sóc” đặc biệt. Nhà
Văn Nguyễn Xuân Nghĩa không thoát khỏi lao lí sau những nỗ lực kêu gọi
mọi người chống tham nhũng bằng những khẩu hiệu, những băng role mà ông
cùng với những bạn hữu của ông đã từng làm ra. Còn Phạm Thanh Nghiên,
điều gì đã đến với một cô gái mảnh mai, yếu ớt trên cây cầu nổi tiếng
vắt ngang qua thành phố nơi quê hương cô? Tôi tin rằng, những biến cố đó
chưa mấy ai quên.
Không phải chỉ là tôi, người Việt Nam bình thường nào cũng thấy, điều 69
Hiến Pháp CHXHCNVN là điều khoản rất cần phải xem lại, rất cần phải sửa
đổi. Hiến pháp quy định rành rành: “Công dân có quyền tự do ngôn
luận, tự do báo chí, có quyền được thông tin, có quyền hội họp, lập hội,
biểu tình theo quy định của pháp luật” (Điều 69).
Vậy mà khi 3 công dân Hải Phòng thực hiên cái quyền đó thì họ đã bị đối
xử như những người vi phạm pháp luật!? Ít ngày sau, Phạm Thanh Nghiên
lại có một việc làm mà tôi chưa từng thấy có tiền lệ ở bất cứ nơi nào,
cháu đã bày tỏ khát vọng của mình, thái độ sống của mình bằng cách treo
khẩu hiệu trong nhà có nội dung:
“Hoàng Sa - Trường Sa là của Việt Nam!” và “Phản đối công hàm 1958 của Thủ tướng Phạm Văn Đồng”
và cháu Nghiên lặng lẽ toạ kháng bên cạnh như một Ni Cô tĩnh tâm trước
bàn thờ Phật, một nữ tu đang nguyện ngắm trước bàn thờ Chúa. Giở Bộ Luật
hình Sự của CHXHCNVN ra để tra cứu, tôi cũng chả thấy có điều nào
nghiêm cấm cách thể hiện ý nguyện theo kiểu ôn hoà và vô hại như thế.
Vậy mà ít ngày sau Phạm Thanh Nghiên cũng bị lôi ra khỏi nhà & lọt
vòng lao lý như một đối tượng nguy hiểm của xã hội(?!) Tôi nghĩ rằng,
khi chính quyền bắt giữ rồi xử tù hàng loạt những người bất đồng chính
kiến và khi các nhà lãnh đạo quốc gia công cán ở nước ngoài, họ hùng hồn
thuyết phục những con người ở nơi xa lạ đó rằng:
“Ở Việt Nam không có đối lập chính trị, không có bất đồng chính kiến, chỉ có những kẻ vi phạm pháp luật!?..”.
Có bao giờ các quý vị này chạnh lòng mà nghĩ, những kẻ vi phạm pháp luật
đó chỉ đáng tuổi em, tuổi con cháu của mình, lại là những đồng bào được
học hành phải nói là đến nơi đến chốn. Trong đó có người có văn bằng có
lẽ cao hơn, “Xịn” hơn không ít người trong chúng ta. Cũng chỉ vì quá
khát khao được sống như những đồng loại ở các xã hội văn minh mà họ đã
phải lọt vòng tù tội và ít nhất với trường hợp của cháu Phạm Thanh
Nghiên bị bắt giam vì những lí cớ thật chẳng ra làm sao mà hơn một năm
nay không xét xử hay là không xét xử được? Lẽ nào lương tâm của các quý
vị không một chút cắn rứt, không một chút ăn năn!
Tôi rất ngạc nhiên trước câu hỏi: Tại sao người nước ngoài, HRW - Tổ
chức theo dõi nhân quyền quốc tế, lại hiểu được cháu Phạm Thanh Nghiên
đầy đủ đến thế, khi quyết định trao cho cháu giải thưởng của tổ chức
quốc tế này… Trong khi đó là người cùng huyết thống, cùng ngôn ngữ của
ông cha thì lại cố tình không hiểu nhau, cố tình hành hạ nhau, khép tội
cho nhau những tội lỗi đâu đâu.
Mai này rồi người ta cũng sẽ lôi Phạm Thanh Nghiên ra trước vành móng
ngựa thôi. Tôi không rõ người ta sẽ khép cho cháu Nghiên những tội lỗi
gì? Tội lật đổ chính quyền chăng! Làm sao một cháu gái 30 tuổi, nặng
không hơn 36 Kg lại cận thị nặng…lại có thể là mối đe doạ ghê gớm cho
chính quyền được.
Tội dám làm đơn xin biểu tình chăng? Tội “thương người như thể thương thân” khi cùng với sinh viên Ngô Quỳnh đi thăm hỏi bà con ngư dân Thanh Hoá bị lính Trung Quốc bắn giết ngoài Biển Đông chăng?
Tội cháu đã nhận những đồng tiền của người Việt Nam ở nước ngoài gửi về
chia sẻ với cháu lúc hoạn nạn không hề kèm theo bất cứ một điều kiện
nào?. Làm sao mà các bậc cha chú có thể xử cháu cái tội đó được, khi
chính cụ Đỗ Mười nhận cả triệu USD của tư bản Hàn Quốc hay Đài Loan gì
đó để cho họ được thắng thầu ở Việt Nam. Khi có người chất vấn cụ vụ
này, cụ lại trợn mắt lên mà mắng: “Đồ trâu buộc ghét trâu ăn, đồ ghen ăn tức ở!”.
Về mặt chính danh và lương thiện, những đồng tiền của người đồng bào
giúp người đồng bào lúc hoạn nạn… khác xa với mênh mang đất đai, biển,
đảo với bạt ngàn rừng nguyên sinh, bạt ngàn tài nguyên khoáng sản của
nhân dân đã chui vào túi, vào trang trại, vào biệt phủ, vào các ngân
hàng ngoại quốc, vào giấc mơ Mỹ… của các quan tham đang cai trị xứ sở
này theo cung cách của những lực lượng chiếm đóng.
Hay người ta sẽ xử cháu Nghiên ở tội tọa kháng trong nhà mình dưới những
khẩu hiệu chỉ nói lên lòng yêu nước và thái độ đầy ý thức trách nhiệm
trước vận mệnh nước nhà. Nếu xử cháu Nghiên với tội này thì có xử các
chú, các bác ở Trung Ương, gần đây cũng bắt đầu người thì còn xa xôi,
bóng gió, người thì cũng đã đủ can đảm để nói những điều có gì khác
những điều mà cháu Nghiên đã la hét trước Đại Sứ Quán Trung Quốc và
những khẩu hiệu xung quanh cháu, ngày cháu toạ kháng ngay trước cửa
ngôi nhà của mình:
"Hoàng Sa - Trường Sa là của Việt Nam" - "Phản đối công hàm 1958 của Phạm Văn Đồng"
Có lẽ kỉ niệm dữ dội nhất, ấn tượng nhất giữa cháu Phạm Thanh Nghiên và
tôi là kỉ niệm về lần tôi gặp cháu tại tư gia của nhà bất đồng chính
kiến hàng đầu ở Hà Nội, Đại Tá Công An Lê Hồng Hà, nguyên Ủy viên Đảng
Đoàn Bộ công An, nguyên Chánh văn phòng Bộ Công An. Hôm đó trên đường
tôi đưa tiễn cháu về, cháu Nghiên kể:
“Khi ở Thanh Hoá ra, một vị có chức sắc đã hỏi cháu: “Ai đã xúi giục cô và Ngô
Quỳnh đi Thanh Hoá để thăm bà con ngư dân bị Trung Quốc bắn giết trên
Biển Đông?”. Cháu đã trả lời: “Anh có thể hỏi tôi cái gì cũng được, xin
anh đừng bao giờ hỏi tôi câu hỏi đó. Hỏi câu hỏi đó thì… xấu hổ lắm.”.
Tôi nghĩ: Đây là một câu trả lời thật ghê gớm, thật đáng nể. Câu trả
lời đó có thể làm ù tai, làm bạc tóc các bậc Chú – Bác có danh, có giá,
dư thừa tiền bạc nhưng quá thiếu liêm xỉ và lòng tự trọng… mà cháu Phạm
Thanh Nghiên không hẹn đã phải gặp họ trên cõi đời này./.
Khai bút 15 – 1 – 2010 / Hoàn thiện lần cuối 9 - 2017
Nguyễn Thượng Long
Nguyên giáo viên Địa Lí của GD ĐT Hoà Bình & Hà Tây
Nguyên Thanh Tra Giáo Dục kiêm nhiệm Hà Tây.
Chỗ ở : Văn La – Phú La – Hà Đông – Hà Nội
Điện thoại: 0433521066 & 01652323836.
Email: nguyenthuonglong571@gmail.com