Trung Quốc bị cô lập và ngăn chặn (Phạm Bá Hoa)
Trung Quốc bị phương Tây cô lập
Phạm Bá Hoa, VNTB, 07/06/2023
Theo hãng tin Reuters ngày 8/5/2023 : "Trong những tháng gần đây, Chủ tịch Trung Quốc đã thực hiện một loạt các hành động ngoại giao và thương mại, dường như trái ngược nhau : Một là, tuyên bố thúc đẩy hòa bình ở Ukraine, nhưng đàm phán với kẻ xâm lược là Nga. Hai là, hoan nghênh các nhà lãnh đạo phương Tây đến thăm Trung Quốc, nhưng gia tăng đe dọa sử dụng vũ lực đối với Đài Loan. Ba là, áp dụng các biện pháp bóp nghẹt môi trường kinh doanh tại Trung Quốc.
Các nhà phân tách tin rằng : "Hành động đầy mâu thuẫn của Trung Quốc, có thể là Chủ tịch Tập Cận Bình ngày càng lo ngại về an ninh của chính mình".
Ông Alfred Wu, Phó Giáo sư Trường Chính sách công Lee Kwan Yew tại Đại học Quốc gia Singapore nhận định : "Thực tế phũ phàng mà Trung Quốc đang phải đối mặt, là lãnh vực an ninh hiện nay vượt trội hơn mọi lãnh vực từ kinh tế đến ngoại giao. Vì Trung Quốc quá tập trung vào an ninh, tự làm tổn hại đến bang giao quốc tế, và kế hoạch phục hồi kinh tế chậm lại, đồng thời biến thành vai trò quan trọng hơn trong cuộc chiến Nga xâm lăng Ukraine. Vậy là, Trung Quốc muốn nói rằng, họ muốn mở cửa với thế giới bên ngoài, nhưng thật sự là họ đang dần dần tự cô lập".
Trong báo cáo của Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ 20 hồi tháng 10/2022, Chủ tịch Tập Cận Bình đã 89 lần nhấn mạnh đến nhóm chữ "an ninh quốc gia" trong bài phát biểu. Ông cũng thừa nhận rằng, chúng ta đang phải đối mặt với những thử thách lớn hơn, sóng gió lớn hơn, thậm chí là những cơn bão tố.
Sau đó, trong kỳ họp lưỡng hội, Chủ tịch Tập Cận Bình tuyên bố rằng : "Các quốc gia phương Tây do Hoa Kỳ lãnh đạo, đã "bao vây, ngăn chặn, và trấn áp chúng ta toàn diện". Đây là "những thách thức nghiêm trọng chưa từng có".
Ông Charles Parton -thành viên Hội đồng Chiến lược Anh quốc- nhận định : "Trung Quốc cố gắng lôi kéo các nước Châu Âu để tiếp tục chống lại ảnh hưởng của Hoa Kỳ, nhưng hiệu quả không rõ ràng. Khi Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đến thăm Trung Quốc hồi tháng 4/2023 có vẽ như cuộc gặp gỡ thân thiện, nhưng vài giờ sau khi Tổng thống Pháp rời khỏi, thì Trung Quốc thực hiện cuộc tập trận quân sự chung quanh Đài Loan, làm suy yếu nghiêm trọng kết quả của cuộc gặp. Sự kiện đó kết hợp với những lời tuyên bố của Tổng thống Pháp ủng hộ Trung Quốc về Đài Loan, bị các nhà lãnh đạo Châu Âu chỉ trích mạnh mẽ rằng : "Pháp đang lấy lòng Trung Quốc", và rồi Liên Hiệp Châu Âu (EU) chứng tỏ đường lối cứng rắn hơn đối với Trung Quốc".
Ông Ray Dalio -người sáng lập công ty đầu tư Bridgewater Associates- một trong những quỹ đầu tư lớn nhất thế giới, nhấn mạnh rằng : "Chủ tịch Tập Cân Bình đang quản trị môi trường chính trị một cách độc đoán, đó là môi trường chống tinh hoa và thân với vô sản. Trong tầng lớp doanh nhân trẻ Trung Quốc, một số người bày tỏ rằng ; "sự đánh mất ước mơ", những người khác nói "thời kỳ hoàng kim đã qua", "rất nhiều người Trung Quốc đang rời đi, hoặc tự hỏi làm thế nào họ có thể đến các nước khác. Trong khi giới tinh hoa Trung Quốc thì tìm mọi cách để bảo vệ tài sản và sự an toàn của chính họ". (Tóm lược bài của tác giả Chen Ting do Huyền Anh biện dịch trong e-mail tmyloan@gmail.com ngày 9/5/2023)
Kinh tế Trung Quốc vẫn sau lưng Hoa Kỳ
Micron là nhà sản xuất chất bán dẫn lớn của Hoa Kỳ, chuyên về bộ nhớ máy vi tính và điện thoại cầm tay. Tuần trước, Trung Quốc ra lệnh cấm mua bán và sử dụng sản phẩm của Micron và trang thiết bị của nước này vì lý do "an ninh".
Giáo sư gốc Hoa Bùi Mẫn Hân (Minxin Pei), chuyên gia về Trung Quốc tại Đại học Claremont McKenna, California, có bài bình luận đăng trên Bloomberg Opinion, như sau : "Hoa Kỳ và Trung Quốc đều đặt trọng tâm vào an ninh quốc gia cao hơn phát triển kinh tế, nhưng mỗi quốc gia có cách hành sử khác nhau. Nhất định có một bên sai trong trò chơi cạnh tranh này, và bên đó là Trung Quốc, vì nền kinh tế quốc gia này đang bị ảnh hưởng "những biện pháp an ninh" đã cản trở sự tăng trưởng. Rồi đây, Trung Quốc sẽ phải trả giá cao hơn khi cạnh tranh kinh tế với Hoa Kỳ".
"Ông Tập phải biết rằng, việc mất quyền tiếp cận kỹ nghệ và thị trường Hoa Kỳ sẽ ảnh hưởng xấu đến mức tăng trưởng của Trung Quốc, vì chi phí cho an ninh quốc gia quá cao. Trong khi các công ty ngoại quốc dễ dàng bị coi là vi phạm pháp luật nếu bị nghi ngờ, vì vậy mà bất cứ công ty nào cũng có thể trở thành nạn nhân cho những quy định mơ hồ và những bản án tùy tiện.
Tuần trước, Công an Trung Quốc đã bất ngờ xông vào lục soát văn phòng của các công ty tư vấn kinh doanh Mintz Group và Bain & Co + Điều tra công ty Capvision, tra hỏi nhân viên và mang đi nhiều tài liệu, máy vi tính. Cả ba đơn vị này này đều là công ty Hoa Kỳ hoạt động trong lĩnh vực tư vấn về quản trị doanh nghiệp quốc tế.
Trước đó, Công an Trung Quốc bắt giữ một viên chức quản trị công ty dược phẩm Nhật Bản Astellas Pharma, khiến chánh phủ Nhật Bản cảnh báo công dân của mình phải cẩn thận, đừng để bị cáo buộc vi phạm luật chống gián điệp mới của Trung Quốc. Những vụ bố ráp các công ty ngoại quốc, bắt giữ tùy tiện theo luật chống gián điệp mới, đã làm các công ty ngoại quốc rất lo sợ. Nỗi ám ảnh về an ninh" của ông Tập, sẽ khiến các công ty ngoại quốc nghĩ nhanh đến chuyện chuyển công ty đến quốc gia khác.
Vẫn theo Giáo sư Bùi : "Trong tuần này, Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào (Wang Wentao) sang Hoa Kỳ, gặp Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Gina Raimondo, và Đại diện Thương mại Katherine Tai, cùng cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ, để vận động các công ty Hoa Kỳ gia tăng đầu tư vào Trung Quốc. Nhưng, lời kêu gọi của Trung Quốc không được chánh quyền và cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ đón nhận ; nói thẳng ra là họ thờ ơ.
Bị ám ảnh về an ninh, coi trọng an ninh hơn kinh tế, ông Tập có xu hướng coi các công ty ngoại quốc -nhất là Hoa Kỳ- là cánh tay nối dài của các chánh phủ thù địch, hoạt động để bao vây, cản trở sự phát triển của Trung Quốc. Cái nhìn hoang tưởng đó của giới lãnh đạo đảng cộng sản Trung Quốc, không phù hợp với bản chất thị trường tự do của các công ty ngoại quốc, khiến họ lo lắng và tìm cách chuyển toàn bộ hoặc một phần hoạt động sản xuất kinh doanh ra khỏi Trung Quốc" (tóm lược bài của Hiếu Chân trên báo SàiGòn Nhỏ ngày 26/5/2023).
