Ukraina chấp nhận kế hoạch hòa bình có điều chỉnh của Mỹ, dù còn một số điểm « nhạy cảm » (Chi Phương)
Trong cuộc họp với Liên minh tình nguyện vì Ukraina, hôm qua, 26/11/2025, tổng thống Ukraina cho biết, dù còn một số điểm « nhạy cảm », nhưng « sẵn sàng tiến về phía trước », liên quan đến kế hoạch hòa bình mới do Mỹ đề xuất để chấm dứt chiến tranh với Nga.
Một khu dân cư trong vùng Zaporizhzhia, Ukraina, bị Nga oanh kích trong đêm 25 rạng sáng 26/11/2025. AP - Kateryna Klochko
Trong bài phát biểu hàng ngày đăng tải trên mạng xã hội, nguyên thủ Ukraina nêu rõ là những nguyên tắc trong kế hoạch hòa bình có sửa đổi của Mỹ để chấm dứt chiến tranh với Nga, « có thể dẫn đến những thỏa thuận sâu sắc hơn, nhưng điều này hiện phụ thuộc vào Washington ».
Theo bản kế hoạch hòa bình mới, từ nguồn thạo tin được AFP trích dẫn, Ukraina được cho là sẽ giữ nguyên quân đội với 800 000 quân nhân, so với bản cũ là 600 000. Bản kế hoạch điều chỉnh cũng được đánh giá là có lợi cho Kiev hơn so với bản đầu tiên. Những điểm nhạy cảm nhất liên quan đến việc « xác định lãnh thổ » sẽ được thảo luận giữa các nguyên thủ quốc gia.
Hôm qua, tổng thống Donald Trump đã đề cập đến « các cuộc đàm phán lâu dài và phức tạp » về việc hoạch định đường biên giới. Một điểm nhạy cảm khác là việc các nước châu Âu bảo đảm an ninh cho Ukraina..
Trên mạng Truth Social, tổng thống Trump cũng muốn sớm gặp lãnh đạo Nga và Ukraina, nhưng nhấn mạnh rằng cuộc gặp này chỉ diễn ra nếu thỏa thuận cuối cùng giữa hai bên hoàn tất. Lãnh đạo Hoa Kỳ nêu rõ là kế hoạch hòa bình ban đầu đã được « điều chỉnh và tinh chỉnh với sự đóng góp của cả hai bên », và chỉ còn một vài bất đồng.
Trong bối cảnh này, tổng thống Mỹ thông báo cử đặc phái viên Steve Witkoff đến Matxcơva, gặp tổng thống Nga Vladimir Putin. Có khả năng con rể ông Trump là Jared Kushner cũng sẽ đến Nga nhân dịp này. Điện Kremlin sáng nay đã xác nhận chuyến thăm sắp tới của ông Witkoff dự trù vào tuần sau.
Đặc sứ Mỹ Steve Witkoff bị tố cáo « bày cách » cho điện Kremlin « lấy lòng » Donald Trump
Chuyến công du Nga của đặc sứ Mỹ Steve Witkoff được thông báo trong bối cảnh hãng tin Mỹ Bloomberg hôm qua 25/11/2025 tiết lộ thông tin, theo đó chính ông Witkoff, trong cuộc điện đàm hôm 14/10, đã tư vấn cho cố vấn của tổng thống Nga Putin về cách « lấy lòng » tổng thống Mỹ Donald Trump, nhằm tạo thuận lợi trong kế hoạch hòa bình với Ukraina.
Một số dân biểu Mỹ, kể cả các dân biểu trong đảng Cộng Hòa, xem đây là dấu hiệu cho thấy nhóm nhân vật thân cận với tổng thống Donald Trump không còn khách quan trong hồ sơ Ukraina.
Từ Washington, thông tín viên Vincent Souriau cho biết thêm :
« Steve Witkoff trao đổi với Yuri Ushakov, cố vấn ngoại giao của tổng thống Nga Vladimir Putin, và hướng dẫn ông ấy cách cách trình bày một kế hoạch hòa bình với Nhà Trắng như sau : « Nếu tôi là ông, tôi sẽ gọi điện cho tổng thống Donald Trump, tôi sẽ chúc mừng ông ấy về lệnh ngừng bắn ở Gaza và tôi sẽ nhấn mạnh rằng ông Trump là người kiến tạo hòa bình. Cứ làm như thế rồi thì mọi việc sẽ diễn ra rất tốt đẹp ».
Steve Witkoff phác thảo nguyên tắc của một lộ trình với khoảng 20 điểm. Ông nhận định, nhưng không đi sâu vào chi tiết, rằng vấn đề nhạy cảm nhất vẫn là Donetsk và khả năng trao đổi lãnh thổ. Sau đó, Steve Witkoff khích lệ Điện Kremlin tiến hành cuộc điện đàm này trước khi tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky đến Washington, dự kiến diễn ra vài ngày sau đó.
Khi được hỏi về cuộc nói chuyện này, tổng thống Mỹ Donald Trump xem đó là « một thủ tục đúng quy chuẩn trong đàm phán ».
Một số dân biểu đảng Cộng Hòa tại Quốc Hội đang kêu gọi các cuộc đàm phán bí mật chấm dứt và ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio trở lại với vai trò dẫn dắt các cuộc thương lượng này, bởi vì, theo Don Bacon, người đại diện cho bang Nebraska tại Hạ Viện, Steve Witkoff rõ ràng đang ngả về phía Nga ».
Châu Âu lên kế hoạch triển khai quân đội bảo đảm na ninh cho Ukraina
Về phía châu Âu, trong cuộc họp trực tuyến của Liên minh tình nguyện vì Ukraina được tổ chức vào chiều ngày 25/11, tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng có « tiến triển thực sự hướng tới một nền hòa bình lâu dài » giữa Ukraina và Nga, nhưng cũng nhấn mạnh rằng « điều kiện tuyệt đối cho một nền hòa bình » là các bảo đảm an ninh thực chất, chứ không phải trên giấy tờ.
Điện Élysée cho biết sẽ triển khai một « nền tảng » (plateform) thúc đẩy liên minh với Hoa Kỳ, để đạt được một « nền hòa bình an toàn và lâu dài, phù hợp với Hiến Chương của Liên Hiệp Quốc » cho Ukraina. Dưới sự lãnh đạo của các tham mưu trưởng Pháp và Anh, 35 thành viên của liên minh, chủ yếu là các nước châu Âu, đang xem xét việc triển khai quân đội châu Âu tại Ukraina để bảo đảm tuân thủ lệnh ngừng bắn giữa Kiev và Matxcơva nếu đạt được.
Ông Macron cho rằng điện Kremlin hiện chưa tỏ thiện chí đối với hòa bình. Pháp cũng nêu rõ việc triển khai sẽ diễn ra « trên bộ, trên không và trên biển » để « hỗ trợ » quân đội Ukraina, đặc biệt thông qua huấn luyện và diễn tập quân sự. Paris cũng làm rõ rằng việc này hoàn toàn không liên quan đến việc triển khai quân « chiến đấu » ở Ukraina.
Một khu dân cư trong vùng Zaporizhzhia, Ukraina, bị Nga oanh kích trong đêm 25 rạng sáng 26/11/2025. AP - Kateryna KlochkoTrong bài phát biểu hàng ngày đăng tải trên mạng xã hội, nguyên thủ Ukraina nêu rõ là những nguyên tắc trong kế hoạch hòa bình có sửa đổi của Mỹ để chấm dứt chiến tranh với Nga, « có thể dẫn đến những thỏa thuận sâu sắc hơn, nhưng điều này hiện phụ thuộc vào Washington ».
Theo bản kế hoạch hòa bình mới, từ nguồn thạo tin được AFP trích dẫn, Ukraina được cho là sẽ giữ nguyên quân đội với 800 000 quân nhân, so với bản cũ là 600 000. Bản kế hoạch điều chỉnh cũng được đánh giá là có lợi cho Kiev hơn so với bản đầu tiên. Những điểm nhạy cảm nhất liên quan đến việc « xác định lãnh thổ » sẽ được thảo luận giữa các nguyên thủ quốc gia.
Hôm qua, tổng thống Donald Trump đã đề cập đến « các cuộc đàm phán lâu dài và phức tạp » về việc hoạch định đường biên giới. Một điểm nhạy cảm khác là việc các nước châu Âu bảo đảm an ninh cho Ukraina..
Trên mạng Truth Social, tổng thống Trump cũng muốn sớm gặp lãnh đạo Nga và Ukraina, nhưng nhấn mạnh rằng cuộc gặp này chỉ diễn ra nếu thỏa thuận cuối cùng giữa hai bên hoàn tất. Lãnh đạo Hoa Kỳ nêu rõ là kế hoạch hòa bình ban đầu đã được « điều chỉnh và tinh chỉnh với sự đóng góp của cả hai bên », và chỉ còn một vài bất đồng.
Trong bối cảnh này, tổng thống Mỹ thông báo cử đặc phái viên Steve Witkoff đến Matxcơva, gặp tổng thống Nga Vladimir Putin. Có khả năng con rể ông Trump là Jared Kushner cũng sẽ đến Nga nhân dịp này. Điện Kremlin sáng nay đã xác nhận chuyến thăm sắp tới của ông Witkoff dự trù vào tuần sau.
Đặc sứ Mỹ Steve Witkoff bị tố cáo « bày cách » cho điện Kremlin « lấy lòng » Donald Trump
Chuyến công du Nga của đặc sứ Mỹ Steve Witkoff được thông báo trong bối cảnh hãng tin Mỹ Bloomberg hôm qua 25/11/2025 tiết lộ thông tin, theo đó chính ông Witkoff, trong cuộc điện đàm hôm 14/10, đã tư vấn cho cố vấn của tổng thống Nga Putin về cách « lấy lòng » tổng thống Mỹ Donald Trump, nhằm tạo thuận lợi trong kế hoạch hòa bình với Ukraina.
Một số dân biểu Mỹ, kể cả các dân biểu trong đảng Cộng Hòa, xem đây là dấu hiệu cho thấy nhóm nhân vật thân cận với tổng thống Donald Trump không còn khách quan trong hồ sơ Ukraina.
Từ Washington, thông tín viên Vincent Souriau cho biết thêm :
« Steve Witkoff trao đổi với Yuri Ushakov, cố vấn ngoại giao của tổng thống Nga Vladimir Putin, và hướng dẫn ông ấy cách cách trình bày một kế hoạch hòa bình với Nhà Trắng như sau : « Nếu tôi là ông, tôi sẽ gọi điện cho tổng thống Donald Trump, tôi sẽ chúc mừng ông ấy về lệnh ngừng bắn ở Gaza và tôi sẽ nhấn mạnh rằng ông Trump là người kiến tạo hòa bình. Cứ làm như thế rồi thì mọi việc sẽ diễn ra rất tốt đẹp ».
Steve Witkoff phác thảo nguyên tắc của một lộ trình với khoảng 20 điểm. Ông nhận định, nhưng không đi sâu vào chi tiết, rằng vấn đề nhạy cảm nhất vẫn là Donetsk và khả năng trao đổi lãnh thổ. Sau đó, Steve Witkoff khích lệ Điện Kremlin tiến hành cuộc điện đàm này trước khi tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky đến Washington, dự kiến diễn ra vài ngày sau đó.
Khi được hỏi về cuộc nói chuyện này, tổng thống Mỹ Donald Trump xem đó là « một thủ tục đúng quy chuẩn trong đàm phán ».
Một số dân biểu đảng Cộng Hòa tại Quốc Hội đang kêu gọi các cuộc đàm phán bí mật chấm dứt và ngoại trưởng Hoa Kỳ Marco Rubio trở lại với vai trò dẫn dắt các cuộc thương lượng này, bởi vì, theo Don Bacon, người đại diện cho bang Nebraska tại Hạ Viện, Steve Witkoff rõ ràng đang ngả về phía Nga ».
Châu Âu lên kế hoạch triển khai quân đội bảo đảm na ninh cho Ukraina
Về phía châu Âu, trong cuộc họp trực tuyến của Liên minh tình nguyện vì Ukraina được tổ chức vào chiều ngày 25/11, tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng có « tiến triển thực sự hướng tới một nền hòa bình lâu dài » giữa Ukraina và Nga, nhưng cũng nhấn mạnh rằng « điều kiện tuyệt đối cho một nền hòa bình » là các bảo đảm an ninh thực chất, chứ không phải trên giấy tờ.
Điện Élysée cho biết sẽ triển khai một « nền tảng » (plateform) thúc đẩy liên minh với Hoa Kỳ, để đạt được một « nền hòa bình an toàn và lâu dài, phù hợp với Hiến Chương của Liên Hiệp Quốc » cho Ukraina. Dưới sự lãnh đạo của các tham mưu trưởng Pháp và Anh, 35 thành viên của liên minh, chủ yếu là các nước châu Âu, đang xem xét việc triển khai quân đội châu Âu tại Ukraina để bảo đảm tuân thủ lệnh ngừng bắn giữa Kiev và Matxcơva nếu đạt được.
Ông Macron cho rằng điện Kremlin hiện chưa tỏ thiện chí đối với hòa bình. Pháp cũng nêu rõ việc triển khai sẽ diễn ra « trên bộ, trên không và trên biển » để « hỗ trợ » quân đội Ukraina, đặc biệt thông qua huấn luyện và diễn tập quân sự. Paris cũng làm rõ rằng việc này hoàn toàn không liên quan đến việc triển khai quân « chiến đấu » ở Ukraina.
Chi Phương | RFI Tiếng Việt
26/11/2025
