Việt Nam đàn áp các nhóm hoạt động, tù nhân chính trị chết trong tù (Human Rights Watch - VOA tiếng Việt)

"Năm 2022 chính sách đàn áp triệt để các nhà hoạt động nhân quyền và bất đồng chính kiến của chính quyền Việt Nam đã lan tới cả các nhà lãnh đạo môi trường dòng chính và các tổ chức quốc tế", ông Phil Robertson, Phó Giám đốc Ban Á Châu của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói. 



Việt Nam : Chính sách đàn áp lan ra tới các nhóm hoạt động

Human Rights Watch, 12/01/2023

Tòa án áp đặt các bản án nặng nề với các blogger, nhà bảo vệ môi trường

Hôm 12/01/2022, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nhận định trong bản Phúc trình toàn cầu 2023 của mình rằng trong năm 2022 chính quyền Việt Nam đã gia tăng đàn áp tới các tổ chức phi chính phủ quốc tế và trong nước. Tình trạng đàn áp một cách có hệ thống các quyền tự do biểu đạt, lập hội, nhóm họp ôn hòa, tự do đi lại và tự do tôn giáo vẫn tiếp diễn không hề thuyên giảm.

hrw1

Các tù nhân và bị can chính trị ở Việt Nam, hàng trên bên trái : Do Nam Trung, Can Thi Theu and Trinh Ba Tu, Le Trong Hung, Trinh Ba Phuong ; hàng dưới bên trái : Nguyen Thi Tam, Pham Doan Trang, Pham Chi Thanh, Le Van Dung, Bui Van Thuan. © 2022 Private

Năm 2022, chính quyền Việt Nam đàn áp mạnh tay hơn đối với các nhà hoạt động. Các tòa án Việt Nam đã xử nhà báo Mai Phan Lợi, luật sư môi trường Đặng Đình Bách, nhà hoạt động truyền thông về môi trường Bạch Hùng Dương và nhà bảo vệ môi trường Ngụy Thị Khanh với các cáo buộc mang động cơ chính trị có tội trốn thuế và áp đặt các án tù nặng nề. Năm 2018, Ngụy Thị Khanh đã được trao giải thưởng quốc tế uy tín về môi trường Goldman Environmental Prize, vinh danh các nhà hoạt động môi trường cấp cộng đồng cơ sở.

"Năm 2022 chính sách đàn áp triệt để các nhà hoạt động nhân quyền và bất đồng chính kiến của chính quyền Việt Nam đã lan tới cả các nhà lãnh đạo môi trường dòng chính và các tổ chức quốc tế", ông Phil Robertson, Phó Giám đốc Ban Á Châu của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền nói. "Các nhà tài trợ và đối tác thương mại quốc tế của Việt Nam cần lên tiếng phản đối các hành xử vi phạm nhân quyền của chính quyền Việt Nam".

Trong bản phúc trình toàn cầu lần thứ 33 dài 712 trang, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền đánh giá việc thực hành nhân quyền trên gần 100 quốc gia. Trong bài đề dẫn, Quyền Giám đốc Điều hành Tirana Hassan nói rằng trong một thế giới quyền lực đã thay đổi, việc bảo vệ nhân quyền không thể tiếp tục chỉ dựa vào một nhóm nhỏ gồm các chính phủ chủ yếu ở phía Bắc Toàn cầu (Global North) được nữa. Việc thế giới huy động xung quanh cuộc chiến của Nga ở Ukraine cho ta thấy được tiềm năng phi thường khi các chính phủ thực hiện nghĩa vụ nhân quyền của họ trên phạm vi toàn cầu. Trách nhiệm của từng quốc gia, lớn cũng như nhỏ, là phải áp dụng khuôn khổ nhân quyền vào các chính sách của mình, và cùng nhau làm việc để bảo vệ và thúc đẩy nhân quyền.

Một nghị định ban hành ngày 31 tháng Tám đưa ra một quy định chung chung, cấm các tổ chức phi chính phủ quốc tế hoạt động ở Việt Nam không được làm các việc "không phù hợp với lợi ích quốc gia, vi phạm pháp luật, xâm phạm quốc phòng, an ninh và trật tự, an toàn xã hội" và "trái với đạo đức xã hội, thuần phong, mỹ tục, truyền thống, bản sắc văn hóa dân tộc và phá hoại khối đại đoàn kết dân tộc" của Việt Nam. Nghị định không đưa ra định nghĩa nào về các thuật ngữ nêu trên, nhưng tổ chức nào bị coi là vi phạm các điều khoản này sẽ bị chấm dứt hoạt động.

Chính quyền Việt Nam hiện đang giam giữ hơn 160 người vì đã ôn hòa thực hành các quyền dân sự và chính trị của mình. Chỉ tính riêng trong năm 2022, các tòa án đã kết tội ít nhất là 35 người chỉ vì họ lên tiếng phê phán chính quyền và vận động cho nhân quyền, môi trường hoặc dân chủ, và xử họ các bản án tù nhiều năm. Trong số đó có nhà báo công dân Lê Văn Dũng, nhà hoạt động dân chủ Đinh Văn Hải và blogger Bùi Văn Thuận. Tháng Tám, tòa án ở Hà Nội bác bỏ kháng cáo của blogger nổi tiếng Phạm Đoan Trang và các nhà hoạt động đất đai Trịnh Bá Phương và Nguyễn Thị Tâm. Công an Việt Nam hiện đang tạm giữ ít nhất là 17 người chưa xét xử với các cáo buộc mang động cơ chính trị, trong đó có các nhà bảo vệ nhân quyền Trần Văn BangTrương Văn DũngNguyễn Thúy HạnhNguyễn Lân Thắng, và Bùi Tuấn Lâm.

Tháng Hai năm 2022, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền công bố phúc trình, "Nhốt chúng tôi ở trong nhà : Hạn chế tự do đi lại của các nhà hoạt động nhân quyền ở Việt Nam", ghi nhận việc Việt Nam hạn chế gắt gao và có hệ thống quyền tự do đi lại đối với các nhà hoạt động chính trị và bất đồng chính kiến trong khoảng thời gian từ năm 2004 đến năm 2021.

Tháng Ba, nhân viên an ninh đã ngăn cản tám người ủng hộ dân chủ không thể tham gia một sự kiện ủng hộ Ukraine ở Hà Nội. Tháng Tám, công an cấm luật sư nhân quyền Võ An Đôn và gia đình ông rời Việt Nam đi Mỹ với lý do an ninh quốc gia. Những người khác cũng bị cấm xuất cảnh trong năm 2022 gồm có Linh mục Trương Hoàng VũY Sĩ Êban, Y Khiu Niê, và Nguyễn Xuân Mai.

Nguồn : Human Rights Watch, 12/01/2023

***************************

Phúc trình toàn cu 2023 ca Human Rights Watch 

VOA, 12/01/2023

Vit Nam gia tăng đàn áp các t chc phi chính ph

T chc Theo dõi Nhân quyn (HRW) hôm 12/1 công b bn Phúc trình toàn cu 2023 và nhđnh rng trong năm 2022 chính quyn Vit Nam ngoài chính sách đàáp các nhà hođng nhân quyn, năm qua đã gia tăng đàáp ti các t chc phi chính ph quc tế và trong nước.

phuctrinh1

Nhà hođng bo v môi trường Ngy Th Khanh - ngườđã được trao gii thưởng quc tế v môi trường Goldman năm 2018 - b tòa án Vit Nam tuyên pht 24 tháng tù, sau đó gim xung còn 21 tháng tù, vì ti "trn thuế" do không kê khai np thuế vi khon tin

"Năm 2022 chính sách đàn áp triđ các nhà hođng nhân quyn và bđng chính kiến ca chính quyn Vit Nam đã lan ti c các nhà lãnh đo môi trường dòng chính và các t chc quc tế"ông Phil Robertson, Phó Giáđc ph trách khu vChâu Á ca HRW nói.

Dn chng Ngh đnh v viđăng ký và qun lý hođng ca các t chc phi chính ph nước ngoài mà Vit Nam đưa ra vào tháng 8/2022, HRW cho rng ngh đnh bao gm nhng quy đnh "chung chung" trong khi nhng quy đnh này mang tính quyếđnh vic chm dt hay cho phép mt t chc phi chính ph hođng.

Chng hn, quy đnh v vic các t chc phi chính ph quc tế không được làm các vi"không phù hp vi lích quc gia, vi phm pháp lut, xâm phm quc phòng, an ninh và trt t, an toàn xã hi" và "trái vđđc xã hi, thun phong, m tc, truyn thng, bn sc văn hóa dân tc và phá hoi khđđoàn kết dân tc" ca Vit Nam. HRW cho rng các thut ng trong quy đnh trên không h đượđnh nghĩa, gii thích hay ph chú gì nhưng nếu mt t chc nào b coi là vi phm cáđiu khon này thì s b chm dt hođng.

Phúc trình dài 712 trang ca HRW đánh giá tình trng đàáp mt cách có h thng các quyn t do biđt, lp hi, nhóm hôn hòa, t do đi li và t do tôn giáo ti Vit Nam vn tiếp din mà không h thuyên gim trong năm qua.

Theo HRW, Vit Nam hiđang giam gi hơn 160 người vì đã ôn hòa thc hành các quyn dân s và chính tr ca mình.

Ch tính riêng trong năm 2022, các tòán ti Vit Nam đã kết tít nht là 35 người và tuyên án h vi nhng mán tù nng n "ch vì h lên tiếng phê phán chính quyn và vđng cho nhân quyn, môi trường hoc dân ch", trong s này có nhà báo công dân Lê Văn Dũng, nhà hođng Đinh Văn Hi và blogger Bùi Văn Thun, và công an Vit Nam hiđang tm gi ít nht là 17 người chưa xét x vi các cáo buc mang đng cơ chính tr, trong đó có các nhà bo v nhân quyn Trn Văn Bang, Trương Văn Dũng, Nguyn Thúy Hnh, Nguyn Lân Thng, và Bùi Tun Lâm, theo HRW.

Dn chng các v xét x đi vi nhà báo Mai Phan Li, lut sư môi trường Đng Đình Bách, nhà hođng truyn thông v môi trường Bch Hùng Dương và nhà bo v môi trường Ngy Th Khanh - ngườđã được trao gii thưởng quc tế v môi trường Goldman năm 2018, HRW cho rng chính quyn Vit Nam đang ngày càng đàn áp mnh tay hơđi vi các nhà hođng, s dng các cáo buc ti danh mang đng cơ chính tr như trn thuế, ráđt cáán tù nng n trên h.

Tình trng chính quyáđt kim soát nghiêm ngt truyn thông, cm các kênh báo chí đc lp hoc thuc s hu tư nhân hođng, chn truy cp mng, đóng các blog và yêu cu các nhà cung cp dch v internet g b thông tin hay các tài khon mng xã hi b cho là tráý v chính tr cũng được nêu lên trong phúc trình ca HRW.

T chc nhân quyn quc tế còn ghi nhn tình trng kim soát và cm xut cnh đi vi nhng người bđng chính kiến như trường hp cm lut sư nhân quyn Võ An Đôn và gia đình ông ri Vit Nam đi M vi lý do an ninh quc gia vào tháng 8/2022, và nhiu trường hp khác như Linh mc Trương Hoàng Vũ, Y Sĩ Êban, Y Khiu Niê, và bà Nguyn Xuân Mai.

Ngoài ra, phúc trình ca HRW cũng đ cđến s kin công an Vit Nam can thip không cho nhng ngường h tham gia và ép buc hu b mt s kin gây qu t thin do cng đng người Ukraine  Hà Ni t chc vào tháng 3/2022 nhm giúđ cho các nn nhân chiến tranh ti quê nhà ca h.

Phúc trình ca T chc Theo dõi Nhân quyđược thc hin hng năm nhđánh giá tình hình nhân quyn ca gn 100 quc gia trên toàn cu.

Đi din ca t chc nhân quyn quc tế kêu gi các nhà tài tr và cáđi tác thương mi quc tế ca Vit Nam hãy lên tiếng đ phđi cách hành x vi phm nhân quyn ca nhà cm quyn.

Gii thiu phúc trình, Quyn GiáđĐiu hành ca HRW, bà Tirana Hassan, nói rng trong mt thế gii mà quyn lđã thay đi, vic bo v nhân quyn không th c mãi ch da vào mt nhóm nh các chính ph ch yế khu vc phía bc bán cu.

"Vic thế gii huy đng xung quanh cuc chiến ca Nga  Ukraine cho ta thđược tim năng phi thường khi các chính ph thc hin nghĩa v nhân quyn ca h trên phm vi toàn cu. Trách nhim ca tng quc gia, ln cũng như nh, là pháp dng khuôn kh nhân quyn vào các chính sách ca mình, và cùng làm vi nhau trong vic bo v và thúc đy nhân quyn", lãnh đo ca HRW nói thêm.

Nguồn : VOA, 12/01/2023