Vai trò mờ ám của Trung Quốc trong cuộc chiến Ukraine (Reuters, VOA tiếng Việt)

"Đó là lý do ti sao Hoa K và cáđng minh kháđã cnh báo rt rõ ràng v điđó. Và Trung Quc tt nhiên không nêng h cho cuc chiến bt hp pháp ca Nga"ông nói thêm. 


Trung Quc b nghi ng v vai trò ‘kiến to hòa bình’  Ukraine khi ngày càng thân Nga

Reuters, VOA, 24/02/2023

Các nhà ngoi giao và nhà phân tích phương Tây nói rng n lc ca Trung Quc trong vic th hin mình "kiến to hòa bình"  Ukraine ch cho thy mđích đánh bóng hình nh ca nước này hơn là thay đi lp trường, khi nước này tìm cách khng đnh mình là mt nhà lãnh đo ca mt trt t thế giđa cc mi.

tq1

Tng thng Nga Vladimir Putin bt tay Ch tch Trung Quc Tp Cn Bình trước cuc hđàm bên l Hi ngh thượng đnh BRICS ln th 11, ti Brasilia, Brazil, vào ngày 12/11/2019. Ông Putin hôm 22/2 cho biếông Tp s sm thăm Moscow.

Mt năm sau khi Nga xâm lược nước láng ging phía tây nam, đi tá"không gii hn" ca h là Trung Quđ ngh làm trung gian hòa bình. Bc Kinh nói h s đưa ra m"tường trình quan đim" v Ukraine và Ch tch Tp Cn Bình d kiến s có "bài phát biu hòa bình" trong tun này.

Nhưng các nhà phân tích cho rng vic Trung Quc khng đnh mi quan h "vng như bàn thch" vi Nga và ng h đường li ca Nga trong cuc chiếđã làm suy yếu v thế trung lp ca h, cũng như khng đnh ca Hoa K rng Trung Quđang xem xét cung cp vũ khí cho Nga, điu mà Trung Quc bác b.

Các nhà ngoi giao Châu Âu cho rng đ ngh hòa bình ca Bc Kinh cho thy n lc hàn gn quan h ca Trung Quc vi mt s quc gia phương Tây, đc bit là Châu Âu, ch không phi là s thay đi chính sách ln, trong khi khng đnh lp trường mt cách khoa trương ch là mt n lc nhm thách thc v thế lãnh đo ca M trong trt t thế gii.

Cũng có kh năng đây ch nhm mđích xây dng mt câu chuyđ k l trong nước v Tp Cn Bình trong tư cách là người gii quyết các vđ toàn cu khi ông bđu nhim k lãnh đđo th ba và Trung Quc tìm cách vc dy nn kinh tế tế b nh hưởng sau ba năm kim ta vì dch Covid-19.

Li Mingjiang, phó giáo sư v quan h quc tế ti Trường Nghiên cu Quc tế S. Rajaratnam ca Singapore, nhn xét : "Hin ti, n lc hòa bình ca Trung Quc ch  mđ khoa trương".

Ông nói : "Tht khó đ tưởng tượng rng Trung Quc s sm có hành đng thc tế đ làm trung gian hòa gii gia Nga và Ukraine Đây ch là mt thay đi kiu cách nh ca Trung Quc, không phi là bt k điu chnh chính sách thc cht nàđi vi cuc chiến".

Chc chn rng bt k đng thái nghiêm túc nào ca Trung Quc trong vic gii quyết cuc chiến trên b đm máu nh Châu Âu k t Thế chiến th hai đu s được hoan nghênh rng rãi, nhưng nhiu nhà ngoi giao và nhng người theo dõi Trung Quc nói rng khi b đy ti cùng, Trung Quc s v phe Nga.

S hoài nghi này càng được cng c bi cam kết ca nhà ngoi giao hàng đu Trung Quc Vương Ngh hôm 22/2 ti Moscow rng Trung Quc mong mu"làm sâu sc thêm" mi quan h vi Nga, và thông báo ca Tng thng Nga Vladimir Putin rng Tp Cn Bình s sm thăm Moscow.

K t khi chiến tranh bđu, vài tun sau khi Bc Kinh và Moscow công b mi quan h đi tá"không gii hn"ông Tđã nói chuyn thường xuyên vông Putin nhưng chưa mt ln nói vi ngườđng cp Ukraine - Tng thng Volodymyr Zelensky.

Vào năm 2022, nhp khu hàng hóa ca Nga vào Trung Quđã tăng vt trong khi thương mi vi Ukraine gim dn.

Tuy nhiên, các chuyên gia và nhà ngoi giao nói Trung Quc khó có th sm cung cp vin quân s cho Nga, ít nht là không công khai.

"Nếu h tr quân s ca phương Tây cho Ukraine làm tăng kh năng tht bi ca Nga, thì cng đng quc tế nên mong đi nhng n lc mnh m hơn t Trung Quđ ngăn chn kết qu đó", Tong Zhao, mt chuyên gia ht nhân ti Qu Carnegie vì Hòa bình Quc tế có tr s ti Hoa Kỳ, nhđnh.

"Tính toán ca Trung Quc b nh hưởng bi n lc ca Hoa K trong vic vch ra mt ln ranh rõ ràng hơđi vi Trung Quc"ông Zhao nói, đ cđến cnh báo ca M v vđ vũ khí"Bc Kinh đang tìm cách đđược s cân bng gia vin đnh quan h vi Washington và ngăn chn tht bi ca Moscow".

Trong khi Trung Qung h hòa bình v nguyên tc, các nhà phân tích và nhà ngoi giao cho rng nước này không mun chm dt cuc chiến Ukraine gây nguy him cho Putin hoc chế đ công, do nguy cơ b quc gia có đường biên gii chung hơn 4.000 km.

i vi Bc Kinh, câu hi quan trng không phi là là liu chiến tranh có nên kết thúc hay không mà là nó nên kết thúc như thế nào", Benjamin Herscovitch, nhà nghiên cu tĐi hc Quc gia Úc, nói.

Theo ông, "Trung Quc vn coi Nga là yếu t trung tâm trong chiến lược tng th ca mình nhm mđích suy yếu sc mnh và nh hưởng ca Hoa K cũng như xây dng mt thế giđa cc".

(Reuters)

************************

NATO nói đã thy du hiu Trung Quc cân nhc gi vũ khí cho Nga

Reuters, VOA, 24/02/2023

Tng thư ký NATO Jens Stoltenberg hôm th Năm (23/2) nói liên minh đã nhn thy nhng du hiu Trung Quđang xem xét cung cp vũ khí cho Nga và cnh báo Bc Kinh không nên thc hin bt k bướđi nào như vy.

tq2

Tng thư ký NATO Jens Stoltenberg.

Thông báo đượđưa ra vài ngày sau khi Ngoi trưởng Hoa K Antony Blinken cnh báo Trung Quc v nhng hu qu nếu nước này h tr vt cht cho cuc xâm lược Ukraine ca Nga.

"Chúng tôi chưa thy bt k ngun vin tr vũ khí sát thương nào t Trung Quc sang Nga, nhưng chúng tôđã thy nhng du hiu cho thy h đang xem xét và có th đang lên kế hoch cho điđó"ông Stoltenberg nói vi Reuters trong mt cuc phng vn.

"Đó là lý do ti sao Hoa K và cáđng minh kháđã cnh báo rt rõ ràng v điđó. Và Trung Quc tt nhiên không nêng h cho cuc chiến bt hp pháp ca Nga"ông nói thêm.

Trung Quc chưđưa ra bình lun gì, nhưng trướđó trong ngày th Năm, B Ngoi giao nước này nói rng bt k thông tin tình báo nào v vic Trung Quc chuyn giao vũ khí cho Nga mà Hoa K d đnh tiết l ch là suy đoán.

Nga và Trung Quđã ký quan h đi tá"không gii hn" vào tháng 2 năm ngoái ngay trước khi Nga xua quân xâm lược Ukraine, và các liên kết kinh tế ca h đã bùng n khi các mi quan h ca Moscow vi phương Tây b thu hp.

Phương Tây lâu nay vn cnh giác vi phng ca Trung Quđi vi cuc chiến Ukraine. Mt s quan chc cnh báo rng chiến thng ca Nga s tđng lc cho nhng hành đng ca Trung Quđi vĐài Loan. Trung Quc cho đến nay vn không lêán cuc xung đ Ukraine và tránh gđây là m"cuc xâm lược".

Ông Stoltenberg nói Trung Quc là thành viên ca Hđng Bo an Liên Hip Quc và cuc chiến ca Nga chng li Ukraine đã vi phm Hiến chương Liên Hip Quc.

"Nguyên tc cơ bn ca hiến chương là tôn trng s toàn vn ca các quc gia khác và không tiến vào và xâm lược mt quc gia khác vi hàng trăm nghìn quân"ông nói. "Tt nhiên, Trung Quc không nên là mt phn trong chuyn này".

Trung Quc nói h s đưa ra quan đim v cách gii quyết cuc xung đt Ukraine thông qua các bin pháp chính tr trong mt báo cáo sp ti, mà truyn thông nhà nước Nga cho biết s được xut bn nhân k nim mt nă"chiến dch quân s đc bit" ca Nga.

(Reuters)