Trước những xâm phạm không phận Liên Âu, NATO vẫn dè dặt (Thanh Hà , Phan Minh , Anh Vũ , Thanh Phương , BBC tiếng Việt)
Sau Ba Lan, drone Nga xâm nhập không phận Romania, một thành viên NATO khác
Thanh Hà, Phan Minh, RFI, 14/09/2025
Bốn ngày sau khi một loạt drone của Nga xâm phạm không phận Ba Lan, hôm 13/09/2025, đến lượt Romania, một thành viên khác của NATO phải điều chiến đấu cơ giám sát drone Nga.
Một máy bay chiến đấu F-16 của Mỹ cất cánh từ một căn cứ không quân Romania (năm 2014). AP - Vadim Ghirda
Theo thông cáo của Bộ Quốc phòng, "chiến đấu cơ F-16 của Romania đã phát hiện drone trong không phận quốc gia". Tuy không xác định đây là drone của Nga, nhưng văn bản ghi rõ drone lạ đã xâm nhập trái phép không phận Romania trong một đợt tấn công của Nga nhắm vào các cơ sở hạ tầng của Ukraine. Quân đội Romania lập tức huy động 2 chiến đấu cơ F-16 từ căn cứ không quân Fetesti để "giám sát tình hình từ các vụ oanh kích của Nga nhắm vào lãnh thổ Ukraine" và truy đuổi drone lạ cho đến khi biến mất khỏi màn hình radar. Thông cáo của Bộ Quốc phòng Romania nhấn mạnh chiếc drone nói trên không bay qua các khu vực có dân cư và "đã không phải là một mối đe dọa tức thời đối với an ninh của người dân Romania".
Cũng ngày hôm qua, Ba Lan và nhiều nước trong liên minh quân sự NATO đã huy động trực thăng và chiến đấu cơ tăng cường an ninh phòng thủ ở sườn đông, sau loạt 19 drone Nga xâm phạm không phận Ba Lan và trong bối cảnh Moskva tiếp tục huy động một khối lượng drone hùng hậu đế tấn công Ukraine, gần sát khu vực biên giới với Ba Lan.
Ukraine oanh kích một trong các nhà máy lọc dầu lớn nhất của Nga
Nhà chức trách Nga hôm nay, 14/09, thông báo rằng drone của Ukraine đã tấn công nhà máy lọc dầu Kirishi, một trong hai nhà máy lọc dầu lớn nhất của Nga, thuộc sở hữu của Surgutneftegaz, đã gây ra một vụ hỏa hoạn khi mảnh vỡ từ một drone bị bắn hạ rơi xuống đất.
Tỉnh trưởng khu vực Leningrad Alexander Drozdenko, được hãng tin Anh Reuters trích dẫn, cho biết 3 drone đã bị phá hủy tại khu vực Kirishi và một vụ hỏa hoạn do mảnh vỡ rơi xuống đã được dập tắt và không khiến ai bị thương.
Về phần mình, bộ chỉ huy drone của Ukraine đã xác nhận cuộc tấn công nói trên, cách biên giới Nga - Ukraine khoảng 800 km, và khẳng định đó là "một cuộc tấn công thành công", mặc dù Reuters không thể ngay lập tức xác minh quy mô thiệt hại tại nhà máy lọc dầu.
Nhà máy Kirishi chế biến khoảng 17,7 triệu tấn dầu thô mỗi năm (355.000 thùng mỗi ngày), chiếm 6,4% tổng sản lượng của đất nước.
Còn tại khu vực Bashkortostan, chính quyền Nga cho biết một công ty dầu mỏ sẽ tiếp tục duy trì mức sản xuất, bất chấp cuộc tấn công của drone Ukraine vào hôm qua, 13/09, theo thống đốc Radiy Khabirov.
Quân đội Nga cho biết đã đánh chặn tổng cộng hơn 80 drone Ukraine trong đêm qua rạng sáng nay.
Thanh Hà, Phan Minh
Anh Vũ, RFI, 13/09/2025
Liên minh NATO sẽ triển khai một chiến dịch mới nhằm "củng cố hơn nữa thế trận dọc theo sườn phía Đông", Tổng thư ký Mark Rutte tuyên bố trong cuộc họp báo tại Bruxelles ngày 12/09/2025, sau các vụ xâm nhập chưa từng có của drone Nga vào không phận Ba Lan.
Tổng thư ký khối NATO, Mark Rutte (phải) và tướng Mỹ, Alexus Grynkewich, Tư lệnh tối cao các lực lượng đồng minh tại Châu Âu trong cuộc họp báo tại Bruxelles, Bỉ, ngày 12/09/2025. AP - Virginia Mayo
Mệnh lệnh khởi động chiến dịch mang tên "Sentinelle orientale" (Canh gác sườn Đông) đã được ban ra, tướng Mỹ Alexus Grynkewich, tư lệnh tối cao lực lượng đồng minh tại Châu Âu (SacEur), cho biết trong cùng cuộc họp báo. Ông nhấn mạnh chiến dịch sẽ bắt đầu "trong những ngày tới" và có sự đóng góp từ nhiều quốc gia thành viên NATO, "đặc biệt là Đan Mạch, Pháp, Anh, Đức cùng các nước khác", theo lời tổng thư ký khối NATO Mark Rutte.
Pháp đã thông báo triển khai ba chiến đấu cơ Rafale để hỗ trợ bảo vệ không phận Ba Lan, trong khi Đức cũng quyết định tham gia đóng góp lực lượng.
Thông tín viên Pierre Benazet cho biết thêm chi tiết :
Chiến dịch mang tên "Sentinelle Orientale" (Canh gác sườn Đông) tham vọng trang bị cho các lực lượng đồng minh hiện diện tại tám quốc gia nằm sát cạnh Nga những công cụ cần thiết để có thể phản ứng nhanh trước mọi mối đe dọa.
Một phần xuất phát từ bài học của các vụ đánh chặn sáng thứ Tư. Tại Ba Lan, dù triển khai các tên lửa tối tân đắt tiền, các phi cơ của Ý và Hà Lan chỉ bắn hạ được một phần số drone Nga. Vì vậy, NATO cũng sẽ tìm kiếm những loại vũ khí đặc thù, phù hợp hơn.
Tướng Mỹ Alexus Grynkewich, Tư lệnh tối cao các lực lượng đồng minh tại Châu Âu (SacEur), giải thích :
"Đây là một nỗ lực nhằm bảo đảm rằng chúng ta có những loại vũ khí ít tốn kém hơn nhưng vẫn đủ sức bảo vệ, để chiến dịch này có thể duy trì lâu dài.
Với tư cách là tư lệnh các lực lượng ở Châu Âu, một trong những trách nhiệm của tôi không chỉ là lo cho hôm nay, mà còn phải bảo đảm khả năng phòng thủ cho ngày mai.
Và khi một phi công đang ở trên trời hay một người dưới mặt đất bảo vệ liên minh, tôi không muốn họ phải bận tâm đến giá thành của vũ khí. Điều tôi muốn là họ tập trung bảo vệ công dân của chúng ta".
Chiến dịch Sentinelle Orientale sẽ bao trùm toàn bộ sườn phía Đông của Liên minh. NATO thông báo triển khai thêm một tàu hộ vệ, các hệ thống phòng không, tiêm kích F-16 của Đan Mạch, Rafale của Pháp, cùng phương tiện hỗ trợ bổ sung từ Đức và Anh. Tất cả sẽ được tích hợp trong một hệ thống thống nhất, trải dài từ vùng Cực Bắc tới Biển Đen.
Litva diễn tập quân sự giữa lúc Nga-Belarus tập trận chung
Trong lúc mà Nga và Belarus phô diễn sức mạnh quân sự trong cuộc tập trận quy mô lớn Zapad, Litva cũng đã tăng cường phòng vệ và tổ chức các cuộc tập trận quân sự phối hợp với các đồng minh.
Từ thủ đô Vilnius, thông tín viên Marielle Vitureau cho biết chi tiết :
"Khi những người lính Nga bắt đầu đợt huấn luyện, thì cùng lúc đó 2.000 binh sĩ Đức cũng đang tập luyện tại Litva để nâng cao khả năng cơ động quân, bằng phương tiện cơ giới chiến đấu. Nếu các đồng minh phải đến hỗ trợ Litva phòng thủ, thì kịch bản sẽ diễn ra như vậy.
Trong những tuần tới, hàng chục ngàn binh sĩ vùng Baltic và các đồng minh sẽ cùng nhau tập luyện để hỗ trợ bộ binh hoặc thực hiện các cuộc tấn công từ trực thăng chiến đấu.
Các quốc gia vùng Baltic đang phát triển khái niệm phòng thủ toàn diện, trong đó cả xã hội đều tham gia vào việc bảo vệ đất nước. Quân đội Latvia sẽ thực hành việc huy động lực lượng dự bị. Trong khi đó ở Litva, các lực lượng vũ trang sẽ phối hợp với lực lượng biên phòng và chính quyền địa phương để kiểm tra các kế hoạch phòng thủ của quốc gia.
Các binh sĩ vùng Baltic sẽ tiếp tục diễn tập ngay sau khi các cuộc tập trận của Nga chính thức kết thúc. Đây sẽ là một giai đoạn then chốt. Như tổng tham mưu trưởng Litva đã nhấn mạnh trong một cuộc phỏng vấn, cần phải theo dõi xem liệu các binh sĩ Nga được triển khai có thực sự quay trở lại vị trí đóng quân thường trực của họ hay không, để tránh lặp lại kịch bản như hồi đầu cuộc chiến ở Ukraine".
Anh Vũ
Thanh Phương, RFI, 12/09/2025
Đêm thứ Ba sang thứ Tư 10/09/2025, vào lúc Nga dùng đến 450 drone tấn công các thành phố ở miền tây Ukraine, Ba Lan đã ghi nhận 19 drone xâm nhập không phận quốc gia, buộc Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO phải có hành động can thiệp chưa từng có. Từ khi Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2/2022, đây là một trong những vụ vi phạm nghiêm trọng không phận của một thành viên NATO bởi những drone nghi là của Nga. Đây cũng là một trong những thách đố lớn nhất đối với khối này.
Chiến đấu cơ F-16 tham gia tập trận chung gần căn cứ không quân Lask, miền trung Ba Lan năm 2022. AFP – Radoslaw Jozwiak
Đối với lãnh đạo ngoại giao Liên Hiệp Châu Âu Kaja Kallas, tổng thống Nga Vladimir Putin muốn "trắc nghiệm để thực sự biết ông có thể đi xa đến đâu".
Quân đội Ba Lan, với sự hỗ trợ của các đồng minh Hà Lan, Ý và Đức, sử dụng các phương tiện NATO, đúng là đã có phản ứng nhanh chóng và đã triệt hạ 4 trong số 19 drone nói trên. Theo một phát ngôn viên của Liên minh, đây là "lần đầu tiên" những máy bay này được triển khai để chống lại mối đe dọa trên không phận NATO.
Thế nhưng, theo nhận định của nhật báo Pháp Le Monde, việc huy động các phương tiện không quân đáng kể, bao gồm chiến đấu cơ, máy bay radar AWACS và máy bay tiếp nhiên liệu, để đối phó với loạt tấn công mới nhất đã phơi bày sự yếu kém rõ ràng về năng lực của các đồng minh trước nguy cơ này. Quyết định của tổng thống Pháp Emmanuel Macron điều ba chiến đấu cơ Rafale đến Ba Lan khó có thể thay đổi tình hình, cũng như việc Cộng hòa Séc và Hà Lan cung cấp ba trực thăng và các khẩu đội phòng không Patriot mới.
Tờ Le Monde cho biết, đến nay, hệ thống phòng thủ địa đối không của các thành viên Châu Âu của NATO luôn được tổ chức thành ba lớp, với khả năng phát hiện, nhận dạng và đánh chặn được điều chỉnh để phù hợp với các loại đe dọa khác nhau. Chống lại tên lửa đạn đạo tầm rất xa, hệ thống phòng thủ của Châu Âu chủ yếu dựa vào "lá chắn" Aegis Ashore của Mỹ, bao gồm hai cơ sở ở Romania và Ba Lan. Hệ thống phòng thủ địa đối không tầm trung và tầm xa chủ yếu dựa vào hệ thống Patriot mà nhiều quốc gia đã có, hoặc hệ thống tương đương do Pháp và Ý phát triển, đó là SAMP/T. Các quốc gia khác thì sử dụng hệ thống Nasam, do Na Uy và Mỹ phát triển, đặc biệt hiện được dùng để bảo vệ thủ đô Washington.
Để đánh chặn các mục tiêu trên không ở tầm ngắn, vài cây số, kho vũ khí của phương Tây tương đối phong phú, với một loạt các hệ thống địa đối không hạng nhẹ có thể được đặt trên vai, đặt trên mặt đất, hoặc gắn trên xe. Tuy nhiên, hiện giờ các vũ khí này không tạo thành một "bong bóng" phòng thủ vững chắc dọc theo tất cả các biên giới NATO. Mặc dù Đức đã khởi động một sáng kiến lớn mang tên "Skyshield" vào cuối năm 2022, nhằm mục đích cùng mua sắm loại thiết bị cực kỳ đắt đỏ này, nhưng hệ thống chủ yếu được thiết kế để phòng thủ tên lửa, chứ không phải để đánh chặn các drone.
Các nước đồng minh NATO hiện giờ buộc phải dựa vào chiến đấu cơ mang tên lửa để chống drone như ở Ba Lan vừa qua, nhưng làm như thế thì sẽ rất tốn kém, không thể chống drone một cách lâu dài được. Các quốc gia ở sườn phía đông của Liên minh đang vận động thành lập một "bức tường drone" để bảo vệ biên giới của họ. Hôm thứ Tư vừa qua, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen đã cam kết tài trợ cho dự án này.
Cho đến nay, mặc dù đã tuyên bố ý định tăng cường sự hiện diện quân sự ở sườn phía tây, dọc theo biên giới với các quốc gia Baltic và Ba Lan, Moskva vẫn chưa thực sự bắt đầu hành động theo hướng này. Phần lớn quân đội của họ hiện vẫn được huy động cho mặt trận Ukraine. Tuy nhiên, vào tháng 5, Nga đã xây dựng một căn cứ quân sự mới gần Phần Lan và điều này có thể làm suy yếu hệ thống phòng thủ mà các nước đồng minh đã thiết lập ở vùng Biển Baltic và Bắc Cực.
Thanh Phương
NATO tăng cường phòng thủ sau khi drone Nga xâm nhập Ba Lan
BBC, 12/09/2025
Nhiều quốc gia NATO đang điều binh lính, pháo binh và hệ thống phòng không tới bảo vệ sườn phía đông của khối.
Ba Lan đã yêu cầu triệu tập một phiên họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về vụ drone Nga xâm nhập lãnh thổ
Động thái này diễn ra sau khi thiết bị bay không người lái (drone) của Nga tiến vào không phận Ba Lan – một động thái mà quốc gia này nói là chưa từng có tiền lệ.
Vào rạng sáng hôm 10/9, ba chiếc drone của Nga đã bị bắn hạ sau khi bay vào không phận Ba Lan.
Một số drone khác rơi xuống đất và sau đó được tìm thấy ở nhiều khu vực phía đông nước này.
Ba Lan đã yêu cầu triệu tập một phiên họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về vụ việc, dự kiến diễn ra vào 19 giờ GMT ngày 12/9 (khoảng 2 giờ sáng ngày 13/9 giờ Việt Nam).
Phản ứng với vụ xâm phạm không phận này, Hà Lan và Cộng hòa Séc cho biết sẽ gửi lực lượng phòng thủ tới Ba Lan, trong khi Litva sẽ tiếp nhận một lữ đoàn của Đức và thêm những lời cảnh báo về đạn lạc từ các cuộc tấn công của Nga nhằm vào Ukraine.
Đức cũng tuyên bố sẽ "tăng cường hiện diện dọc biên giới phía đông của NATO" và kéo dài, mở rộng các hoạt động tuần tra trên không phận Ba Lan.
Sau đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thông báo nước này sẽ điều ba máy bay chiến đấu Rafale tới hỗ trợ bảo vệ không phận Ba Lan.
"Chúng ta sẽ không khuất phục trước sự đe dọa ngày càng tăng của Nga", ông Macron nói.
Tổng thống Mỹ Donald Trump, thời gian qua đã cố gắng nhưng không thành trong việc làm trung gian chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, nói với báo chí hôm 11/9 rằng vụ xâm phạm bị cáo buộc có thể đã xảy ra "do nhầm lẫn".
"Tôi không hài lòng với toàn bộ tình hình chút nào, nhưng hy vọng mọi chuyện sẽ sớm kết thúc", ông Trump nói.
Phát biểu trước quốc hội hôm 11/9, Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan, ông Wladyslaw Kosiniak-Kamysz, liệt kê các cam kết hỗ trợ từ các đối tác, nói rằng phía Hà Lan sẽ triển khai hệ thống phòng không, pháo binh và 300 binh sĩ, trong khi Cộng hòa Séc sẽ gửi trực thăng và 100 binh sĩ.
Ông cũng nói thêm rằng Pháp và Vương quốc Anh có thể triển khai máy bay để bảo vệ sườn đông của NATO.
"Ba Lan đã nhiều lần chỉ nhận được những lời kêu gọi đoàn kết và các cử chỉ sáo rỗng trong suốt lịch sử của mình", ông Kosiniak-Kamysz nói. "Hôm nay, chúng tôi có những tuyên bố cụ thể".
Dù trước đây từng có trường hợp drone và tên lửa Nga xâm nhập vào một số quốc gia thành viên NATO, nhưng đây là vụ việc nghiêm trọng nhất kể từ khi Nga xâm lược toàn diện Ukraine vào tháng 2/2022.
Điện Kremlin nói rằng họ không có gì để bình luận thêm về những cáo buộc nói Nga cố tình châm ngòi căng thẳng ở Ba Lan.
Tuy nhiên, nhiều lãnh đạo Ba Lan và Châu Âu tin rằng vụ xâm phạm này là có chủ đích.
"Hành động khiêu khích của Nga... không gì khác ngoài một nỗ lực kiểm tra khả năng của chúng ta", Tổng thống Karol Nawrocki của Ba Lan nói, lặp lại quan điểm những đồng cấp Đức và Pháp.
Tuy nhiên, giới chuyên gia vẫn chưa đồng thuận về việc Moscow có cố tình phóng drone vào Ba Lan hay không.
Hôm 11/9, Tư lệnh tối cao của NATO Alexus Grynkewich thừa nhận rằng hiện vẫn chưa rõ hành động này có chủ ý hay không, và thậm chí con số chính xác các drone đã xâm nhập không phận Ba Lan vẫn đang được xác minh.
Tuy vậy, trước tâm lý lo lắng ngày càng tăng ở các quốc gia giáp biên với Nga, cả NATO lẫn Ba Lan đều không muốn mạo hiểm.
Warsaw sẽ áp đặt các hạn chế đối với drone và các hoạt động hàng không cỡ nhỏ dọc biên giới phía đông với Belarus và Ukraine, trong khi Latvia tuyên bố sẽ đóng cửa vùng trời phía đông của mình trong một tuần.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đề nghị cung cấp hướng dẫn và huấn luyện cho các đại diện quân sự phương Tây về cách đối phó các cuộc không kích của Nga - điều mà lực lượng phòng không Ukraine phải thực hiện gần như hằng đêm.
Ông Zelensky cũng kêu gọi thiết lập một hệ thống phòng không chung để tạo "lá chắn trên không" bảo vệ Châu Âu nhằm đáp trả hành vi "ngạo ngược" của Nga.
Càng khiến lo ngại tăng cao ở một số khu vực thuộc Đông Âu là cuộc tập trận quân sự chung quy mô lớn giữa Belarus và Nga, mang tên Zapad 2025, dự kiến bắt đầu hôm 12/9.
Ba Lan đã có dự định đóng cửa biên giới vào 00 :00 giờ địa phương hôm 11/9 "vì lý do an ninh quốc gia… liên quan đến cuộc tập trận Zapad", mà nước này gọi là "rất khiêu khích".
Nga đã kêu gọi chính quyền Ba Lan mở lại biên giới với Belarus, cảnh báo rằng việc đóng cửa "sẽ gây tổn hại nghiêm trọng" tới hoạt động kinh doanh và tự do đi lại.
"Chúng tôi kêu gọi Warsaw suy nghĩ về hậu quả của những bước đi mang tính phá hoại như vậy và sớm xem xét lại quyết định", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói.
Các cuộc tập trận Zapad trước đó đã được tổ chức vài tháng trước khi chiến tranh tại Ukraine bùng nổ và huy động tổng cộng khoảng 200.000 binh sĩ.
Theo lãnh đạo cơ quan tình báo quân sự Litva Mindaugas Mazonas, cuộc tập trận năm nay sẽ có quy mô nhỏ hơn, với tối đa khoảng 30.000 binh sĩ tham gia.
Phản ứng của ông Trump trước vụ xâm nhập drone đến nay vẫn khá dè dặt.
"Chuyện gì đang xảy ra với việc Nga vi phạm không phận Ba Lan bằng drone vậy ? Đây rồi !" ông viết trên mạng xã hội vào ngày 10/9 mà không nói cụ thể.
Tổng thống Karol Nawrocki của Ba Lan cho biết ông và ông Trump đã điện đàm "như một phần trong chuỗi tham vấn với các đồng minh" và rằng cuộc trao đổi đã "tái khẳng định sự đoàn kết của chúng tôi".
Nguồn : BBC, 12/09/2025
Nga và Belarus tập trận chung trong bối cảnh căng thẳng sau vụ drone Nga xâm nhập Ba Lan
Thanh Phương, RFI, 12/09/2025
Nga và đồng minh Belarus hôm nay, 12/09/2025, bắt đầu các cuộc tập trận chung, gây lo ngại cho các nước thành viên Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO, trong bối cảnh căng thẳng sau vụ các drone của Nga xâm nhập không phận Ba Lan.
Nga và Belarus trong cuộc tập trận chung Zapad-2021 Nizhny, vùng Novgorod của Nga, ngày 11/09/2021. © Vadim Savitskiy / AP
Theo hãng tin AFP, chính quyền Belarus thông báo các cuộc tập trận chung với Nga, mang tên Zapad-2025, sẽ kéo dài đến thứ Ba 16/09 và được tiến hành tại một thành phố nằm ở phía đông thủ đô Minsk. Còn theo quân đội Nga, một số bài tập sẽ được tiến hành trên lãnh thổ Nga cũng như trên biển Barents và biển Baltic.
Nhưng các cuộc tập trận này gây lo ngại cho ba nước thành viên NATO có đường biên giới chung với Belarus, đó là Litva, Latvia và nhất là Ba Lan. Cả ba nước này đều đã tăng cường an ninh và hạn chế lưu thông hàng không ở một số khu vực. Riêng Ba Lan đã đóng cửa hoàn toàn biên giới với Belarus trong thời gian nước này tập trận chung với Nga.
Từ Warszawa, thông tín viên Adrien Sarlat tường trình về phản ứng của Ba Lan :
"Ít nhất 30.000 binh sĩ từ Minsk và Moskva tham gia các cuộc tập trận không xa biên giới Ba Lan : Warszawa xem chiến dịch Zapad-2025 là một hành động gây hấn. Họ đã đóng cửa hai cửa khẩu đường bộ và ba cửa khẩu đường sắt giữa Ba Lan với Belarus. Ngoại trưởng Radoslaw Sikorski hy vọng sẽ gửi một thông điệp cứng rắn đến nước láng giềng của Ba Lan.
Ông tuyên bố : "Mặc dù là định kỳ, những cuộc tập trận này vẫn đặt ra mối đe dọa vì các binh sĩ được huấn luyện theo những kịch bản quân sự rất hung hăng. Tôi xin nhắc lại rằng không phận Ba Lan đã bị xâm phạm từ Belarus. Đây là cách chúng tôi cho tổng thống Lukashenko thấy giọt nước nay đã tràn ly".
Ngay từ mùa hè năm nay, Minsk đã báo trước rằng những cuộc tập trận này sẽ là cơ hội để sử dụng tên lửa gắn nhiều đầu đạn mới của đồng minh Moskva, khiến cho phía Ba Lan càng thêm lo ngại.
Ông Sikorski nói tiếp : "Trước khi xâm lược Ukraine, Nga cũng đã tổ chức các cuộc tập trận. Giờ đây, họ thao dượt để tấn công NATO và tập luyện sử dụng vũ khí hạt nhân. Nhưng trong 500 năm qua, chúng ta đã học được rằng khi Nga đe dọa, chúng ta phải hết sức cảnh giác".
Chiến dịch Zapad-2025 dự kiến kết thúc vào thứ Ba tuần tới, nhưng chính quyền Ba Lan đã ra lệnh đóng cửa biên giới cho đến khi có thông báo mới, đề phòng trường hợp cuộc tập trận của các nước láng giềng kéo dài".
Các đồng minh của Ba Lan tăng cường khả năng phòng không
Các đồng minh của Ba Lan, đặc biệt là Pháp và Đức, thông báo sẽ tăng cường khả năng phòng không sau vụ nhiều drone bị nghi là của Nga xâm nhập lãnh thổ Ba Lan trong đêm thứ Ba rạng sáng thứ Tư vừa qua.
Theo hãng tin AFP, tối qua 11/09, tổng thống Emmanuel Macron thông báo Pháp sẽ triển khai 3 máy bay tiêm kích Rafale đến Ba Lan "với nhiệm vụ phát hiện và phá hủy các drone đe dọa lãnh thổ Ba Lan".
Cũng hôm qua, phát ngôn viên chính phủ Đức thông báo Berlin "sẽ tăng cường thực hiện cam kết bảo vệ biên giới phía đông của khối NATO để đáp lại những vụ Nga xâm phạm không phận Ba Lan gần đây". Bộ Quốc Phòng Đức cho biết sẽ kéo dài nhiệm vụ bảo vệ không phận Ba Lan thêm 3 tháng và tăng số lượng chiến đấu cơ Eurofighter được triển khai cho nhiệm vụ này từ 2 lên 4 chiếc.
Còn Hà Lan quyết định đẩy nhanh việc chuyển giao hai khẩu đội tên lửa Patriot và triển khai các hệ thống phòng không và chống drone, cùng với 300 binh sĩ. Cộng hòa Séc sẽ triển khai ba trực thăng Mi-17. Theo Warszawa, Anh Quốc cũng sẽ triển khai chiến đấu cơ Eurofighter.
Bên cạnh việc tăng cường khả năng phòng không, tiếp theo nhiều nước Châu Âu khác, Bộ Ngoại giao Pháp hôm nay cũng triệu đại sứ Nga tại Paris lên để phản đối vụ các drone của Nga xâm nhập lãnh thổ Ba Lan, hành động mà ngoại trưởng Jean-Noel Barrot tuyên bố là "tuyệt đối không thể chấp nhận được".
Trong khi đó chính phủ Ba Lan đã cực lực bác bỏ khẳng định của tổng thống Mỹ Donald Trump rằng vụ drone Nga xâm phạm không phận Ba Lan có thể chỉ là "một sai sót". Trên mạng X, thủ tướng Donald Tusk viết : "Chúng tôi cũng rất muốn vụ tấn công bằng drone vào Ba Lan chỉ là một sai sót. Nhưng đó không phải là một sai sót. Và chúng ta biết điều đó". Hiện đang có mặt tại Kiev, ngoại trưởng Ba Lan Radek Sikorski sáng nay cũng đã đăng trên mạng xã hội một đoạn video bác bỏ khẳng định của tổng thống Mỹ.
Trong khi Ba Lan, Ukraine và các đồng minh Châu Âu lên án một hành động có chủ ý của Nga để trắc nghiệm năng lực phòng thủ của NATO và Liên Hiệp Châu Âu, cho tới nay Moskva vẫn chối bỏ mọi trách nhiệm.
Theo yêu cầu của Ba Lan, Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc hôm nay sẽ họp khẩn về vụ này.
Zapad : Vùng tập trận được rời xa biên giới Ba Lan, Nga kêu gọi Warszawa mở lại cửa khẩu với Belarus
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova, hôm qua, 11/09/2025, kêu gọi Warszawa chú ý tới " các hậu quả phản tác dụng của các biện pháp (đóng cửa biên giới) em xét lại quyết định này trong thời gian sớm nhất". Moskva cho rằng chính sách đóng cửa biên giới trong thời gian tập trận Zapad của Ba Lan chỉ có mục tiêu duy nhất là "biện minh cho chính sách leo thang căng tại vùng trung tâm Châu Âu".
Đại diện Bộ Ngoại giao Nga còn chỉ trích Ba Lan đã " làm ngơ" trước " cử chỉ thiện chí" của Moskva và Minsk, thông báo quyết định " di chuyển các hoạt động tập trận từ vùng biên giới với Ba Lan về phía khu vực trung tâm Belarus", đồng thời cắt giảm số lượng binh sĩ và phương tiện tham gia tập trận.
Cuộc tập trận Zapad đầu tiên kể từ khi Nga xâm lược Ukraine và thái độ của Minsk
Đây là cuộc tập trận Zapad đầu tiên kể từ khi Nga xâm lăng Ukraine năm 2022, với việc quân đội Nga sử dụng lãnh thổ Belarus để tấn công Ukraine từ phía bắc. Trong cuộc tập trận Zapad năm nay, số lượng binh sĩ Belarus và Nga giảm mạnh so với 200.000 quân tham gia Zapad-2021. Theo chính quyền Belarus, cuộc tập trận này mang tính chất phòng thủ và chỉ giới hạn ở khu vực phía đông nước này, tức cách xa biên giới trên bộ với Ba Lan.
Viện tư vấn Hội đồng Châu Âu về Quan hệ Quốc tế (The European Council on Foreign Relations - ECFR), trong bài "Zapad chống lại phương Tây : Châu Âu nên nhìn nhận cuộc tập trận quân sự Nga-Belarus như thế nào", đăng tải ngày 01/09/2025, lưu ý Zapad vừa là một cuộc diễn tập quân sự, nhưng cũng vừa là " một tín hiệu chính trị về vai trò của Belarus trong các cuộc đàm phán chấm dứt chiến tranh Ukraine và khả năng leo thang của Nga".
Giới quan sát chú ý đến việc có thể Nga lần đầu tiên huy động tên lửa tầm trung Oreshnik, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân tham gia một cuộc tập trận với quân đội Belarus. Hồi tháng 11/2024, điện Kremlin đã lần đầu tiên sử dụng loại tên lửa này với đầu đạn thông thường để tấn công Ukraine. Đầu tháng 8/2025, tổng thống Nga thông báo triển khai đơn vị Oreshnik đầu tiên của Nga. Trong tập trận Zapad-2025, Nga có thể sẽ mô phỏng các cuộc tấn công với tên lửa Oreshnik vào cơ sở hạ tầng của NATO ở Ba Lan và vùng Baltic, đồng thời diễn tập phản ứng trước khả năng triển khai tên lửa của Mỹ ở Châu Âu.
Viện tư vấn Hội đồng Châu Âu về Quan hệ Quốc tế khuyến nghị Châu Âu theo dõi chặt chẽ thái độ của tổng thống Belarus, Alexander Lukashenko, trong việc tăng cường quan hệ quân sự với Nga, vào lúc Minsk đang cố gắng khẳng định vai trò là một " kênh liên lạc giữa Washington và Moskva", đặc biệt với quyết định thả 13.000 tù nhân chính trị bao gồm công dân Mỹ và một nhà đối lập chủ chốt, ngay trước thềm thượng đỉnh Trump-Putin tại Alaska vào ngày 15/8.
Thanh Phương
Thanh Hà, Phan Minh, RFI, 14/09/2025
Bốn ngày sau khi một loạt drone của Nga xâm phạm không phận Ba Lan, hôm 13/09/2025, đến lượt Romania, một thành viên khác của NATO phải điều chiến đấu cơ giám sát drone Nga.
Một máy bay chiến đấu F-16 của Mỹ cất cánh từ một căn cứ không quân Romania (năm 2014). AP - Vadim Ghirda
Theo thông cáo của Bộ Quốc phòng, "chiến đấu cơ F-16 của Romania đã phát hiện drone trong không phận quốc gia". Tuy không xác định đây là drone của Nga, nhưng văn bản ghi rõ drone lạ đã xâm nhập trái phép không phận Romania trong một đợt tấn công của Nga nhắm vào các cơ sở hạ tầng của Ukraine. Quân đội Romania lập tức huy động 2 chiến đấu cơ F-16 từ căn cứ không quân Fetesti để "giám sát tình hình từ các vụ oanh kích của Nga nhắm vào lãnh thổ Ukraine" và truy đuổi drone lạ cho đến khi biến mất khỏi màn hình radar. Thông cáo của Bộ Quốc phòng Romania nhấn mạnh chiếc drone nói trên không bay qua các khu vực có dân cư và "đã không phải là một mối đe dọa tức thời đối với an ninh của người dân Romania".
Cũng ngày hôm qua, Ba Lan và nhiều nước trong liên minh quân sự NATO đã huy động trực thăng và chiến đấu cơ tăng cường an ninh phòng thủ ở sườn đông, sau loạt 19 drone Nga xâm phạm không phận Ba Lan và trong bối cảnh Moskva tiếp tục huy động một khối lượng drone hùng hậu đế tấn công Ukraine, gần sát khu vực biên giới với Ba Lan.
Ukraine oanh kích một trong các nhà máy lọc dầu lớn nhất của Nga
Nhà chức trách Nga hôm nay, 14/09, thông báo rằng drone của Ukraine đã tấn công nhà máy lọc dầu Kirishi, một trong hai nhà máy lọc dầu lớn nhất của Nga, thuộc sở hữu của Surgutneftegaz, đã gây ra một vụ hỏa hoạn khi mảnh vỡ từ một drone bị bắn hạ rơi xuống đất.
Tỉnh trưởng khu vực Leningrad Alexander Drozdenko, được hãng tin Anh Reuters trích dẫn, cho biết 3 drone đã bị phá hủy tại khu vực Kirishi và một vụ hỏa hoạn do mảnh vỡ rơi xuống đã được dập tắt và không khiến ai bị thương.
Về phần mình, bộ chỉ huy drone của Ukraine đã xác nhận cuộc tấn công nói trên, cách biên giới Nga - Ukraine khoảng 800 km, và khẳng định đó là "một cuộc tấn công thành công", mặc dù Reuters không thể ngay lập tức xác minh quy mô thiệt hại tại nhà máy lọc dầu.
Nhà máy Kirishi chế biến khoảng 17,7 triệu tấn dầu thô mỗi năm (355.000 thùng mỗi ngày), chiếm 6,4% tổng sản lượng của đất nước.
Còn tại khu vực Bashkortostan, chính quyền Nga cho biết một công ty dầu mỏ sẽ tiếp tục duy trì mức sản xuất, bất chấp cuộc tấn công của drone Ukraine vào hôm qua, 13/09, theo thống đốc Radiy Khabirov.
Quân đội Nga cho biết đã đánh chặn tổng cộng hơn 80 drone Ukraine trong đêm qua rạng sáng nay.
Thanh Hà, Phan Minh
*****************************
Sau vụ drone tại Ba Lan, NATO phát động chiến dịch tăng cường phòng thủ sườn ĐôngAnh Vũ, RFI, 13/09/2025
Liên minh NATO sẽ triển khai một chiến dịch mới nhằm "củng cố hơn nữa thế trận dọc theo sườn phía Đông", Tổng thư ký Mark Rutte tuyên bố trong cuộc họp báo tại Bruxelles ngày 12/09/2025, sau các vụ xâm nhập chưa từng có của drone Nga vào không phận Ba Lan.
Tổng thư ký khối NATO, Mark Rutte (phải) và tướng Mỹ, Alexus Grynkewich, Tư lệnh tối cao các lực lượng đồng minh tại Châu Âu trong cuộc họp báo tại Bruxelles, Bỉ, ngày 12/09/2025. AP - Virginia Mayo
Mệnh lệnh khởi động chiến dịch mang tên "Sentinelle orientale" (Canh gác sườn Đông) đã được ban ra, tướng Mỹ Alexus Grynkewich, tư lệnh tối cao lực lượng đồng minh tại Châu Âu (SacEur), cho biết trong cùng cuộc họp báo. Ông nhấn mạnh chiến dịch sẽ bắt đầu "trong những ngày tới" và có sự đóng góp từ nhiều quốc gia thành viên NATO, "đặc biệt là Đan Mạch, Pháp, Anh, Đức cùng các nước khác", theo lời tổng thư ký khối NATO Mark Rutte.
Pháp đã thông báo triển khai ba chiến đấu cơ Rafale để hỗ trợ bảo vệ không phận Ba Lan, trong khi Đức cũng quyết định tham gia đóng góp lực lượng.
Thông tín viên Pierre Benazet cho biết thêm chi tiết :
Chiến dịch mang tên "Sentinelle Orientale" (Canh gác sườn Đông) tham vọng trang bị cho các lực lượng đồng minh hiện diện tại tám quốc gia nằm sát cạnh Nga những công cụ cần thiết để có thể phản ứng nhanh trước mọi mối đe dọa.
Một phần xuất phát từ bài học của các vụ đánh chặn sáng thứ Tư. Tại Ba Lan, dù triển khai các tên lửa tối tân đắt tiền, các phi cơ của Ý và Hà Lan chỉ bắn hạ được một phần số drone Nga. Vì vậy, NATO cũng sẽ tìm kiếm những loại vũ khí đặc thù, phù hợp hơn.
Tướng Mỹ Alexus Grynkewich, Tư lệnh tối cao các lực lượng đồng minh tại Châu Âu (SacEur), giải thích :
"Đây là một nỗ lực nhằm bảo đảm rằng chúng ta có những loại vũ khí ít tốn kém hơn nhưng vẫn đủ sức bảo vệ, để chiến dịch này có thể duy trì lâu dài.
Với tư cách là tư lệnh các lực lượng ở Châu Âu, một trong những trách nhiệm của tôi không chỉ là lo cho hôm nay, mà còn phải bảo đảm khả năng phòng thủ cho ngày mai.
Và khi một phi công đang ở trên trời hay một người dưới mặt đất bảo vệ liên minh, tôi không muốn họ phải bận tâm đến giá thành của vũ khí. Điều tôi muốn là họ tập trung bảo vệ công dân của chúng ta".
Chiến dịch Sentinelle Orientale sẽ bao trùm toàn bộ sườn phía Đông của Liên minh. NATO thông báo triển khai thêm một tàu hộ vệ, các hệ thống phòng không, tiêm kích F-16 của Đan Mạch, Rafale của Pháp, cùng phương tiện hỗ trợ bổ sung từ Đức và Anh. Tất cả sẽ được tích hợp trong một hệ thống thống nhất, trải dài từ vùng Cực Bắc tới Biển Đen.
Litva diễn tập quân sự giữa lúc Nga-Belarus tập trận chung
Trong lúc mà Nga và Belarus phô diễn sức mạnh quân sự trong cuộc tập trận quy mô lớn Zapad, Litva cũng đã tăng cường phòng vệ và tổ chức các cuộc tập trận quân sự phối hợp với các đồng minh.
Từ thủ đô Vilnius, thông tín viên Marielle Vitureau cho biết chi tiết :
"Khi những người lính Nga bắt đầu đợt huấn luyện, thì cùng lúc đó 2.000 binh sĩ Đức cũng đang tập luyện tại Litva để nâng cao khả năng cơ động quân, bằng phương tiện cơ giới chiến đấu. Nếu các đồng minh phải đến hỗ trợ Litva phòng thủ, thì kịch bản sẽ diễn ra như vậy.
Trong những tuần tới, hàng chục ngàn binh sĩ vùng Baltic và các đồng minh sẽ cùng nhau tập luyện để hỗ trợ bộ binh hoặc thực hiện các cuộc tấn công từ trực thăng chiến đấu.
Các quốc gia vùng Baltic đang phát triển khái niệm phòng thủ toàn diện, trong đó cả xã hội đều tham gia vào việc bảo vệ đất nước. Quân đội Latvia sẽ thực hành việc huy động lực lượng dự bị. Trong khi đó ở Litva, các lực lượng vũ trang sẽ phối hợp với lực lượng biên phòng và chính quyền địa phương để kiểm tra các kế hoạch phòng thủ của quốc gia.
Các binh sĩ vùng Baltic sẽ tiếp tục diễn tập ngay sau khi các cuộc tập trận của Nga chính thức kết thúc. Đây sẽ là một giai đoạn then chốt. Như tổng tham mưu trưởng Litva đã nhấn mạnh trong một cuộc phỏng vấn, cần phải theo dõi xem liệu các binh sĩ Nga được triển khai có thực sự quay trở lại vị trí đóng quân thường trực của họ hay không, để tránh lặp lại kịch bản như hồi đầu cuộc chiến ở Ukraine".
Anh Vũ
******************************
NATO thiếu phương tiện để đối phó với các vụ xâm nhập của drone NgaThanh Phương, RFI, 12/09/2025
Đêm thứ Ba sang thứ Tư 10/09/2025, vào lúc Nga dùng đến 450 drone tấn công các thành phố ở miền tây Ukraine, Ba Lan đã ghi nhận 19 drone xâm nhập không phận quốc gia, buộc Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO phải có hành động can thiệp chưa từng có. Từ khi Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2/2022, đây là một trong những vụ vi phạm nghiêm trọng không phận của một thành viên NATO bởi những drone nghi là của Nga. Đây cũng là một trong những thách đố lớn nhất đối với khối này.
Chiến đấu cơ F-16 tham gia tập trận chung gần căn cứ không quân Lask, miền trung Ba Lan năm 2022. AFP – Radoslaw Jozwiak
Đối với lãnh đạo ngoại giao Liên Hiệp Châu Âu Kaja Kallas, tổng thống Nga Vladimir Putin muốn "trắc nghiệm để thực sự biết ông có thể đi xa đến đâu".
Quân đội Ba Lan, với sự hỗ trợ của các đồng minh Hà Lan, Ý và Đức, sử dụng các phương tiện NATO, đúng là đã có phản ứng nhanh chóng và đã triệt hạ 4 trong số 19 drone nói trên. Theo một phát ngôn viên của Liên minh, đây là "lần đầu tiên" những máy bay này được triển khai để chống lại mối đe dọa trên không phận NATO.
Thế nhưng, theo nhận định của nhật báo Pháp Le Monde, việc huy động các phương tiện không quân đáng kể, bao gồm chiến đấu cơ, máy bay radar AWACS và máy bay tiếp nhiên liệu, để đối phó với loạt tấn công mới nhất đã phơi bày sự yếu kém rõ ràng về năng lực của các đồng minh trước nguy cơ này. Quyết định của tổng thống Pháp Emmanuel Macron điều ba chiến đấu cơ Rafale đến Ba Lan khó có thể thay đổi tình hình, cũng như việc Cộng hòa Séc và Hà Lan cung cấp ba trực thăng và các khẩu đội phòng không Patriot mới.
Tờ Le Monde cho biết, đến nay, hệ thống phòng thủ địa đối không của các thành viên Châu Âu của NATO luôn được tổ chức thành ba lớp, với khả năng phát hiện, nhận dạng và đánh chặn được điều chỉnh để phù hợp với các loại đe dọa khác nhau. Chống lại tên lửa đạn đạo tầm rất xa, hệ thống phòng thủ của Châu Âu chủ yếu dựa vào "lá chắn" Aegis Ashore của Mỹ, bao gồm hai cơ sở ở Romania và Ba Lan. Hệ thống phòng thủ địa đối không tầm trung và tầm xa chủ yếu dựa vào hệ thống Patriot mà nhiều quốc gia đã có, hoặc hệ thống tương đương do Pháp và Ý phát triển, đó là SAMP/T. Các quốc gia khác thì sử dụng hệ thống Nasam, do Na Uy và Mỹ phát triển, đặc biệt hiện được dùng để bảo vệ thủ đô Washington.
Để đánh chặn các mục tiêu trên không ở tầm ngắn, vài cây số, kho vũ khí của phương Tây tương đối phong phú, với một loạt các hệ thống địa đối không hạng nhẹ có thể được đặt trên vai, đặt trên mặt đất, hoặc gắn trên xe. Tuy nhiên, hiện giờ các vũ khí này không tạo thành một "bong bóng" phòng thủ vững chắc dọc theo tất cả các biên giới NATO. Mặc dù Đức đã khởi động một sáng kiến lớn mang tên "Skyshield" vào cuối năm 2022, nhằm mục đích cùng mua sắm loại thiết bị cực kỳ đắt đỏ này, nhưng hệ thống chủ yếu được thiết kế để phòng thủ tên lửa, chứ không phải để đánh chặn các drone.
Các nước đồng minh NATO hiện giờ buộc phải dựa vào chiến đấu cơ mang tên lửa để chống drone như ở Ba Lan vừa qua, nhưng làm như thế thì sẽ rất tốn kém, không thể chống drone một cách lâu dài được. Các quốc gia ở sườn phía đông của Liên minh đang vận động thành lập một "bức tường drone" để bảo vệ biên giới của họ. Hôm thứ Tư vừa qua, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen đã cam kết tài trợ cho dự án này.
Cho đến nay, mặc dù đã tuyên bố ý định tăng cường sự hiện diện quân sự ở sườn phía tây, dọc theo biên giới với các quốc gia Baltic và Ba Lan, Moskva vẫn chưa thực sự bắt đầu hành động theo hướng này. Phần lớn quân đội của họ hiện vẫn được huy động cho mặt trận Ukraine. Tuy nhiên, vào tháng 5, Nga đã xây dựng một căn cứ quân sự mới gần Phần Lan và điều này có thể làm suy yếu hệ thống phòng thủ mà các nước đồng minh đã thiết lập ở vùng Biển Baltic và Bắc Cực.
Thanh Phương
*****************************
NATO tăng cường phòng thủ sau khi drone Nga xâm nhập Ba Lan
BBC, 12/09/2025
Nhiều quốc gia NATO đang điều binh lính, pháo binh và hệ thống phòng không tới bảo vệ sườn phía đông của khối.
Ba Lan đã yêu cầu triệu tập một phiên họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về vụ drone Nga xâm nhập lãnh thổ
Động thái này diễn ra sau khi thiết bị bay không người lái (drone) của Nga tiến vào không phận Ba Lan – một động thái mà quốc gia này nói là chưa từng có tiền lệ.
Vào rạng sáng hôm 10/9, ba chiếc drone của Nga đã bị bắn hạ sau khi bay vào không phận Ba Lan.
Một số drone khác rơi xuống đất và sau đó được tìm thấy ở nhiều khu vực phía đông nước này.
Ba Lan đã yêu cầu triệu tập một phiên họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về vụ việc, dự kiến diễn ra vào 19 giờ GMT ngày 12/9 (khoảng 2 giờ sáng ngày 13/9 giờ Việt Nam).
Phản ứng với vụ xâm phạm không phận này, Hà Lan và Cộng hòa Séc cho biết sẽ gửi lực lượng phòng thủ tới Ba Lan, trong khi Litva sẽ tiếp nhận một lữ đoàn của Đức và thêm những lời cảnh báo về đạn lạc từ các cuộc tấn công của Nga nhằm vào Ukraine.
Đức cũng tuyên bố sẽ "tăng cường hiện diện dọc biên giới phía đông của NATO" và kéo dài, mở rộng các hoạt động tuần tra trên không phận Ba Lan.
Sau đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron thông báo nước này sẽ điều ba máy bay chiến đấu Rafale tới hỗ trợ bảo vệ không phận Ba Lan.
"Chúng ta sẽ không khuất phục trước sự đe dọa ngày càng tăng của Nga", ông Macron nói.
Tổng thống Mỹ Donald Trump, thời gian qua đã cố gắng nhưng không thành trong việc làm trung gian chấm dứt chiến tranh ở Ukraine, nói với báo chí hôm 11/9 rằng vụ xâm phạm bị cáo buộc có thể đã xảy ra "do nhầm lẫn".
"Tôi không hài lòng với toàn bộ tình hình chút nào, nhưng hy vọng mọi chuyện sẽ sớm kết thúc", ông Trump nói.
Phát biểu trước quốc hội hôm 11/9, Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan, ông Wladyslaw Kosiniak-Kamysz, liệt kê các cam kết hỗ trợ từ các đối tác, nói rằng phía Hà Lan sẽ triển khai hệ thống phòng không, pháo binh và 300 binh sĩ, trong khi Cộng hòa Séc sẽ gửi trực thăng và 100 binh sĩ.
Ông cũng nói thêm rằng Pháp và Vương quốc Anh có thể triển khai máy bay để bảo vệ sườn đông của NATO.
"Ba Lan đã nhiều lần chỉ nhận được những lời kêu gọi đoàn kết và các cử chỉ sáo rỗng trong suốt lịch sử của mình", ông Kosiniak-Kamysz nói. "Hôm nay, chúng tôi có những tuyên bố cụ thể".
Dù trước đây từng có trường hợp drone và tên lửa Nga xâm nhập vào một số quốc gia thành viên NATO, nhưng đây là vụ việc nghiêm trọng nhất kể từ khi Nga xâm lược toàn diện Ukraine vào tháng 2/2022.
Điện Kremlin nói rằng họ không có gì để bình luận thêm về những cáo buộc nói Nga cố tình châm ngòi căng thẳng ở Ba Lan.
Tuy nhiên, nhiều lãnh đạo Ba Lan và Châu Âu tin rằng vụ xâm phạm này là có chủ đích.
"Hành động khiêu khích của Nga... không gì khác ngoài một nỗ lực kiểm tra khả năng của chúng ta", Tổng thống Karol Nawrocki của Ba Lan nói, lặp lại quan điểm những đồng cấp Đức và Pháp.
Tuy nhiên, giới chuyên gia vẫn chưa đồng thuận về việc Moscow có cố tình phóng drone vào Ba Lan hay không.
Hôm 11/9, Tư lệnh tối cao của NATO Alexus Grynkewich thừa nhận rằng hiện vẫn chưa rõ hành động này có chủ ý hay không, và thậm chí con số chính xác các drone đã xâm nhập không phận Ba Lan vẫn đang được xác minh.
Tuy vậy, trước tâm lý lo lắng ngày càng tăng ở các quốc gia giáp biên với Nga, cả NATO lẫn Ba Lan đều không muốn mạo hiểm.
Warsaw sẽ áp đặt các hạn chế đối với drone và các hoạt động hàng không cỡ nhỏ dọc biên giới phía đông với Belarus và Ukraine, trong khi Latvia tuyên bố sẽ đóng cửa vùng trời phía đông của mình trong một tuần.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã đề nghị cung cấp hướng dẫn và huấn luyện cho các đại diện quân sự phương Tây về cách đối phó các cuộc không kích của Nga - điều mà lực lượng phòng không Ukraine phải thực hiện gần như hằng đêm.
Ông Zelensky cũng kêu gọi thiết lập một hệ thống phòng không chung để tạo "lá chắn trên không" bảo vệ Châu Âu nhằm đáp trả hành vi "ngạo ngược" của Nga.
Càng khiến lo ngại tăng cao ở một số khu vực thuộc Đông Âu là cuộc tập trận quân sự chung quy mô lớn giữa Belarus và Nga, mang tên Zapad 2025, dự kiến bắt đầu hôm 12/9.
Ba Lan đã có dự định đóng cửa biên giới vào 00 :00 giờ địa phương hôm 11/9 "vì lý do an ninh quốc gia… liên quan đến cuộc tập trận Zapad", mà nước này gọi là "rất khiêu khích".
Nga đã kêu gọi chính quyền Ba Lan mở lại biên giới với Belarus, cảnh báo rằng việc đóng cửa "sẽ gây tổn hại nghiêm trọng" tới hoạt động kinh doanh và tự do đi lại.
"Chúng tôi kêu gọi Warsaw suy nghĩ về hậu quả của những bước đi mang tính phá hoại như vậy và sớm xem xét lại quyết định", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova nói.
Các cuộc tập trận Zapad trước đó đã được tổ chức vài tháng trước khi chiến tranh tại Ukraine bùng nổ và huy động tổng cộng khoảng 200.000 binh sĩ.
Theo lãnh đạo cơ quan tình báo quân sự Litva Mindaugas Mazonas, cuộc tập trận năm nay sẽ có quy mô nhỏ hơn, với tối đa khoảng 30.000 binh sĩ tham gia.
Phản ứng của ông Trump trước vụ xâm nhập drone đến nay vẫn khá dè dặt.
"Chuyện gì đang xảy ra với việc Nga vi phạm không phận Ba Lan bằng drone vậy ? Đây rồi !" ông viết trên mạng xã hội vào ngày 10/9 mà không nói cụ thể.
Tổng thống Karol Nawrocki của Ba Lan cho biết ông và ông Trump đã điện đàm "như một phần trong chuỗi tham vấn với các đồng minh" và rằng cuộc trao đổi đã "tái khẳng định sự đoàn kết của chúng tôi".
Nguồn : BBC, 12/09/2025
***********************
Nga và Belarus tập trận chung trong bối cảnh căng thẳng sau vụ drone Nga xâm nhập Ba Lan
Thanh Phương, RFI, 12/09/2025
Nga và đồng minh Belarus hôm nay, 12/09/2025, bắt đầu các cuộc tập trận chung, gây lo ngại cho các nước thành viên Liên Minh Bắc Đại Tây Dương NATO, trong bối cảnh căng thẳng sau vụ các drone của Nga xâm nhập không phận Ba Lan.
Nga và Belarus trong cuộc tập trận chung Zapad-2021 Nizhny, vùng Novgorod của Nga, ngày 11/09/2021. © Vadim Savitskiy / AP
Theo hãng tin AFP, chính quyền Belarus thông báo các cuộc tập trận chung với Nga, mang tên Zapad-2025, sẽ kéo dài đến thứ Ba 16/09 và được tiến hành tại một thành phố nằm ở phía đông thủ đô Minsk. Còn theo quân đội Nga, một số bài tập sẽ được tiến hành trên lãnh thổ Nga cũng như trên biển Barents và biển Baltic.
Nhưng các cuộc tập trận này gây lo ngại cho ba nước thành viên NATO có đường biên giới chung với Belarus, đó là Litva, Latvia và nhất là Ba Lan. Cả ba nước này đều đã tăng cường an ninh và hạn chế lưu thông hàng không ở một số khu vực. Riêng Ba Lan đã đóng cửa hoàn toàn biên giới với Belarus trong thời gian nước này tập trận chung với Nga.
Từ Warszawa, thông tín viên Adrien Sarlat tường trình về phản ứng của Ba Lan :
"Ít nhất 30.000 binh sĩ từ Minsk và Moskva tham gia các cuộc tập trận không xa biên giới Ba Lan : Warszawa xem chiến dịch Zapad-2025 là một hành động gây hấn. Họ đã đóng cửa hai cửa khẩu đường bộ và ba cửa khẩu đường sắt giữa Ba Lan với Belarus. Ngoại trưởng Radoslaw Sikorski hy vọng sẽ gửi một thông điệp cứng rắn đến nước láng giềng của Ba Lan.
Ông tuyên bố : "Mặc dù là định kỳ, những cuộc tập trận này vẫn đặt ra mối đe dọa vì các binh sĩ được huấn luyện theo những kịch bản quân sự rất hung hăng. Tôi xin nhắc lại rằng không phận Ba Lan đã bị xâm phạm từ Belarus. Đây là cách chúng tôi cho tổng thống Lukashenko thấy giọt nước nay đã tràn ly".
Ngay từ mùa hè năm nay, Minsk đã báo trước rằng những cuộc tập trận này sẽ là cơ hội để sử dụng tên lửa gắn nhiều đầu đạn mới của đồng minh Moskva, khiến cho phía Ba Lan càng thêm lo ngại.
Ông Sikorski nói tiếp : "Trước khi xâm lược Ukraine, Nga cũng đã tổ chức các cuộc tập trận. Giờ đây, họ thao dượt để tấn công NATO và tập luyện sử dụng vũ khí hạt nhân. Nhưng trong 500 năm qua, chúng ta đã học được rằng khi Nga đe dọa, chúng ta phải hết sức cảnh giác".
Chiến dịch Zapad-2025 dự kiến kết thúc vào thứ Ba tuần tới, nhưng chính quyền Ba Lan đã ra lệnh đóng cửa biên giới cho đến khi có thông báo mới, đề phòng trường hợp cuộc tập trận của các nước láng giềng kéo dài".
Các đồng minh của Ba Lan tăng cường khả năng phòng không
Các đồng minh của Ba Lan, đặc biệt là Pháp và Đức, thông báo sẽ tăng cường khả năng phòng không sau vụ nhiều drone bị nghi là của Nga xâm nhập lãnh thổ Ba Lan trong đêm thứ Ba rạng sáng thứ Tư vừa qua.
Theo hãng tin AFP, tối qua 11/09, tổng thống Emmanuel Macron thông báo Pháp sẽ triển khai 3 máy bay tiêm kích Rafale đến Ba Lan "với nhiệm vụ phát hiện và phá hủy các drone đe dọa lãnh thổ Ba Lan".
Cũng hôm qua, phát ngôn viên chính phủ Đức thông báo Berlin "sẽ tăng cường thực hiện cam kết bảo vệ biên giới phía đông của khối NATO để đáp lại những vụ Nga xâm phạm không phận Ba Lan gần đây". Bộ Quốc Phòng Đức cho biết sẽ kéo dài nhiệm vụ bảo vệ không phận Ba Lan thêm 3 tháng và tăng số lượng chiến đấu cơ Eurofighter được triển khai cho nhiệm vụ này từ 2 lên 4 chiếc.
Còn Hà Lan quyết định đẩy nhanh việc chuyển giao hai khẩu đội tên lửa Patriot và triển khai các hệ thống phòng không và chống drone, cùng với 300 binh sĩ. Cộng hòa Séc sẽ triển khai ba trực thăng Mi-17. Theo Warszawa, Anh Quốc cũng sẽ triển khai chiến đấu cơ Eurofighter.
Bên cạnh việc tăng cường khả năng phòng không, tiếp theo nhiều nước Châu Âu khác, Bộ Ngoại giao Pháp hôm nay cũng triệu đại sứ Nga tại Paris lên để phản đối vụ các drone của Nga xâm nhập lãnh thổ Ba Lan, hành động mà ngoại trưởng Jean-Noel Barrot tuyên bố là "tuyệt đối không thể chấp nhận được".
Trong khi đó chính phủ Ba Lan đã cực lực bác bỏ khẳng định của tổng thống Mỹ Donald Trump rằng vụ drone Nga xâm phạm không phận Ba Lan có thể chỉ là "một sai sót". Trên mạng X, thủ tướng Donald Tusk viết : "Chúng tôi cũng rất muốn vụ tấn công bằng drone vào Ba Lan chỉ là một sai sót. Nhưng đó không phải là một sai sót. Và chúng ta biết điều đó". Hiện đang có mặt tại Kiev, ngoại trưởng Ba Lan Radek Sikorski sáng nay cũng đã đăng trên mạng xã hội một đoạn video bác bỏ khẳng định của tổng thống Mỹ.
Trong khi Ba Lan, Ukraine và các đồng minh Châu Âu lên án một hành động có chủ ý của Nga để trắc nghiệm năng lực phòng thủ của NATO và Liên Hiệp Châu Âu, cho tới nay Moskva vẫn chối bỏ mọi trách nhiệm.
Theo yêu cầu của Ba Lan, Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc hôm nay sẽ họp khẩn về vụ này.
Zapad : Vùng tập trận được rời xa biên giới Ba Lan, Nga kêu gọi Warszawa mở lại cửa khẩu với Belarus
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova, hôm qua, 11/09/2025, kêu gọi Warszawa chú ý tới " các hậu quả phản tác dụng của các biện pháp (đóng cửa biên giới) em xét lại quyết định này trong thời gian sớm nhất". Moskva cho rằng chính sách đóng cửa biên giới trong thời gian tập trận Zapad của Ba Lan chỉ có mục tiêu duy nhất là "biện minh cho chính sách leo thang căng tại vùng trung tâm Châu Âu".
Đại diện Bộ Ngoại giao Nga còn chỉ trích Ba Lan đã " làm ngơ" trước " cử chỉ thiện chí" của Moskva và Minsk, thông báo quyết định " di chuyển các hoạt động tập trận từ vùng biên giới với Ba Lan về phía khu vực trung tâm Belarus", đồng thời cắt giảm số lượng binh sĩ và phương tiện tham gia tập trận.
Cuộc tập trận Zapad đầu tiên kể từ khi Nga xâm lược Ukraine và thái độ của Minsk
Đây là cuộc tập trận Zapad đầu tiên kể từ khi Nga xâm lăng Ukraine năm 2022, với việc quân đội Nga sử dụng lãnh thổ Belarus để tấn công Ukraine từ phía bắc. Trong cuộc tập trận Zapad năm nay, số lượng binh sĩ Belarus và Nga giảm mạnh so với 200.000 quân tham gia Zapad-2021. Theo chính quyền Belarus, cuộc tập trận này mang tính chất phòng thủ và chỉ giới hạn ở khu vực phía đông nước này, tức cách xa biên giới trên bộ với Ba Lan.
Viện tư vấn Hội đồng Châu Âu về Quan hệ Quốc tế (The European Council on Foreign Relations - ECFR), trong bài "Zapad chống lại phương Tây : Châu Âu nên nhìn nhận cuộc tập trận quân sự Nga-Belarus như thế nào", đăng tải ngày 01/09/2025, lưu ý Zapad vừa là một cuộc diễn tập quân sự, nhưng cũng vừa là " một tín hiệu chính trị về vai trò của Belarus trong các cuộc đàm phán chấm dứt chiến tranh Ukraine và khả năng leo thang của Nga".
Giới quan sát chú ý đến việc có thể Nga lần đầu tiên huy động tên lửa tầm trung Oreshnik, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân tham gia một cuộc tập trận với quân đội Belarus. Hồi tháng 11/2024, điện Kremlin đã lần đầu tiên sử dụng loại tên lửa này với đầu đạn thông thường để tấn công Ukraine. Đầu tháng 8/2025, tổng thống Nga thông báo triển khai đơn vị Oreshnik đầu tiên của Nga. Trong tập trận Zapad-2025, Nga có thể sẽ mô phỏng các cuộc tấn công với tên lửa Oreshnik vào cơ sở hạ tầng của NATO ở Ba Lan và vùng Baltic, đồng thời diễn tập phản ứng trước khả năng triển khai tên lửa của Mỹ ở Châu Âu.
Viện tư vấn Hội đồng Châu Âu về Quan hệ Quốc tế khuyến nghị Châu Âu theo dõi chặt chẽ thái độ của tổng thống Belarus, Alexander Lukashenko, trong việc tăng cường quan hệ quân sự với Nga, vào lúc Minsk đang cố gắng khẳng định vai trò là một " kênh liên lạc giữa Washington và Moskva", đặc biệt với quyết định thả 13.000 tù nhân chính trị bao gồm công dân Mỹ và một nhà đối lập chủ chốt, ngay trước thềm thượng đỉnh Trump-Putin tại Alaska vào ngày 15/8.
Thanh Phương
