Luận tội: Nhà trắng từ chối viện trợ cho Ukraine ngay sau cuộc gọi của Trump (BBC Tiếng Việt)

Donald Trump là tổng thống phá nhiều kỷ lục về những bê bối từ sự từ chức cũng như cách chức các quan chức trong nội các, số thuộc cấp bị truy tố và những rắc rối pháp lý do chính ông gây ra ngày càng lộ ra nhiều bằng chứng.

Thời gian mà ông dành để giải quyết rắc rối chắc còn nhiều hơn thời gian lãnh đạo quốc gia.

U.S. President Donald Trump delivers remarks at the Turning Point USA Student Action Summit
Reuters
Tổng thống Trump mô tả việc luận tội ông là một "trò bịp"

Nhà Trắng đã tìm cách đóng băng viện trợ cho Ukraine chỉ 91 phút sau cuộc nói chuyện của Tổng thống Trump với Tổng thống Volodymyr Zelensky qua điện thoại vào tháng 7, một email của chính phủ mới được công bố tiết lộ.

Trong cuộc gọi, ông Trump đã yêu cầu nhà lãnh đạo Ukraine điều tra đối thủ chính trị của mình, ông Joe Biden thuộc đảng Dân chủ.

Đảng Dân chủ cáo buộc rằng, việc này cho thấy ông Trump đã sử dụng vị trí của mình để mưu cầu lợi ích chính trị cá nhân.

Cuộc điện đàm nói trên là bằng chứng then chốt cho cáo buộc ông Trump lạm quyền - một trong hai điều khoản luận tội ông.

Một nguồn tin đã tiết lộ thông tin về cuộc gọi này ra công chúng và cuối cùng đã dẫn tới cuộc điều tra luận tội ông Trump.


Ông Trump đã chính thức bị luận tội vào hôm thứ Tư bởi Hạ viện - do đảng Dân chủ kiểm soát. Tuy nhiên, ông rất khó có khả năng bị bãi nhiệm vì phiên tòa luận tội sẽ được đưa ra Thượng viện - nơi đảng Cộng hòa của ông đang nắm thế đa số.

Email viết gì?

Email mới được công bố, theo yêu cầu của tòa án, trong vụ kiện về quyền tự do thông tin, cho thấy một quan chức cấp cao của Nhà trắng, Mike Duffey, đã liên lạc với các quan chức quốc phòng cấp cao về việc giữ lại viện trợ của Ukraine chỉ sau hơn một tiếng rưỡi đồng hồ khi ông Trump kết thúc cuộc gọi ngày 25/7 với Tổng thống Zelensky.


Nội dung cuộc gọi cho thấy ,ông Trump đã yêu cầu ông Zelensky "giúp đỡ chúng tôi" và điều tra Joe Biden, hiện đang là ứng cử viên hàng đầu để trở thành đại diện cho đảng Dân chủ trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2020 và con trai ông này là Hunter Biden, người trước đây từng làm việc cho một công ty năng lượng Ukraine.

Trong email, ông Duffey yêu cầu Bộ Quốc phòng "tạm dừng" việc cung cấp viện trợ theo kế hoạch từ trước đó để xem xét.

"Với tính chất nhạy cảm của yêu cầu, tôi đánh giá cao việc ông giữ thông tin đó chỉ trong nhóm những người trực tiếp thực hiện," email này viết.

Phản ứng của các bên?

Bà Rachel Semmel, phát ngôn viên của Văn phòng Quản lý và Ngân sách, đã bác bỏ tính chất của email trong một tuyên bố với giới truyền thông Hoa Kỳ vào Chủ nhật ngày 22/12.

"Thật thiếu thận trọng khi móc nối việc tạm dừng cấp tiền viện trợ với cuộc điện thoại. Việc đó đã được xác lập và báo cáo công khai. Việc giữ lại khoản tiền này đã được công bố trong một cuộc họp liên ngành vào ngày 18/7," CNN dẫn lời bà.

"Tách riêng một dòng ra khỏi một email và không đặt trong bối cảnh của nó là sai lệch và không chính xác."

Trong khi đó, quan chức hàng đầu của đảng Dân chủ tại Thượng viện Hoa Kỳ, Chuck Schumer, cho biết email đã chứng minh sự cần thiết của sự hiện diện các nhân chứng và bằng chứng mới tại phiên tòa luận tội Tổng thống Trump.
"Nếu có một cuộc tranh luận mà chúng tôi cần ông Duffey đến và làm chứng, thì chính là đây. Email này là một vụ nổ," ông Schumer nói.

"Một quan chức chính quyền hàng đầu, một người mà chúng tôi yêu cầu [tới làm chứng], đã nói, hãy dừng viện trợ chỉ 90 phút sau khi Trump gọi cho Zelensky và yêu cầu giữ im lặng. Qúy vị còn chờ gì hơn để yêu cầu một nhân chứng như vậy?"

"Cho đến khi chúng tôi nghe được từ các nhân chứng, cho đến khi chúng tôi nhận được tài liệu, người dân Mỹ sẽ cho rằng, những người chặn lời khai đang giúp đỡ và che đậy, đơn giản là vậy," ông Schumer nói thêm.

"Vì vậy, tôi sẽ kết thúc bằng cách nói điều này: Tổng thống Trump, hãy công bố email, hãy để các nhân chứng được nói, ông sợ điều gì?"

Diễn biến tiếp theo của luận tội là gì?

Hiện vẫn chưa xác định được ngày Thượng viện mở phiên tòa luận tội, vì tranh cãi giữa các bên vẫn tiếp diễn.

Ông Mitch McConnell, nhà lãnh đạo đa số tại Thượng viện, người sẽ xác định các điều khoản của phiên tòa, muốn vụ việc được xem xét mà không có lời khai của nhân chứng.

Kết quả bỏ phiếu luận tội Tổng thống Donald Trump tại Hạ viện Hoa Kỳ
Kết quả bỏ phiếu luận tội Tổng thống Donald Trump tại Hạ viện Hoa Kỳ

Tuy nhiên, đảng Dân chủ nói rằng, các nhân chứng mới nên được lắng nghe tại Thượng viện, bao gồm ít nhất là bốn trợ lý Nhà Trắng được nhiệm và trước đây, những người nắm thông tin về vụ việc Ukraine.

Họ muốn ông McConnell làm rõ lời khai của người nào sẽ được ghi nhận.

Bà Nancy Pelosi, Chủ tịch Hạ viện, đã hoãn gửi các điều khoản luận tội lên Thượng viện cho đến khi các quy tắc của phiên tòa tại Thượng viện được đảng Dân chủ của bà chấp thuận.

Hôm Chủ nhật, ông Trump tweet rằng, cáo buộc của đảng Dân chủ trong "trò lừa bịp luận tội" đã "chết" và gọi bà Pelosi là "điên rồ".

Đảng Cộng hòa hiện đang giữ 53 trong 100 ghế tại Thương viện Hoa Kỳ, nên việc có hai phần ba số thượng nghị sĩ bỏ phiếu đồng ý phế truất ông Trump là rất khó xảy ra.