Khoảng 11 triệu người Mỹ theo dõi phiên tòa truất phế tổng thống Trump (Thuỵ My)

Nhiều người Việt ủng hộ chế độ tổng thống vì cho rằng nó có cơ chế "tam quyền phân lập" để cân bằng và kiểm soát nhánh hành pháp. Nhưng điều này cũng chỉ tương đối thôi, nếu đảng của tổng thống chiếm đa số trong quốc hội thì cơ chế cân bằng và kiểm soát gần như tê liệt. Những gì đang xảy ra tại phiên luận tội Trump là ví dụ.

Còn trong trường hợp, đối lập kiểm soát quốc hội thì vai trò của tổng thống gần như mất hết. Người Mĩ gọi vị tổng thống rơi vào trường hợp đó là "tổng thống vịt què".

24/01/2020 - 19:18
Phiên tòa phế truất Donald Trump ở Quốc Hội, Washington DC, ngày 23/01/2020.
Phiên tòa phế truất Donald Trump ở Quốc Hội, Washington DC, ngày 23/01/2020. HO / US Senate TV / AFP

Khoảng 11 triệu người Mỹ đã theo dõi phiên tòa truất phế tổng thống Donald Trump trên các kênh truyền hình khởi đầu từ hôm thứ Ba, và hôm 24/01/2020, ngày buộc tội cuối cùng của phe Dân Chủ.

Trong hai ngày qua, các công tố viên Dân Chủ sau khi đưa ra các chứng cứ, đã nỗ lực chứng minh ông Donald Trump có tội với các tội danh quy định trong Hiến pháp để có thể truất phế tổng thống : từ phản quốc cho đến tham nhũng hay các tội phạm quan trọng khác.

Từ Washington, thông tín viên Anne Corpet tường trình :

« Phiên tòa bắt đầu bằng một lời cầu nguyện, nhưng sau một phút im lặng, những mũi tên bắn ra như mưa từ trên bục phát biểu, nơi các công tố viên liên tục đọc các lời cáo buộc.

Dân biểu Jerry Nadler phản bác lý lẽ của phía biện hộ cho ông Donald Trump, theo đó tổng thống không thể bị truất phế vì hồ sơ luận tội không bao gồm khái niệm tội phạm theo nghĩa hình sự. Công tố viên của phe Dân Chủ khẳng định : « Quan điểm này hoàn toàn sai lầm, không có cơ sở Hiến pháp, không có tiền lệ nào theo nghĩa này cả ».

Ông còn đưa ra một video của Lindsay Graham, một trong những người ủng hộ tổng thống Trump tích cực nhất, trong phiên luận tội ông Bill Clinton năm 1998. Hồi đó vị thượng nghị sĩ Cộng Hòa nói rằng : « Đối với việc vi phạm trầm trọng Hiến pháp, không cần phải phạm một tội danh ».

Ông Lindsay Graham đã rời phòng xử vào lúc chiếu video trên đây, và trong thời gian nghỉ giải lao sau đó, trước báo chí thượng nghị sĩ này đặt ra vấn đề số tiền mà con trai của ông Joe Biden đã nhận được tại Ukraina, thay vì nói đến những phát biểu mâu thuẫn của mình ».

Trong khi phiên tòa luận tội tiến hành, tổng thống Donald Trump hôm nay 24/1 lại tham gia cuộc « Tuần hành vì sự sống » tại Washington, diễn ra chỉ cách tòa nhà Quốc Hội khoảng vài trăm mét. Đây là lần đầu tiên kể từ 47 năm qua một tổng thống đương nhiệm dự cuộc tuần hành quan trọng nhằm chống phá thai. Một động thái được cho là nhằm làm hài lòng cử tri da trắng theo đạo Tin Lành, có đến 81% đã bỏ phiếu cho ông Trump hồi năm 2016.