‘Quả bom’ ngoại giao giữa Trung Quốc với Pháp và Liên Âu (Hoàng Trường)

 Tr li phng vđài Pháp LCI tun qua, đi s Lư Sa Dã nêu ra quan đim khng đnh rng, các nước thuộc Liên Xô cũ như Ukraine "không có ch quyn quc gia thc th". Ông Lư nói khi bình luận v Crimea rng "các nước thuộc Liên Xô cũ không có c tư cách hiệu qu theo luật quc tế, vì không tn ti một hiệp ước quc tế nàđ xáđnh rõ h là nhng quc gia có ch quyn".


"Chúng tôi kêu gi Bà (Ngoi trưởng Pháp Colonna) tuyên b ngay lp tc : ‘Đi s Lu Shaye là nhân vt không được hoan nghênh như mt phng đi vi din ngôn hoàn toàn không th chp nhđược công ta"Đi s Trung Quc ti Paris Lu Shaye (Lư Sa Dã) đã phát biu gì ?

lushaye1

Ch ba ngày sau Tuyên b sc mù"chiến lang" cđi s Lư, hôm 24/4, Tng thng Pháp Emmanuel Macron đã lên tiếng ch trích đi s Trung Quc, khng đnh ch quyn ca các quc gia thuc Liên Xô cũ là "bt kh xâm phm".

Tuyên b ph nhn ch quyn ca Ukraine trên báđo Crimea cũng như "tư cách pháp lý" ca các nước cng hòa thuc Liên Xô cũ trướđây t đi s Trung Quc ti Pháp Lư Sa Dã (Lu Shaye) ngày 21/04/2023 tiếp tc khuđng không ch quan h gia Bc Kinh vi Paris và ba nước Baltic, gây nên nhng phng gin d ti Pháp, Litva, Latvia, Estonia và nhiu nước trên thế gii.

Tr li phng vđài Pháp LCI tun qua, đi s Lư Sa Dã nêu ra quan đim khng đnh rng, các nước thuộc Liên Xô cũ như Ukraine "không có ch quyn quc gia thc th". Ông Lư nói khi bình luận v Crimea rng "các nước thuộc Liên Xô cũ không có c tư cách hiệu qu theo luật quc tế, vì không tn ti một hiệp ước quc tế nàđ xáđnh rõ h là nhng quc gia có ch quyn".

Ch ba ngày sau Tuyên b sc mù"chiến lang" cđi s Lư, hôm 24/4, Tng thng Pháp Emmanuel Macron đã lên tiếng ch trích đi s Trung Quc, khng đnh ch quyn ca các quc gia thuc Liên Xô cũ là "bt kh xâm phm"Ông Macron nói : "Tôi nghĩ đó không phi là ch đ mt nhà ngoi giao s dng kiu ngôn ng như thế" (Its not the place of a diplomat to use that kind of language). Ngoài ra, B Ngoi giao Pháp cũng cho biết s có cuc tho lu"cng rn" vông Lư. Ba nước vùng Baltic, Lithuania, Latvia và Estonia đđã triệu đi s Trung Qu nước h ti Bộ ngoi giao đ yêu cu cht vn quan đim ca Bc Kinh.

Cùng vào thđim trên, không ch Tng thng Macron, mà gn 80 ngh sĩ EU khác cũng đã gi thư ti Ngoi trưởng Pháp Catherine Colonna, kêu gi bà không nên làm ngơ trướ"cuc tn công vô liêm s" cđi s Trung Quc.Và 80 Ngh sĩ này yêu cu Pháp phi ngay lp tc tuyên b : Lư Sa Dã là "người không được chàđón".Điu này tương đương vi vic yêu cu các cơ quan chc năng ban hành lnh trc xut. Gn 80 ngh sĩ quc hđã ch ra trong tuyên b trên rng, ngoài vic cu thành s xúc phm nghiêm trng đến lch s, văn hóa và s toàn vn cơ bn ca các quc gia liên quan, nhn xét ca v đi s này còn c gng làm suy yếu các nguyên tc cơ bn làm nn tng cho các quan h ngoi giao. Dù là Trung Quc hay bt k quc gia nào kháđu không có quyn cht vn v ch quyn ca các quc gia khác. Ch quyn không phi là mt móđ chơi ngoi giao,mà là mt yếu t thiết yếu ca quan h quc tế, lut pháp quc tế và "Hiến chương Liên Hiệp Quốc".

Như vy là Đi s Lư Sa Dã trên thc tế đã châm ngòi cho ngn la chiến tranh lan đến tn Trung Nam H Bc Kinh. Đi s Lư đã làm mt lòng rt nhiu quc gia, gây tn hi nghiêm trng đến chính sách ngoi giao ca Trung Quc. Ngày 24/4, RFI cũng lđt ra câu hi liông Lư Sa Dã có nhđược ch th t cp cao nht t Bc Kinh hay không ? Nếu không, làm sao ông y li dám kiêu ngo như vy ? Liu các nhà lãnh đo cao nht ca Trung Quc, và ngay c Tng Bí thư Đng Cng sn Trung Quc Tp Cn Bình có biết chuyn này, và có phn hi không ? Tác hi do Lư Sa Dã gây ra là vô cùng to ln.

Không phi ngu nhiên, trong mt tuyên b hôm 24/4, Đi s quán Trung Quc ti Pháp nói rng, đi s Lư Sa Dã ch th hin quan đim cá nhân và đy không phi là tuyên b v chính sách ca Trung Quc. Ngoài ra, cơ quan này kêu gi các nước không nên din gii quá mc v phát biu này. Còn trướđó, hôm 23/4, B Ngoi giao Trung Quc cũng tìm cách h nhit mđ căng thng, khi khng đnh nước này tôn trng ch quyn, đc lp và toàn vn lãnh th ca tt c các quc gia, đng thi duy trì các mđích và nguyên tc ca Hiến chương Liên Hip Quc.Trung Quc khng đnh "khách quan và công bng" v các vđ liên quan ch quyn.

Tuyên truyn ki"Made in China"

Vy là Chính ph Trung Quđã buc phi lên tiếng đ gi khong cách vi phát biu cđi s Lư Sa Dã v Liên Xô cũ sau khi nhà ngoi giao này nói li l "phn lch s" v một s nước Châu Âu. Mc du B Ngoi giao Trung Qu"thanh minh thanh nga" rng, ý công đi s ch là quc gia như Ukraine "không th da vào luật quc tế đ bo vệ ch quyn". Không rõ, trình đ s quan h quc tế công Lư như thế nào mà ông quên rng, sau khi Liên Xô tan rã, tt c các nước "cộng hòa xã hội ch nghĩa" trong Liên bang cũ, gm c Liên bang Nga, đu tuyên b độc lập và gia nhập Liên Hiệp Quc. Ch riêng việc được nhận vào Liên Hiệp Quốc là đ đ một quc gia được cộng đng quc tế gm các thành viên còn li công nhận có ch quyn. Hai nước Ukraine và Belarus trên thc tế đã là thành viên Liên Hiệp Quốc k c khi h còn mang danh "xã hội ch nghĩa" và là thành viên ca Liên Xô. Chưa nói, Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Ukraine còn là đng sáng lập viên ca Liên Hiệp Quốc, và ký hiến chương Liên Hiệp Quốc vào tháng 6/1945.

Ngoài ra, khi các nhà báo Pháp đ cđến mt vđ lch s khác, đó là tác tàn sát hàng triu người dân Trung Quc dưới thi Mao Trch Đông, thm chí hãm hi c gia đình ông Tp Cn Bình, đi s Lư Sa Dã li cho rng, đó là "tin đn tht thit" đ né tránh, thm chí bin h rng, nhân quy phương Tây còn t hi hơn. RFI cho rng điu nàđã đng chđến ngun lc tinh thn công Tp Cn Bình. Đúng là tuyên truyn theo ki"Made in China", nói lđược, bt k luân thường đo lý ! y vy mà ông Tđang c gng tìm mi cách đ vươn lên, đng ngang hàng vi v trí ca Mao. V tinh thn và cách diđt ngôn ng, lâu nay ông Tđã thm nhun phong cách Mao. Vy phi chăng s chng chế "phn lch s", không tha nhn tác ca Mao Trch Đông đi vi nhân dân Trung Quc là cách đ đi s Lư "chng lưng" cho nhng n lc ca Tp Ch tch ?

Tr li vi tuyên b cđi s Lư mà khong 80 ngh sĩ Châu Âđã cho rng các tuyên b đó "rõ ràng vi phm lut pháp quc tế" và "phđược coi là đe dđi vi an ninh ca cáđi tác Châu Âu ca Pháp". Nhng người ký tên vào diđàn trên báo Le Monde đã yêu cu chính quyn Pháp tuyên b ông Lư Sa Dã là "persona non grata", tc là "nhân vt không được hoan nghênh" ti Pháp. Liu B Ngoi giao Pháp có hành đng trên thc tế đ làm tha mãn các nhà lp pháp EU ?

Theo ghi nhn ca Le Monde, đi s Trung Quc Lư Sa Dã vn ni tiếng  Paris vi các tuyên b khiêu khích và đã nhiu ln b B Ngoi giao Pháp khin trách như vnhng li nói di v các Vin dưỡng lã Pháp vào thđi dch Covid, hay nhng li l xúc phđến nhà nghiên cu Pháp Antoine Bondaz ...

Còn ông Mykhaylo Podolyak, Tr lý cho Tng thng Ukraine, thì phê phán phđi s Lư ca Trung Quc nói v Crimea, rng "nếu Trung Quc mun làm nhà đàm phán trung gian hòa gii thì không th ch nhai li quan đim ca Nga". Một s t báo Châu Âu cho rng phát biu công Lư Sa Dã chng t nhng li hoa m mà Ch tch Tập Cận Bình nói v vai trò trung gian kiến lập hòa bình trong xung đột Nga-Ukraine ch là nói suông. Quan đim cđi s Lư khiến gii phân tích đt câu hi : Nếu lp trường ca Trung Quc như vy v Crimea, liu Bc Kinh có đ tư cách làm nhà kiến to hòa bình không ? Nht là trong bi cnh, sau chuyến thăm ca Ch tch Tập Cận Bình hi tháng 3/2023, Bộ trưởng Quc phòng Trung Quc, Thượng tướng Lý Thượng Phúc thăm Moscow đ tăng cường quan hệ quân s vi Moscow. Theo quan đim này, Trung Quc thc cht là đng minh ch cht ca Nga vì Moscow lâu nay tìm cách h thp ch quyn ca các nước thuộc Liên Xô cũ.

Cho nên vi Lư đi s, người tng khét tiếng là "nhà ngoi giao chiến lang" (Wolf Warrior of Chinese diplomacy), ông không nhng không bc tc vi bit danh này, mà thm chí ông còn nói "rt đi t hào" vì điđó. Tr lđài báo Pháp hi 2021, ông nói là "chiến lang" là rt cn thiết, vì có khá nhiu "linh cu r di" (mad hyenas) liên tc công kích Trung Quc. T đó, có l cn phi lý gii nhng bình lun cđi s Lư Sa Dã trong bi cnh, Bc Kinh đã nhiu ln hàý cho biết là h không tán thành s can thip ca quâđi Nga, nhưng đng thi cáo buc M "đ du vào la". Có thế mi hiu nhng lt léo trong tuyên b công Vương Ngh trong cuđiđàm vi ngườđng cp Nga, khi ông xác đnh rng Trung Qung h "ch quyn và s toàn vn lãnh th ca tt c các nước"đng thi tha nh"bi cnh lch s phc tp, đc bit nht là trong vđ Ukraine".

Hoàng Trường

Nguồn : VOA, 02/05/2023